Κυριότερες Ειδήσεις

Grid List

Δελτίο τύπου - ΓΟΥΜΕΡΟ Μεγάλη συμμετοχή στο δωρεάν προληπτικό γυναικολογικό έλεγχο (test pap)

Ηλεία

 

Ο Δήμος Πύργου , μέσω του διευρυμένου Κέντρου Κοινότητας με Παράρτημα Ρομά και του ΚΕΠ Υγείας της Δ/νσης Κοινωνικής Προστασίας & Υγείας, σε συνεργασία με το Δίκτυο Πρωτοβάθμιων Υπηρεσιών Υγείας Μαιών Ν. Ηλείας - Κ.Υ. Γαστούνης, πραγματοποίησε με επιτυχία δωρεάν διαγνωστικό γυναικολογικό έλεγχο – Τest Pap στην Δ. Κοινότητα Γουμέρου .

Συγκεκριμένα, στο χώρο του αγροτικού Ιατρείου της Δ.Κ. οι μαίες Τσερεμέ Αρετή και Γκάμαρη Σοφία, που είναι μέλη του Δικτύου Μαιών, με την υποστήριξη της νοσηλεύτριας του Κέντρου Κοινότητας Δήμου Πύργου κας Γεωργίας Παπαδοπούλου εξέτασαν 28 δημότισσες, οι οποίες και ενημερώθηκαν από το ανωτέρω επιστημονικό προσωπικό σε θέματα που αφορούν την σημασία της πρόληψης.

«Με προτεραιότητα την υγεία, συνεχίζουμε να ενισχύουμε τις υπηρεσίες μας με δωρεάν προγράμματα προληπτικής ιατρικής, ευαισθητοποίησης και παραπομπές σε δομές υγείας, υπενθυμίζοντας σε όλους τους συμπολίτες μας ότι πρέπει να εντάξουν τον τακτικό προληπτικό έλεγχο στη ζωή τους. Επίσης, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τον Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Γουμέρου κ. Μαρίνο Ντούμα, για την άψογη οργάνωση, την εξυπηρέτηση και την συνεργασία του» τόνισε μεταξύ άλλων σε δήλωσή του ο Δήμαρχος Πύργου, κ. Στάθης Καννής.

Από την πλευρά του, ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας & Υγείας κ. Δημήτρης Τζουανόπουλος, αφού ευχαρίστησε θερμά το Τμήμα Μαιών του Κέντρου Υγείας Γαστούνης, τον Πρόεδρο της Δ. Κοινότητας Γουμέρου για την άψογη συνεργασία καθώς και την 6η ΥΠΕ που είναι αρωγός σε όλες τις δράσεις οι οποίες σχετίζονται με την προληπτική ιατρική, τόνισε ότι ο Δήμος ενισχύει την πρωτοβάθμια περίθαλψη προς όφελος όλων των δημοτών σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες.

O κ. Τζουανόπουλος, αφού επισημαίνει ότι η πρόληψη σώζει ζωές, καλεί τους δημότες, στο πλαίσιο του προσυμπτωματικού ελέγχου, να εγγραφούν στο Λογισμικό του ΚΕΠ Υγείας https://exetaseis.kepygeias.org/identity/account/register μέσα από το site www.kepygeias.org

Για περισσότερες διευκρινήσεις μπορείτε να επικοινωνείτε με το ΚΕΠ Υγείας του Δήμου Πύργου Αγ. Σπυρίδωνος 41– Πύργος, e-mail : kepygeiaspyrgou@gmail.com.

 

 

Δελτίο τύπου - Eκλογές Προέδρου ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στις 24 Νοεμβρίου

Ηλεία

Eκλογές Προέδρου ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στις 24 Νοεμβρίου

Την Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2024 πραγματοποιούνται οι εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία για την ανάδειξη Προέδρου. Οι κάλπες θα ανοίξουν στις 8:00 π.μ. και θα κλείσουν στις 7:00 μ.μ.

Πώς ψηφίζω για Πρόεδρο;

Δικαίωμα ψήφου έχουν ΟΛΕΣ και ΟΛΟΙ από την ηλικία των 15 ετών και άνω, που είτε είναι μέλη του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, είτε εγγραφούν μέλη του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία ακόμη και την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών, την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, επιτόπου στα εκλογικά τμήματα.

Πού ψηφίζω;

Όσοι είναι ήδη μέλη και όσοι εγγραφούν την ημέρα της ψηφοφορίας μπορούν να ψηφίσουν σε ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ακόμη κι αν βρίσκονται εκτός της εκλογικής τους περιφέρειας.

Στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας θα λειτουργήσουν τα εξής εκλογικά τμήματα:

ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΑΒΙΔΑΣ – ΚΥΛΛΗΝΗΣ: ΚΑΠΗ Λεχαινών

ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑΣ – ΚΡΕΣΤΕΝΩΝ: ΚΑΠΗ Κρεστένων

ΔΗΜΟΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ: Αίθουσα εκδηλώσεων Δημαρχείου Αρχαίας Ολυμπίας (Ισόγειο)

ΔΗΜΟΣ ΖΑΧΑΡΩΣ: Πνευματικό Κέντρο Ζαχάρως

ΔΗΜΟΣ ΗΛΙΔΑΣ: Συνεδριακό Κέντρο Σοχιάς

ΔΗΜΟΣ ΠΗΝΕΙΟΥ:ΚΑΠΗ Γαστούνης

ΔΗΜΟΣ ΠΥΡΓΟΥ: Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο (Ισόγειο)

Τι πρέπει να έχω μαζί μου;

Αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο ή δίπλωμα οδήγησης ή βιβλιάριο Υγείας. Για τη συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία ορίζεται καταβολή εκλογικής συνδρομής 3 ευρώ.


ΨΗΦΙΖΩ-ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ-ΑΠΟΦΑΣΙΖΩ

Δελτίο τύπου - Αστυνομικά συμβάντα στη Δυτική Ελλάδα

Δυτική Ελλάδα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΑΔΙΚΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ

 

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΧΑΙΑΣ

Σύλληψη δύο ημεδαπών για κλοπή, παραμέληση εποπτείας ανηλίκου και στέρηση δελτίου αστυνομικής ταυτότητας, κατά περίπτωση

Συνελήφθη, χθες τα ξημερώματα, στην Πάτρα, από αστυνομικούς του Τμήματος Άμεσης Δράσης Πατρών, ένας 16χρονος, διότι αφαίρεσε από περίπτερο, προϊόντα συνολικής αξίας 500 ευρώ, ενώ από τον έλεγχο των εγγράφων του προέκυψε ότι στερούταν δελτίου αστυνομικής ταυτότητας.

 

Παράλληλα, συνελήφθη η μητέρα του ανήλικου για παραμέληση της εποπτείας του.

Σύλληψη ημεδαπού για παράβαση της νομοθεσίας περί όπλων και απειλή

Συνελήφθη, χθες τα ξημερώματα, σε περιοχή του Ερυμάνθου, από αστυνομικούς του Τμήματος Άμεσης Δράσης Πατρών, ένας ημεδαπός άνδρας, διότι έπειτα από φραστικό επεισόδιο που είχε με ημεδαπό άνδρα, πυροβόλησε με κυνηγετικό όπλο, στον αέρα τρείς φορές, προκειμένου να εκφοβίσει τον παθόντα.

 

Από τους αστυνομικούς του Αστυνομικού Τμήματος Ερυμάνθου κατασχέθηκαν:

  • -1- κυνηγετικό όπλο, το οποίο ο συλληφθείς κατέχει νόμιμα,

  • -1-κυνηγετική ζώνη με -3- φυσίγγια

  • -1- αναδιπλούμενος σουγιάς και

  • -10- φυσίγγια.

 

Σύλληψη ημεδαπού για παράβαση της νομοθεσίας περί ναρκωτικών

 

Συνελήφθη, χθες το μεσημέρι, στην Πάτρα, από αστυνομικούς της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. του Τμήματος Άμεσης Δράσης Πατρών, ένας ημεδαπός άνδρας, διότι σε αστυνομικό έλεγχο που του διενεργήθηκε, βρέθηκαν στην κατοχή του και κατασχέθηκαν μικροποσότητα κάνναβης και -3- ναρκωτικά δισκία, για τα οποία δεν έφερε την απαιτούμενη ιατρική συνταγή.

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΗΛΕΙΑΣ

 

Σύλληψη ημεδαπής για καταδικαστική απόφαση

Συνελήφθη, χθες το πρωί, στην Αμαλιάδα, από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφάλειας Ήλιδας, μια ημεδαπή γυναίκα, διότι εκκρεμούσε σε βάρος της καταδικαστική απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, με την οποία καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης έξι μηνών για διγαμία.

Σύλληψη δυο ανηλίκων και ενός ενήλικου για παράβαση της νομοθεσίας περί ναρκωτικών

Συνελήφθησαν, προχθές το πρωί, στον Πύργο, από αστυνομικούς του Τμήματος Δίωξης Ναρκωτικών της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Πύργου, ένας ημεδαπός άνδρας και δυο ανήλικοι ηλικίας 17 και 15 ετών, διότι σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους αστυνομικούς σε διαμέρισμα που είχαν υπενοικιάσει, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν -19,1- γραμμάρια κάνναβης και -1- πλαστικός τρίφτης της ναρκωτικής ουσίας. Επιπλέον, σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος των γονέων των ανηλίκων για παραμέληση της εποπτείας τους.

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

 

Σύλληψη δυο ανηλίκων για επικίνδυνη οδήγηση, βία κατά υπάλληλων και δικαστικών προσώπων, απείθεια και
παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας

 

Συνελήφθησαν, χθες το μεσημέρι, στο Αγρίνιο, από αστυνομικούς του Τμήματος Τροχαίας Αγρινίου, δυο 17χρονοι, διότι επιβαίνοντας σε όχημα, δεν συμμορφώθηκαν σε σήμα στάσης των αστυνομικών για έλεγχο, ενεργώντας επικίνδυνους ελιγμούς και αναπτύσσοντας υπερβολική ταχύτητα με κίνδυνο να προκληθεί ατύχημα σε πεζούς και άλλους χρήστες της οδού, ενώ κατά τη σύλληψη τους αντιστάθηκαν σθεναρά.

Επιπλέον, από τον έλεγχο των εγγράφων του ενός 17χρονου προέκυψε ότι είχε διαφύγει από το Ίδρυμα Αγωγής Ανήλικων Αρένων Βόλου.

 

 

Σύλληψη ημεδαπού για παράβαση της νομοθεσίας περί ναρκωτικών

Συνελήφθη, προχθές το απόγευμα, στο Αγρίνιο, από αστυνομικούς της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. του Τμήματος Άμεσης Δράσης Αγρινίου, ένας ημεδαπός άνδρας, διότι στη θέα των αστυνομικών, απέκρυψε σε τροχό λεωφορείου -1- λειτουργική ηλεκτρονική ζυγαριά, με υπολείμματα κάνναβης, η οποία βρέθηκε και κατασχέθηκε από τους αστυνομικούς.

Σύλληψη δυο ατόμων για παράβαση της νομοθεσίας περί ναρκωτικών

Συνελήφθησαν, προχθές το βράδυ, στο Αγρίνιο, από αστυνομικούς της ΟΠΚΕ της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Αγρινίου, δυο άτομα (αλλοδαπός – ημεδαπός), διότι σε αστυνομικό έλεγχο που διενεργήθηκε σε αυτοκίνητο που επέβαιναν, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν -4,6- γραμμάρια κάνναβης και -1- πλαστικός τρίφτης, με υπολείμματα της ναρκωτικής ουσίας.

Δελτίο τύπου - Όλες και όλοι στη γενική απεργία και τις συγκεντρώσεις των συνδικάτων σε όλη την Ελλάδα την Τέταρτη 20 Νοέμβρη - Για τον Πύργο, στις 10:00, στην Κεντρική Πλατεία, μπροστά από την Εθνική Τράπεζα

Ηλεία


Την Τετάρτη 20 Νοέμβρη συμμετέχουμε στην Γενική Απεργία και τις κινητοποιήσεις των Συνδικάτων σε όλη τη χώρα.  Εργαζόμενοι/ες στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, άνεργοι/ες, συνταξιούχοι, νέες και νέοι, παίρνουμε τον αγώνα στα χέρια μας. Απέναντι στις πολιτικές που  μας στερούν το δικαίωμα σε αξιοπρεπή διαβίωση, στέγαση, υγεία, παιδεία, το δικαίωμα σε προσωπική - οικογενειακή ζωή,  στέλνουμε το δικό μας μήνυμα: θέλουμε ζωή και όχι επιβίωση.

Η κυβέρνηση της ΝΔ πιστή στις πιο ακραίες νεοφιλελεύθερες παραδόσεις, συνεχίζει την μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου από τα χαμηλότερα στρώματα στην οικονομική ελίτ και οδηγεί όλο και περισσότερες κοινωνικές ομάδες στα όρια της φτώχειας και τους νέους ανθρώπους στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής στη μετανάστευση.

Ολοι/ες μαζί ενώνουμε τις φωνές μας για να φωνάξουμε ΩΣ ΕΔΩ!

Δεν είναι φυσικό φαινόμενο οι πανευρωπαϊκές πρωτιές της χώρας στην ακρίβεια, στα είδη πρώτης ανάγκης, στην ενέργεια. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο οι χαμηλότεροι μισθοί στην Ευρώπη σε αγοραστική δύναμη και η πρωτιά σε ώρες εργασίας. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο η διάλυση του ΕΣΥ και  η αποσύνθεση του κράτους πρόνοιας, όπως δεν είναι και η υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας και οι ιδιωτικοποιήσεις βασικών αγαθών. Δεν είναι φυσικά φαινόμενα τα τραγικά δυστυχήματα από τα Τέμπη μέχρι τα καθημερινά στους χώρους εργασίας . Ακόμα  και οι τεράστιες καταστροφές από φωτιές και πλημμύρες στο μέγεθος που συμβαίνουν δεν είναι -μόνο- φυσικά φαινόμενα.

Είναι τα αποτελέσματα συγκεκριμένων πολιτικών, που  θεωρούν τα δημόσια αγαθά και το κοινωνικό κράτος  αχρείαστη σπατάλη και εμπόδιο στην αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων. Που αντιμετωπίζουν τα  εργασιακά δικαιώματα  και τις  αξιοπρεπείς  αμοιβές,  ως ξεπερασμένες αντιλήψεις που εμποδίζουν τη μεγαλύτερη κερδοφορία στον ιδιωτικό τομέα και δημιουργούν περιττά έξοδα στον δημόσιο τομέα.  Που προωθούν την ακραία εργασιακή «ευελίξία» και  την  6ήμερη και 10ωρη εργασία σε βάρος της προσωπικής – οικογενειακής ζωής  και της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων,  προκειμένου να αυξήσουν ακόμα περισσότερο τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων. Των πολιτικών που επιτρέπουν την αισχροκέρδεια σε βασικά είδη για να εξυπηρετήσουν τον πλουτισμό των λίγων σε βάρος μιας ολόκληρης κοινωνίας. Των πολιτικών που βρίσκουν δισεκατομμύρια για εξοπλιστικά προγράμματα, αλλά όχι χρήματα για γιατρούς, εκπαιδευτικούς και πυροσβέστες.

Και μαζί με αυτές τις πολιτικές συμβαδίζουν πάντα  η περιστολή της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της ενημέρωσης , της διαφάνειας , της λογοδοσίας.

Την Τετάρτη 20 Νοέμβρη απεργούμε και διαδηλώνουμε  για εργασιακά δικαιώματα, συλλογικές συμβάσεις εργασίας και πραγματικές αυξήσεις στου μισθούς και τις συντάξεις. Για την καταπολέμηση της ακρίβειας και της αισχροκέρδειας. Για  ισχυρό κοινωνικό κράτος, για  δημόσια και ποιοτική υγεία και παιδεία.  Για το δικαίωμα στη στέγαση , για δημόσια αγαθά προσβάσιμα σε όλες και όλους. Για δημοκρατία και κράτος δικαίου. Για ειρήνη παντού απέναντι στις σειρήνες του πολέμου και  τερματισμό της γενοκτονίας στην Παλαιστίνη.

Την Τετάρτη 20 Νοέμβρη παίρνουμε τον αγώνα στα χέρια μας!

 Παίρνουμε τις ζωές μας στα χέρια μας!

Δελτίο τύπου - Δήμος Πύργου - Δράση ευαισθητοποίησης των πολιτών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εβδομάδος μείωσης των αποβλήτων

Ηλεία

*Από τον Τομέα Περιβάλλοντος, Καθαριότητας – Ανακύκλωσης και Πρασίνου του Δήμου Πύργου σε συνεργασία με το 2ου ΕΠΑΛΛ και το ΕΝ.Ε.Ε. ΓΥ. Λ.

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδος Μείωσης Αποβλήτων, ο Τομέας Καθαριότητας του Δήμου Πύργου σε συνεργασία με το 2ο ΕΠΑΛ και το ΕΝ.Ε.Ε. ΓΥ. Λ., διοργανώνει το πρωί της Πέμπτης 21 Νοεμβρίου 2024 δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών πάνω σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.

Κύριος στόχος είναι η συνειδητοποίηση από τους δημότες της άμεσης ανάγκης μείωσης των αποβλήτων για την προστασία του περιβάλλοντος.

Η δράση περιλαμβάνει τη διανομή ενημερωτικού φυλλαδίου στο οποίο εμπεριέχονται οδηγίες για το πως θα καταλήγουν όσο το δυνατόν λιγότερα απόβλητα στο περιβάλλον.

Δελτίο τύπου - Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο διάλεξη-συζήτηση με θέμα «Το Γαλλικό Ινστιτούτο στον Πύργο Ηλείας (1950-1970)

Ηλεία

Το Σάββατο 23 Νοεμβρίου στις 5.30 μμ. θα διεξαχθεί στο Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο διάλεξη-συζήτηση με θέμα «Το Γαλλικό Ινστιτούτο στον Πύργο Ηλείας (1950-1970): ιστορία και ενθυμήσεις». Η εκδήλωση διοργανώνεται από τον Δήμο Πύργου και τις εκδόσεις Ασίνη, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικόλαου Μανιτάκη «Το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, 1915-1961». Για την ιστορία του γαλλικού ιδρύματος και γενικότερα για τη γαλλοφωνία στην Ηλεία θα μιλήσουν: η Δώρα Κάββουρα-Σισσούρα, αν. καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών, η Δήμητρα Φελερή, καθηγήτρια γαλλικής γλώσσας, ο Μάριος Ρηγούτσος, πρώην Υπεύθυνος του Γαλλικού Ινστιτούτου Πύργου, η Παναγιώτα Σαράφη, διδάκτωρ του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, η Κωνσταντίνα Βασιλακοπούλου, γεωπόνος ΜΒΑ - ποιήτρια, και η Μαρία Μπουρνά, πρόεδρος Palso Ηλείας. Παλαιοί μαθητές του γαλλικού ιδρύματος θα καταθέσουν τις μαρτυρίες τους, εμπλουτίζοντας τη συζήτηση με τις αναμνήσεις τους. Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο Δήμαρχος Πύργου, παλαιός μαθητής του Γαλλικού Ινστιτούτου.

Παράρτημα του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, το Γαλλικό Ινστιτούτο Πύργου ιδρύθηκε μετά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο και υπήρξε, κατά το διάστημα της πολυετούς λειτουργίας του, ένας από τους πιο πετυχημένους εκπαιδευτικούς και πολιτιστικούς θεσμούς της πόλης. Δεκάδες Πυργιώτες παρακολούθησαν τα μαθήματα γαλλικής γλώσσας, αποκτώντας μια στέρεη γλωσσομάθεια και ερχόμενοι σε επαφή με στοιχεία του γαλλικού πολιτισμού. Το γαλλικό ίδρυμα λειτούργησε ως ένας σημαντικός πολιτιστικός φορέας της πόλης, διοργανώνοντας τακτικά εκδηλώσεις πνευματικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου, σε συνεργασία με ντόπιους εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Ο θεσμός του Γαλλικού Ινστιτούτου, του μόνου ξένου Ινστιτούτου που λειτούργησε ποτέ στην πρωτεύουσα της Ηλείας, αγκαλιάστηκε από τους κατοίκους της και σήμερα αποτελεί ένα αναπόσπαστο και πολύτιμο μέρος της τοπικής ιστορίας, το οποίο η παρούσα εκδήλωση επιδιώκει να αναδείξει, ώστε να γίνει κοινό κτήμα.

Δελτίο τύπου - Διονύσης Καλαματιανός για ΣΕΤΤΗΛ: «Πόσες ακόμη απώλειες για την Ηλεία;»

Ηλεία

Σε άμεση κοινοβουλευτική παρέμβαση για το ενδεχόμενο κλεισίματος της ΣΕΤΤΗΛ στον Πύργο, προχώρησε ο Διονύσης Καλαματιανός. Ο Ηλείος Βουλευτής και Τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, τονίζει προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, την έκδηλη ανησυχία που υφίσταται στον Δήμο Πύργου για την ενδεχόμενη κατάργηση της ανωτέρω Σχολής, ζητώντας από την ηγεσία του αρμοδίου Υπουργείου να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις.

Σε δήλωσή του, ο Διονύσης Καλαματιανός αναφέρει:

«Όπως πληροφορούμαστε από δημοσιεύματα, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας και η κυβέρνηση σχεδιάζουν το κλείσιμο της ΣΕΤΤΗΛ. Μιας Σχολής, η οποία είναι μοναδική στην Ελλάδα, στην εκπαίδευση Αξιωματικών και Υπαξιωματικών, στην ειδικότητα του Τεχνίτη Τηλεπικοινωνίας, αλλά και άλλων συναφών ειδικοτήτων. Επιπλέον, εκεί πραγματοποιείται και μετεκπαίδευση στελεχών του Τεχνικού Σώματος. Η προσφορά της Σχολής επεκτείνεται και στην ενίσχυση της Πολιτικής Προστασίας, καθώς συμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών, ενισχύοντας τα σχέδια πρόληψης πυρκαγιών κατά την αντιπυρική περίοδο.

Συνεπώς, το κλείσιμο ή η μεταφορά της ΣΕΤΤΗΛ θα αποτελέσει ακόμη ένα πλήγμα στον νομό Ηλείας. Η Σχολή λειτουργεί στον Πύργο πάνω από 50 χρόνια, αποτελώντας κομμάτι της ζωντανής ιστορίας του τόπου μας. Επομένως, το τέλος της λειτουργίας της θα έρθει να προστεθεί στις απανωτές απώλειες που δέχεται ο νομός από το καλοκαίρι του 2019 έως και σήμερα. Με κυβερνητική επιλογή και απόφαση, έκλεισαν τα πανεπιστημιακά τμήματα της Μουσειολογίας και της Γεωπονίας που λειτουργούσαν, ενώ ανεστάλη η έναρξη λειτουργίας του θεσμοθετημένου ΤΕΦΑΑ στον Πύργο. Ο αυτοκινητόδρομος «Πάτρα-Πύργος», έχει χρηματοδοτηθεί από το 2018 και αντί να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2023 όπως προβλεπόταν, περιμένουμε ακόμη να παραδοθεί, με ακριβότερο κόστος κατασκευής, με διόδια και με αποζημιώσεις σε εργολάβους. Επίσης, κρίσιμα έργα υποδομών όπως ο εκσυγχρονισμός του φράγματος Πηνειού και η υπογειοποίηση του αρδευτικού δικτύου του ΤΟΕΒ Γαστούνης έχουν καθυστερήσει να ξεκινήσουν 5,5 χρόνια, ενώ για την κατασκευή σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου, τη συνολική υπογειοποίηση του αρδευτικού δικτύου στην Ηλεία και τον εκσυγχρονισμό του φράγματος Αλφειού δεν υπάρχει καμία ουσιαστική εξέλιξη. Μέσα σε όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις δημόσιες δομές υγείας του τόπου μας, που υποφέρουν από την υποστελέχωση σε γιατρούς και νοσηλευτές.

Τώρα, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να βάλει λουκέτο και στη ΣΕΤΤΗΛ. Την καλούμε να μην προχωρήσει σε μια τέτοια απόφαση, αντίθετα, πρέπει να μεριμνήσει για τη στήριξη και την αναβάθμιση του μοναδικού εκπαιδευτικού αντικειμένου που υπηρετεί. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ενίσχυση με εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό, σε συνδυασμό με τα απαραίτητα εκπαιδευτικά μέσα και την άρτια υλικοτεχνική υποδομή. Η Ηλεία δεν αντέχει άλλες απώλειες, αλλά απαιτεί την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανασυγκρότησής της.»

Δελτίο τύπου - Γ. Πανγιωτόπουλος: Νέα Εποχή για το Επιμελητήριο Ηλείας Όραμα, Σχέδιο δράσης και δέσμευση για Ανάπτυξη

Ηλεία

Παναγιωτόπουλος Γιώργος

Καθηγητής

Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών

 

Η εκλογή της νέας διοίκησης του Επιμελητηρίου Ηλείας σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής για τον θεσμό και την επιχειρηματική κοινότητα της Ηλείας.

Ο νέος Πρόεδρος, Κώστας Λεβέντης, ένας άνθρωπος με πλούσια εμπειρία και αποδεδειγμένες ικανότητες, αναλαμβάνει τα ηνία με στόχο να οδηγήσει το Επιμελητήριο Ηλείας σε ένα μονοπάτι ανανέωσης, ανάπτυξης και εξωστρέφειας.

Μαζί του, το νέο Διοικητικό Συμβούλιο, μια ομάδα καταξιωμένων επαγγελματιών, δημιουργεί τις ιδανικές προϋποθέσεις για να μετατραπεί το Επιμελητήριο σε θεσμό πρότυπο, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα.

Ο επιμελητηριακός θεσμός, που αποτελεί διαχρονικό πυλώνα υποστήριξης των τοπικών επιχειρήσεων, καλείται σήμερα να επαναπροσδιορίσει τη θέση του μέσα σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο.

Η νέα διοίκηση του Επιμελητηρίου Ηλείας είμαι σίγουρος ότι, αναγνωρίζοντας τις απαιτήσεις της εποχής, θέτει φιλόδοξους αλλά ρεαλιστικούς στόχους, με έμφαση στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, την προώθηση της καινοτομίας και τη δημιουργία ευκαιριών για ανάπτυξη.

