Δελτίο τύπου - ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ - Πρακτικά 1ης συνεδρίασης της Ομάδας για τον Διαχωρισμός Κράτους και Εκκλησίας

Πρακτικά 1^ης Συνεδρίασης

29/4/2024

 

Ημερήσια Διάταξη

1. Καλωσόρισμα και Γνωριμία της ομάδας

2. Στόχοι της Ομάδας, βραχυπρόθεσμοι, μεσοπρόθεσμοι

3. Προτάσεις για συγκρότηση ομάδων εργασίας σε θεματικές περιοχές για ‘Διαχωρισμό Κράτους-Εκκλησίας’

   1. Τα Συνταγματικά προβλήματα που συνδέονται με το μη διαχωρισμό στο ελληνικό Σύνταγμα

   2. Μοντέλα και καθεστώτα της σχέσης Κράτους-Εκκλησίας στις ευρωπαϊκές χώρες. Τα διπολικά τυπολογικά παραδείγματα της Γαλλίας και της Γερμανίας

   3. Ζητήματα διαχωρισμού στην Παιδεία και η ‘κατηχητική’ διδασκαλία των θρησκευτικών

   4. Ζητήματα εκκλησιαστικής περιουσίας, φορολόγησής της, συγκρούσεις χωροταξικού/πολεοδομικού και εκκλησιαστικού δικαίου

   5. Η οικονομική σχέση Κράτους-Εκκλησίας με στόχο την απεμπλοκή των δημόσιων οικονομικών

   6. Πολιτικός λόγος, εκκλησιαστικές (πολιτικές) παρεμβάσεις και αναχρονιστικές τελετουργίες (πχ. ορκωμοσίες πολιτικών, κλπ.)

   7. Κοινωνία, Δικαιώματα και Εκκλησία: Διάρρηξη της σχέσης Κράτους-Πολίτη, κοινωνικός διαχωρισμός και αποκλεισμός ευπαθών πληθυσμιακών ομάδων

   8. Γυναικεία παρουσία στο Άγιον Όρος, η αναχρονιστική σχέση της Εκκλησίας με το κοινωνικό φύλο (gender) και η αύξηση των έμφυλων διακρίσεων

4. Συζήτηση – προτάσεις από τα μέλη της Ομάδας για άλλες θεματικές ή εκδηλώσεις στο πλαίσιο των δικαιωμάτων - υπεύθυνοι ομάδων

 

Στη συνάντηση παραβρέθηκαν 10 μέλη της ομάδας, κατά αλφαβητική σειρά οι Εμμανουηλίδης Βασίλης, Θεοδωράτου Αικατερίνη, Κουτσουπιά Βάσω, Μαράκη Διονυσία, Παπαδοπούλου Δέσποινα, Παπαδοπούλου Φωτεινή, Παπανδρέου Νίκος, Παπαφιλίππου Γιώργος, Τζινόπουλος Βασίλης και Φωτεινός Νίκος.

Αρχικά παρουσιάστηκαν τα συμμετέχοντα μέλη της ομάδας και γνωρίστηκαν μεταξύ τους. Οι συντονιστές Εμμανουηλίδης Βασίλης και Παπαδοπούλου Δέσποινα παρουσίασαν σύντομα το αντικείμενο και τους στόχους της ομάδας, όπως αυτοί καταγράφονται στο 1^ο κείμενο πρόσκληση που στάλθηκε στα μέλη της ομάδας. Οι στόχοι χωρίζονται σε ουσιαστικούς/στρατηγικούς και οργανωτικούς έτσι ώστε οι δεύτεροι να βοηθήσουν στην εφικτότητα των πρώτων. Διακρίνονται επίσης σε άμεσους (με ορίζοντα τις ευρωεκλογές), σε μεσοπρόθεσμους (με ορίζοντα το Συνέδριο του φθινοπώρου) και σε μακροπρόθεσμους.

 

Μακροπρόθεσμος και τελικός στόχος είναι ο πλήρης Διαχωρισμός, που προϋποθέτει μια σειρά από αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο αλλά και στις ιδιοκτησιακές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ της Εκκλησίας και του Κράτους. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο επισημάνθηκε από κάποιους συμμετέχοντες η πολυπλοκότητα του ζητήματος της «εκκλησιαστικής περιουσίας», των ακινήτων δηλαδή που διεκδικεί η Εκκλησία μη έχοντας πάντα νόμιμους τίτλους κυριότητας.

