Η επιστροφή του εργασιακού μεσαίωνα πρέπει να αποτραπεί
*Άρθρο του Διονύση Καλαματιανού, βουλευτή Ηλείας ΣΥΡΙΖΑ, π. διοικητή ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που δημοσιεύθηκε στο ethnos.gr
Η νέα κοινωνική πραγματικότητα που βιώνουμε, στα πλαίσια των μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορονοϊού, αντανακλά άμεσα και δραστικά και στα δικαιώματα των εργαζομένων.
Τα μέτρα, που έλαβε η Κυβέρνηση για τη δημόσια υγεία δημιουργούν, εκ των πραγμάτων, ένα νέο πεδίο αμφισβήτησης των εργασιακών δικαιωμάτων. Η υγειονομική κρίση, επιταχύνει τις εξελίξεις δραματικά, δίχως να υπάρχει η απαραίτητη προετοιμασία και από πλευράς των εργαζομένων και από πλευράς των επιχειρήσεων.
Η Κυβέρνηση φαίνεται ν΄ αντιμετωπίζει την κρίση αυτή ως ευκαιρία(!), ώστε ν΄ απορυθμίσει έτι περεταίρω τα εργασιακά δικαιώματα και να επαναφέρει την πλήρη ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας.
Για το λόγο αυτό έσπευσε με την πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, να ξαναγράψει το εργατικό δίκαιο, δυστυχώς με ρυθμίσεις, που λειτουργούν μονομερώς εις βάρος των εργαζομένων.
Αφού νομιμοποίησε τις χιλιάδες απολύσεις του πρώτου δεκαπενθήμερου του Μαρτίου, δίχως να θεσπίσει απαγόρευση των απολύσεων και της μετατροπής των συμβάσεων εργασίας από την έναρξη της κρίσης, εισήγαγε συστήματα διευθέτησης του χρόνου και του χώρου εργασίας (άρθρο 9 και 10 της ΠΝΠ της 20ης Μαρτίου), ωφελώντας ετεροβαρώς τις μεγάλες επιχειρήσεις και συρρικνώνοντας σκανδαλωδώς τα εισοδήματα των εργαζομένων έως και 50%(!). Επίσης, προχώρησε στην εισαγωγή μια άτυπης, επιδοτούμενης διαθεσιμότητας, ρίχνοντας ξεκάθαρα το βάρος, στις πλάτες του κόσμου της εργασίας.
Έτσι οι εργαζόμενοι θα κληθούν για μεγάλο διάστημα, να ζήσουν με ένα πενιχρό επίδομα ενώ οι επιχειρήσεις θα απαλλαγούν από το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος, δίχως, όμως, να έχουν πελάτες να καταναλώσουν τα προϊόντα τους στην εγχώρια αγορά. Έχουμε, δηλαδή, επανάληψη της επιλογής της εσωτερικής υποτίμησης της περιόδου των μνημονίων 2010-2014, κατά την οποία επελέγη από τις τότε Κυβερνήσεις η ραγδαία συρρίκνωση του εισοδήματος των εργαζομένων με επακόλουθο τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης, τη ραγδαία μείωση της ζήτησης και της κατανάλωσης, που οδήγησε σε κλείσιμο εκατοντάδων χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η ορθή και αποτελεσματική λύση θα ήταν στον αντίποδα αυτών των επιλογών και όχι σε μια πολιτική που αποδεδειγμένα γεννά ξανά ύφεση.
Ακόμα, η τηλεργασία, δηλαδή, η εργασία εξ αποστάσεως, ως πιο διαδεδομένη μορφή, που επίσης επιβλήθηκε μαζικά, μπορεί μεν να εξυπηρετεί τις επιχειρήσεις στην παρούσα φάση, αντικειμενικά, όμως, θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στους χώρους δουλειάς. Είναι βέβαιο ότι πολλές επιχειρήσεις θα διατηρήσουν αυτή την οργάνωση του χώρου εργασίας ακόμα και όταν επανέλθει η ομαλότητα στην αγορά. Θα προκύψουν έτσι ζητήματα κοινωνικοποίησης των εργαζομένων, ζητήματα αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας, ζητήματα υπέρβασης ωραρίου και ελέγχου των προσωπικών δεδομένων. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι δεν θα έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, θα απομακρυνθούν από τον παραδοσιακό τρόπο οργάνωσης των επιχειρήσεων και φυσικά ο συνδικαλισμός θα διέλθει σοβαρότατη υπαρξιακή κρίση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε πολύ συγκεκριμένες και κοστολογημένες προτάσεις, για την αντιμετώπιση της κρίσης και την προάσπιση των δικαιωμάτων του κόσμου της εργασίας, αλλά και της παραγωγής.
Ζητήσαμε, αρχικά, την έγκαιρη καταβολή του δώρου Πάσχα, με τη συμβολή του κράτους, την κάλυψη της μισθολογικής και ασφαλιστικής απώλειας των εργαζομένων από τον κρατικό προϋπολογισμό, όπως έπραξαν οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης που αντιμετωπίζουν αντίστοιχο πρόβλημα. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες προτείναμε να υπάρξει ειδικό μηνιαίο επίδομα, το οποίο θα ισούται με το 1/12 του περυσινού καθαρού εισοδήματός τους, με ελάχιστο τον κατώτατο μισθό και μέγιστο ένα πλαφόν που θα ορίσει η Κυβέρνηση, τη στήριξη των χαμηλών εισοδημάτων, των ανέργων κ.α.
Επιπλέον, υποστηρίξαμε ότι τα ανωτέρω μέτρα οφείλουν να συνοδευτούν με στήριξη της δημόσιας υγείας με προσωπικό, μέτρα προστασίας και υποδομές, με στήριξη της πρώτης κατοικίας, της προστασίας του εμπορίου από τις επιταγές που έχουν αρχίσει να μην εξοφλούνται, με την απαραίτητη παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις για να μην γονατίσουν και προκύψουν μαζικά λουκέτα.
Η δεκαετής κρίση των μνημονίων μας δίδαξε ότι η λογική της περιστολής των κρατικών δαπανών για υγεία, για εργασία εν ευρεία έννοια, για παιδεία, κοινωνική ασφάλιση, για την προστασία του περιβάλλοντος, οδηγεί σε επιπλέον ύφεση και μείωση εσόδων, τόσο για το κράτος όσο και για τους πολίτες.
Αυτή η παραδοχή αναγνωρίζεται σήμερα ακόμα και από τις πιο φιλελεύθερες δεξαμενές σκέψεις παγκοσμίως.
Δεν είναι ώρα για νεοφιλελεύθερες εμμονές. Είναι ώρα ευθύνης. Τα συμπεράσματα της πρόσφατης κρίσης μας οδηγούν στη διαπίστωση ότι είναι απαραίτητη η συγκρότηση ενός μετώπου στήριξης του κοινωνικού ιστού, πριν αρχίσουν και πάλι να πολλαπλασιάζονται τα ανθρώπινα συντρίμμια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπεύθυνα, αναλαμβάνει, στο μέτρο που του αναλογεί, να συμβάλει στην κατεύθυνση αυτή και το κάνει όχι με λόγια, αλλά με πράξεις καθημερινά. Η Κυβέρνηση καλείται να υπερβεί τον εαυτό της και τις μέχρι τώρα επιλογές της. Να κάνει το χρέος της για να στηρίξει ουσιαστικά και αποτελεσματικά την κοινωνία και την οικονομία, τώρα, πριν είναι πολύ αργά.