Στο επίκεντρο του νέου οράματος βρίσκεται η στήριξη κάθε μέλους της επιχειρηματικής κοινότητας. Η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, η ενίσχυση της δικτύωσης μεταξύ των επιχειρήσεων και η προώθηση δράσεων εξωστρέφειας, αποτελούν τους πρώτους κρίκους μιας αλυσίδας ενεργειών που θα αναδείξουν τη δυναμική του Επιμελητηρίου Ηλείας.

Η σύγχρονη εποχή θέτει ενώπιον της επιχειρηματικής κοινότητας μεγάλες προκλήσεις: οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, η ανάγκη για βιωσιμότητα και η ψηφιοποίηση του «επιχειρείν» είναι μόνο μερικές από αυτές. Ωστόσο, κάθε πρόκληση φέρνει μαζί της και νέες ευκαιρίες.

Η νέα διοίκηση, με σαφές στρατηγικό πλάνο, όπως αυτό τέθηκε στον δημόσιο διάλογο προεκλογικά, δείχνει αποφασισμένη να τις αξιοποιήσει πλήρως.

Ο Κώστας Λεβέντης δεν είναι μόνος του σε αυτό το εγχείρημα.

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από ανθρώπους με βαθιά γνώση των αναγκών της αγοράς αλλά και με όρεξη να προωθήσουν λύσεις που ξεπερνούν τα στενά όρια του Επιμελητηρίου Ηλείας. Η συλλογική δράση και η αξιοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων του κάθε μέλους ξεχωριστά είναι τα στοιχεία που αναμένεται να κάνουν τη διαφορά.

Επιπλέον, η συνεργασία με άλλους θεσμικούς φορείς, η καλλιέργεια δεσμών με την τοπική αυτοδιοίκηση και η διασύνδεση με κυβερνητικούς φορείς, βρίσκονται στον πυρήνα της νέας φιλοσοφίας της διοίκησης. Το Επιμελητήριο Ηλείας σκοπεύει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην προώθηση της τοπικής οικονομίας, λειτουργώντας και ως σύνδεσμος μεταξύ διαφορετικών πυλώνων ανάπτυξης.

Από τον δημόσιο λόγο του νέου Προέδρου, είναι ευδιάκριτο ότι θέτει ως στόχο να κάνει το Επιμελητήριο έναν χώρο ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλους. Με την αξιοποίηση της τεχνολογίας και την ενίσχυση της ψηφιακής παρουσίας, οι επιχειρήσεις θα έχουν πλέον άμεση πρόσβαση σε εργαλεία, υπηρεσίες και ενημέρωση. Παράλληλα, η υιοθέτηση νέων πρακτικών διοίκησης και η συνεχής επικοινωνία με τα μέλη, θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στον θεσμό.

Οι προσδοκίες είναι υψηλές αλλά η νέα διοίκηση φαίνεται απόλυτα προετοιμασμένη να ανταποκριθεί.

Οι πρώτες πρωτοβουλίες αναμένεται να δώσουν το στίγμα της κατεύθυνσης που θα ακολουθήσει ο θεσμός, με στόχο να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της εποχής και να καταστεί καταλύτης ανάπτυξης για το Ν. Ηλείας.

Η επιχειρηματική κοινότητα βλέπει στο νέο σχήμα μια ευκαιρία για ουσιαστική αλλαγή.

Οι ισχυρές βάσεις που διαθέτει το Επιμελητήριο Ηλείας, σε συνδυασμό με τη στρατηγική σκέψη και το όραμα της νέας διοίκησης, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για έναν θεσμό πιο αποτελεσματικό, πιο εξωστρεφή και πιο σύγχρονο από ποτέ.

Το Επιμελητήριο, με την υποστήριξη των μελών του, μπορεί να γίνει το εργαλείο που θα μετατρέψει το όραμα της ανάπτυξης σε απτή πραγματικότητα.

Μην ξεχνάμε ότι,

Το μέλλον δεν θα έρθει μόνο του. Θα δημιουργηθεί.

Και το Επιμελητήριο, με τη νέα διοίκηση και τη στρατηγική του, είναι έτοιμο να το διαμορφώσει.

Καλή επιτυχία στο φίλο, Πρόεδρο Κώστα Λεβέντη και στους συνεργάτες του.

Καλή επιτυχία, για την Ηλεία. Για τον τόπο μας.

Αναδημοσίευση - NASA: Απότομη πτώση στα παγκόσμια αποθέματα γλυκού νερού

Κόσμος

Η ποσότητα γλυκού νερού που χάθηκε σε διάστημα οκτώ ετών ξεπερνά κατά 35.000 φορές τη λίμνη του Μαραθώνα. Η προειδοποίηση του ΟΗΕ και ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής.

Προέλευση, περισσ'οτερα στο https://www.in.gr/2024/11/18/in-science/perivallon-b-science/nasa-apotomi-ptosi-sta-pagkosmia-apothemata-glykou-nerou/

Δελτίο τύπου - Ο Αντιπεριφερειάρχης Θ. Βασιλόπουλος στην παρουσίαση της πλατφόρμας «Open Business» που διευκολύνει την αδειοδότηση επιχειρήσεων

Δυτική Ελλάδα

Στην εκδήλωση παρουσίασης του νέου πληροφοριακού συστήματος “Open Business”, το οποίο αφορά την αδειοδότηση και εποπτεία των οικονομικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα, παραβρέθηκε εκπροσωπώντας την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ο Αντιπεριφερειάρχης Εξυπηρέτησης του Πολίτη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Θεόδωρος Βασιλόπουλος.

Η εκδήλωση, πραγματοποιήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2024 από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε και φιλοξενήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων.

Αισθητά βελτιωμένη σε σύγκριση με την πλατφόρμα Notify Business που είχε δημιουργηθεί το 2017, η Open Business μπορεί να μειώσει σημαντικά το διοικητικό βάρος, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τη δημόσια διοίκηση, είτε πρόκειται για αδειοδοτούσες, είτε για εποπτικές – ελεγκτικές αρχές. Μέσω της Open Business θα γίνεται η αδειοδότηση για 57 κατηγορίες οικονομικών δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν περίπου 2.666 ΚΑΔ (Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριοτήτων).

Οι συμμετέχοντες εξήραν την σημασία του έργου και ευχαρίστησαν θερμά την Κοινωνία της Πληροφορίας, τον κεντρικό κόμβο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την υλοποίηση των έργων του ψηφιακού μετασχηματισμού.

«Είναι μια καλή αρχή, για τα έργα που έρχονται και θα δώσουν σημαντικές ψηφιακές λύσεις στην εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων από το κράτος», τόνισε ο κ. Βασιλόπουλος κατά την διάρκεια της εκδήλωσης κι εκφράζοντας συγχρόνως τη φιλοσοφία του περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριου Φαρμάκη, για μία Περιφέρεια ανοιχτή στη δημιουργία και την πρόοδο, πρόσθεσε: « Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ενισχύουμε την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με στόχο μία Περιφέρεια πιο σύγχρονη και πιο δυνατή, που πραγματικά θα είναι με διαφάνεια και σεβασμό δίπλα σε κάθε πολίτη που επιθυμεί να επενδύσει, να δημιουργήσει, να προοδεύσει»


ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - Αυξάνοντας τη Δράση για τους Ωκεανούς: Η 10η Our Ocean Conference στη COP29 Ελληνική - Συμμετοχή στο Ocean Pavilion της COP29 για την Προώθηση της Δράσης για τους Ωκεανούς

Ηλεία

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ


Αυξάνοντας τη Δράση για τους Ωκεανούς: Η 10η Our Ocean Conference στη COP29

Ελληνική Συμμετοχή στο Ocean Pavilion της COP29 για την Προώθηση της Δράσης για τους Ωκεανούς

Μπακού, Αζερμπαϊτζάν

Στο πάνελ του Our Ocean Conference στο Ocean Pavilion, στο πλαίσιο της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα, COP29, που πραγματοποιείται στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν συμμετείχε ενεργά Βουλευτής Ηλείας, Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Ειδική Απεσταλμένη του Πρωθυπουργού για τους Ωκεανούς και συντονίστρια της 9ης Our Ocean Conference.

Η εκδήλωση με τίτλο "Mobilizing Ocean Action: the 10th Our Ocean Conference", διοργανώθηκε για να προωθήσει την συνεργασία για την προστασία των ωκεανών και να σηματοδοτήσει την έναρξη της προετοιμασίας για την 10η Our Ocean Conference που θα πραγματοποιηθεί στην Κορέα το 2025.

Το Our Ocean Conference, το οποίο ξεκίνησε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2014, από τον τότε Υπουργό Εξωτερικών, Jon Kerry, έχει εξελιχθεί σε μια σημαντική πλατφόρμα για την παγκόσμια κοινότητα, με στόχο την ανάδειξη της σημασίας των ωκεανών και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Μέχρι σήμερα, το Our Ocean Conference έχει συγκεντρώσει πάνω από 2.600 δεσμεύσεις, συνολικής αξίας περίπου 140 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για την προστασία των ωκεανών. Η Κορέα, ως διοργανώτρια χώρα της 10ης Our Ocean Conference, με τη στήριξη όλων των συμμετοχόντων, στοχεύει να συνεχίσει αυτήν την κληρονομιά, προωθώντας μετασχηματιστικές δράσεις με σύνθημα "Our Ocean, Our Action".

Η εκδήλωση ξεκίνησε με ένα ισχυρό μήνυμα από τον ίδιο τον John Kerry. Ο κ. Kerry τόνισε την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία 10 χρόνια στην προστασία των ωκεανών, χάρη στις δεσμεύσεις χωρών και εταιρειών, αλλά και την ανάγκη για ακόμα μεγαλύτερη κινητοποίηση, καθώς οι ωκεανοί αντιμετωπίζουν αυξανόμενες απειλές λόγω της κλιματικής κρίσης, της ρύπανσης και της υπερεκμετάλλευσης. Επισήμανε επίσης την σημασία της λογοδοσίας και της συνεργασίας μεταξύ όλων των σχετικών πολυμερών συμφωνιών.

Στη συνέχεια, η Δρ. Αυγερινοπούλου είχε την ευκαιρία να αναφερθεί στην επιτυχημένη διοργάνωση της 9ης Our Ocean Conference στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2024. Τόνισε πως η Ελλάδα, ως ισχυρή ναυτική χώρα και ηγέτης στην παγκόσμια ναυτιλία, σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, φιλοξένησε 130 χώρες (συμπεριλαμβανομένων 11 αρχηγών κρατών/κυβερνήσεων και 60 υπουργών), 20 διεθνείς οργανισμούς και πάνω από 3000 υψηλόβαθμους εκπροσώπους.

Η 9η Our Ocean Conference οδήγησε σε 471 νέες δεσμεύσεις, συνολικού ύψους 11,35 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στους τομείς της κλιματικής αλλαγής και της σχέση της με τους ωκεανούς, της βιώσιμης αλιείας, της βιώσιμης Γαλάζιας Οικονομίας, τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, της ναυτιλιακής ασφάλειας και της θαλάσσιας ρύπανσης.

Η Ελλάδα ανακοίνωσε 21 συγκεκριμένες δεσμεύσεις, ύψους 780 εκατομμυρίων ευρώ, με έμφαση στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης, τη βιώσιμη αλιεία και τη γαλάζια οικονομία.

Σημαντικότερες από τις εθνικές δεσμεύσεις:

  • Δημιουργία δύο νέων θαλάσσιων πάρκων στο Ιόνιο και το Αιγαίο, καλύπτοντας περίπου το 32% των εθνικών υδάτων.

  • Σύστημα παρακολούθησης και επιτήρησης των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών με χρήση νέων τεχνολογιών.

  • Απαγόρευση ορισμένων αλιευτικών πρακτικών (π.χ. τράτα βυθού) έως το 2030.

  • Δημιουργία Ταμείου Απανθρακοποίησης για τα ελληνικά νησιά, με πόρους περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ (ανακοίνωση από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη).

  • Εξοπλισμός 12 λιμένων στην Ελλάδα με συστήματα ηλεκτροδότησης πλοίων από την ξηρά ("cold ironing").

  • Υποστήριξη πλοίων χαμηλών εκπομπών.

  • Κύρωση της Συμφωνίας BBNJ.

Η Δρ. Αυγερινοπούλου υπογράμμισε ότι ο ωκεανός είναι σύμμαχος στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να συνεχίσει τις προσπάθειες για την προστασία του. Υπενθύμισε ότι "δεν υπάρχει πράσινο χωρίς μπλε" και κάλεσε όλα τα κράτη να συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειες για την προστασία των ωκεανών.

Στη συνέχεια, ακολούθησαν η τοποθέτηση του HE KIM Sungbum, Αναπληρωτή Υπουργού, Υπουργείο Ωκεανών και Αλιείας, Δημοκρατία της Κορέας. Ο κ. Kim παρουσίασε το όραμα της Κορέας για την 10η Our Ocean Conference και τις πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης των ωκεανών. Αναφέρθηκε στα πέντε στοιχεία που θα καθορίσουν την επιτυχία της διάσκεψης, την ύπαρξη γραμματείας για πρώτη φορά, την σύνδεση με άλλα διεθνή γεγονότα (όπως η APEX summit), την ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στην προστασία των ωκεανών ("digital oceans") και την ενίσχυση της λογοδοσίας και της παρακολούθησης της υλοποίησης των δεσμεύσεων.

Η Δρ. Sue Biniaz, Principal Deputy Special Envoy for Climate, ΗΠΑ, εστίασε στις προκλήσεις που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή για τους ωκεανούς και υπογράμμισε την ανάγκη για συντονισμένη δράση σε παγκόσμιο επίπεδο. Εξήγησε πως η διεθνής κοινότητα μπορεί να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις μέσω συντονισμένων δράσεων και αναφέρθηκε στην σημασία της Our Ocean Conference ως πλατφόρμας για την προώθηση της συνεργασίας και της λογοδοσίας.

Ας σημειωθεί ότι την εναρκτήρια ομιλία έκανε ο Kilaparti Ramakrishna, Senior Advisor on Ocean and Climate Policy to the President of Woods Hole Oceanographic Institution. Ο κ. Ramakrishna αναφέρθηκε στην σημαντική συνεισφορά των επιστημονικών φορέων στην παροχή δεδομένων και πληροφοριών για την κατάσταση των ωκεανών και την ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ επιστήμης και πολιτικής.

Η εκδήλωση "Mobilizing Ocean Action: the 10th Our Ocean Conference" αποτέλεσε μια σημαντική ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων και προώθηση της συνεργασίας για την προστασία των ωκεανών. Η Κορέα, ως διοργανώτρια χώρα της 10ης Our Ocean Conference, δεσμεύεται να συνεχίσει τις προσπάθειες για την διασφάλιση της βιωσιμότητας των ωκεανών για τις επόμενες γενιές.


Δελτίο τύπου - Επιστολή Δημάρχου Πύργου προς ΥΠΕΘΑ Ν. Δένδια

Ηλεία

Πύργος 18-11-2024

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΝΟΜΟΣ ΗΛΕΙΑΣ Προς:

ΔΗΜΟΣ ΠΥΡΓΟY κ. Νίκο Δένδια

ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΑΡΧΟΥ Υπουργό Εθνικής Άμυνας

Ταχ. Δ/νση : Πλατεία Σάκη Καράγιωργα Μεσογείων 227-231

Πύργος, Τ.Κ.27131 Χολαργός Τ.Κ. 15561

Τηλ: 2621362428, 2621362404 E-mail: minister@mod.mil.gr

Email:Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

 

 

 

 

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

 

Η παρούσα επιστολή μου αφορά στη σύμφωνα με τελευταία δημοσιεύματα πρόθεσή σας για κατάργηση της λειτουργίας της Σχολής Εκπαίδευσης Τεχνικών Τηλεπικοινωνίας (ΣΕΤΤΗΛ) στον Πύργο, που είναι εγκατεστημένη στην περιοχή μας πλέον των 50 ετών.

 

Δυστυχώς, για ακόμα μια φορά είδαμε την πόλη μας να φιγουράρει σε τίτλους εφημερίδων και να περιλαμβάνεται στις λίστες δομών που πρόκειται να καταργηθούν. Το ίδιο ακριβώς έλαβε χώρα και προ διετίας με την κατάργηση των Πανεπιστημιακών Σχολών της Ηλείας, που τελικά μεταφέρθηκαν στην Πάτρα και το Αγρίνιο!! Έτσι, αποτελούμε τη μοναδική πρωτεύουσα νομού που δεν διαθέτει δομή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Ελπίζουμε να μην συμβεί το ίδιο και με τις στρατιωτικές δομές, καθώς είναι γνωστό σε εσάς ότι σε όλες τις πρωτεύουσες των νομών τουλάχιστον της Πελοποννήσου λειτουργούν αντίστοιχες δομές, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τις τοπικές κοινωνίες.

 

Ειδικότερα, στην Καλαμάτα λειτουργούν το 9ο Σύνταγμα Πεζικού, η 77η Μονάδα Επιστράτευσης και η 361η Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος. Στη Σπάρτη το Κέντρο Εκπαίδευσης και Μεταφορών. Στην Τρίπολη η 4η Μεραρχία Πεζικού, το 11ο Σύνταγμα Πεζικού και η 124η Πτέρυγα Βασικής Εκπαίδευσης Σμηνιτών. Στο Ναύπλιο το Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων και το Κέντρο Εκπαίδευσης Μηχανικού (ΚΕΜΧ). Στην Κόρινθο το 6ο Σύνταγμα Πεζικού-Διεύθυνση Κέντρων Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων και στο Λουτράκι η Σχολή Μηχανικού. Στην Πάτρα η Ναυτική Διοίκηση Ιονίου, η Στρατολογική Υπηρεσία Δυτικής Ελλάδος και το Κέντρο Εκπαίδευσης Τεχνικού (ΚΕΤΧ).

 

Επομένως, δεν είναι δυνατόν όλες οι προσπάθειες αναδιάρθρωσης του κράτους να έχουν πάντοτε ως θύμα τον Πύργο και κατ’ επέκταση την Ηλεία. Η αναπτυξιακή προοπτική του τόπου μας δεν υπηρετείται με τέτοιες αποφάσεις, που πλήττουν καίρια τον πολύπαθο Νομό μας.

 

Στο πλαίσιο αυτό, σας υποβάλω αίτημα συνάντησής μας, ώστε να σας καταστήσω κοινωνό των απόψεών μας σχετικά με τη λειτουργία της ΣΕΤΤΗΛ και την περαιτέρω αξιοποίηση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων.

 

Είμαι βέβαιος για την αποδοχή του αιτήματός μου και την εποικοδομητική συνεργασία μας.

 

 

 

Με εκτίμηση,

O Δήμαρχος Πύργου

 

 

 

Ευστάθιος Καννής

 

 

Δελτίο τύπου - Π.Ε. Ηλείας: Άμεση κινητοποίηση μετά την κακοκαιρία

Ηλεία

Άμεση ήταν η κινητοποίηση του Τμήματος Πολιτικής Προστασίας της Π.Ε. Ηλείας μετά την σφοδρή κακοκαιρία που έπληξε περιοχές του νομού ιδιαίτερα την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη.

Ήδη από την επόμενη ημέρα των εντόνων βροχοπτώσεων, με άμεση εντολή του Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Ηλείας, Νίκου Κοροβέση, συνεργεία και μηχανήματα της Πολιτικής Προστασίας βγήκαν στον δρόμο για να πραγματοποιήσουν ελέγχους και να προχωρήσουν σε αποκαταστάσεις των προβλημάτων που έφερε η ισχυρή νεροποντή όπως καθαρισμούς τάφρων και ρεμάτων, άρση καταπτώσεων και λοιπές παρεμβάσεις, ώστε σε περίπτωση νέας επιδείνωσης του καιρού να μην υπάρξουν δυσάρεστες συνέπειες.

Παρεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ άλλων σε οδικά δίκτυα στη Νεμούτα, στο Σκλίβα, στο δίκτυο Αμαλιάδα – Γεράκι – Οινόη, στο Χρυσοχώρι, στο Λέπρεο, στη Μηλέα, στη Ζαχάρω, στην Αρήνη, στη Ζαχάρω, στο Κουζούλι, στη Φιγαλεία, στο Θολό, στα Πετράλωνα, στην Πεύκη, στο Μουζάκι, στο Καράτουλα, στην Αλφειούσα, στο Ανεμοχώρι και στις Κολιρέικες Παράγκες ενώ καθαρισμοί έγιναν μεταξύ άλλων στην περιοχή του Aldemar στην Σκαφιδιά, στο Κατάκολο, στον Άγιο Ιωάννη, στα Γρανιτσέικα, στο Ποτόκι, στην περιοχή Οθωμανική Γράνα Ζαχάρως και στην Ολυμπία.

Αξίζει να σημειωθεί, πως όλο το προηγούμενο διάστημα η Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας είχε προχωρήσει σε καθαρισμούς σε όλους τους ποταμούς, παραποτάμους και ρέματα της περιοχής μας, κάτι που συνέβαλλε τα μέγιστα στο να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα στο δίκτυο των υποδομών.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Ηλείας, Νίκος Κοροβέσης τόνισε σχετικά: «Προχωρήσαμε άμεσα σε ελέγχους, καθαρισμούς και άλλες εργασίες που κρίθηκαν αναγκαίες προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα που δημιουργήθηκαν από την ισχυρή βροχόπτωση. Η εξέλιξη των καιρικών φαινομένων είναι μία διαρκώς μεταβαλλόμενη κατάσταση και πρέπει κάθε φορά να είμαστε προετοιμασμένοι κατάλληλα για να τα αντιμετωπίσουμε. Ήδη από το προηγούμενο διάστημα είχαμε προχωρήσει στους απαραίτητους καθαρισμούς, θέλοντας να προλάβουμε καταστάσεις. Προσπαθούμε ώστε το επίπεδο ετοιμότητάς μας να είναι το υψηλότερο δυνατό, για να αντικρούσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις προκλήσεις που δημιουργεί η εκάστοτε κακοκαιρία, με προτεραιότητα την ασφάλεια των πολιτών και της περιουσίας τους γι’ αυτό και οι παρεμβάσεις θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα».

Δελτίο τύπου - Αστυνομικά συμβάντα στη Δυτική Ελλάδα

Δυτική Ελλάδα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΑΔΙΚΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ

 

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΧΑΙΑΣ

Σύλληψη ημεδαπού για παραβάσεις στα κέντρα διασκέδασης, στα μπαρ και στα όμοια καταστήματα

Συνελήφθη, προχθές το πρωί, στην Πάτρα, από αστυνομικούς του Β΄ Αστυνομικού Τμήματος Πατρών, ένας ημεδαπός άνδρας, διότι σε αστυνομικό έλεγχο που διενεργήθηκε, διαπιστώθηκε ότι λειτουργούσε, ως προσωρινά υπεύθυνος, κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος και είχε θέσει σε λειτουργία στερεοφωνικό συγκρότημα, συνδεδεμένο με ενισχυτή και ηχεία, αναπαράγοντας μουσική, που υπερέβαινε τη μέγιστη επιτρεπόμενη ηχοστάθμη, διαταράσσοντας την κοινή ησυχία των περιοίκων.

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΗΛΕΙΑΣ

Σχηματισμός δικογραφίας σε βάρος ημεδαπού για παράβαση του νόμου περί μέτρων για την πρόληψη και την καταστολή της ζωοκλοπής και ζωοκτονίας και παράβαση του νέου πλαισίου για την ευζωία των ζώων συντροφιάς

Από τους αστυνομικούς του Αστυνομικού Τμήματος Ζαχάρως σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος ημεδαπού άνδρα, για παράβαση του νόμου περί μέτρων για την πρόληψη και την καταστολή της ζωοκλοπής και ζωοκτονίας και παράβαση του νέου πλαισίου για την ευζωία των ζώων συντροφιάς.

Ειδικότερα, σύμφωνα με καταγγελία ημεδαπού άνδρα, ο κατηγορούμενος προχθές το πρωί, σε περιοχή της Ζαχάρως πυροβόλησε σκύλο ιδιοκτησίας του καταγγέλλοντα.

 

Σύλληψη ημεδαπού με καταδικαστική απόφαση

Συνελήφθη, χθες το απόγευμα, στην Αμαλιάδα, από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφάλειας Ήλιδας, με τη συνδρομή αστυνομικών της Ομάδας Ειδικών Ελέγχων της Διεύθυνσης Αστυνομίας Ηλείας, ένας ημεδαπός άνδρας, διότι εκκρεμούσε σε βάρος του καταδικαστική απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, με την οποία καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης τριών ετών για κλοπή, ηθική αυτουργία και αποδοχή προϊόντων εγκλήματος.

Δελτίο τύπου - ΕΛΜΕ ΗΛΕΙΑΣ - Απεργιακή κινητοποίηση

Ηλεία

Δελτίο τύπου - Διονύσης Καλαματιανός: «Χιλιάδες καρκινοπαθείς δεν έχουν πρόσβαση σε βασικό φάρμακο»

Ηλεία

Χιλιάδες καρκινοπαθείς στη χώρα μας στερούνται το ζωτικά αναγκαίο υδατικό διάλυμα της μορφίνης γιατί δεν έχουν χρήματα να το πληρώσουν από την τσέπη τους. Αυτό συμβαίνει, διότι, δυστυχώς, το συγκεκριμένο φάρμακο δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Ειδικότερα, το ζήτημα εντοπίζεται στη μη εφαρμογή του ν. 5007/2022, ο οποίος ρυθμίζει το σύστημα παροχής ανακουφιστικής φροντίδας, και πιο συγκεκριμένα στο άρθρο 81 που ορίζει ρητά ότι «τα ναρκωτικά φάρμακα του κρατικού μονοπωλίου, μορφίνη και πεθιδίνη, όταν συνταγογραφούνται για εξωνοσοκομειακή χρήση και χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία, αποζημιώνονται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, χωρίς συμμετοχή του ασθενούς». Πρόκειται για νόμο που όφειλε να εφαρμοστεί από τις 23.12.2022 και ακόμα εκκρεμεί η σχετική διορθωτική απόφαση για αποζημίωση του εν λόγω φαρμάκου από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς χωρίς συμμετοχή του ογκολογικού ασθενούς. Συνέπεια, λοιπόν, αυτής της κυβερνητικής επιλογής είναι η υπέρογκη και -ουσιαστικά- απαγορευτική επιβάρυνση των ογκολογικών ασθενών με χαμηλά ή καθόλου εισοδήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας ογκολογικός ασθενής μπορεί να χρειαστεί να πληρώσει από την τσέπη του ακόμη και 1000 ευρώ τον μήνα για να το προμηθευτεί.