Σε ό,τι αφορά το πρώτο, συζητήθηκε εκτενώς η παρουσία και επιρροή της Εκκλησίας στην Παιδεία, που δεν περιορίζεται μόνο στο μάθημα των θρησκευτικών, και που δρα αντιπαραθετικά προς τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε το παράδειγμα του πρόσφατα ψηφισμένου νόμου για την ισότητα στο γάμο, και της χρήσης από τους μαθητές που διαφωνούσαν (και που σε κάποια σχολεία της Δυτικής Θεσσαλονίκης έκαναν μέχρι και καταλήψεις) των ίδιων επιχειρημάτων που χρησιμοποιούσαν και οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας. Σχετικά με τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, επισημάνθηκε η αλληλεξάρτησή του με την λειτουργία στα Πανεπιστήμια Θεολογικών Σχολών με τη σημερινή τους μορφή.

Συζητήθηκαν όλες οι θεσμικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, αλλά και πως ακόμη και όσες λίγες έχουν γίνει εφαρμόζονται μερικώς. Για παράδειγμα, είκοσι και πλέον χρόνια μετά την κατάργηση της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες ώστε να συμμορφωθεί η χώρα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, πολλές δημόσιες υπηρεσίες (και αναφέρθηκε εδώ το παράδειγμα τις Αστυνομίας) συνεχίζουν να ζητούν από τους πολίτες δήλωση θρησκευτικών φρονημάτων.

Συζητήθηκε επίσης η ημιτελής θέσπιση του πολιτικού γάμου τη δεκαετία του 1980, που διατήρησε για την Εκκλησία τις πολιτικές και διοικητικές αρμοδιότητες που σχετίζονται με τον θρησκευτικό γάμο. Κοινός παρονομαστής όλων των παραπάνω είναι οι δυσκολίες και η αντίσταση που συναντά κάθε αλλαγή προς την εκκοσμίκευση του κράτους, πράγμα όμως που έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία της πλειοψηφίας των πολιτών, που σε κάθε σχετική μέτρηση δηλώνουν σε ποσοστό πάνω από 70% ότι επιθυμούν τον Διαχωρισμό της Εκκλησίας από το Κράτος.

Δεδομένων των δυσκολιών αλλά και της πολιτικής συγκυρίας, κρίνεται λοιπόν απαραίτητη η προσπάθεια επίτευξης κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών προς την κατεύθυνση του τελικού στόχου που είναι ο πλήρης Διαχωρισμός, και αυτός θα πρέπει να είναι και ένας από τους βασικούς σκοπούς της ομάδας.

 

Στις αποφάσεις που ελήφθησαν καταγράφονται:

1. Ο στόχος συγγραφής ενός κειμένου συμβολής με χρονικό περιθώριο το Συνέδριο του Κόμματος που θα καταθέτει προτάσεις εφικτής πολιτικής προς την κατεύθυνση του Διαχωρισμού.

2. Το κείμενο αυτό μπορεί να συντίθεται από επιμέρους κείμενα που θα εστιάζουν σε διαφορετικές θεματικές ενότητες, όπως αυτές προτείνονται στην Η.Δ.

3. Σε μία πρώτη κατανομή θεματικών ενοτήτων οι παρακάτω σύντροφοι δηλώνουν ενδιαφέρον για τις εξής ΘΕ:

• Βιδάλη Σοφία, ΘΕ 8

• Θεοδωράτου Κατερίνα, ΘΕ 4.

• Παπαδοπούλου Δέσποινα, ΘΕ 1 και 2

• Παπαδοπούλου Φωτεινή, ΘΕ 3 και 8

• Παπανδρέου Νίκος, ΘΕ 2, 3 και 6

• Παπαφιλίππου Γιώργος, ΘΕ 1

• Φωτεινός Νίκος, ΘΕ 6

 

Η ομάδα θα ξαναβρεθεί την πρώτη βδομάδα μετά το Πάσχα για περαιτέρω ανάθεση ΘΕ σε μέλη της ομάδας, κατάθεση επιπλέον προτάσεων, εμβάθυνση και συζήτηση προς υλοποίηση των στόχων της ομάδας.

 

Συντροφικά,

Οι Συντονιστές