Παράλληλα, μεγάλες δυσκολίες υπάρχουν και στη διάθεση του συγκεκριμένου φαρμάκου καθώς η διανομή του, λόγω κρατικού μονοπωλίου, γίνεται σε τρία μόνο κρατικά φαρμακεία, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο. Αυτό σημαίνει ότι ο φαρμακοποιός θα πρέπει να παραλαμβάνει ο ίδιος το φάρμακο από το κρατικό φαρμακείο, για να το λάβει στη συνέχεια ο ασθενής. Πρόκειται για μια πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία, που δυσχεραίνεται ακόμα περισσότερο όταν πρόκειται για καρκινοπαθείς που διαμένουν εκτός των τριών αυτών αστικών κέντρων, γεγονός που καθιστά δύσκολη την προμήθεια και τη λήψη του από πολλούς ασθενείς.

Για όλα τα παραπάνω, Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καταθέσαμε σχετική ερώτηση προς τον αρμόδιο Υπουργό Υγείας, ζητώντας απαντήσεις στα εξής:

  • Πότε θα προβεί στη σχετική διορθωτική απόφαση για αποζημίωση του εν λόγω φαρμάκου από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς χωρίς συμμετοχή του ογκολογικού ασθενούς ώστε οι χαμηλού εισοδήματος ογκολογικοί ασθενείς να έχουν πρόσβαση στο βασικό αυτό φάρμακο, ενώ και οι λοιποί ογκολογικοί ασθενείς να μην επιβαρύνονται με ένα ακόμα δυσβάστακτο κόστος λόγω της ασθένειάς τους;

  • Θα άρει το κρατικό μονοπώλιο της μορφίνης ώστε όλοι οι ογκολογικοί ασθενείς, χωρίς διακρίσεις λόγω του τόπου διαμονής τους, να προμηθεύονται τη μορφίνη από το φαρμακείο, όπως και τα υπόλοιπα συνταγογραφούμενα φάρμακά τους;

Αναδημοσίευση - Ισπανία – Αγγλία 2-1: Είναι πανάξια η «βασίλισσα» της Ευρώπης

Αθλητισμός

Η Ισπανία νίκησε στον τελικό του Euro την Αγγλία με 2-1 και κατέκτησε τον τίτλο της πρωταθλήτριας Ευρώπης.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/07/14/sports/euro-2024/ispania-agglia-2-1-einai-panaksia-vasilissa-tis-eyropis/

Άρθρο του Μ. Κατρίνη - Εθνική ανάγκη και στρατηγική επιλογή η στήριξη των αγροτών  

Απόψεις

Η στήριξη του πρωτογενούς τομέα στην Ελλάδα δεν είναι απλώς κρίσιμη για την ευημερία της ελληνικής περιφέρειας, την κοινωνική συνοχή και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Οφείλει να είναι μια εθνική, στρατηγική επιλογή για την ανάπτυξη της χώρας και την εξασφάλιση της διατροφικής της επάρκειας, σε μια περίοδο που οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι ξηρασίες, οι πλημμύρες, οι καύσωνες, οι πυρκαγιές πλήττουν την αγροτική παραγωγή και θέτουν σε κίνδυνο την επιβίωσή της.

Μια επιλογή, όμως, που δεν την έχει κάνει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας από το 2019 μέχρι σήμερα. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι δεν είναι μόνο χαμηλά στις προτεραιότητές της, τη στιγμή που ο αγροτικός τομέας είναι απελπιστικά χαμηλά στις διαχειριστικές επιδόσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Επιδόσεις που είναι ίσως οι χειρότερες για ελληνική κυβέρνηση από τότε που η Ελλάδα έγινε μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Αυτό έχει φανεί στην αδυναμία να διαπραγματευτεί και να επιτύχει δίκαιες ενισχύσεις για τους Έλληνες γεωργούς και κτηνοτρόφους. Έχει φανεί στην τραγική αποτυχία να διαχειριστεί ακόμα και τις μειωμένες ενισχύσεις, με τον ΟΠΕΚΕΠΕ να έχει γίνει συνώνυμος της κακοδιαχείρισης και της αναποτελεσματικότητας που οδήγησαν τον οργανισμό σε καθεστώς ευρωπαϊκής εποπτείας και υποχρέωσαν τη χώρα να πληρώνει υπέρογκα πρόστιμα. Μετά από όλες αυτές τις παλινωδίες, οι ενισχύσεις φτάνουν στους αγρότες πετσοκομμένες και δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς τα σχέδια βελτίωσης, τα οικολογικά σχήματα και οι νέοι αγρότες, παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης την τελευταία πενταετία.

Την ίδια στιγμή, άλλες ευρωπαϊκές χώρες κάνουν αυτό που θα έπρεπε να κάνει-αλλά δεν το κάνει-η Ελλάδα. Στηρίζουν τον πρωτογενή τομέα, ώστε να γίνει ανθεκτικός απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και καινοτομίες, όπως οι γεωργικές εφαρμογές ακριβείας και οι βιώσιμες πρακτικές, διατηρώντας υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας και ανταγωνισμού στη διεθνή αγορά.

Η λέξη που θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα την πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στον αγροτικό κόσμο θα ήταν η εγκατάλειψη, αν δεν υπήρχε και κάτι ακόμη χειρότερο: η στρατηγική επιλογή της να μην είναι με την πλευρά των αγροτών, αλλά να στηρίζει συμφέροντα που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με αυτά του αγροτικού κόσμου. Τις τράπεζες, που τους οδηγούν σε ασφυξία, με αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση, με αρρύθμιστες οφειλές, με πλειστηριασμούς που αφελληνίζουν την αγροτική ιδιοκτησία. Τους επιτήδειους, που αισχροκερδούν στο εμπόριο των αγροτικών εφοδίων, που κρατούν χαμηλά τις τιμές των αγροτικών προϊόντων και τις ανεβάζουν υπερβολικά για τους καταναλωτές, καθιστώντας απαγορευτικό το κόστος της καλλιέργειας. Τα κυκλώματα των παράνομων εισαγωγών και ελληνοποιήσεων που όχι μόνο δρουν ανεξέλεγκτα-στρεβλώνοντας τον υγιή ανταγωνισμό και υπονομεύουν την ποιοτική παραγωγή και τη φήμη των ελληνικών προϊόντων-αλλά ευθύνονται και για την πρόσφατη εισαγωγή μιας «υγειονομικής βόμβας», με τη διασπορά της πανώλης των αιγοπροβάτων, που έχει ήδη οδηγήσει σε υποχρεωτική θανάτωση χιλιάδων ζώων και τους κτηνοτρόφους σε απόγνωση, πλήττοντας και ένα εμβληματικό εξαγωγικό προϊόν της χώρας μας, όπως η φέτα.

Με την κυβέρνηση να εξαγγέλλει ‘’γενναίες αποζημιώσεις’’ για την αγορά ζώων (στο ¼ της τιμής αγοράς;) και να μην έχει διασφαλίσει τη στήριξη των κτηνοτρόφων για την απώλεια εισοδήματος που θα υποστούν, αποδεικνύοντας ότι δεν στηρίζει την εγχώρια παραγωγή, τη διατροφική αυτάρκεια της χώρας και την Ελληνική περιφέρεια.

Σε όλα αυτά προστίθενται η απουσία κινήτρων στους νέους να εργαστούν στον πρωτογενή τομέα, η  έλλειψη εργατικών χεριών και η ανυπαρξία οργανωμένης πολιτικής για τη νόμιμη μετανάστευση, που ανεβάζει το κόστος της καλλιέργειας στα όρια του ασύμφορου.

Μια εθνική στρατηγική για τον αγροτικό τομέα πρέπει να έχει ως αφετηρία της την αλλαγή του αναπτυξιακού και παραγωγικού μοντέλου της χώρας και τη σύνδεση του πρωτογενούς τομέα με την μεταποίηση. Η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ, η αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να καλύπτει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (με φαινόμενα που δεν είναι τόσο σπάνια και τόσο ακραία όπως παλιά, αφού συμβαίνουν συχνά), η πρόσβαση των αγροτών σε πηγές χρηματοδότησης και τα φορολογικά κίνητρα για ημιορεινές και ορεινές περιοχές, αφού ένας μέσος κτηνοτρόφος καλείται να πληρώσει την ψηλότερη φορολογική κλίμακα, συσσωρεύοντας χρέη.

Όλα αυτά  αποτελούν επείγουσες προτεραιότητες για τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα. Ωστόσο, αυτές δεν είναι προτεραιότητες της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αποτελούν, όμως, κεντρικές προτεραιότητες ενός εναλλακτικού κυβερνητικού προγράμματος του ΠΑΣΟΚ. Της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης που πάντα πίστευε στην αγροτιά και συνδέθηκε με την αναζωογόνηση της υπαίθρου.


Άρθρο του Δημήτρη Αβραμόπουλου - Η Ελλάδα τηυς Μεταπολίτευσης και οι νέες προοπτικές της

Απόψεις

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

πρ. ΕΥΡ. ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΗΛΕΙΑΣ

ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ


24 Ιουλίου 2024


Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ

Μετά την πτώση της δικτατορίας των Συνταγματαρχών το 1974, η Ελλάδα σημείωσε σημαντική πρόοδο σε πολλούς τομείς, όλα αυτά τα τελευταία 50 χρόνια δημοκρατικής διακυβέρνησης.

Την περίοδο αυτή, σημειώθηκε οικονομική ανάπτυξη. Η χώρα μας γνώρισε περιόδους προόδου, μέσα στα πλαίσια της οικονομίας της αγοράς, κυρίως κατά τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Επετεύχθη η είσοδός μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ήδη από το 1981 και επωφελήθηκε, τόσο από τις επενδύσεις, όσο και από αυξημένο εμπόριο και βέβαια την ανάπτυξη υποδομών. Ιδιαίτερα ως προς το τελευταίο, εκτελέστηκαν μεγάλα έργα συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής νέων δρόμων και γεφυρών, με κορυφαία τη ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου και βέβαια, με τον εκσυγχρονισμό του δικτύου της δημόσιας συγκοινωνίας, με μοναδική καθυστέρηση το σιδηροδρομικό δίκτυο.

Παράλληλα, η χώρα εξελίχθηκε πολιτιστικά και κοινωνικά. Ανέπτυξε πολιτικές τέχνης, πολιτισμού και φιλοσοφίας, δηλώνοντας την παρουσία της στη διεθνή πολιτιστική σκηνή. Διοργάνωσε δε, με επιτυχία τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, σηματοδοτώντας με αυτό τον τρόπο τη δυναμική της είσοδο στον 21ο αιώνα.

Όλοι αναγνωρίζουμε ότι υπήρξαν πολλά τα θετικά αποτελέσματα της Μεταπολίτευσης. Ωστόσο, η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με προκλήσεις και δυσκολίες καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με πρώτη την οικονομική κρίση, η οποία ξεκίνησε το 2009 και οδήγησε σε αυστηρά μέτρα λιτότητας, οικονομική αστάθεια και υψηλά επίπεδα ανεργίας. Παράλληλα, η χώρα γνώρισε περιόδους πολιτικής αστάθειας, κυβερνητικών αλλαγών και κυρίως, ζητημάτων διαφθοράς στο δημόσιο σύστημα.

Την ίδια περίοδο, η χώρα βρέθηκε με υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους, κατάσταση που ενέτεινε ακόμη περισσότερο τις οικονομικές προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει.

Στο κοινωνικό πεδίο, υπήρξαν προκλήσεις, όπως η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, οι ανεξέλεγκτες προσφυγικές ροές που αιφνιδίασαν και την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, και βέβαια η εισοδηματική ανισότητα. Με άλλα λόγια, ενώ η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο σε διάφορους τομείς, μετά τη δικτατορία έχει βρεθεί αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις, που επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη.

Εδώ είναι ακριβώς που σημειώνεται, κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης η αδυναμία των θεσμών, οι οποίοι δεν ενισχύθηκαν επαρκώς, ώστε να αξιοποιείται και να διασφαλίζεται, πέραν των κυβερνητικών επιλογών, η σωρευθείσα θεσμική, ιστορική και πολιτική μνήμη και εμπειρία του εθνικού μας συστήματος. Οι δε ενδιάμεσες αναθεωρήσεις του Συντάγματος υποτάχθηκαν στην κομματική σκοπιμότητα και δεν συνέβαλλαν στην εξέλιξη του πολιτικού και κρατικού μας συστήματος.

Μπροστά σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα, η Ελλάδα καλείται να καθορίσει τους εθνικούς της στόχους, στα πλαίσια πάντα της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση που κυμαίνονται από τη διασφάλιση της εθνικής της ακεραιότητας, την ουσιαστική συμβολή της στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, την οικονομική της ανάπτυξη, την περιβαλλοντική της βιωσιμότητα και την κοινωνική της ευημερία.

Στη νέα εποχή, στην οποία έχει εισέλθει ο κόσμος ολόκληρος, η Ελλάδα καλείται λοιπόν να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, να αναδείξει τα συγκριτικά γεωπολιτικά της πλεονεκτήματα και να απαλλαγεί από τα ξεπερασμένα στερεότυπα μιας εξωτερικής πολιτικής, που πολλές φορές την έχουν εγκλωβίσει στο βαλκανικό της περίγυρο.

Αν μπορούσαμε να περιγράψουμε τους μελλοντικούς εθνικούς μας στόχους, θα λέγαμε, ότι, πέραν των όσων σημείωσα, προτεραιότητα έχει βεβαίως η οικονομική σταθερότητα, βιώσιμη ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων εργασίας και μειωμένο χρέος.

Επίσης, στόχος είναι η βελτίωση του συστήματος υγείας, εκπαίδευσης και κοινωνικής υποστήριξης, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής για το σύνολο των πολιτών της χώρας. Με άλλα λόγια, ουσιαστική κοινωνική πρόνοια με ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής.

Ένας άλλος στόχος είναι η καλή και χρηστή διακυβέρνηση με διασφάλιση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της αποτελεσματικότητας, με την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στους θεσμούς και αναβάθμιση της λειτουργίας του Κοινοβουλίου.

Στόχο επίσης αποτελεί και η βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού με την υιοθέτηση μιας σταθερής στρατηγικής για το σημαντικότατο αυτό τομέα της ελληνικής οικονομίας, όπως και για τη διεθνή εικόνα της χώρας, με ορίζοντα τουλάχιστον δεκαετίας με σκοπό τη σωστή διαχείριση των επιπτώσεων του υπερτουρισμού και βέβαια την ανάδειξη, όχι μόνο διαφόρων εναλλακτικών μορφών τουρισμού αλλά και νέων προορισμών με χωροθέτηση νέων ζωνών υψηλής τουριστικής ανάπτυξης πέραν των γνωστών.

Ένας άλλος στόχος είναι η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, με ουσιαστικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και βεβαίως την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή με μακρόπνοη στρατηγική για τις επιπτώσεις, που αυτή επιφέρει.

Στόχος ακόμα είναι και η είσοδός μας ακόμα πιο βαθιά στην εποχή της τεχνολογίας και της καινοτομίας, με προώθηση της έρευνας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την αναβάθμιση της θέσεως της Ελλάδος στην παγκόσμια οικονομία.

Για να επιτευχθούν όλα αυτά, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει σχέδια με μέτρα και πολιτικές, όπως επενδύσεις σε υποδομές, ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της σπονδυλικής στήλης της οικονομίας, που είναι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με βελτίωση της λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών, και την υιοθέτηση σύγχρονων προτύπων εκπαίδευσης με κατάρτιση δεξιοτήτων, πραγματοποίηση πράσινων πρωτοβουλιών και βέβαια την προώθηση διεθνών οικονομικών, εμπορικών και επιχειρηματικών συνεργιών.

Αυτές είναι μερικές προτάσεις και βέβαια όλα αυτά εξαρτώνται από τις προκλήσεις, που μας επιφυλάσσει η εποχή μας, κυρίως στο γεωστρατηγικό πεδίο.

Όπως είπα πιο πάνω η Ελλάδα έχει σημαντικότατη γεωπολιτική σημασία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου λόγω της στρατηγικής της θέσης.

Για να χρησιμεύσει ως βασικός παράγοντας στην περιφερειακή σταθερότητα, ασφάλεια και οικονομική συνεργασία, να σημειωθεί ότι καλείται να υιοθετήσει μια ολιστική εθνική στρατηγική, που θα έχει πάντα ως προτεραιότητα τη διασφάλιση της ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της χώρας μας με ισχυρή αποτρεπτική αμυντική δύναμη αλλά και την ίδια στιγμή να αναπτύσσει πρωτοβουλίες, ώστε να είναι γεφυροποιός παράγοντας ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ευρύτερης περιοχής ακόμα και σε εκείνες, που οι μεταξύ τους σχέσεις δεν είναι φιλικές.

Και όλα αυτά απαλλαγμένα από μία αίσθηση απειλής και φόβου για την ασφάλειά της.

Παράλληλα, να συμβάλλει στην προώθηση των ευρωπαϊκών πολιτικών στην Ανατολική Μεσόγειο, την ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων με όλες τις γειτονικές χώρες και στην προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.

Μέσα από αυτές τις ενέργειες, προτάσσεται η ενεργειακή ασφάλεια, η οικονομική ανάπτυξη και η διαχείριση της μετανάστευσης ως μια ακόμα διάσταση της ατζέντας της εξωτερικής της πολιτικής.

Η δε ενίσχυση και εθνική αξιοποίηση της ελληνικής ναυτιλίας τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με επιμονή στο να υπάρξει ειδικό χαρτοφυλάκιο στην Ευρώπη, με συγκερασμό όλων των διάσπαρτων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή συναφών αρμοδιοτήτων, ώστε να αναδείξουμε τον κεντρικό μας ρόλο στον τομέα αυτό και στα πλαίσια της ευρωπαϊκής πολιτικής.

Τέλος, οι κύριοι στόχοι, που καλείται να θέσει η Ελλάδα στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, περιλαμβάνουν καταρχήν την υποστήριξη της Κύπρου και την υιοθέτηση αρχών «έντιμης διπλωματίας» με τους γείτονές μας, έχοντας πάντα κατά νου τον ελλοχεύοντα αποσταθεροποιητικό βαλκανικό εθνικισμό.

Ως προς το πρώτο, η Ελλάδα καλείται να διατηρήσει το Κυπριακό σε υψηλή προτεραιότητα, τόσο στην εθνική, όσο και στη διεθνή ατζέντα, με απόρριψη κάθε ιδέας για διχοτόμηση του νησιού.

Μια ενωμένη Κύπρος θα λειτουργήσει ως καταλύτης για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, ανοίγοντας το δρόμο μετά την επανένωσή της για την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, που είναι πρόβλημα όλων των χωρών της περιοχής, με αποτέλεσμα το αμοιβαίο όφελος για όλες τις χώρες της γειτονιάς αυτής.

Η εποχή μας εγκυμονεί μεγάλης κλίμακας αλλαγές ακόμα και για γεωστρατηγικό μετασχηματισμό, αφού είναι πλέον βέβαιο, ότι η συνεχιζόμενη αντιπαράθεση οικονομική, διπλωματική και πολιτική, ανάμεσα σε παγκόσμιους και περιφερειακούς «παίκτες», σε πρώτη φάση, προαναγγέλλει νέες σφαίρες επιρροής.

Σε αυτό το νέο σκηνικό, η Ελλάδα, με βάση τα όσα προανέφερα και παρά το μέγεθός της μπορεί να διαδραματίζει ρόλο με υπερβατικές πρωτοβουλίες έξω και πάνω από τα καθιερωμένα και ανακυκλούμενα στερεότυπα, τόσον στην εξωτερική, όσο και στην αναπτυξιακή οικονομική της πολιτική.

Στην εποχή μας δεν υπάρχουν πια μικρές, ή μεγάλες χώρες αλλά μικρές, ή μεγάλες πολιτικές. Και από αυτό θα κριθούμε στο μέλλον συνολικά ως πολιτικό σύστημα, που είναι καιρός να αντιληφθεί ότι η εθνική συνεννόηση και η συνακόλουθη συναίνεση δεν είναι αδυναμία αλλά κουλτούρα πατριωτικής ευθύνης.


Αναδημοσίευση - Ας μιλήσουμε για «ειδήσεις»

Απόψεις

Τι συνιστά είδηση; Το κοινότοπο αυτό ερώτημα ήρθε εκ νέου στην επιφάνεια, καθώς, όπως φαίνεται, η απάντηση –στην ελληνική τουλάχιστον επικράτεια– δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Παρότι δεν λείπουν οι αφορμές για να αμφισβητήσει κανείς αυτά που δεν θα έπρεπε καν να τίθενται ως απορίες, κάθε μέρα όλο και κάτι γίνεται για να ενισχυθεί η παγιωμένη, δυστυχώς, αντίληψη σχετικά με την αξιοπιστία των ελληνικών ΜΜΕ.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.epohi.gr/article/49950/as-milhsoyme-gia-eidhseis

Άρθρο του Νίκου Διαμαντόπουλου - Μαρτυρική Κεραμιδιά: 80 χρόνια μετά

Απόψεις

Φέτος, εν έτει 2024 μ.Χ., συμπληρώνονται ογδόντα (80) χρόνια από μια θλιβερή επέτειο, για την περιοχή μας.

Ογδόντα χρόνια από τη σφαγή της Κεραμιδιάς. Ογδόντα χρόνια από τα φρικιαστικά εγκλήματα των Γερμανών Ναζιστών, στην τοπική μας κοινωνία.

Ήταν 18 Ιουλίου 1944. Όταν συνάνθρωποι μας, τόσο άδικα, αναπάντεχα και αποτρόπαια, έχασαν τη ζωή τους. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, γυναίκες αλλά και μικρά παιδιά. Ακόμη και ολόκληρες οικογένειες, ξεκληρίστηκαν. Άνθρωποι που δεν έφταιξαν σε τίποτα. Αθώα θύματα. Άνθρωποι όλοι τους που έπεσαν θύματα των χιτλερικών θηριωδιών. Ότι πιο απάνθρωπου και απεχθούς, έχει γνωρίσει η ανθρώπινη -νεότερη- ιστορία.

Ας είναι αναπαυμένες οι ψυχές τους.

 

Με τιμή

Νίκος Διαμαντόπουλος

Πρώην Επικεφαλής ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑς

και Δημοτικός Σύμβουλος Ήλιδας (2014-2019).

 

 

 

Άρθρο του Νικ. Διαμαντόπουλου - “Συγχαρητήρια για την ανάδειξη του Ολυμπιακού ιδεώδους”

Απόψεις

Συγχαρητήρια επιστολή προς το Ζάππειο Εκπαιδευτήριο Κωνσταντινουπόλεως, απέστειλε ο κ. Νίκος Διαμαντόπουλος. Ο Ηλείος επικοινωνιολόγος και πρώην επικεφαλής της νεανικής Ανεξαρτησίας στον Δήμο Ήλιδας (2014-2019), θέλησε να εκφράσει επισήμως τα συγχαρητήρια του για την ανάδειξη, όπως επισημαίνει, του Ολυμπιακού ιδεώδους.

Αναλυτικά, όσα αναφέρει ο Νίκος Διαμαντόπουλος, απευθύνοντας συγχαρητήρια και επαινετικά λόγια, προς τους ανθρώπους του Ζαππείου Σχολείου Κωνσταντινουπόλεως.

Με ιδιαίτερη χαρά και εξαιρετική τιμή, σας απευθύνω εγκάρδιο χαιρετισμό! Και το κάνω από την ολυμπιακή γη της Ηλείας. Από εδώ που βρίσκεται η Οικουμενική και ξακουστή Ολυμπία. Σας γράφω από τα ιερά χώματα της Ήλιδας, της διοργανώτριας Πόλης των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαιότητας.

Επικοινωνώ σήμερα μαζί σας, πληροφορηθείς από Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (βλ. Open Tv), για μια εκδήλωση του Ζαππείου Σχολείου Κωνσταντινουπόλεως, εν σχέσει με το νόημα του Ολυμπισμού. Μια εκδήλωση που έγινε προσφάτως και ήταν αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες, καθώς και στους οραματιστές της αναβίωσης τους, αείμνηστους ευεργέτες Ευαγγέλη και Κωνσταντίνο Ζάππα, οι οποίοι υπήρξαν και ιδρυτές της Σχολής σας.

Αναζητώντας περισσότερα στοιχεία στο διαδίκτυο, ενημερώθηκα ότι κατά την εν λόγω εκδήλωση του Ζαππείου Σχολείου Κωνσταντινουπόλεως, η οποία έλαβε χώρα με αφορμή το Ολυμπιακό έτος 2024 και τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, έγιναν:

- 1). Μία ιστορική αναδρομή των Ολυμπιακών Αγώνων - 2). Μία παρουσίαση για την προσφορά και την συμβολή των εθνικών ευεργετών Ευαγγέλη και Κωνσταντίνου Ζάππα - 3). Απαγγελία του Ολυμπιακού Ύμνου - 4). Η αναπαράσταση της αφής της Ολυμπιακής Φλόγας - 5). Δρώμενο με θέμα την Ειρήνη.

Δια της παρούσης, δεχθείτε παρακαλώ, τα ταπεινά μου αλλά ειλικρινή ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ και την έκφραση πολλαπλών Επαίνων για αυτή σας την πρωτοβουλία. Και τούτο διότι όπως αντελήφθην, δεν κάνατε μια εθιμο-τυπική εκδήλωση, αλλά κάτι ουσιώδες και επιτρέψτε μου να χαρακτηρίσω το περιεχόμενο του, μεγαλειώδες. Και αυτό, διότι θελήσατε να δώσετε και να καταδείξετε τα αυθεντικά νοήματα του Ολυμπισμού, του πνεύματος και της ιδέας, των ιδεωδών και των ιδανικών. Για την ευγενή άμιλλα και τον αγώνα τον καλό, για τον σεβασμό των ανθρώπων και την ειρήνη των λαών και βεβαίως, για κάτι απαράμιλλο εις τους αιώνες. Ότι ο αγώνας της αρετής, δεν γίνεται για τα χρήματα, αλλά για τον (αντίστοιχο) Κότινο της ταπεινότητας”.

 

Άρθρο του Νίκου Διαμαντόπουλου - Ευρωεκλογές και ευρωκούπες

Απόψεις

Του Νίκου Διαμαντόπουλου

- Επικοινωνιολόγου

 

Αποκάλυψη Τώρα! Σύμφωνα με ασφαλείς μεν ανεπιβεβαίωτες δε πληροφορίες μας, Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός χάνουν τους φετινούς ευρωπαϊκούς τους τίτλους.

Αναλυτικά… Τόσο ο Ολυμπιακός στο ποδόσφαιρο όσο και ο Παναθηναϊκός στο μπάσκετ, αναμένεται να στερηθούν τους ευρωπαϊκούς τίτλους που κατέκτησαν φέτος.

Αναλόγως δηλαδή και με τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στη χώρα μας. Εν ενεργεία και επί πενταετία Πρωθυπουργός κατά την διάρκεια της δεύτερης κυβερνητικής του θητείας, επιτυγχάνει πρωτιά στις Ευρωεκλογές, με διπλάσιο σκορ από τον δεύτερο και με μεγαλύτερο ποσοστό από το άθροισμα των ποσοστών του δεύτερου και του τρίτου.

Με βάση αυτά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρείται (ίσως και ο μεγάλος) ηττημένος. Κάπως έτσι λοιπόν, αναμένεται να αφαιρεθούν οι ευρωπαϊκοί τίτλοι από Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό. Ο Παναθηναϊκός στο μπάσκετ, ο οποίος χάνει το έβδομο αστέρι, από την κατάκτηση της Ευρωλίγκας. Και αυτό διότι στον τελικό του 2004, η Μακάμπι νίκησε με 118-74 τη Μπολόνια. Από τη στιγμή που ο Παναθηναϊκός επικράτησε μόνο με 15 πόντους της Ρεάλ και όχι με πενήντα, χάνει τον τίτλο.

Αντιστοίχως και με τον Ολυμπιακό στο ποδόσφαιρο, ο οποίος έπρεπε να βάλει πάνω από τρία γκολ απέναντι στη Φιορεντίνα, για να θεωρείται έγκυρος ο τίτλος του Conference League και όχι να κερδίσει με 1-0 (και μάλιστα στην παράταση). Και αυτό λόγω του ότι η Γουέστ Χαμ πέρυσι, επίσης με αντίπαλο την Φιορεντίνα, κατέκτησε το τρόπαιο πετυχαίνοντας δύο γκολ και όχι ένα (2-1). Θα μου πεις βέβαια, ότι ένα γκολ ήταν η διαφορά πέρυσι, ένα και φέτος. Αλλά, είναι ούτως ή άλλως άκυρος για τον Ολυμπιακό, γιατί η Αταλάντα νίκησε με 3-0 την Μπάγερν Λεβερκούζεν, στον τελικό του Γιουρόπα Λιγκ. Ενώ η Πάρμα κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, είχε κερδίσει με 3-1 την Αντβέρπ, για τον τελικό του πάλαι ποτέ Κυπέλλου Κυπελλούχων.

Μα θα μου πεις, τι σχέση έχει το ένα με το άλλο και πως δίνεις τέτοιες -αυθαίρετες- ερμηνείες… Και θα σου απαντήσω, ότι όση σχέση έχουν οι αναλύσεις των εκλογικών αποτελεσμάτων, άλλη τόση σχέση έχει και η δική μου.

 

 

 

Στις θριαμβευτικές… ήττες - του Νίκου Διαμαντόπουλου

Απόψεις

Στις θριαμβευτικές… ήττε

 




 

Του Νίκου Διαμαντόπουλου – Ηλιδαίου

 

«Εάλω η Πόλις», σα ν’ ακούστηκε εκείνο το ξημέρωμα της 29ης Μαΐου του 1453 μ.Χ.. Μα είναι και ‘κείνος ο στίχος του ποιητή που ‘ρθε χρόνια μετά, μια αλήθεια για να πει… που στα τείχη αντηχεί. «Ουκ εάλω η βασιλεύουσα ψυχή των Ελλήνων»! Τι κι αν τ’ όνομα του Νικηφόρου Βρεττάκου, δήλωνε ότι έφερε τη νίκη…

Οι Έλληνες (στην αυθεντική παιδαγωγική και πνευματική εκδοχή τους και προς τιμήν τους) δεν ενδιαφέρονται τόσο ούτε τιμούν μόνο τις νίκες, αλλά υμνούν τους αγώνες, τις θυσίες, τις ασυμβίβαστες παρακαταθήκες, τις αντιστασιακές ενέργειες, τις προασπίσεις των ιδανικών, τις ήττες τις μεγάλες. Τις ήττες τις νικητήριες, τις θριαμβευτικές ήττες…

Οι Θερμοπύλες δεν εξέλαβαν λιγότερη δόξα από τον Μαραθώνα ή τη Σαλαμίνα. Αναλόγως και με την Άλωση της Πόλης. Αντιστοίχως στο Μανιάκι ή σε ορόσημα όπως το Μεσολόγγι που ακόμη συγκλονίζει, το Σούλι και το Ζάλογγο, γεγονότα που χαρακτήρισαν μια εποχή με σημείο αναφοράς την Εθνεγερσία του ‘21. Όπως και με κάθε στιγμή που ενέπνευσε τους Έλληνες για το Έπος του ’40 και την Εθνική Αντίσταση! Γιατί οι νίκες που φέρει το ελληνικό πνεύμα της αυθεντικότητας από την αρχαιότητα, είναι καταστάσεις που διέπουν άλλα επίπεδα καλλιεργώντας διαφορετικές διαστάσεις… για το ανθρώπινο ιδεώδες.

Αυτό το αρχαίο μα αθάνατο πνεύμα, που λέει κι ο ύμνος των Ολυμπιακών Αγώνων… με την υπογραφή του Κωστή Παλαμά. Αν και στο… «διαχρονικό» ερώτημα «Έλληνες ή Ρωμιοί», όπως σχηματοποιήθηκε μάλιστα και σε συγγραφική αναπαραγωγή (iWriteLux Orbis, 2020, από τις εφημερίδες «Αγών» & «Άστυ», 1901), θα τεθούμε απέναντι από τον ολυμπιακό ποιητή… συμφωνώντας πιότερο με τον λαογράφο Νικόλαο Πολίτη και πριν καν τεθεί το ζήτημα. Έλληνες. Ερχόμενοι μάλιστα, από πολύ μακριά και οφείλοντας έτσι, να υψώσουμε τις πανανθρώπινες και αξιακές ιδέες που -έστω και υποσυνείδητα- κουβαλάμε!

Ο Έλληνας, ως προς την αυθεντική και ιδεατή εκδοχή, ενσωματώνει τα ιδανικά και διαχρονικές αξίες, αλλά και τα ελαττώματα του γένους. Ο αγώνας γίνεται πλέον, για να επικρατήσουν μέσα μας έναντι των παθών μας, ιδέες και αξίες που λάμπρυναν την Οικουμένη και γαλούχησαν την ανθρωπότητα!

 

- Νέα Ήλιδα, Ιούνιος 2021 μ.Χ.

 

* Από την προσωπική συλλογή ανέκδοτων μικρών κειμένων του υπο-γράφοντος.

 

 

Τι είναι ο άνθρωπος μπροστά στο Σοσιαλισμό; - Ένα τίποτα!

Τραμπαδώρος Δ.

Όλοι οι παλιότεροι το θυμόμαστε. Ας γνωρίσουν τι έλεγε ο σκιτσογράφος Γιάννης Ιωάννου σε εποχή παντοκρατορίας του ΠΑΣΟΚ και οι νεώτεροι.

Κάποια στιγμή μάλιστα επί κυβέρνησης συνεργασίας ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ - ΝΔ, το 1990, κάτι ετοίμαζε το στέλεχος του τότε ΣΥΝ Καραγκουλές, οπότε σε μια ομήγυρη στην ΑΒΣΘ, που ήμουν φοιτητής, είπα το αμίμητο "Συνολάκια Ζαν-Πιέρ Καραγκουλέ". Τη μεθεπόμενη ημέρα το είδα γελοιογραφία από τον Διογένη Καμμένο, στην Ελευθεροτυπία.

Λέω τι άνεμο;  Μας παρακολουθούν;

Ένα άλλο που είχα κάνει ήταν το εξής: Πήρα μία λευκή κόλλα χαρτί Α4 και κάλυψα στο ταμπλώ που είχαν οι ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ {ΚΚΕ (μ-λ)}, το ΑΓΩ και ένειναν οι ΝΙΣΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ.

ΓΕΝΙΚΑ Η ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΓΕΛΙΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΕΣΕΙ ΔΕΝ ΛΕΓΕΤΑΙ. 

Αφήστε τα άλλα. Έχω λόγο που δεν τα λέω.

Αυτά για σήμερα. Τα υπόλοιπα θα δούμε πότε!

Αρθρο του π. Ευρωπαίου επίτροπου & βουλευτή Ηλείας Δημήτρη Αβραμόπουλου - Η Ευρώπη σε υπαρξιακό σταυροδρόμι

Απόψεις

Η φετινή επέτειος της Ημέρας της Ευρώπης βρίσκει την Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς υπερβολή, σε υπαρξιακή κρίση, μπροστά σε πολλαπλές προκλήσεις. Οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ευρώπη δοκιμάστηκαν την τελευταία δεκαετία από την οικονομική, μεταναστευτική, υγειονομική κρίση, καθώς και από ζητήματα ασφάλειας, αλλά και μεγάλης έκτασης γεωπολιτικές αναταράξεις, με πρώτη αυτήν του πολέμου της Ουκρανίας, που ακόμα δοκιμάζει ενεργειακά και οικονομικά την Ευρώπη.

 

Η μη πολιτική ολοκλήρωση της Ευρώπης με την υιοθέτηση κοινής ευρωπαϊκής ατζέντας για την εξωτερική πολιτική και άμυνα, της έχουν στερήσει τη δυνατότητα να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο μπροστά σε έναν κόσμο που μετασχηματίζεται γεωστρατηγικά και όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να κρατά τη θέση της ως οικονομικής υπερδύναμης αλλά όχι γεωπολιτικής, παρά τα όσα λέγονται στις Βρυξέλλες.

 

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει εσωτερικές προκλήσεις σε πολλά θέματα μεταξύ των κρατών-μελών και βέβαια με την αίσθηση ότι έχουν αποδυναμωθεί οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-πολιτών, ενώ έχει ενισχυθεί το βαθύ σύστημα της γραφειοκρατίας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

 

 

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα παρά το οικονομικό και γεωγραφικό μέγεθός της έχει και μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ακόμα πιο ενεργό μέρος στη λήψη των αποφάσεων.

 

Ως μέλος της Ευρωζώνης, η Ελλάδα συμμετέχει και στην οικονομική διακυβέρνηση, έχοντας αφήσει πίσω τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης που τη δοκίμασε.

Επιπλέον, η γεωγραφική της θέση της προσδίδει σημαντικό ρόλο στη γεωπολιτική στρατηγική της Ευρώπης, εάν και όταν αυτή πάρει ουσιαστικό περιεχόμενο, ιδίως σε σχέση με την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με τις όμορες χώρες.

 

Βεβαίως, αυτό προϋποθέτει την απομάκρυνση από τα στερεότυπα της εξωτερικής μας πολιτικής και την ουσιαστική συμβολή στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ασφάλειας και σταθερότητας στην ευρύτερη γειτονιά μέσα από το σημαντικό ευρωατλαντικό της ρόλο.

 

Να σημειώσουμε εδώ ότι η ενίσχυση του εθνικισμού και του λαϊκισμού αποτελεί απειλή για το μέλλον της Ευρώπης και την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό το επικίνδυνο μείγμα που όλο και κερδίζει έδαφος σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, αν δεν αναχαιτιστεί, θα μας γυρίσει πίσω σε εποχές διαχωρισμού και αντιπαράθεσης ανάμεσα σε έθνη και λαούς της Ευρώπης. Αυτόν τον καιρό δοκιμάζονται στην πράξη οι αρχές της ευθύνης και της αλληλεγγύης, που αποτελούν τις βάσεις της ευρωπαϊκής ιδέας.

 

Εκεί που εκδηλώθηκε με μεγάλη ένταση η αμφισβήτηση των δύο αυτών αρχών, ήταν τόσον στην οικονομική όσο και στην προσφυγική κρίση που ήταν και η βασική αφορμή για το Brexit και βεβαίως την εγκαινίαση μιας αντιευρωπαϊκής πολιτικής ορισμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, με πρώτη την Ουγγαρία του κ. Ορμπάν και μέχρι πρόσφατα την Πολωνία.

 

Σε αυτό το πλαίσιο προκλήσεων και αμφισβήτησης των αξιών της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλούνται οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις να επικαιροποιήσουν την ευρωπαϊκή ιδέα, την ευρωπαϊκή ταυτότητα και την ενότητα

των κρατών-μελών. Συνάμα δε, να προωθήσουν την κοινή κατανόηση και αλληλεγγύη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες, συνδυάζοντας τον σεβασμό προς τις διαφορετικότητες και τα δικαιώματα των πολιτών αλλά και την αδιαμφισβήτητη εθνική ταυτότητα των κρατών-μελών. Αυτό το τελευταίο δείχνει και την κοινή ιστορική συνισταμένη των ευρωπαϊκών χωρών.

 

Δύσκολη η εξίσωση, γιατί οι περισσότερες από τις σημερινές γενεές πολιτών και πολιτικών ηγεσιών καταγράφουν έλλειμμα ιστορικής μνήμης, εμπειρίας και γνώσης και γι΄ αυτό υπάρχει πάντα και ο φόβος να επαναλάβουν την ιστορία με δραματικό τρόπο.

 

Η Ελλάδα και οι Έλληνες πολίτες έχουν συνειδητή σύνδεση με την ευρωπαϊκή ιδέα και όπως προανέφερα, η χώρα μας μπορεί με πρωτοβουλίες ευρωπαϊκής ενόρασης, όπως έχει πολλές φορές αναλάβει, να συμβάλλει στην πολιτική ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, με ακόμα πιο ενεργή συμμετοχή της σε αποφάσεις και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και με την προβολή της ευρωπαϊκής ιδέας αλλά και με συνέργειες στην ευρύτερη περιοχή μας και ιδιαίτερα σε χώρες της Βορείου Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

 

Ιδιαίτερα δε για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου παρατηρείται, με ανησυχία, επαναβαλκανοποίηση των Βαλκανίων, με εστίες εθνικιστικής αντιπαράθεσης, δηλαδή επιστροφής στο παρελθόν. Και όλα αυτά, μέσα από μια οξύμωρη σχέση όπου χώρες των αποκαλούμενων Δυτικών Βαλκανίων επιδιώκουν την ενσωμάτωσή τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

 

Σήμερα, εάν πράγματι υπάρχει η βούληση να προχωρήσει η Ευρώπη μπροστά σε αυτόν τον ευρείας κλίμακας παγκόσμιο γεωστρατηγικό και γεωοικονομικό μετασχηματισμό, οι σημερινές ηγεσίες της καλούνται να επανασυνδεθούν με το όραμα και την ιστορική εμπειρία της γενεάς μεγάλων ηγετών, που έθεσαν τα θεμέλια για το μεγαλύτερο επίτευγμα στην παγκόσμια ιστορία, που είναι, μετά από αιώνες πολέμων, η δημιουργία της ενωμένης Ευρώπης και ενός περιβάλλοντος ασφάλειας, ειρήνης, συνεννόησης και ευημερίας, που οι δικές μας γενεές απολαμβάνουν μέχρι σήμερα και που καλούμεθα να προστατεύσουμε και να διαφυλάξουμε.


Αναδημοσίευση - Εθνική Ελλάδας, καληνύχτα

Απόψεις

«Η λήθη, και θα έλεγα ακόμα και η ιστορική πλάνη,

είναι ουσιαστικός παράγοντας της δημιουργίας

του Έθνους και, σ’ αυτή τη βάση, η πρόοδος των

ιστορικών σπουδών συνιστά κίνδυνο για την

εθνότητα»

Τι είναι έθνος, Έρνεστ Ρενάν 11/3/1882

 

 

Ο εθνικισμός είναι μια βασική παράμετρος της ρητορικής της ΝΔ κι αυτό δεν χρειάζεται πτυχίο πολιτικών επιστημών για να το αντιληφθεί κανείς. Τρανταχτό παράδειγμα, ο υποτιθέμενος υβριδικός πόλεμος στον Έβρο, ο οποίος, ακόμα και σήμερα, αφήνει νεκρούς πρόσφυγες και σκοτωμένες μετανάστριες είτε από τα παρακρατικά τάγματα, είτε από τις κυβερνητικές πρακτικές επαναπροώθησης που ποτέ δεν σταμάτησαν.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.epohi.gr/article/49252/ethnikh-elladas-kalhnyhta

Άρθρο - Από την τραγικότητα ενός προσώπου στην τραγικότητα μιας τοπικής κοινωνίας

Τραμπαδώρος Δ.

Ο μορφασμός μιας λεχώνας, μιας κοπέλας 49 ετών που είχε διακαή πόθο να φέρει στον κόσμο δύο ελπίδες ο οποίος εκφράστηκε στο ανέβασμα ενός σιδερένιου σκαλοπατιού με έκανε να αναθεωρήσω άρδην πολλά μέσα μου.

Αντί να με κάμψει με σήκωσε, αντί να την βοηθήσω να ανέβει το σκαλοπάτι με βοήθησε, και ας λέει η ίδια όχι, αντί να συνθλίψει μέσα μου τον κόσμο τον ανόρθωσε, αντί να με κάνει ηττοπαθή και φοβικό με έκανε αποφασιστικό, αντί να με πικράνει με χαροποίησε όταν έτεινα τα χέρια μου να την βοηθήσω, αντί να σιχαθώ τον κόσμο με έκανε να σιχαθώ ΚΑΠΟΙΟΥΣ, αντί να μου βουλώσει το στόμα με έκανε να λέω περισσότερα, αντί να μου δώσει πίκρες μου έδωσε ένα λουλούδι.

Και μην ρωτάτε ποια είναι αυτή η κοπέλα. Είναι ένας δήμιος  του τότε, είναι η μάνα που γέννησε δύο συνηθισμένα παιδιά που τα αγαπάει και τα φροντίζει πάρα πολύς κόσμος.

Ένας κόσμος γεμάτος λουλούδια στην καρδιά, το ζωντανό κομμάτι του σύμπαντος, που αντί να είναι μια μειοψηφία θριαμβεύει καθημερινά και πατάει τα σκοτάδια που προσπαθούν να επιβάλλουν κάποιοι υπερφίαλοι.

Σε αυτό το κομμάτι ανήκουμε εμείς!

Τώρα για κάποιους που επιμένουν αλλιώς έχουν χρόνο.

Ας το ξανασκεφτούν! Δεν τους εμποδίζει κανείς!

Θα επανέλθω αν χρειαστεί και μου το επιτρέψουν οι δυνάμεις μου. 

Αναδημοσίευση - Μιχάλης Σπουρδαλάκης: «Είναι η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους ο "σοσιαλισμός του 21ου αιώνα;"»

Απόψεις

Μία συζήτηση του Πέτρου Λινάρδου Ρυλμόν με τον ομότιμο καθηγητή Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ.

Προέλευση, περισσότερα στην https://www.epohi.gr/article/49166/mihalhs-spoyrdalakhs-einai-h-anasygkrothsh-toy-koinonikoy-kratoys-o-sosialismos-toy-21oy-aiona

Βίβιαν Σπυροπούλου: «Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε τομή, μένει να δούμε αν είναι μετεξέλιξη ή μετάλλαξη»

Απόψεις

Η Βίβιαν Σπυροπούλου είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο πανεπιστήμιο του Τορίνο και έχει εντρυφήσει στη Συγκριτική Πολιτική Ανάλυση, με τη διατριβή της να εστιάζει στα κόμματα της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ευρώπη γενικότερα, και τον ΣΥΡΙΖΑ ειδικότερα. Τις μέρες αυτές που διεξάγεται το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, και ενώ ο χώρος της Αριστεράς έχει ανάγκη ανασύνταξης και αναδιοργάνωσης, συζητούμε για τις προοπτικές των αριστερών κομμάτων και της ευκαιρία που έχει αδράξει η ΝΔ από την παντελή απουσία αντιπολίτευσης.

Πηγή, περισσότερα στην https://www.epohi.gr/article/49006/vivian-spyropoyloy-o-syriza-vrisketai-se-mia-tomh-menei-na-doyme-an-einai-metexelixh-h-metallaxh

Άρθρο παρέμβαση - Όταν οι ατομικότητες αντιμετωπίζονται ως κίνδυνος για την γενική κοινωνική τάξη μιας απομακρυσμένης επαρχίας.

Τραμπαδώρος Δ.

Δυστυχώς στερούμαι μιας βαθύτερης κλασσικής παιδείας που θα μου επέτρεπε να εκφράσω με άψογο φιλολογικό και καλολογικό τρόπο κάποιες σκέψεις σχετικά με όσα μου συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό. Η προσωπική μου περιπέτεια ,στη νεώτερη φάση της ξεκινά από το μακρινό 1996, όταν η επιθυμία της επαγγελματικής και κοινωνικής αποκατάστασης ήρθε να συναντήσει την πραγματικότητα της πόλης που με γέννησε και με μεγάλωσε. Μιας πραγματικότητας με Σημαντικότατες Παθογένειες!

Τότε διαπίστωσα ότι τα πράγματα δεν ήταν εύκολα. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ βέβαια ότι η προβολή του παρελθόντος θα έφτανε στα 2024 και ποιος ξέρει για πόσα χρόνια ακόμη, ζωή να έχω.

Κοινή διαπίστωση μεταξύ των πραγματικών μου φίλων είναι ότι κάθε φάση της ζωής μου γεμίζει με προβλήματα , δύσκολα και δισεπίλυτα.

Προβλήματα με προεκτάσεις κοινωνικές, οικονομικές,ηθικές, συναισθηματικές, ζωτικές!

Και πάντα και πανταχού παρούσες οι σταθερές: To προσωπικό οικονομικό ζήτημα και το συναίσθημα..

Δύο σταθερές που αν διαταραχθούν με τον Έναν ή τον Άλλον τρόπο παράγουν αποτελέσματα.

Και τι αποτελέσματα...! Θεός φυλάξει!

Και το κράτος δικαίου; Οι προσωπικές ελευθερίες; To αμερόληπτο; H σημασία του κοινωνικού συμβολαίου; H δημοκρατία; H γειτονιά; H σημασία της ανθρώπινης ζωής που στη ζωή μου τίμησα κατά τρόπο απόλυτο και υπερβατικό θα έλεγα και για τους εχθρούς μου και για τους φίλους μου;

Και όμως! Όλα αυτά στον Πύργο μας καλύφθηκαν από μια ΑΝΑΓΚΗ.

Μια ΑΝΑΓΚΗ, σχεδόν μυστική, υφέρπουσα, πανταχού παρούσα, θετικά ή αρνητικά οριζόμενη, μια ΑΝΑΓΚΗ που από άλλους θεωρείται ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΜΠΟΥΣΟΥΛΑΣ και από άλλους ως ΑΠΑΞΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΥΠΙΔΙ.

Στην θυελλώδη και πολυκύμαντη ζωή μου έκανα πολλά πράγματα με επιτυχία, σε αντίθεση με την θέληση της οικογένειάς μου, σε αντίθεση με την γνώμη διαφόρων παραγόντων στην ΗΛΕΊΑ, ΣΕ ΑΝΤΊΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ οικονομική πραγματικότητα που αντιμετώπιζα και αντιμετωπίζω, σε αντίθεση με την καταστροφή του επαγγελματικού μου σταδίου, σε αντίθεση με τη λογική, σε αντίθεση με την προσπάθεια των ορκισμένων εχθρών μου να κάνουν την ψυχή μου να αισθανθεί μίσος και απαξία για την ανθρώπινη ζωή.

Και το αποτέλεσμα ήταν και είναι ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΕΣ και μάλιστα υπό τους ήχους ενός Σκαλκώτα, ενός Σαμάρα ή τους στίχους ενός Σολωμού, ενός Παλαμά, ενός Σικελιανού, ενός Φώσκολου.

Από τα λίγα που πρόλαβα να καταλάβω.

Άξιζε που το έζησα αυτό και αξίζει που το ζω.

Και ας με ζηλεύουν! Και ας ταλαιπωρούμαι αφάνταστα με την υπόθεση των δύο μικρών μου σπυριών που είναι στο Ίδρυμα.

Το πρόβλημα δεν το έχω εγώ. Το έχουν αυτοί που επιλέγουν τρόπους επίλυσης των ζητημάτων  που δεν είναι συμβατοί με την ανθρώπινη ύπαρξη!

 

Συγκινησιακά φορτισμένος από το γεγονός ότι μια σημαντική απόφαση για τα παιδιά μου και για μένα ήρθε σε μια στιγμή ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΚΗΣ ΜΟΥ ΑΔΥΝΑΜΙΑΣ.

 

Παρακλητικός προς τους συμπολίτες μου να με βοηθήσουν και να διδάξουν στους ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΞΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΠΑΞΙΑ!

 

Το απόλυτο τέλος και τα υποτιθέμενα αδιέξοδα είναι ανύπαρκτα και δίχως κανένα αντίκρυσμα, είναι δε παράγοντας δυστυχίας και στοιχείο που μπορεί να οδηγήσει στον ψυχικό θάνατο αυτούς που πιστεύουν σε αυτά! Καλό είναι να απαλλαγούν!

 

Καλημέρα σε όλους τους γείτονες και συμπολίτες!

 

Και θα τα λέμε συχνότερα!

 

Πύργος, 13.02.2024

 

                                                       Δ.Ι. Τραμπαδώρος

Ένα σχόλιο για τα περασμένα...

Τραμπαδώρος Δ.

Κάπου στο διαδίκτυο βρήκα αυτή τη φωτογραφία. Δεν θυμάμαι που τη βρήκα. Ας με συγχωρέσει ο κάτοχός της που τη χρησιμοποιώ. Προσπάθησα να βρω κάποια άλλη, αλλά δεν μπόρεσα.
Οι λόγοι που τη χρησιμοποιώ είναι ότι μου ξύπνησε μνήμες από τη δεκαετία του ΄80, αλλά και γιατί μου δημιούργησε έντονη συγκινησιακή φόρτιση! Είναι ένα λεωφορείο Mercedes, αλλά είναι το 302 ή το 303; Έχει σημασία αυτό, γιατί το μεν πρώτο αγκομαχούσε στον Μπράλο, το δε δεύτερο τον έβγαζε παλικαρίσια! Στη Θεσσαλονίκη για σπουδές. Μέσα της δεκαετίας του 1980. Στην αρχή από τον Πύργο στη Πάτρα και μετά με το πατρινό λεωφορείο για Θεσσαλονίκη. Πάντα με το νυχτερινό. Μετά μπήκε απευθείας γραμμή από Πύργο για Θεσσαλονίκη και τα πράγματα διευκολύνθηκαν. Στην αρχή, επίσης, οι αντοχές μου εξαντλούνταν μέχρι τη Λάρισα, μετά το συνήθισα. Τι να πρωτοθυμηθώ! Τον Στράτο Διονυσίου, τον Χρ. Νικολόπουλο, τον Άκη Πάνου, τη Χαρούλα Αλεξίου, τη Γλυκερία, τον Γιώργο Σαρρή (για να πω τα κυρίαρχα ακούσματα) και, επίσης, τον Στ. Καζαντζίδη, τον Τσιτσάνη, τον Απόστολο Καλδάρα κ.ο.κ. Αλλά και τις στάσεις στα εστιατόρια και καφέ της εθνικής οδού, το γεγονός ότι όταν φτάναμε στη Ναύπακτο ένοιωθα ότι έφτασα στο σπίτι μου, την επιβίβαση και αποβίβαση στα φέρρυ Ρίου-Αντιρρίου, τα φιόρδ των ακτών της Ρούμελης, τις 21 ώρες ταξίδι από Πάτρα για Θεσσαλονίκη τον χιονισμένο Μάρτη του 1987, τις περιποιημένες κυρίες και τους περιποιημένους κυρίους που έβαζαν τα καλά τους για να ταξιδεύσουν, τις αφίξεις στις πεντέμισι τα ξημερώματα στη Θεσσαλονίκη, το αστικό λεωφορείο από το Βαρδάρη στο Ντεπώ, όπου ήταν το σπίτι μου; Στη Θεσσαλονίκη που με μεγάλωσε με τον Παπάζογλου, τον Ρασούλη, τη Διαγώνιο, τον Ν. Γαβριήλ Πεντζίκη, τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, τα βιβλιοπωλεία του Ραγιά, του Μπαρμουνάκη και του Παρατηρητή, του Μόλχο, μετά του Ιανού, αλλά και το Όλυμπος Νάουσα, τη Στοά Μοδιάνο, το Μικρό Καφέ, τη Ζώγια, τα Κουμπαράκια, την Κρήνη, την Καλαμαριά, την παραλιακή. Και οι φίλοι που μe καθόρισαν: o ο Μιχάλης, ο Γιάννης, ο Νίκος, ο Κώστας, ο Ηλίας, ο Πωλ, ο Αλέκος, ο Χάρης, η Κατερίνα, η Μαρία, η Έλενα. Και μετά η Αθήνα, η Αθήνα της Ομόνοιας (αφού εκεί διέμενα) που με έμαθε τις μειονότητες, τον Γιώργο Παπασιδέρη, αλλά και ότι υπάρχει περίσσια ανθρωπιά εκεί που δεν το περιμένεις! Και η Κέρκυρα, οι σπουδές και τα μεταπτυχιακά στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο με τους εξαιρετικούς δασκάλους, η Κέρκυρα που με τη θαλπωρή της και τον πολιτισμό της πάντα με έκανε να νοιώθω ότι εκεί είναι το σπίτι μου, η Κέρκυρα που μου έδωσε τόσα πολλά! Και τα ταξίδια πάντα με το νυχτερινό!
Μια πρώτη αποτίμηση σε ένα συνεχές πηγαινέλα, ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μου!
Μια συνεχής αναχώρηση από τον Πύργο και μια επιστροφή σ΄αυτόν!

Σάκης Τραμπαδώρος

Δ. Αυγερινοπούλου - Οικοδομούμε έναν κόσμο που αρνείται να ανεχθεί τη βία κατά των γυναικών

Απόψεις

Οικοδομούμε έναν κόσμο που αρνείται να ανεχθεί τη βία κατά των γυναικών

Της Διονυσίας-Θεοδώρας Αυγερινοπούλου

Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών παραμένει μια από τις πιο διαδεδομένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο. Σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, υπολογίζεται ότι μία στις τρείς γυναίκες παγκοσμίως έχει υποστεί σωματική ήκαι σεξουαλική βία τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

Σήμερα, παρατηρείται μια πρωτόγνωρη αύξηση στα καταγεγραμμένα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Οι καταγγελίες γυναικών που κατέγραψε η Ελληνική Αστυνομία, από 4.264 το 2020, αυξήθηκαν σε 7.375 το 2021, σε 10.131 το 2022 και 8.865 το πρώτο 10μηνο του 2023, δηλαδή 33 περιστατικά την ημέρα. Πριν τελειώσει το 2023, 9 γυναίκες έχουν δολοφονηθεί από τον νυν ή πρώην σύντροφο τους ή κάποιο άντρα. Σε έρευνα της έκθεσης GSNI, το 26% των γυναικών άνω των 15 ετών έχουν υποστεί βία από τον σύντροφό τους. Και δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι αυξάνονται και οι αριθμοί που καταγράφουν βιασμούςκαι άλλες μορφές σεξουαλικής κακοποίησης, σεξουαλική παρενόχληση, traffickingακόμα και διαδικτυακή βία, καθώς και το γεγονός ότι οι διακρίσεις και ο σεξισμός αποτελούν καθημερινότητα για τις γυναίκες στην κοινωνική και εργασιακή τους ζωή, αναπαράγουν τις σχέσεις εξουσίας και συνιστούνπαραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους. Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε την τρομακτική αγριότητα κατά των γυναικών στις εμπόλεμες ζώνες.

Η Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών, που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ, δεν είναι ημέρα γιορτής, αλλά ημέρα αγώνα, με σκοπό την ενδυνάμωση των γυναικών και την αντίστασή μας στη βία σε όλες τις μορφές της, στον ιδιωτικό και το δημόσιο χώρο, καθώς και για  την ευαισθητοποίηση όλης της κοινωνίας για το φαινόμενο αυτό.

Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η οποία υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης το 2011, τέθηκε σε ισχύ το 2014, υπογράφηκε από την ΕΕ το 2017 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου, αποτελεί το πρώτο διεθνώς νομικά δεσμευτικό κείμενο του είδους του καιστη χώρα μας είναι νόμος εδώ και 5 χρόνια. (Ν.4531/2018). Αποτελεί ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την προστασία των γυναικών από κάθε μορφή βίας που αποσκοπεί στην πρόληψη, τη δίωξη και την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, καθώς και στην εφαρμογή ολοκληρωμένων και συντονισμένων πολιτικών. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελληνική Αστυνομία δημιούργησε 73 επιτελικές Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας, καθώς και 18 Γραφεία Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας.

Η έκκληση για τη στήριξη της νομοθεσίας και των ολοκληρωμένων πολιτικών που ενισχύουν την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών σε όλους τους τομείς, που απευθύνει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, περιέχει και το κομβική σημασίας μήνυμα, το να οικοδομήσουμε έναν κόσμο που να αρνείται να ανεχθεί τη βία κατά των γυναικών οπουδήποτε, σε οποιαδήποτε μορφή, μια για πάντα. Και σε αυτή την κατεύθυνση, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει κάνει πολύ σημαντικά βήματα τα οποία επιβεβαιώνει και η Ομάδα εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Καταπολέμηση της Βίας εναντίον των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας (GREVIO) στη βασική της έκθεση αξιολόγησης για την Ελλάδα. Στην πρώτη αυτή έκθεση αξιολόγησης για τη χώρα μας, αναγνωρίζονται τα βήματα προόδου που έχει κάνει η Ελλάδα.

Το ελληνικό #MeΤoo ενεργοποίησε όλα τα Υπουργεία και η Κυβέρνηση κινήθηκε ταχύτατα για τις απαραίτητες θεσμικές αλλαγές, την ενίσχυση της καταστολής, αλλά και τη φροντίδα των θυμάτων.

Υπήρξαν πολύ σημαντικές αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίαςκαι σημαντικά βήματα από την Ελληνική Αστυνομία στο πεδίο της εξιχνίασης και της δίωξης αυτών των εγκλημάτων. Η βαριά σωματική βλάβη περιλαμβάνει πλέον και τη μόνιμη παραμόρφωση και αναπηρία οδηγώντας σε ποινές κάθειρξης μέχρι 15 χρόνια. Αυστηρότερη έχει γίνει ακόμα η τιμωρία της εμπορίας ανθρώπων που μπορεί να φτάσει μέχρι και ισόβια. Το ίδιο και οι προϋποθέσεις για την υπό όρους απόλυση δραστών τέτοιων εγκλημάτων. Είναι υποθέσεις, που εκδικάζονται, πλέον, κατά προτεραιότητα. Σήμερα έχει επιτέλους ποινικοποιηθεί η εκδικητική πορνογραφία. Η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στους χώρους εργασίας διώκεται πλέον αυτεπαγγέλτως και οι κακοποιημένες γυναίκες εξετάζονται πλέον υποχρεωτικά παρουσία ψυχολόγου. Ενώ και οι δικαστές που αναλαμβάνουν πλέον τα σχετικά περιστατικά έχουν εξειδικευτεί μέσα από σεμινάρια της Εθνικής Σχολής Δικαστών.

Προχωρήσαμε στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025, για την πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, στην ισότιμη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων και στην ενσωμάτωση της διάστασης φύλου σε τομεακές πολιτικές. Ιδρύθηκαν οι πρώτες υπηρεσίες αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας της ΕΛ.ΑΣ με επιμόρφωση για την έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία ενώ σημαντικό όπλο αποτελεί και η δωρεάν εφαρμογή του panicbutton, του κουμπιού πανικού.

Έχουμε σήμερα 44 Συμβουλευτικά Κέντρα και 19 δομές στήριξης, τη γραμμή 15900, όλο το 24ωρο, αλλά και τα στοχευμένα προγράμματα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Μεταφέραμε τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΟΠΙΦ) στο Υπουργείο Εργασίας, γιατί η επίτευξη της ισότητας είναι άμεσα συνδεδεμένη με την εργασία ενώ, το 2021, δημιουργήσαμε χαρτοφυλάκιο σε επίπεδο Υφυπουργού με αρμοδιότητα την ισότητα, τη δημογραφική πολιτική και την οικογένεια στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ενώ κυρώσαμε τη Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στην εργασία. Στις δράσεις του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για την πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας περιλαμβάνεται η νομική στήριξη στις κακοποιημένες γυναίκες, το Εργαλείο Εκτίμησης Κινδύνου, η Μελέτη Θυτών.

Το σημαντικότερο όμως όλων, όπως επεσήμανε και ο Πρωθυπουργός, είναι ότι πλέον δεν ζούμε στην άγνοια, τα θύματα μιλούν, η Πολιτεία κινητοποιήθηκε, η κοινωνία ενεργοποιήθηκε. Σε αυτή την κατάκτηση καλούμαστε να είμαστε όλοι μαζί, να λειτουργήσουμε συλλογικά, ενεργοποιώντας τα εργαλεία που παρέχει η πολιτεία, να καλλιεργήσουμε ουσιαστικά αυτή τη νέα νοοτροπία αλληλοσεβασμού και ισότητας, να κάνουμε πράξη την ενθάρρυνση των θυμάτων και των κοινωνιών να σπάσουν την σιωπή, με στόχο να διασφαλίσουμε όλοι μαζί την αποτελεσματική προστασία και την στήριξη που χρειάζονται Για να πάψουν οι γυναίκες να είναι ευάλωτες, για να σπάσουν τα δεσμά που τις καθηλώνουν σε συνθήκες καταπίεσης, εξευτελισμού και κινδύνου. Βοηθώντας τες να πάψουν να φοβούνται, να ντρέπονται, να αισθάνονται ένοχες για την κακοποίησή τους, παραμένοντας έτσι παγιδευμένες σ’ έναν φαύλο κύκλο βίας. Και για να πάψει η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών να παραμένει μια από τις πιο κοινές και διαδεδομένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο. Για να ζούμε όλες και όλοι σε μια δίκαιη και ισότιμη κοινωνία. 

 

 

 

 

 

Αναδημοσίευση - Το καλοκαίρι έρχεται και οι επιστήμονες ανησυχουν για έξαρση του covid

Υγεία

Οι παραλλαγές FLiRT έχουν αυξηθεί στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, καθώς ο κορονοϊός συνεχίζει να μεταλλάσσεται από παλαιότερα στελέχη.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/05/27/in-science/sars-cov2/kalokairi-erxetai-kai-oi-epistimones-anisyxoun-gia-eksarsi-tou-covid/

Αναδημοσίευση - FLiRT: Τι είναι και πόσο εύκολα μεταδίδονται τα νέα στελέχη κορονοϊού

Υγεία

Η νέα οικογένεια στελεχών έχει πλέον επικρατήσει σε όλο τον κόσμο και δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε νέο κύμα λοιμώξεων.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/05/26/in-science/sars-cov2/flirt-ti-einai-kai-poso-eykola-metadidontai-ta-nea-stelexi-koronoiou/

Νέο σύστημα μέτρησης γλυκόζης χωρίς τρυπήματα ενέκρινε ο ΕΟΠΥΥ

Υγεία

Πομπός στέλνει στο κινητό συνεχείς μετρήσεις της γλυκόζης στη διάρκεια της ημέρας για την πρόληψη επεισοδίων υπογλυκαιμίας.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/06/plus/ta-nea-tis-agoras/neo-systima-metrisis-glykozis-xoris-trypimata-enekrine-o-eopyy/

Σύφιλη: Η «ξεχασμένη» ασθένεια που ήταν πάντα εδώ

Υγεία

Η συχνότητα της σεξουαλικά μεταδιδόμενης ασθένειας αυξάνεται σε αρκετές δυτικές χώρες. Στην Ελλάδα τα κρούσματα δεν είναι σπάνια.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/06/03/b-science/episthmes/syfili-ksexasmeni-astheneia-pou-itan-panta-edo/

Μπουρλά: Βρισκόμαστε κοντά στον στόχο για τη θεραπεία του καρκίνου

Υγεία

Ο Άλμπερτ Μπουρλά φάνηκε αισιόδοξος για την θεραπεία του καρκίνου, λέγοντας ότι θα δούμε αρκετές βελτιώσεις τα επόμενα χρόνια.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/05/23/health/mpourla-vriskomaste-konta-ston-stoxo-gia-ti-therapeia-tou-karkinou/

Ευλογιά των πιθήκων: Όλα όσα γνωρίζουμε – Γιατί ο ιός προκαλεί ανησυχία στις υγειονομικές Αρχές

Υγεία

Όλα ξεκίνησαν πριν από δύο εβδομάδες, όταν μία επιδημική έξαρση κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων ανιχνεύτηκε για πρώτη φορά στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/05/22/b-science/eylogia-ton-pithikon-ola-osa-gnorizoume-giati-o-ios-prokalei-anisyxia-stis-ygeionomikes-arxes/

Πού οφείλεται η ασθένεια; - Ηπατίτιδα σε παιδιά: «Αυτό είναι το πρώτο σημάδι και φαίνεται στα μάτια»

Υγεία

Οι ειδικοί τονίζουν ότι μεγάλη σημασία έχει η έγκαιρη διάγνωση ενώ καλούν τους γονείς να δώσουν σημασία στο πρώτο σημάδι της ηπατίτιδας που είναι ο ίκτερος.

Πηγή, περισσότερα στα https://www.tanea.gr/2022/04/23/health/ipatitida-se-paidia-ayto-einai-to-proto-simadi-kai-fainetai-sta-matia/

Το χάπι της Pfizer κόντρα στο χάπι της Merck - Ποια εταιρεία δείχνει να χάνει έδαφος;

Υγεία

Αρκετό έδαφος έναντι των ανταγωνιστών του δείχνει να έχει χάσει το χάπι που έχουν παρασκευάσει η Merck και ο εταίρος της Ridgeback Biotherapeutics για την αντιμετώπιση της COVID-19.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/02/02/b-science/sars-cov2/xapi-tis-pfizer-kontra-sto-xapi-tis-merck/

Κοροναϊός: Είναι η Όμικρον η τελευταία παραλλαγή; – Τι δείχνουν τα επιστημονικά μοντέλα

Υγεία

«Αυτή δεν θα είναι η τελευταία παραλλαγή και η επόμενη θα έχει τα δικά της χαρακτηριστικά» εκτιμά ο δρ Μέντλεϊ.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/02/01/b-science/sars-cov2/koronaios-einai-omikron-teleytaia-parallagi-ti-deixnoun-ta-epistimonika-montela/

Όμικρον: Οι Pfizer και BioNTech αρχίζουν την κλινική δοκιμή εμβολίου κατά της παραλλαγής

Υγεία

Την «Όμικρον» έχει βάλει «σημάδι» ένα νέο εμβόλιο που ετοιμάζεται από τις Pfizer και BioNTech.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/01/25/b-science/sars-cov2/omikron-oi-pfizer-kai-biontech-arxizoun-tin-kliniki-dokimi-emvoliou-kata-tis-parallagis/

Πότε είμαστε πιο προστατευμένοι από τον κορωνοϊό - Οι επικίνδυνες θεωρίες και οι απαντήσεις των ειδικών

Υγεία

«Τα αντισώματα μετά από νόσηση με την Όμικρον μένουν για εβδομάδες. Τα αντισώματα μετά από εμβολιασμό μένουν για μήνες».

Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων, σημείωσε μιλώντας στην ΕΡΤ και την εκπομπή «με νέα ματιά» ο Παναγής Γαλιατσάτος – Πνευμονολόγος, εντατικολόγος καθηγητής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ.

Πηγή, περισσότερα στον https://www.ot.gr/2022/01/16/plus/health/pote-eimaste-pio-prostateymenoi-apo-ton-koronoio/

Πέντε βήματα για την προστασία των μαθητών από την Όμικρον

Υγεία

Η παιδίατρος Αννα Παρδάλη απαντά για τα συμπτώματα που πρέπει να υποψιάζουν τους γονείς με την έναρξη των σχολείων, δίνει σαφείς οδηγίες για τη μάσκα, τι να κάνουμε εάν το παιδί μας νοσήσει πριν από τον εμβολιασμό και πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την άμυνά του.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/01/14/b-science/sars-cov2/pente-vimata-gia-tin-prostasia-ton-mathiton-apo-tin-omikron/

Μάσκες ΚΝ95 – Έτσι μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε δεύτερη φορά – Το «κόλπο»

Υγεία

Οι έρευνες ειδικών δείχνουν πως οι μάσκες ΚΝ95 έχουν πλεονεκτήματα έναντι των χειρουργικών και υφασμάτινων μασκών προστασίας. Μάλιστα, η επόμενη επιλογή που συστήνουν οι ειδικοί είναι η χρήση διπλής μάσκας.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/01/12/b-science/sars-cov2/maskes-kn95-etsi-mporoume-na-tis-xrisimopoiisoume-deyteri-fora-kolpo/

Κοροναϊός – Νέο υποψήφιο εμβόλιο ενεργοποιεί τα Τ- κύτταρα μνήμης

Υγεία

Εμβόλιο που θα ενεργοποιεί την μακροχρόνια ανοσία, ιδίως στους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς αναζητούν επιστήμονες. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ήπιες πανενέργειες με κανέναν ασθενή να μην έχει νοσήσει στη διάρκεια του ελέγχου.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/01/12/b-science/sars-cov2/koronaios-neo-ypopsifio-emvolio-energopoiei-ta-t-kyttara-mnimis/

Παναγής Γαλιατσάτος – Εάν κρατήσουμε τον κοροναϊό ως απλό κρύωμα θα νικήσουμε την πανδημία

Υγεία

Για την κατάσταση στα νοσοκομεία των ΗΠΑ μίλησε ο Παναγής Γαλιατσάτος ο οποίος αναφέρθηκε και στην πορεία της πανδημίας.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/01/10/greece/panagis-galiatsatos-ean-kratisoume-ton-koronaio-os-aplo-kryoma-tha-nikisoume-tin-pandimia/

Παραλλαγή Όμικρον – Γιατί πλέον τα μέτρα «πιέζουν» και τους εμβολιασμένους

Υγεία

Εκτός από τα μαθηματικά μοντέλα των ειδικών, η παραλλαγή Όμικρον έχει αναγκάσει την ελληνική αλλά και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αλλάξουν τη στρατηγική τους.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/01/06/greece/parallagi-omikron-giati-pleon-ta-metra-piezoun-kai-tous-emvoliasmenous/

Δημόσια και κοινά αγαθά: Το «δημόσιο» ως όρος αναγκαίος, αλλά όχι επαρκής

Κοινωνια

Έχει περάσει σχεδόν μία δεκαετία από το 2015 όταν το Global Water Intelligence - κλαδικό περιοδικό των ιδιωτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ύδρευση - δημοσίευσε κεντρικό άρθρο με τίτλο “Ξορκίζοντας τη λέξη που αρχίζει από Ε’’. Η απεχθής λέξη δεν ήταν άλλη από την επαναδημοτικοποίηση ή αλλιώς την επαναφορά σε δημόσιο έλεγχο ιδιωτικοποιημένων πόρων και υπηρεσιών σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο. Συμβαίνει το μάντρα των ιδιωτικοποιήσεων να είναι ιδεολογία και όχι οικονομική πολιτική. Τα θεμέλια που έθεσαν οι περίοδοι διακυβέρνησης του Ρήγκαν και της Θάτσερ απέδωσαν καρπούς σε παγκόσμιο επίπεδο τις επόμενες δεκαετίες μέσω οικονομικών θεσμών όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορείου και η Παγκόσμια Τράπεζα. Προκειμένου να προχωρήσουν σε χορήγηση δανείων πιέζουν για ιδιωτικοποίηση των δημόσιων πόρων και υπηρεσιών με όρους εξευτελιστικούς. Ωστόσο, πλέον οι αριθμοί δείχνουν μία αντιστροφή της τάσης σε παγκόσμιο επίπεδο. Μέσα στα τελευταία είκοσι χρόνια είχαμε 1.400 περιπτώσεις επαναφοράς σε δημόσιο έλεγχο σε περισσότερες από 2.400 πόλεις σε 58 χώρες*. Η τεκμηρίωση σχετικά με την αύξηση των τιμών, τη χειρότερη ποιότητα των υπηρεσιών και των συνθηκών εργασίας υπό καθεστώς ιδιωτικοποίησης, διαρκώς αυξάνει και εμβαθύνει με στοιχεία που δεν μπορούν πλέον να αγνοούνται.

Πηγή, περισσότερα στην https://www.epohi.gr/article/48995/dhmosia-kai-koina-agatha-to-dhmosio-os-oros-anagkaios-alla-ohi-eparkhs

Μίλτον Φρίντμαν (Milton Friedman, 31 Ιουλίου 1912 – 16 Νοεμβρίου 2006) - Η Σχολή του Σικάγο (Προσδοκιών)

Κοινωνια

Ο Μίλτον Φρίντμαν (Milton Friedman, 31 Ιουλίου 1912 – 16 Νοεμβρίου 2006), ήταν επιφανής νομπελίστας[18] Αμερικανός οικονομολόγος, στατιστικός και συγγραφέας που δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου για περισσότερο από τρεις δεκαετίες. Τιμήθηκε το 1976 με το Βραβείο Νόμπελ για τις Οικονομικές Επιστήμες και είναι γνωστός για την έρευνά του στην ανάλυση της συμπεριφοράς και τη νομισματική ιστορία και θεωρία, και για την πολυπλοκότητα της σταθεροποιητικής πολιτικής[19]. Ως ηγέτης της Οικονομικής Σχολής του Σικάγου και των μονεταριστών και υπέρμαχος του φιλελευθερισμού, επηρέασε πάρα πολύ τις ερευνητικές κατευθύνσεις του επαγγέλματος των οικονομολόγων. Στους ακαδημαϊκούς κύκλους ήταν γνωστός για την συνεισφορά του στην μακροοικονομία, οικονομική ιστορία και στατιστική. Στους ευρύτερους κύκλους ήταν γνωστός ως μεγάλος υπέρμαχος της οικονομικής και κοινωνικής ελευθερίας. Μια έρευνα μεταξύ των οικονομολόγων κατέταξε τον Φρίντμαν ως τον δεύτερο πιο δημοφιλή οικονομολόγο του εικοστού αιώνα, πίσω από τον Τζων Μέυναρντ Κέυνς[20], και ο Εκόνομιστ τον περιέγραψε ως τον οικονομολόγο με τη μεγαλύτερη επιρροή στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα – ενδεχομένως σε όλο τον 20ό αιώνα[21].

Οι αντιρρήσεις του Φρίντμαν κατά αυτού που αργότερα απεκάλεσε «αφελή Κεϋνσιανισμό» (σε αντίθεση με τον Νέο-Κεϋνσιανισμό)[22] ξεκίνησαν με την επανερμηνεία του, τη δεκαετία του 1950, της λειτουργίας της κατανάλωσης που τον ανέδειξε σε βασικό αντίπαλο των κεϋνσιανών κυβερνητικών πολιτικών[23]. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 περιέγραψε τη δική του προσέγγιση (μαζί με αυτήν των περισσότερων συστημικών οικονομολόγων) ως ποιούμενη χρήση της «κεϋνσιανής γλώσσας και μηχανισμού», αλλά απέρριπτε τα «αρχικά» της συμπεράσματα[24].

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 προώθησε μια εναλλακτική μακροοικονομική πολιτική που έγινε γνωστή ως «μονεταρισμός». Προέβαλε τη θεωρία ότι υπήρχε ένα «φυσικό» επίπεδο ανεργίας και υποστήριξε ότι τα κράτη δεν θα μπορούσαν να αυξήσουν την εργασία πάνω από αυτό το όριο, π.χ. με την αύξηση της συνολικής ζήτησης, παρά μόνο για όσο χρονικό διάστημα θα υπήρχε επιτάχυνση του πληθωρισμού[25]. Αργότερα μάλιστα υποστήριξε ότι η αγορά θα προσαρμοστεί ακόμα και στην επιτάχυνση και θα απαιτείται θετική 3η, ίσως και 4η, παράγωγος προκειμένου να διατηρηθεί το επίπεδο της απασχόλησης. Ουσιαστικά υποστήριξε ότι η καμπύλη Φίλλιπς είναι μακροπρόθεσμα σταθερή και κατακόρυφη και προέβλεψε το φαινόμενο που έμελλε να γίνει γνωστό ως στασιμοπληθωρισμός[26] . Παρ’ όλο που ήταν αντίθετος στην ύπαρξη του συστήματος της Ομοσπονδιακής (Κεντρικής) Τράπεζας, ο Φρίντμαν υποστήριξε ότι, δεδομένης της ύπαρξής της, μια σταθερή, μικρή επέκταση της προσφοράς χρήματος θα ήταν η μόνη σοφή πολιτική[27].

Ο Φρίντμαν ήταν οικονομικός σύμβουλος του ρεπουμπλικανού Προέδρου των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέηγκαν. Η πολιτική του φιλοσοφία τόνιζε τα πλεονεκτήματα ενός οικονομικού συστήματος ελεύθερης αγοράς με ελάχιστη παρέμβαση. Κάποτε δήλωσε ότι ο ρόλος του στην κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας στις ΗΠΑ ήταν το επίτευγμά του, για το οποίο ήταν περισσότερο υπερήφανος και η υποστήριξή του για τη σχολική επιλογή τον οδήγησε να συστήσει το Ίδρυμα Φρίντμαν για τη Σχολική Επιλογή. Στο βιβλίο του που εκδόθηκε το 1962, «Καπιταλισμός και Ελευθερία», ο Φρίντμαν υποστήριξε πολιτικές όπως ένας εθελοντικός στρατός, ισοτιμίες συναλλάγματος που καθορίζονται ελεύθερα, κατάργηση των ιατρικών αδειών, αρνητικό φόρο εισοδήματος και σχολικά κουπόνια[28]. Οι ιδέες του για τη νομισματική πολιτική, τη φορολογία, τις ιδιωτικοποιήσεις και την απορρύθμιση επηρέασαν κυβερνητικές πολιτικές, ιδίως κατά τη δεκαετία του 1980. Η νομισματική του θεωρία επηρέασε την αντίδραση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στην παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007-2008[29]. Στον τομέα της στατιστικής, ο Φρίντμαν ανέπτυξε τη μέθοδο ανάλυσης της δειγματοληψίας στις ακολουθίες.

Στα έργα του Μίλτον Φρίντμαν περιλαμβάνονται πολλές μονογραφίες, βιβλία, επιστημονικά άρθρα, μελέτες, στήλες σε περιοδικά, τηλεοπτικά προγράμματα, βίντεο και διαλέξεις και καλύπτουν μία ευρεία γκάμα από θέματα σχετικά με τη μακροοικονομική, τη μικροοικονομική, την οικονομική ιστορία και ζητήματα δημόσιας πολιτικής. Τα βιβλία και τα δοκίμιά του έχουν διαβασθεί πολύ και είχαν διεθνή επιρροή, μεταξύ άλλων και σε πρώην κομμουνιστικά κράτη[30][31][32][33].

Βιογραφία

Ο Φρίντμαν γεννήθηκε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Γονείς του ήταν ο Ιένο Σαούλ Φρίντμαν και η Σάρα Έτελ (το γένος Λάνταου)[34], Εβραίοι μετανάστες από το Μπέρεγκσας της Ρουθηνίας στο Βασίλειο της Ουγγαρίας (το σημερινό Μπερέχοβε της Ουκρανίας). Και οι δύο γονείς του εργάζονταν ως έμποροι ρούχων και υφασμάτων. Λίγο καιρό μετά τη γέννηση του Μίλτον, η οικογένεια μετακόμισε στο Ρόουεϊ του Νιού Τζέρσεϊ. Ως έφηβος, ο Φρίντμαν τραυματίστηκε σε τροχαίο ατύχημα, γεγονός που του άφησε και σημάδι στο άνω χείλος[35]. Υπήρξε προικισμένος μαθητής, και ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο δημόσιο σχολείο του Ρόουεϊ το 1928, λίγο πριν συμπληρώσει την ηλικία των 16 ετών[36][37].

Ο Φρίντμαν αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο Ράτγκερς το 1932, όπου εξειδικεύτηκε στα Μαθηματικά και τα Οικονομικά, σκοπεύοντας αρχικά να ακολουθήσει καριέρα αναλογιστή. Κατά τη φοίτησή του στο Ράτγκερς, ο Φρίντμαν επηρεάστηκε από δύο καθηγητές οικονομικών, τους Άρθουρ Φ. Μπερνς και Χόμερ Τζόουνς. Αυτοί τον έπεισαν ότι η σύγχρονη οικονομική επιστήμη θα μπορούσε να βοηθήσει στον τερματισμό της «Μεγάλης Ύφεσης».

Στον Φρίντμαν προσφέρθηκαν δύο υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές μετά την αποφοίτησή του από το Ράτγκερς – μία στα μαθηματικά από το πανεπιστήμιο Μπράουν, και μία στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου[38]. Διάλεξε τη δεύτερη, ολοκληρώνοντας το Μάστερ του το 1933. Επηρεάστηκε έντονα από τους Τζέηκομπ Βάινερ, Φρανκ Νάιτ και Χένρυ Σίμονς. Επιπλέον, στο Σικάγο γνώρισε και τη μέλλουσα σύζυγό του, την οικονομολόγο Ρόουζ Ντιρέκτορ. Το ακαδημαϊκό έτος 1933-1934 σπούδασε στατιστική με μεταπτυχιακή υποτροφία στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, κοντά στον περίφημο στατιστικολόγο και οικονομολόγο Χάρολντ Χόουτελινγκ. Επέστρεψε στο Σικάγο το επόμενο ακαδημαϊκό έτος (1934-1935), όπου και εργάστηκε ως βοηθός ερευνητής υπό τον Χένρυ Σουλτς, ο οποίος τότε εργαζόταν πάνω στη Θεωρία και Μέτρηση της Ζήτησης. Τη χρονιά εκείνη, ο Φρίντμαν απέκτησε φιλικές σχέσεις με τους Τζωρτζ Στίγκλερ και Γ. Άλεν Γουάλις. Όπως αποδείχτηκε αργότερα, οι φιλίες αυτές θα κρατούσαν για το υπόλοιπο της ζωής των τριών ανδρών[39].

Δημόσια Υπηρεσία

Στην αρχή της καριέρας του, ο Φρίντμαν δεν μπορούσε να βρει ακαδημαϊκή εργασία, οπότε το 1935 ακολούθησε τον φίλο του Γ. Άλεν Γουάλις στην Ουάσινγκτον, όπου το New Deal του Φραγκλίνου Ρούζβελτ ήταν «σωτήριο» για πολλούς νέους οικονομολόγους[40]. Σε αυτό το στάδιο, ο Φρίντμαν είπε πως αυτός και η γυναίκα του «θεωρούσαν πως τα προγράμματα δημιουργίας θέσεων εργασίας, όπως το Works Proggress Administration (WPA), το Civilian Conservation Corps (CCC) και το Public Works Administration (PWA), ως σωστή αντίδραση για την κρίσιμη κατάσταση», αλλά «μέτρα όπως η ρύθμιση των τιμών και μισθών από την National Recovery Administration και την Agricultural Adjustment Act όχι»[41]. Προοικονομώντας τις μετέπειτα ιδέες του, πίστευε πως οι έλεγχοι των τιμών διατάρασσαν έναν πολύ σημαντικό μηχανισμό ρύθμισης που βοηθούσε στην σωστή κατανομή των πόρων. Όντως, ο Φρίντμαν αργότερα δήλωσε πως όλη η κρατική παρέμβαση σχετικά με το New Deal ήταν «λάθος θεραπεία για λάθος ασθένεια», διότι απλά θα έπρεπε η προσφορά χρήματος να αυξηθεί αντί να μειωθεί[42].

Στην έκδοση του βιβλίου «Νομισματική Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, 1867–1960» (A Monetary History of the United States, 1867–1960) ο Φρίντμαν και η Άννα Σβαρτς εκφράζουν την άποψη πως η Μεγάλη Ύφεση δημιουργήθηκε από την νομισματική συρρίκνωση, η οποία ήταν αποτέλεσμα της ελλιπούς πολιτικής που ακολούθησε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα και των συνεχών κρίσεων του τραπεζικού συστήματος[43].

Κατά το 1935, άρχισε να εργάζεται για την Επιτροπή Εθνικών Πόρων (National Resources Committee), η οποία διεξήγαγε τότε μια έρευνα σχετικά με την μεγάλη καταναλωτική δαπάνη. Ιδέες από αυτήν την έρευνα προσαρτήθηκαν στην θεωρία του «Θεωρία της Καταναλωτικής λειτουργίας» (Theory of the Consumption Function). Ο Φρίντμαν ξεκίνησε να εργάζεται στο Εθνικό Κέντρο Οικονομικής Έρευνας (National Bureau of Economic Research) κατά την διάρκεια του φθινοπώρου του 1937 και βοήθησε τον Σάιμον Κούζνετς στο έργο του για το επαγγελματικό εισόδημα. Αυτή η δουλειά κατέληξε στην κοινή τους μελέτη «Εισόδημα από την Ελεύθερη Επαγγελματική Απασχόληση» (Incomes from Independent Professional Practice), η οποία εισήγαγε την ιδέα του μόνιμου και μεταβαλλόμενου εισοδήματος, ενός σημαντικού στοιχείου της «Υπόθεσης του Μόνιμου Εισοδήματος» που ο Φρίντμαν ανέλυσε σε βάθος την δεκαετία του '50. Το βιβλίο υποθέτει πως η πολιτική της επαγγελματικής αδειοδότησης περιορίζει τεχνητά την προσφορά υπηρεσιών και αυξάνει τις τιμές.

Κατά την διάρκεια του 1940, ο Φρίντμαν διορίσθηκε ως βοηθός καθηγητή διδάσκοντας οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον, αλλά αντιμετώπισε αντισημιτικά περιστατικά στο Τμήμα Οικονομικών και αποφάσισε να επιστρέψει στην κρατική υπηρεσία[44][45]. Από το 1941 ως το 1943 εργάστηκε πάνω στην πολιτική της φορολόγησης της περιόδου του πολέμου για την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση, ως σύμβουλος ανώτατων αξιωματούχων του Θησαυροφυλακίου των ΗΠΑ (United States Department of the Treasury). Ως εκπρόσωπος τύπου του Θησαυροφυλακίου το 1942 υποστήριξε μια Κεϋνσιανική πολιτική φορολόγησης. Βοήθησε στη δημιουργία του συστήματος παρακράτησης φόρου από την μισθοδοσία, αφού η ομοσπονδιακή κυβέρνηση χρειαζόταν χρήματα άμεσα για την χρηματοδότηση του πολέμου[46]. Αργότερα δήλωσε πως «δεν έχω καθόλου τύψεις για αυτό, αλλά πραγματικά εύχομαι να μην το είχαμε βρει αναγκαίο και να υπήρχε κάποιος τρόπος να καταργήσουμε την παρακράτηση τώρα[47].

Στην αυτοβιογραφία του σχολιάζει ότι ήταν πλήρως κεϋνσιανός εκείνη την εποχή. Έως το 2006 όμως φαίνεται να άλλαξε γνώμη καθώς είπε: «Ξέρετε, είναι μυστήριο γιατί μερικοί νομίζουν ότι οι πολιτικές του Ρούζβελτ μάς έβγαλαν από την Κρίση. Το πρόβλημα ήταν ότι είχαμε αχρησιμοποίητες μηχανές και ανθρώπους. Πώς τους φέρνεις μαζί δημιουργώντας βιομηχανικά καρτέλ και διατηρώντας τις τιμές και τους μισθούς ψηλά;»

Ακαδημαϊκή καριέρα

Πρώϊμα χρόνια

Το 1940, ο Φρίντμαν αποδέχθηκε μία θέση στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin–Madison, αλλά αποχώρησε επειδή διαφώνησε με το σώμα των καθηγητών στο θέμα της ανάμιξης των ΗΠΑ στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Φρίντμαν πίστευε πως οι ΗΠΑ έπρεπε να αναμιχθούν στον πόλεμο[48]. Το 1943, ο Friedman εντάχθηκε στο Τμήμα Πολεμικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Κολούμπια (με επικεφαλής τους W. Allen Wallis και Harold Hotelling), όπου και πέρασε το υπόλοιπο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, εργαζόμενος σε θέματα μαθηματικής στατιστικής με εφαρμογή στο σχεδιασμό όπλων, τη στρατιωτική τακτική και σε μεταλλουργικά πειράματα[48][49].

Έως τα τέλη του '40, ασχολήθηκε κυρίως με στατιστικά θέματα στην έρευνά του, όπως φαίνεται στη μελέτη του «Εισοδήματα από την αυτόνομη άσκηση επαγγέλματος» (Income from Independent Professional Practice), την οποία συνέγραψε μαζί με τον Σίμον Κούζνετς ως το 1940 και την υπέβαλε ως διδακτορική διατριβή το 1945. Το πανεπιστήμιο του απένειμε τον τίτλο του Διδάκτορα το 1946. Ο Φρίντμαν πέρασε το ακαδημαϊκό έτος 1945–1946 διδάσκοντας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα (όπου εργαζόταν ο φίλος του, George Stigler). Στις 12 Φεβρουαρίου 1945, γεννήθηκε ο γιος του, Ντέιβιντ.

Πανεπιστήμιο του Σικάγου

Το 1946, ο Φρίντμαν αποδέχτηκε την πρόταση να διδάξει οικονομική θεωρία στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου (θέση η οποία άνοιξε λόγω της μετάβασης του πρώην καθηγητή του Jacob Viner στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον). Ο Φρίντμαν εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου για τα επόμενα 30 έτη. Εκεί συνεισέφερε στην δημιουργία μιάς επιστημονικής κοινότητας από την οποία προέκυψε ένας αριθμός κατόχων βραβείου Νόμπελ, η οποία έγινε γνωστή ως «Σχολή του Σικάγου» (Chicago School). Η Σχολή του Σικάγου χαρακτηριζόταν από την απόλυτη εμπιστοσύνη στην ικανότητα αυτορρύθμισης της αγοράς και τη δυσπιστία σε κάθε μορφής κρατικό παρεμβατισμό, είχε δε μεγάλη επιρροή στα οικονομικά και στο Δίκαιο Κατά των Περιορισμών του Ανταγωνισμού.

Την ίδια εποχή, ο Arthur F. Burns, ο οποίος τότε ήταν επικεφαλής του Εθνικού Γραφείου Οικονομικής Έρευνας, ζήτησε από τον Φρίντμαν να επιστρέψει σε αυτό. Αποδέχθηκε την προσφορά και ανέλαβε την ευθύνη της έρευνας του Γραφείου επί του ρόλου των χρημάτων στον κύκλο των επιχειρήσεων. Ως αποτέλεσμα ξεκίνησε το «Εργαστήριο Χρημάτων και Τραπεζικής» (το «Εργαστήριο του Σικάγου») το οποίο προώθησε την αναβίωση των νομισματικών μελετών. Κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1940, ο Φρίντμαν ξεκίνησε μια συνεργασία με την Άννα Σβαρτς, ιστορικό της οικονομίας στο Γραφείο, η οποία οδήγησε στην δημοσίευση το 1963 ενός βιβλίου το οποίο έγραψαν από κοινού, τη «Νομισματική Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, 1867–1960» (A Monetary History of the United States, 1867–1960).

Ο Φρίντμαν πέρασε το ακαδημαϊκό έτος 1954–1955 ως υπότροφος Fulbright στο Κολέγιο Gonville and Caius College του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ. Την εποχή εκείνη οι καθηγητές οικονομικών του Κέμπριτζ χωρίζονταν σε μία Κεϋνσιανή πλειοψηφία (η οποία περιελάμβανε και τους Joan Robinson και Richard Kahn) και μία αντί-Κεϋνσιανή μειοψηφία (με επικεφαλής τον Dennis Robertson). Ο Φρίντμαν είκαζε ότι έλαβε την υποτροφία επειδή καμία από τις δύο αυτές ομάδες δεν αποδεχόταν τις απόψεις του. Αργότερα, οι εβδομαδιαίες στήλες του στο περιοδικό Newsweek (1966–84) διαβάζονταν από πολλούς και επηρέαζαν όλο και περισσότερους πολιτικούς και επιχειρηματίες[50]. Μεταξύ του 1968 και του 1978, αυτός και ο Paul Samuelson συμμετείχαν στη Σειρά Οικονομικών Κασσετών, μια σειρά που εκδιδόταν δύο φορές την εβδομάδα και στις οποίες ο οικονομολόγος συζητούσε τα επίκαιρα θέματα των ημερών για περίπου ένα ημίωρο[51][52].

Ο Φρίντμαν ήταν οικονομικός σύμβουλος του ρεπουμπλικανού υποψηφίου για την προεδρία των ΗΠΑ Barry Goldwater το 1964.

Βραβείο Νόμπελ στις οικονομικές επιστήμες

Ο Φρίντμαν κέρδισε το 1976 το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών, ως ο μοναδικός αποδέκτης τη χρονιά εκείνη, «για τα επιτεύγματά του στα πεδία της ανάλυσης της κατανάλωσης, τη νομισματική ιστορία και θεωρία και για το ότι απέδειξε την πολυπλοκότητα των πολιτικών σταθεροποίησης»[19].

Αποστρατεία

Το 1977, σε ηλικία 65 ετών, ο Φρίντμαν αποσύρθηκε από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου μετά από 30 χρόνια διδασκαλίας. Αυτός και η σύζυγός του μετακόμισαν στο Σαν Φρανσίσκο, όπου έγινε Επισκέπτης Μελετητής στην Federal Reserve Bank. Από το 1977, ήταν συνδεδεμένος με το Ίδρυμα Hoover στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Κατά το ίδιο έτος, ο Φρίντμαν είχε προσεγγιστεί από το δίκτυο Free To Choose και του ζητήθηκε να δημιουργήσει ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα όπου θα παρουσιάζει την οικονομική και κοινωνική του φιλοσοφία.

Ο Φρίντμαν και η σύζυγός του εργάστηκαν για αυτό το έργο τα τρία επόμενα χρόνια, και κατά τη διάρκεια του 1980, η σειρά των δέκα επεισοδίων, με τίτλο «Free To Choose» μεταδόθηκε από την Υπηρεσία Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης (PBS). Το βιβλίο που συνόδευσε τη σειρά (που συγγράφτηκε από τον Μίλτον και τη σύζυγό του, Ρόουζ), επίσης με τίτλο «Free To Choose», ήταν την ίδια χρονιά μέσα στα ευπώλητα βιβλία πεζού λόγου και από το 1980 και έκτοτε έχει μεταφραστεί σε 14 ξένες γλώσσες.

Ο Φρίντμαν υπηρέτησε ως ανεπίσημος σύμβουλος του Ρόναλντ Ρέηγκαν κατά τη διάρκεια προεδρικής εκστρατείας του 1980, και στη συνέχεια υπηρέτησε στην Επιτροπή Συμβούλων Οικονομικής Πολιτικής του Προέδρου για όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης Ρέηγκαν. Το 1988 τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο Επιστημών και ο πρόεδρος Ρέηγκαν τον τίμησε με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας. Ο Μίλτον Φρίντμαν είναι τώρα γνωστός ως ένας από τους πιο σημαντικούς οικονομολόγους του 20ου αιώνα[53][54]. Καθ 'όλη τη δεκαετία του 1980 και του 1990, ο Φρίντμαν συνέχισε να γράφει άρθρα και να εμφανίζεται στην τηλεόραση. Έκανε αρκετές επισκέψεις στην Ανατολική Ευρώπη και την Κίνα, όπου επίσης συμβούλευε τις κυβερνήσεις τους. Ήταν, επίσης, για πολλά χρόνια διαχειριστής του οργανισμού Philadelphia Society[55][56][57].

Προσωπική ζωή

Σύμφωνα με ένα άρθρο του 2007 στο περιοδικό Commentary, «οι γονείς του ήταν μετριοπαθείς [Εβραίοι], αλλά ο Φρίντμαν, μετά από μια έκρηξη πίστης στην παιδική του ηλικία, απέρριψε τη θρησκεία συνολικά»[58]. Αυτοχαρακτηριζόταν ως αγνωστικιστής[59].

Ο Φρίντμαν έγραψε εκτενώς για τη ζωή και τις εμπειρίες του, κυρίως το 1998 στα απομνημονεύματα με τη σύζυγό του, Ρόουζ, με τον τίτλο Two Lucky People. Πέθανε από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 94 ετών, στις 16 Νοεμβρίου 2006, στο Σαν Φρανσίσκο[60]. Άφησε πίσω του τη γυναίκα του, η οποία πέθανε στις 18 Αυγούστου 2009 και τα δυο παιδιά του, τον Ντέιβιντ, αναρχοκαπιταλιστή οικονομολόγο, και την Ζανέτ. Ο γιος του Ντέιβιντ, Πάτρι, ήταν εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Seasteading μεταξύ των ετών 2008 και 2011[61].

Ακαδημαϊκή συνεισφορά

Οικονομικά

Ο Φρίντμαν ήταν περισσότερο γνωστός για το ότι αναβίωσε το ενδιαφέρον για την προσφορά χρήματος ως καθοριστικό παράγοντα της ονομαστικής αξίας της παραγωγής, δηλαδή, την ποσοτική θεωρία του χρήματος. Μονεταρισμός είναι το σύνολο των απόψεων που σχετίζονται με τη σύγχρονη ποσοτική θεωρία. Η προέλευσή του μπορεί να ανιχνευθεί πίσω στον 16ο αιώνα και την σχολή της Σαλαμάνκα ή και ακόμη παλαιότερα. Ωστόσο, η συνεισφορά του Φρίντμαν είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για τη σύγχρονη διάδοσή του. Συνέγραψε, μαζί με την Άννα Σβαρτς, την «Νομισματική Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, 1867-1960» (1963), η οποία ήταν μια έρευνα του ρόλου της προσφοράς χρήματος και της οικονομικής δραστηριότητας στην ιστορία των ΗΠΑ. Ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα της έρευνάς τους αφορούσε τον τρόπο με τον οποίο οι διακυμάνσεις στην προσφορά χρήματος συμβάλλουν στις οικονομικές διακυμάνσεις. Αρκετές μελέτες στατιστικών παλινδρομήσεων μαζί με τον Ντέιβιντ Μάισελμαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 πρότειναν την προτεραιότητα της προσφοράς χρήματος έναντι των επενδύσεων και των κρατικών δαπανών στον προσδιορισμό της κατανάλωσης και της παραγωγής. Αυτές αμφισβήτησαν την επικρατούσα, αλλά σε μεγάλο βαθμό ανεπαλήθευτη άποψη για τη σχετική τους σημασία. Η εμπειρική έρευνα του Φρίντμαν και κάποια θεωρία υποστήριξαν το συμπέρασμα ότι η βραχυπρόθεσμη επίδραση μιας αλλαγής στην προσφορά χρήματος ήταν κυρίως στην παραγωγή, αλλά ότι η μακροπρόθεσμη επίδραση ήταν κυρίως στο επίπεδο των τιμών.

Ο Φρίντμαν υπήρξε ο κύριος υπερασπιστής της μονεταριστικής οικονομικής σχολής. Υποστήριζε ότι υπάρχει μια στενή και σταθερή σχέση μεταξύ του πληθωρισμού των τιμών και της προσφοράς χρήματος, κυρίως ότι ο πληθωρισμός των τιμών θα πρέπει να ρυθμίζεται μέσω νομισματικού αποπληθωρισμού ενώ ο αποπληθωρισμός των τιμών μέσω νομισματικού πληθωρισμού. Είναι διάσημος για το χαριτολόγημα ότι ο αποπληθωρισμός των τιμών μπορεί να καταπολεμηθεί με το «πέταγμα χρημάτων από ένα ελικόπτερο»[62].

Τα επιχειρήματα του Φρίντμαν είχαν σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση δημοφιλών ισχυρισμών ότι ο πληθωρισμός των τιμών εκείνης της εποχής ήταν αποτέλεσμα αυξήσεων της τιμής του πετρελαίου, ή αυξήσεων σε μισθούς. Όπως έγραψε:

Ο πληθωρισμός είναι πάντα και παντού ένα νομισματικό φαινόμενο

— Μίλτον Φρίντμαν, 1963[63]

Ο Φρίντμαν απέρριψε τη χρήση της δημοσιονομικής πολιτικής ως εργαλείο διαχείρισης της ζήτησης και υποστήριξε ότι ο ρόλος της κυβέρνησης στην καθοδήγηση της οικονομίας θα πρέπει να περιοριστεί δραστικά. Έγραψε εκτενώς για τη Μεγάλη Ύφεση, την οποία ονόμασε ως Μεγάλη Συστολή, υποστηρίζοντας ότι είχε προκληθεί από ένα φυσιολογικό οικονομικό σοκ του οποίου η διάρκεια και σοβαρότητα αυξήθηκαν σημαντικά από την επακόλουθη συρρίκνωση της προσφοράς χρήματος που προκλήθηκε από τις άστοχες πολιτικές των διευθυντών της Ομοσπονδιακής Τράπεζας.

Η ομοσπονδιακή τράπεζα ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την μετατροπή μιας, συνηθισμένου τύπου ύφεσης, έστω και κάπως σοβαρής έντασης, σε γενικευμένη καταστροφή. Αντί να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητές της ώστε να αντισταθμίσει την οικονομική δυσπραγία, επέλεξε να μειώσει την κυκλοφορία του χρήματος κατά ένα τρίτο από το 1929 ως το 1933... μακριά από το να είναι μια αποτυχία της ελεύθερης αγοράς, η ύφεση ήταν μια τραγική αποτυχία της κυβέρνησης

— Μίλτον Φρίντμαν, Two Lucky People, 233[64]

Ο Φρίντμαν υποστήριξε τον τερματισμό της κρατικής παρέμβασης στις αγορές συναλλάγματος, δίνοντας έτσι το έναυσμα για την συγγραφή μιας γιγάντιας βιβλιογραφίας γύρω από το θέμα, καθώς και προώθησε την πρακτική της ελεύθερης διακύμανσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Ο στενός φίλος του, Τζωρτζ Στίγκλερ, εξηγεί: «Όπως συνηθίζεται στην επιστήμη, δεν πέτυχε ολοκληρωτική νίκη, και ένας λόγος ήταν ότι η έρευνα οδηγούνταν κατά μήκος διαφορετικών γραμμών από τη θεωρία των ορθολογικών προσδοκιών, μια νεότερη προσέγγιση που αναπτύχθηκε από τον Ρόμπερτ Λούκας, επίσης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου.[65]

Ο Φρίντμαν ήταν επίσης γνωστός για την δουλειά του στην λειτουργία της κατανάλωσης και την υπόθεση του μόνιμου εισοδήματος, την οποία ο ίδιος αναφέρει ως την καλύτερη επιστημονική του εργασία[66]. Σε αυτή αμφισβητείται ότι οι ορθολογικοί καταναλωτές θα ξόδευαν ένα ποσό ανάλογο προς αυτό που αντιλαμβάνονται ως μόνιμο εισόδημά τους. Έκτακτα κέρδη κατά κύριο λόγο θα αποταμιεύονταν. Αντίστοιχα και οι φορολογικές ελαφρύνσεις, καθώς οι ορθολογικοί καταναλωτές θα προεξοφλούσαν μελλοντικές φορολογικές αυξήσεις για την ισοσκέλιση των δημοσίων εσόδων. Άλλες σημαντικές συνεισφορές περιλαμβάνουν την κριτική του στην καμπύλη Φίλιπς και στη θεωρία του φυσικού ποσοστού ανεργίας (1968). Αυτή η κριτική συνέδεσε το όνομα του, μαζί με αυτό του Έντμουντ Φελπς, με την επίγνωση ότι οι πληθωριστικές πολιτικές δεν μπορούν μόνιμα να μειώσουν την ανεργία. Μπορεί η ανεργία προσωρινά να υποχωρήσει αν ο πληθωρισμός δεν είναι δομικός, αλλά μακροπρόθεσμα το επίπεδο της απασχόλησης θα καθοριστεί από τις τριβές και τις ατέλειες της αγοράς εργασίας.

Το δοκίμιο του Φρίντμαν «Η Μεθοδολογία των Θετικών Οικονομικών» (The Methodology of Positive Economics, 1953) προσέφερε το επιστημολογικό πλαίσιο για τις δικές του κατοπινές έρευνες και σε κάποιο βαθμό και σε αυτές της Σχολής του Σικάγου. Σε αυτό υποστήριξε πως η οικονομική ως επιστήμη θα πρέπει να είναι απαλλαγμένη από αξιολογικές κρίσεις για να είναι αντικειμενική. Επιπλέον, μια χρήσιμη οικονομική θεωρία θα πρέπει να κρίνεται όχι από την περιγραφικό της ρεαλισμό αλλά από την απλότητα και την αποτελεσματικότητά της ως μηχανισμός πρόβλεψης. Αυτό σημαίνει ότι οι μελετητές οφείλουν να μετρούν την ακρίβεια των προβλέψεών της, αντί την «ορθότητα των συμπερασμάτων» της. Το επιχείρημά του αυτό ήταν μέρος ενός ατέρμονου διαλόγου ανάμεσα σε στατιστικολόγους όπως οι Τζερζι Νόιμαν, Λέοναρντ Σαβατζ και Ρόναλντ Φίσερ[67].

Στατιστική

Μια από τις διασημότερες συνεισφορές του στην στατιστική είναι η διαδοχική δειγματοληψία. Ο Φρίντμαν έκανε στατιστική εργασία στο τμήμα Πολεμικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Ο ίδιος κι οι συνεργάτες του επινόησαν μια δειγματοληπτική τεχνική, η οποία έμελλε να καταστεί, σύμφωνα με το The New Palgrave Dictionary of Economics, «η τυπική ανάλυση της επιθεώρησης ποιοτικού ελέγχου». Το ίδιο λεξικό προσθέτει: «Όπως με πολλές από τις συνεισφορές του Φρίντμαν, εκ των υστέρων μοιάζει εξαιρετικά απλό και προφανές το να εφαρμόσεις βασικές οικονομικές ιδέες στον ποιοτικό έλεγχο, αυτό όμως είναι ένα δείγμα της ιδιοφυΐας του[68]».

Πολιτικές θέσεις

Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Federal Reserve)

Ο Φρίντμαν πίστευε πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έπρεπε να καταργηθεί[69], αλλά αν η ροή του χρήματος έπρεπε να ελέγχεται κεντρικά (όπως συμβαίνει με το σύστημα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας) ο προτιμότερος τρόπος για να γίνεται αυτό θα ήταν μέσω ενός μηχανικού συστήματος το οποίο θα αύξανε την ποσότητα του χρήματος με σταθερή ροή. Εν τούτοις, αντί για την ανάμιξη της κυβέρνησης στα πάντα, ήταν ανοικτός σε ένα μη–κυβερνητικό πρότυπο βασιζόμενο πραγματικά στον χρυσό, όπου το χρήμα θα παράγεται από την ιδιωτική αγορά: «Ένα πρότυπο βασιζόμενο πραγματικά στον χρυσό είναι πλήρως συμβατό με τις (κλασικές) φιλελεύθερες αρχές και εγώ είμαι απολύτως υπέρ εκείνων των μέτρων που θα προάγουν την ανάπτυξή του». Παρ’ όλα αυτά πρόσθεσε την ακόλουθη προειδοποίηση, «Επιτρέψτε μου να τονίσω ότι αυτή η επισήμανση δεν αποτελεί έκκληση για την επιστροφή σε ένα πρότυπο χρυσού... Θεωρώ ότι η επιστροφή στο πρότυπο χρυσού δεν είναι ούτε επιθυμητή, ούτε εφικτή – με μόνη εξαίρεση ότι μπορεί να καταστεί εφικτή μόνο αν οι καταστροφικές προβλέψεις περί υπερπληθωρισμού υπό το ισχύον σύστημα αποδειχθούν ορθές»[70]. Είπε ότι ο λόγος για τον οποίο κάτι τέτοιο δεν ήταν εφικτό οφείλεται στο ότι «δεν υπάρχει καμία κυβέρνηση στον κόσμο η οποία θα ήθελε να παραδώσει τον έλεγχο της εσωτερικής νομισματικής της πολιτικής». Παρ’ όλα αυτά, αυτό θα μπορούσε να γίνει αν «μπορούσε να δημιουργηθεί ένας κόσμος στον οποίο ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης θα αντιστοιχούσε στο 10% του εθνικού εισοδήματος, στον οποίο η οικονομία laissez-faire θα κυριαρχούσε, στον οποίοι οι κυβερνήσεις δεν θα αναμιγνύονταν με τις οικονομικές δραστηριότητες και στον οποίο οι πολιτικές απασχόλησης θα είχαν πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων...[70]».

Θεωρείται ότι ο Φρίντμαν έβλεπε με συμπάθεια την ελεύθερη τραπεζική[71].

Ήταν επικριτικός όσον αφορά στην επιρροή της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στο επάγγελμα του οικονομολόγου. Σε επιστολή του, το 1993, προς τον καθηγητή οικονομικών του Πανεπιστημίου του Τέξας και πρώην ερευνητή της Επιτροπής Οικονομικών Υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Robert Auerbach, ο Φρίντμαν έγραφε:

Δεν μπορώ να διαφωνήσω μαζί σας ως προς το ότι να διαθέτει κανείς περί τους 500 οικονομολόγους δεν είναι καθόλου υγιές. Όπως αναφέρετε, δεν συμβάλλει στην ανεξάρτητη και αντικειμενική έρευνα. Εσείς και εγώ γνωρίζουμε ότι το υλικό το οποίο εκδόθηκε έχει λογοκριθεί. Εξίσου σημαντικό είναι και το ότι η θέση των οικονομολόγων στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα επέδρασε στο είδος της έρευνας την οποία διεξάγουν, κατευθύνοντάς την προς μη αμφιλεγόμενες τεχνικές δημοσιεύσεις επί των μεθόδων, εν αντιθέσει με ουσιαστικές δημοσιεύσεις επί των πολιτικών και των αποτελεσμάτων[72].

Σχολική επιλογή

Σε άρθρο του που δημοσίευσε το 1955 με τίτλο «Ο ρόλος του κράτους στην εκπαίδευση» ο Φρίντμαν πρότεινε ένα συμπληρωματικό σύστημα προς τα σχολεία που λειτουργούνται από το κράτος με σχολεία που λειτουργούνται από ιδιώτες, αλλά χρηματοδοτούνται από το κράτος διαμέσου ενός συστήματος σχολικών κουπονιών[73]. Μεταρρυθμίσεις παρόμοιες με αυτές που είχαν προταθεί στο άρθρο εφαρμόσθηκαν, για παράδειγμα, στη Χιλή το 1981 και στη Σουηδία το 1992[74]. Το 1996 ο Φρίντμαν, μαζί με τη σύζυγό του, συνέστησαν το Ίδρυμα για τη Σχολική Επιλογή, για να υποστηρίξουν τη σχολική επιλογή και τα κουπόνια.

Υποχρεωτική στράτευση

Ο Φρίντμαν ήταν βασικός υποστηρικτής ενός εθελοντικού στρατού, δηλώνοντας ότι η υποχρεωτική στράτευση δεν ήταν συμβατή με μια ελεύθερη κοινωνία[75][76]. Στο έργο του «Καπιταλισμός και Ελευθερία» υποστήριξε ότι η υποχρεωτική στρατολόγηση είναι άνιση και αυθαίρετη και εμποδίζει τους νέους άνδρες να διαμορφώσουν τη ζωή τους όπως θέλουν[77]. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας Νίξον ήταν επικεφαλής της επιτροπής που είχε αποστολή να ερευνήσει τη μετατροπή σε ένα σώμα ενόπλων δυνάμεων αποτελούμενο από εθελοντές/ επαγγελματίες. Αργότερα δήλωνε ότι ο ρόλος του στην κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν το επίτευγμα, για το οποίο ήταν πιο υπερήφανος[27]. Ο Φρίντμαν πίστευε, ωστόσο, ότι ένα κράτος μπορούσε να υποχρεώσει τους πολίτες του σε στρατιωτική εκπαίδευση, ώστε να είναι έφεδροι για την περίπτωση πολέμου[77].

Εξωτερική πολιτική

Ο βιογράφος Λάρυ Έμπενσταϊν παρατήρησε μια στροφή, προϊόντος του χρόνου, στις απόψεις του Φρίντμαν από την υποστήριξη μιας περισσότερο επεμβατικής προς μια πιο προσεκτική εξωτερική πολιτική[78]. Υποστήριξε την ανάμειξη των ΗΠΑ στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και αρχικά υποστήριξε μια σκληρή γραμμή κατά του κομμουνισμού, αλλά η στάση του μετριάσθηκε, όσο περνούσε ο χρόνος[78]. Αντιτάχθηκε στον Πόλεμο του Κόλπου και τον Πόλεμο του Ιράκ[78]. Σε μια συνέντευξή του, την Άνοιξη του 2006, ο Φρίντμαν είπε ότι το κύρος των ΗΠΑ στον κόσμο είχε πληγεί από τον πόλεμο του Ιράκ, αλλά ότι θα μπορούσε να ανακτηθεί, εάν το Ιράκ κατέληγε να γίνει ένα ειρηνικό ανεξάρτητο κράτος[79].

Φιλελευθερισμός και Ρεπουμπλικανικό Κόμμα

Ο Φρίντμαν συνεργάστηκε από το 1981 ως μέλος του Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής με τον πρόεδρο Ρήγκαν. Το 1988 του απονεμήθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (Presidential Medal of Freedom) και το Εθνικό Μετάλλιο της Επιστήμης (National Medal of Science). Ισχυρίστηκε ότι φιλοσοφικά ήταν φιλελεύθερος (ελευθεριακός) αλλά ήταν μέλος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος για λόγους «σκοπιμότητας» (Είμαι φιλελεύθερος με μικρό «φ» και Ρεπουμπλικάνος με κεφαλαίο «Ρ». Και είμαι Ρεπουμπλικάνος με κεφαλαίο «Ρ» για λόγους σκοπιμότητας, όχι για λόγους αρχής). Όμως, είπε, «νομίζω ότι ο όρος Κλασικός Φιλελεύθερος μπορεί να μου αποδοθεί εξίσου εύκολα. Δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα πως με αποκαλούν. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο να κάνω τους ανθρώπους να σκέφτονται τις ιδέες παρά το πρόσωπο»[80].

Δημόσια αγαθά και μονοπώλια

Ο Φρίντμαν υποστήριζε την κρατική παροχή κάποιων δημοσίων αγαθών που οι ιδιωτικές εταιρίες δεν θεωρούνται ικανές να παρέχουν. Ωστόσο, θεωρούσε ότι πολλές από τις υπηρεσίες που παρείχε το κράτος μπορούσαν να παρέχονται πολύ καλύτερα από τον ιδιωτικό τομέα. Πάνω απ’όλα πίστευε ότι αν κάποια αγαθά παράγονται από το κράτος, αυτό δεν θα έπρεπε να συνεπάγεται νομικό μονοπώλιο, δεν θα έπρεπε δηλαδή ο ανταγωνισμός από τον ιδιωτικό τομέα να απαγορεύεται. Για παράδειγμα γράφει:

Δεν υπάρχει κανένας τρόπος με τον οποίο μπορείς να δικαιολογήσεις το δημόσιο μονοπώλιο στα ταχυδρομεία. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι η μεταφορά γραμμάτων είναι ένα τεχνικό μονοπώλιο και ότι ένα κρατικό μονοπώλιο είναι το μη χείρον. Εντός αυτού του πλαισίου, κάποιος θα μπορούσε ίσως να δικαιολογήσει την ύπαρξη κρατικού ταχυδρομείου, αλλά όχι τον παρόντα νόμο που καθιστά παράνομη για οποιονδήποτε άλλο τη μεταφορά γραμμάτων. Αν η διανομή γραμμάτων είναι ένα τεχνικό μονοπώλιο, κανείς άλλος δεν θα πετύχει ανταγωνιζόμενος το κράτος. Αν δεν είναι, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση θα έπρεπε να αναμειγνύεται. Ο μόνος τρόπος να το μάθουμε είναι να αφήσουμε άλλους ανθρώπους να δοκιμάσουν ελεύθερα -Μίλτον Φρίνμαν & Ρόουζ Ντ., Καπιταλισμός και Ελευθερία (Capitalism and Freedom, University of Chicago Press 1092, 29)

Κοινωνική ασφάλιση, προγράμματα πρόνοιας και αρνητικός φόρος εισοδήματος

Μετά το 1960 ο Φρίντμαν επιτέθηκε από φιλελεύθερη σκοπιά στην Κοινωνική Ασφάλιση υποστηρίζοντας ότι είχε προκαλέσει την εξάρτηση των πολιτών από το κράτος[81].

Ο Φρίντμαν πρότεινε την αντικατάσταση του υπάρχοντος Αμερικανικού προνοιακού συστήματος από έναν αρνητικό φόρο εισοδήματος, ένα προοδευτικό σύστημα φορολόγησης στο οποίο οι φτωχοί θα λαμβάνουν ένα βασικό εισόδημα διαβίωσης από το κράτος[82]. Σύμφωνα με τους New York Times, οι απόψεις του Φρίντμαν ως προς αυτό το ζήτημα βασίζονταν στην πεποίθηση ότι αν και οι «δυνάμεις της αγοράς...επιτυγχάνουν εκπληκτικά πράγματα, δεν μπορούν να διασφαλίσουν ότι η διανομή του εισοδήματος θα επιτρέπει σε όλους του πολίτες να καλύψουν τις βασικές οικονομικές τους ανάγκες»[82].

Πολιτική για τα ναρκωτικά

Ο Φρίντμαν υποστήριξε επίσης ελευθεριακές πολιτικές, όπως την νομιμοποίηση των ναρκωτικών και της πορνείας. Κατά τη διάρκεια του 2005, ο Φρίντμαν και περισσότεροι από 500 άλλοι οικονομολόγοι υποστήριξαν τις συζητήσεις σχετικά με τα οικονομικά οφέλη από τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας[83].

Δικαιώματα ΛΟΑΤ

Ο Φρίντμαν ήταν επίσης υποστηρικτής των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων[84][85]. Συγκεκριμένα υποστήριξε τον γάμο των ατόμων του ιδίου φύλου, λέγοντας για το θέμα, «δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε διάκριση εις βάρος των ομοφυλόφιλων»[85].

Οικονομική ελευθερία

Ο Μάικλ Γουόκερ του Ινστιτούτου Φρέιζερ και ο Φρίντμαν φιλοξένησαν μια σειρά από συνέδρια από το 1986 έως το 1994. Ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί ένας σαφής ορισμός της οικονομικής ελευθερίας και μια μέθοδος για τη μέτρησή της. Τελικά, αυτό είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη έκθεση για την παγκόσμια οικονομική ελευθερία, «Η παγκόσμια οικονομική ελευθερία» (Economic Freedom in the World[1]). Αυτή η ετήσια έκθεση παρουσιάζει από τότε στοιχεία για πολυάριθμές μελέτες αξιολόγησης και έχει επηρεάσει την πολιτική σε διάφορα κράτη.

Μαζί με 16 άλλους διακεκριμένους οικονομολόγους αντιτάχθηκε στον νόμο περί επέκτασης των πνευματικών δικαιωμάτων (Copyright Term Extension Act) και κατέθεσε υπόμνημα στην υπόθεση Eldred v. Ashcroft.

Ο Φρίντμαν υποστήριξε την ισχυρότερη νομική (συνταγματική) προστασία των οικονομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, προκειμένου να προωθηθεί περαιτέρω η βιομηχανική-εμπορική ανάπτυξη και ευημερία και να στηριχθεί η δημοκρατία, η ελευθερία και το κράτος δικαίου γενικότερα στην κοινωνία[86].

Διακρίσεις, αναγνώριση και επιρροή

Ο Τζωρτζ Νας, ένας από τους σημαντικούς ιστορικούς του αμερικανικού συντηρητικού κινήματος, είπε ότι από «το τέλος της δεκαετίας του '60, θεωρούνταν ως ο πιο αξιόλογος και εμβληματικός συντηρητικός ακαδημαϊκός στην χώρα, και ένας από τους ελάχιστους που τύγχαναν διεθνούς αναγνώρισης[87]». Ο Φρίντμαν επέτρεψε στη φιλελεύθερη δεξαμενή σκέψης Cato Institute τη χρήση του ονόματός του για το διετές Βραβείο Μίλτον Φρίντμαν για την Προώθηση της Ελευθερίας από το 2001. Τέτοια βραβεία έλαβαν ο εκλιπών Βρετανός οικονομολόγος Πήτερ Μπάουερ το 2002, ο Περουβιανός οικονομολόγος Χερνάντο ντε Σότο το 2004, ο τ. Πρωθυπουργός της Εσθονίας, Μαρτ Λάαρ, το 2006, και ένας νεαρός φοιτητής από τη Βενεζουέλα, ο Γιον Γκοϊκοϊτσέα, το 2008. Η γυναίκα του, Ρόουζ, αδερφή του Άαρον Ντιρέκτορ, με την οποία ίδρυσε το «Ίδρυμα Φρίντμαν για την Εκπαιδευτική Επιλογή», υπηρέτησε στην επιτροπή διεθνών υποψηφιοτήτων για το βραβείο Φρίντμαν[88][89]. Επίσης, ο Φρίντμαν ήταν αποδέκτης και του βραβείου Νόμπελ Οικονομίας.

Μετά τον θάνατο του Φρίντμαν, ο πρόεδρος του Χάρβαρντ, Λόρενς Σάμερς, απόκαλεσε τον Φρίντμαν ως τον «Μεγάλο Απελευθερωτή» λέγοντας «...κάθε τίμιος δημοκρατικός θα παραδεχτεί ότι όλοι μας είμαστε Φριντμανικοί». Επίσης, είπε ότι η μεγάλη και λαοφιλής προσφορά του Φρίντμαν ήταν ότι «έπεισε τους ανθρώπους για την αναγκαιότητα της λειτουργίας των ελεύθερων αγορών[90].

Το 2013 ο Στήβεν Μουρ, μέλος της συντακτικής ομάδας της Wall Street Journal, είπε: «Το να μνημονεύεις τον πιο σεβαστό προασπιστή των οικονομικών της ελεύθερης αγοράς από την εποχή του Άνταμ Σμιθ έχει αρχίσει να μοιάζει με το να μνημονεύεις τη Βίβλο». Και πρόσθεσε: «υπάρχουν περιπτώσεις όπου βγαίνουν πολλαπλές και αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες[91]».

Χονγκ Κονγκ

Ο Φρίντμαν είπε κάποτε: «Αν θες να δεις τον καπιταλισμό σε δράση, πήγαινε στο Χονγκ Κονγκ»[92]. Το 1990 έγραψε ότι η οικονομία του Χονγκ Κονγκ ήταν κατά πάσα πιθανότητα το καλύτερο παράδειγμα της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς[93].

Ένα μήνα πριν τον θάνατό του έγραψε στην Wall Street Journal το άρθρο «Χονγκ Κονγκ Λάθος - Τι θα έλεγε ο Κόπερθγουάιτ;», ασκώντας κριτική στον Ντόλαντ Τσανγκ, τον επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας του Χονγκ Κονγκ, για την εγκατάλειψη του δόγματος της «θετικής μη-παρεμβατικότητας[94]». Ο Τσανγκ αργότερα δήλωσε ότι απλώς μετέτρεψε το σλόγκαν της θετικής μη-παρεμβατικότητας σε «μεγάλες αγορές, μικρό κράτος», όπου το μικρό κράτος ορίζεται ως μικρότερο του 20% του ΑΕΠ. Κατά τη διάρκεια μιας αντιλογίας μεταξύ του Τσανγκ και του αντιπάλου του, Άλαν Λιονγκ, πριν τις εκλογές του 2007, ο Λιονγκ αναφέρθηκε στην αντιπαράθεση και αστειευόμενος κατηγόρησε τον Τσανγκ ότι εκνεύρισε τον Φρίντμαν μέχρι θανάτου.

Χιλή

Το 1975, δύο χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που έφερε τον στρατιωτικό δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ στην εξουσία και κατέλυσε την κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αγιέντε, η οικονομία της Χιλής βίωσε μια πολύ έντονη κρίση. Ο Φρίντμαν και ο Άρνολντ Χάρμπεργκερ αποδέχθηκαν μια πρόσκληση από ένα ιδιωτικό χιλιανό ίδρυμα να επισκεφθούν τη Χιλή και να μιλήσουν για τις αρχές της οικονομικής ελευθερίας[95]. Πέρασε επτά ημέρες στη Χιλή δίνοντας μια σειρά διαλέξεων στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Χιλής και στο (Εθνικό) Πανεπιστήμιο της Χιλής. Μία από τις διαλέξεις είχε τον τίτλο «Η εύθραυστη ελευθερία» και, σύμφωνα με τον Φρίντμαν, «είχε ως αντικείμενο ακριβώς την απειλή της ελευθερίας από ένα συγκεντρωτικό στρατιωτικό καθεστώς»[96].

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του ο Φρίντμαν συναντήθηκε με τον Πινοσέτ, ο οποίος του ζήτησε «τη γνώμη του για την οικονομική κατάσταση στη Χιλή και πολιτικές επιλογές».

Στις 21 Απριλίου 1975, σε μία επιστολή προς τον Πινοσέτ που ο Φρίντμαν έγραψε, ανταποκρινόμενος στο αίτημά του, ο Φρίντμαν θεωρούσε ότι «τα βασικά οικονομικά προβλήματα της Χιλής είναι ξεκάθαρα … ο πληθωρισμός και η προώθηση μιας υγιούς κοινωνικής οικονομίας της αγοράς»[97]. Δήλωσε ότι «Υπάρχει μόνο ένας τρόπος, για να μηδενισθεί ο πληθωρισμός: με τη δραστική μείωση του ρυθμού αύξησης της ποσότητας του χρήματος ...» και ότι «η μείωση των κρατικών δαπανών είναι κατά πολύ ο πιο επιθυμητός τρόπος για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, επειδή … ενδυναμώνει τον ιδιωτικό τομέα και με τον τρόπο αυτό θέτει τα θεμέλια για υγιή οικονομική ανάπτυξη»[97]. Ως προς το πόσο γρήγορα πρέπει να μηδενισθεί ο πληθωρισμός, ο Φρίντμαν ένιωθε ότι «για τη Χιλή, όπου ο πληθωρισμός καλπάζει με 10-20% το μήνα … η σταδιακή μείωση δεν είναι εφικτή. Θα χρειαζόταν μια τόσο επώδυνη εγχείρηση, που θα διαρκούσε τόσο πολύ, που ο ασθενής δεν θα επιβίωνε». Επιλέγοντας «μια βραχεία περίοδο υψηλότερης ανεργίας ...» ήταν το λιγότερο κακό ... και ότι «η εμπειρία της Γερμανίας, … της Βραζιλίας …, της μετα-πολεμικής προσαρμογής στις ΗΠΑ … όλες συνηγορούν υπέρ μιας θεραπείας σοκ». Στην επιστολή του ο Φρίντμαν πρότεινε να εφαρμοσθεί η θεραπεία σοκ μαζί με «... ένα πακέτο που θα εξουδετέρωνε την έκπληξη και θα ανακούφιζε τις περιπτώσεις έντονης δυστυχίας» και «... για να είμαι πιο συγκεκριμένος, ας διαγράψω τα περιεχόμενα μιας πρότασης πακέτου … που μπορεί να είναι ενδεικτικό», παρ' όλο που οι γνώσεις του για τη Χιλή ήσαν «πολύ περιορισμένες, για να μπορεί να είναι ακριβής ή πλήρης». Διαμόρφωσε ένα κατάλογο οκτώ νομισματικών και δημοσιονομικών μέτρων, που αποτέλεσαν την «ενδεικτική πρόταση», που περιελάμβαναν «την απομάκρυνση όσο περισσότερων εμποδίων γινόταν, τα οποία εμπόδισαν την αγορά. Για παράδειγμα, να ανασταλεί … η ισχύς του παρόντος νόμου κατά των απολύσεων εργαζομένων». Κλείνοντας, υποστήριξε ότι «Ένα τέτοιο πρόγραμμα σοκ θα μπορούσε να εκμηδενίσει τον πληθωρισμό σε μήνες». Στην επιστολή του υποστήριζε ότι η μείωση των δαπανών για να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα θα οδηγούσε σε μικρότερη μεταβατική ανεργία από την αύξηση των φόρων.

Ο Σέρχιο ντε Κάστρο, χιλιανός απόφοιτος της Σχολής του Σικάγου, έγινε Υπουργός Οικονομικών της Χιλής το 1975. Κατά τη διάρκεια της εξαετούς θητείας του οι ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν, τέθηκαν περιορισμοί στις απεργίες και τα εργατικά συνδικάτα και το ΑΕΠ αυξανόταν κάθε χρόνο.[98] Ένα πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών δημιουργήθηκε ανάμεσα στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Χιλής και το Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Πολλοί άλλοι απόφοιτοι της Σχολής του Σικάγου τοποθετήθηκαν σε κυβερνητικές θέσεις τα χρόνια του Πινοσέτ και μετά – άλλοι δίδαξαν το οικονομικό της δόγμα σε χιλιανά πανεπιστήμια. Όλοι αυτοί έγιναν γνωστοί ως «τα Παιδιά του Σικάγου».[99]

Ο Φρίντμαν δεν άσκησε κριτική στη δικτατορία του Πινοσέτ εκείνο τον καιρό, ούτε στις δολοφονίες, τις παράνομες φυλακίσεις, τα βασανιστήρια ή άλλες παραβιάσεις που ήσαν ήδη ευρέως γνωστές τότε.[100] Το 1976 ο Φρίντμαν υπερασπίσθηκε την ανεπίσημη θέση συμβούλου που κατείχε λέγοντας: «Δεν θεωρώ ότι είναι κακό ένας οικονομολόγος να παρέχει τεχνικές οικονομικές συμβουλές στη χιλιανή κυβέρνηση, όπως και δεν θα θεωρούσα ότι είναι κακό για ένα γιατρό να παρέχει τεχνικές ιατρικές συμβουλές στη χιλιανή κυβέρνηση για να βοηθήσει να νικηθεί μια επιδημία».[101]

Ο Φρίντμαν υπερασπίσθηκε τις δραστηριότητές του στη Χιλή με το επιχείρημα ότι, κατά τη γνώμη του, η υιοθέτηση πολιτικών της ελεύθερης οικονομίας δεν βελτίωσε απλώς την οικονομική κατάσταση στη Χιλή, αλλά επίσης συνέβαλε στη βελτίωση του καθεστώτος του Πινοσέτ, αλλά και στην τελική μετάβαση σε δημοκρατική διακυβέρνηση κατά τη δεκαετία του 1990. Η ιδέα αυτή περιλαμβάνεται στον «Καπιταλισμό και Ελευθερία», όπου διακήρυξε ότι η οικονομική ελευθερία δεν είναι μόνο επιθυμητή καθ' αυτήν, αλλά επίσης αναγκαία συνθήκη για την πολιτική ελευθερία. Στο ντοκυμανταίρ του 1980 «Ελεύθερος να επιλέξεις» (Free to Choose) είπε τα παρακάτω: «Η Χιλή δεν είναι ένα σύστημα πολιτικής ελευθερίας και δεν εγκρίνω το σύστημα. Όμως οι άνθρωποι εκεί είναι περισσότερο ελεύθεροι από τους ανθρώπους σε κομμουνιστικές κοινωνίες, επειδή το κράτος έχει μικρότερο ρόλο … Οι συνθήκες ζωής των ανθρώπων τα τελευταία χρόνια βελτιώνονται και δεν χειροτερεύουν. Θα ήταν ακόμη καλύτερο να ξεφορτωθούν τη χούντα και να μπορούν να έχουν ένα ελεύθερο δημοκρατικό καθεστώς[102][103]. Το 1984 ο Φρίντμαν δήλωσε ότι «ποτέ δεν παρέλειψε να ασκήσει κριτική στο πολιτικό σύστημα της Χιλής»[96]. Το 1991 είπε: «Δεν έχω τίποτε θετικό να πω για το πολιτικό καθεστώς που επέβαλε ο Πινοσέτ. Ήταν ένα απαίσιο πολιτικό καθεστώς. Το πραγματικό θαύμα στη Χιλή ήταν ότι πόσο καλά τα πήγε οικονομικά – το πραγματικό θαύμα στη Χιλή ήταν ότι μια στρατιωτική δικτατορία ήταν πρόθυμη να παραβεί τις αρχές της και να υποστηρίξει ένα σύστημα ελεύθερης αγοράς σχεδιασμένο από πεπεισμένους υποστηρικτές της ελεύθερης αγοράς. […] Στη Χιλή η τάση για πολιτική ελευθερία, που προκλήθηκε από την οικονομική ελευθερία και την οικονομική επιτυχία που αυτή προκάλεσε, τελικώς κατέληξε σε ένα δημοψήφισμα που εισήγαγε την πολιτική δημοκρατία. Τώρα, επιτέλους, η Χιλή έχει και τα τρία: πολιτική ελευθερία, ανθρώπινη ελευθερία και οικονομική ελευθερία. Η Χιλή θα εξακολουθήσει να είναι ένα ενδιαφέρον πείραμα για να παρατηρούμε να δούμε εάν θα μπορέσει να διατηρήσει και τα τρία ή εάν, τώρα που έχει πολιτική ελευθερία, η πολιτική αυτή ελευθερία θα χρησιμοποιηθεί για να καταστρέψει ή να μειώσει την οικονομική ελευθερία»[104]. Τόνισε ότι οι διαλέξεις που έδωσε στη Χιλή είχαν το ίδιο περιεχόμενο με τις διαλέξεις που έδωσε αργότερα στην Κίνα και σε άλλα σοσιαλιστικά κράτη[105].

Στο ντοκυμανταίρ του PBS του 2000 «Κατακτώντας Κορυφές» (Commanding Heights, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο) ο Φρίντμαν συνέχισε να υποστηρίζει ότι «οι ελεύθερες αγορές επρόκειτο να υποσκάψουν τον πολιτικό συγκεντρωτισμό και τον πολιτικό έλεγχο [του Πινοσέτ][106][107]» και ότι η κριτική για το ρόλο του στη Χιλή παρέβλεψε το βασικό του ισχυρισμό, ότι πιο ελεύθερες αγορές οδηγούσαν σε πιο ελεύθερους λαούς και ότι η ανελεύθερη οικονομία της Χιλής ήταν αυτή που είχε προκαλέσει τη στρατιωτική διακυβέρνηση. Ο Φρίντμαν ισχυρίσθηκε ότι η οικονομική φιλελευθεροποίηση που υποστήριζε προκάλεσε το τέλος της στρατιωτικής διακυβέρνησης και έφερε την ελευθερία στη Χιλή[108].

Ισλανδία

Ο Φρίντμαν επισκέφθηκε την Ισλανδία το φθινόπωρο του 1984, συναντήθηκε με σημαντικούς Ισλανδούς και έδωσε μια διάλεξη στο Πανεπιστήμιο της Ισλανδίας σχετικά με την «τυραννία του στάτους κβο». Συμμετείχε σε μια ζωντανή τηλεοπτική συζήτηση την 31η Αυγούστου του 1984 με σοσιαλιστές διανοούμενους, συμπεριλαμβανομένου του Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον, ο οποίος αργότερα εκλέχτηκε πρόεδρος της Ισλανδίας[109]. Όταν παραπονέθηκαν ότι επιβλήθηκε χρέωση για την διάλεξη του στο Πανεπιστήμιο και ότι, μέχρι τώρα, οι διαλέξεις από επισκέπτες καθηγητές ήταν δωρεάν, ο Φρίντμαν απάντησε ότι οι προηγούμενες διαλέξεις δεν ήταν δωρεάν, με τη λογική έννοια ότι οι διαλέξεις έχουν κάποιο σχετικό κόστος. Αυτό που έχει σημασία είναι το αν οι συμμετέχοντες ή μη συμμετέχοντες καλύπτουν αυτά τα έξοδα. Ο Φρίντμαν πίστευε ότι ήταν δικαιότερο μόνο όσοι παρακολούθησαν τη διάλεξη να πληρώσουν. Σε αυτή τη συζήτηση ο Φρίντμαν ανέφερε, επίσης, ότι ο ίδιος δεν είχε λάβει καθόλου χρήματα για την διάλεξη.

Εσθονία

Παρά το γεγονός ότι ο Φρίντμαν δεν επισκέφθηκε ποτέ την Εσθονία, το βιβλίο του «Ελεύθερος να επιλέξεις» άσκησε μεγάλη επιρροή στη συνέχεια για τον Μαρτ Λάαρ, τον 32χρονο πρωθυπουργό αυτής της χώρας, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ήταν το μόνο βιβλίο για την οικονομία που είχε διαβάσει πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του. Οι μεταρρυθμίσεις του Λάαρ είναι αυτές που συχνά πιστώνονται την μετατροπή της Εσθονίας από μια εξαθλιωμένη Σοβιετική Δημοκρατία στον «Τίγρη της Βαλτικής». Ένα πρωταρχικό στοιχείο του προγράμματος του Μαρτ Λάαρ ήταν εισαγωγή του «επίπεδου φόρου» (flat tax). Ο Μαρτ Λάαρ κέρδισε το βραβείο «Milton Friedman» το 2006 για την Προώθηση της Ελευθερίας, το οποίο απονέμεται από το Ινστιτούτο Cato[110].

Ηνωμένο Βασίλειο

Μετά το 1950, ο Φρίντμαν ήταν συχνά προσκεκλημένος να δώσει διαλέξεις στην Μεγάλη Βρετανία, και από τη δεκαετία του 1970 οι ιδέες του είχαν κερδίσει ιδιαίτερη προσοχή σε συντηρητικούς κύκλους. Για παράδειγμα, ήταν τακτικός ομιλητής στο Ινστιτούτο Οικονομικών Υποθέσεων (IEA), μια φιλελεύθερη δεξαμενή σκέψης. Η συντηρητική πολιτικός Μάργκαρετ Θάτσερ παρακολουθούσε στενά τα προγράμματα του IEA και τις ιδέες του και συναντήθηκε με τον Φρίντμαν εκεί το 1978. Επίσης επηρέασε έντονα τον Keith Joseph, ο οποίος έγινε ο ανώτερος σύμβουλος της Θάτσερ για οικονομικές υποθέσεις, καθώς και τους Alan Walters και Patrick Minford, δύο άλλους βασικούς συμβούλους. Σημαντικές εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένων των Daily Telegraph, The Times και The Financial Times διέδιδαν τις μονεταριστικές ιδέες του Φρίντμαν σε Βρετανούς υψηλής επιρροής. Οι ιδέες του Φρίντμαν επηρέασαν έντονα την Θάτσερ και τους συμμάχους της, όταν έγινε πρωθυπουργός το 1979[111][112].

Κριτική

Ο οικονομέτρης Ντέηβιντ Χέντρυ άσκησε κριτική σε ένα μέρος του βιβλίου που έγραψαν το 1982 ο Φρίντμαν με την Άννα Σβαρτς με τίτλο «Νομισματικές τάσεις»[113]. Όταν ρωτήθηκε σχετικώς σε μια συνέντευξη στην ισλανδική τηλεόραση το 1984, ο Φίντμαν είπε ότι η κριτική ίσχυε για ένα διαφορετικό πρόβλημα από αυτό που είχαν αντιμετωπίσει ο ίδιος με την Σβαρτς και δεν ήταν, για το λόγο αυτό, σχετική[114] και επίσης επισήμανε ότι μέχρι τότε (το 1984) δεν υπήρχε ουσιαστική ομότιμη αξιολόγηση μεταξύ των οικονομετρών για το έργο του Χέντρυ[115]. Το 2006 ο Χέντρυ δήλωσε ότι ο Φρίντμαν είχε διαπράξει «σοβαρά σφάλματα» εξαιτίας εσφαλμένης κατανόησης με αποτέλεσμα «ο λόγος που είχε αναφέρει για τη ζήτηση χρήματος στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν υπερεκτιμηθεί κατά σχεδόν 100%» και είπε ότι, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1991 με τον Νηλ Έρικσσον[116], είχε καταρρίψει «σχεδόν οποιοδήποτε εμπειρικό ισχυρισμό … είχε προβληθεί για τη ζήτηση χρήματος στο Ηνωμένο Βασίλειο» από τον Φρίντμαν και την Σβαρτς[117]. Μια μελέτη του 2004 επικαιροποίησε και επιβεβαίωσε την ορθότητα των ευρημάτων των Χέντρυ – Έρικσσον μέχρι το 2000[118].

Πωλ Κρούγκμαν

Μετά το θάνατο του Φρίντμαν το 2006, ο κεϋνσιανός και τιμημένος με Νόμπελ Πωλ Κρούγκμαν επαίνεσε τον Φρίντμαν ως ένα «μεγάλο οικονομολόγο και σπουδαίο άντρα» και παραδέχθηκε τις πολλές, ευρέως αποδεκτές, συνεισφορές του στα εμπειρικά οικονομικά. Παρόλα ταύτα, ο Κρούγκμαν άσκησε κριτική στον Φρίντμαν, γράφοντας ότι «πολύ εύκολα ολίσθαινε στο να υποστηρίζει τόσο ότι οι αγορές πάντοτε λειτουργούν και ότι μόνον οι αγορές λειτουργούν. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρει κανείς περιπτώσεις, στις οποίες ο Φρίντμαν παραδεχόταν την πιθανότητα οι αγορές να κάνουν σφάλμα, ή όπου η κρατική παρέμβαση θα μπορούσε να υπηρετήσει ένα χρήσιμο σκοπό»[119].

Δόγμα του Σοκ

Στο βιβλίο της «Το Δόγμα του Σοκ» η συγγραφέας και κοινωνική ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν κριτίκαρε τον οικονομικό φιλελευθερισμό του Φρίντμαν, ταυτίζοντάς τον με τις αρχές που οδήγησαν την οικονομική ανασυγκρότηση που ακολούθησε τα στρατιωτικά πραξικοπήματα σε χώρες όπως η Χιλή, η Αργεντινή, άλλες Λατινοαμερικανικές χώρες και η Ινδονησία. Βασιζόμενοι στις εκτιμήσεις τους ως προς την έκταση, στην οποία αυτά που η ίδια αποκαλεί «νεοφιλελεύθερες πολιτικές» οδήγησαν σε διαφορές στο εισόδημα και ανισότητα, τόσο η Κλάιν, όσο και ο Νόαμ Τσόμσκυ έχουν υποστηρίξει ότι ο κύριος ρόλος αυτού που αποκαλούν «νεοφιλελευθερισμό» ήταν ένα ιδεολογικό προκάλυμμα για τη συγκέντρωση κεφαλαίου από τις πολυεθνικές εταιρείες[120]. Η συγγραφέας αποδίδει στον Φρίντμαν αυτό που ονομάζει «θεωρία του δόγματος του σοκ» ή «θεραπείας σοκ» που βασίζεται στην ιδέα ότι μια οικονομική κρίση ή ένα γεγονός καταστροφής ή πολέμου είναι η ευκαιρία για μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις σε ένα κράτος. Η επιτυχία της πολιτικής αυτής βασίζεται στο γεγονός ότι ο φόβος και οι ενοχές για τα αποτελέσματα της κρίσης ή της καταστροφής κάνει τους πολίτες ανεκτικούς και απαθείς σε επαναλαμβανόμενες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις ακριβώς επειδή πιστεύουν ότι κάτι χειρότερο έρχεται. Αρκετοί πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο συνέβη και στη Μεγάλη Βρετανία επί πρωθυπουργίας Μάργκαρετ Θάτσερ με αφορμή τον πόλεμο στα Φώκλαντ, ενώ έτσι εξηγούν και την οικονομική κρίση στην Ελλάδα μετά το 2009.

Δικτατορία Πινοσέτ

Δες και σχετικό κεφάλαιο: Χιλή

Η απήχηση της Σχολής του Σικάγου στη συντηρητική πολιτική παράταξη έφτασε στο απόγειό της επί προεδρίας Ρόναλντ Ρήγκαν και πρωθυπουργίας Μάργκαρετ Θάτσερ[121]. Οι αντιλήψεις δε αυτής της Σχολής εφαρμόστηκαν σε κάποιο βαθμό στη Χιλή, μετά την ανατροπή της εκλεγμένης σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Σαλβαδόρ Αγιέντε και την επιβολή της δικτατορίας του Α. Πινοσέτ το 1973. Γι'αυτό το λόγο, ορισμένοι φτάνουν στο σημείο να ταυτίζουν «Τα παιδιά από το Σικάγου», όπως ονομάζουν τη Σχολή, με το δικτατορικό καθεστώς. Για παράδειγμα, ο χιλιανός οικονομολόγος Ορλάντο Λετελιέ υποστήριξε ότι η δικτατορία του Πινοσέτ κατέληξε σε καταπίεση, εξαιτίας της λαϊκής αντίθεσης προς τις πολιτικές της Σχολής του Σικάγου στη Χιλή.[122]

Μετά από μια ομιλία του το 1991 για τη νομιμοποίηση των ναρκωτικών, ο Φρίντμαν απήντησε σε ένα ερώτημα για την ανάμειξή του με το καθεστώς του Πινοσέτ, λέγοντας ότι δεν ήταν ποτέ σύμβουλος του Πινοσέτ (πράγμα που επίσης ανέφερε στη συνέντευξή του στην Ισλανδία το 1984[96]), αλλά ότι μια ομάδα φοιτητών του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου είχε αναμειχθεί στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις της Χιλής. Ο Φρίντμαν απέδωσε στις μεταρρυθμίσεις αυτές υψηλά επίπεδα οικονομικής ανάπτυξης και την εγκατάσταση της δημοκρατίας που επήλθε, μετά από αυτές, στη Χιλή[123][124].

Παραπομπές

 

 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Άρθρα για τον Μίλτον Φρίντμαν

Βιβλιογραφία

  • "Professor Pigou's Method for Measuring Elasticities of Demand From Budgetary Data" The Quarterly Journal of Economics Vol. 50, No. 1 (Nov., 1935), pp. 151–163 JSTOR
  • "Marginal Utility of Money and Elasticities of Demand," The Quarterly Journal of Economics Vol. 50, No. 3 (May, 1936), pp. 532–533 JSTOR
  • "The Use of Ranks to Avoid the Assumption of Normality Implicit in the Analysis of Variance," Journal of the American Statistical Association Vol. 32, No. 200 (Dec., 1937), pp. 675–701 JSTOR
  • "The Inflationary Gap: II. Discussion of the Inflationary Gap," American Economic Review Vol. 32, No. 2, Part 1 (Jun., 1942), pp. 314–320 JSTOR
  • "The Spendings Tax as a Wartime Fiscal Measure," American Economic Review Vol. 33, No. 1, Part 1 (Mar., 1943), pp. 50–62 JSTOR
  • Taxing to Prevent Inflation: Techniques for Estimating Revenue Requirements (Columbia U.P. 1943, 236pp) with Carl Shoup and Ruth P. Mack
  • Income from Independent Professional Practice with Simon Kuznets (1945), Friedman's PhD thesis
  • "Lange on Price Flexibility and Employment: A Methodological Criticism," American Economic Review Vol. 36, No. 4 (Sep., 1946), pp. 613–631 JSTOR
  • "Utility Analysis of Choices Involving Risk" with Leonard Savage, 1948, Journal of Political Economy Vol. 56, No. 4 (Aug., 1948), pp. 279–304 JSTOR
  • "A Monetary and Fiscal Framework for Economic Stability", 1948, American Economic Review, Vol. 38, No. 3 (Jun., 1948), pp. 245–264 JSTOR
  • "A Fiscal and Monetary Framework for Economic Stability," Econometrica Vol. 17, Supplement: Report of the Washington Meeting (Jul., 1949), pp. 330–332 JSTOR
  • "The Marshallian Demand Curve," The Journal of Political Economy Vol. 57, No. 6 (Dec., 1949), pp. 463–495 JSTOR
  • "Wesley C. Mitchell as an Economic Theorist," The Journal of Political Economy Vol. 58, No. 6 (Dec., 1950), pp. 465–493 JSTOR
  • "Some Comments on the Significance of Labor Unions for Economic Policy", 1951, in D. McC. Wright, editor, The Impact of the Union.
  • "Commodity-Reserve Currency," Journal of Political Economy Vol. 59, No. 3 (Jun., 1951), pp. 203–232 JSTOR
  • "Price, Income, and Monetary Changes in Three Wartime Periods," American Economic Review Vol. 42, No. 2, Papers and Proceedings of the Sixty-fourth Annual Meeting of the American Economic Association (May, 1952), pp. 612–625 JSTOR
  • "The Expected-Utility Hypothesis and the Measurability of Utility", with Leonard Savage, 1952, Journal of Political Economy Vol. 60, No. 6 (Dec., 1952), pp. 463–474 JSTOR
  • The Methodology of Positive Economics (1953)
  • Essays in Positive Economics (1953)
  • "Choice, Chance, and the Personal Distribution of Income," Journal of Political Economy Vol. 61, No. 4 (Aug., 1953), pp. 277–290 JSTOR
  • "The Quantity Theory of Money: A restatement", 1956, in Friedman, editor, Studies in Quantity Theory.
  • A Theory of the Consumption Function (1957)
  • "A Statistical Illusion in Judging Keynesian Models" with Gary S. Becker, Journal of Political Economy Vol. 65, No. 1 (Feb., 1957), pp. 64–75 JSTOR
  • "The Supply of Money and Changes in Prices and Output", 1958, in Relationship of Prices to Economic Stability and Growth.
  • "The Demand for Money: Some Theoretical and Empirical Results," Journal of Political Economy Vol. 67, No. 4 (Aug., 1959), pp. 327–351 JSTOR
  • A Program for Monetary Stability (Fordham University Press, 1960) 110 pp
  • "Monetary Data and National Income Estimates," Economic Development and Cultural Change Vol. 9, No. 3, (Apr., 1961), pp. 267–286 JSTOR
  • "The Lag in Effect of Monetary Policy," Journal of Political EconomyVol. 69, No. 5 (Oct., 1961), pp. 447–466 JSTOR
  • Price Theory ISBN 0-202-06074-8 (1962), college textbook
  • "The Interpolation of Time Series by Related Series," Journal of the American Statistical Association Vol. 57, No. 300 (Dec., 1962), pp. 729–757 JSTOR
  • "Should There be an Independent Monetary Authority?", in L.B. Yeager, editor, In Search of a Monetary Constitution
  • Inflation: Causes and consequences, 1963.
  • "Money and Business Cycles," The Review of Economics and Statistics Vol. 45, No. 1, Part 2, Supplement (Feb., 1963), pp. 32–64 JSTOR
  • A Monetary History of the United States, 1867-1960, with Anna J. Schwartz, 1963; part 3 reprinted as The Great Contraction
  • "Money and Business Cycles" with A. J. Schwartz, 1963, Review of Economics & Statistics.
  • "The Relative Stability of Monetary Velocity and the Investment Multiplier in the United States, 1898-1958", with D. Meiselman, 1963, in Stabilization Policies.
  • "A Reply to Donald Hester", with D. Meiselman, 1964
  • "Reply to Ando and Modigliani and to DePrano and Mayer," with David Meiselman. American Economic Review Vol. 55, No. 4 (Sep., 1965), pp. 753–785 JSTOR
  • "Interest Rates and the Demand for Money," Journal of Law and Economics Vol. 9 (Oct., 1966), pp. 71–85 JSTOR
  • The Balance of Payments: Free Versus Fixed Exchange Rates with Robert V. Roosa (1967)
  • "The Monetary Theory and Policy of Henry Simons," Journal of Law and Economics Vol. 10 (Oct., 1967), pp. 1–13 JSTOR
  • "What Price Guideposts?", in G.P. Schultz, R.Z. Aliber, editors, Guidelines
  • "The Role of Monetary Policy." American Economic Review, Vol. 58, No. 1 (Mar., 1968), pp. 1–17 JSTOR presidential address to American Economics Association
  • "Money: the Quantity Theory", 1968, IESS
  • "The Definition of Money: Net Wealth and Neutrality as Criteria" with Anna J. Schwartz, Journal of Money, Credit and Banking Vol. 1, No. 1 (Feb., 1969), pp. 1–14 JSTOR
  • 'Monetary vs. Fiscal Policy with Walter W. Heller (1969)
  • "Comment on Tobin", 1970, Quarterly Journal of Economics
  • "Monetary Statistics of the United States: Sources, methods. with Anna J. Schwartz, 1970.
  • "A Theoretical Framework for Monetary Analysis," Journal of Political Economy Vol. 78, No. 2 (Mar., 1970), pp. 193-238 JSTOR
  • The Counter-Revolution in Monetary Theory 1970.
  • "A Monetary Theory of National Income", 1971, Journal of Political Economy
  • "Government Revenue from Inflation," Journal of Political Economy Vol. 79, No. 4 (Jul., 1971), pp. 846-856 JSTOR
  • "Have Monetary Policies Failed?" American Economic Review Vol. 62, No. 1/2 (1972), pp. 11-18 JSTOR
  • "Comments on the Critics," Journal of Political Economy Vol. 80, No. 5 (Sep., 1972), pp. 906-950 JSTOR
  • "Comments on the Critics", 1974, in Gordon, ed. Milton Friedman and his Critics.
  • "Monetary Correction: A proposal for escalation clauses to reduce the cost of ending inflation", 1974
  • The Optimum Quantity of Money: And Other Essays (1976)
  • Milton Friedman in Australia, 1975 (1975)
  • Milton Friedman's Monetary Framework: A Debate with His Critics (1975)
  • "Comments on Tobin and Buiter", 1976, in J. Stein, editor, Monetarism.
  • "Inflation and Unemployment: Nobel lecture", 1977, Journal of Political Economy. Vol. 85, pp. 451-72. JSTOR
  • "Interrelations between the United States and the United Kingdom, 1873-1975.", with A.J. Schwartz, 1982, J Int Money and Finance
  • Monetary Trends in the United States and the United Kingdom: Their relations to income, prices and interest rates, 1876-1975. with Anna J. Schwartz, 1982
  • "Monetary Policy: Theory and Practice," Journal of Money, Credit and Banking Vol. 14, No. 1 (Feb., 1982), pp. 98-118 JSTOR
  • "Monetary Policy: Tactics versus strategy", 1984, in Moore, editor, To Promote Prosperity.
  • “Lessons from the 1979-1982 Monetary Policy Experiment, ” Papers and Proceedings, American Economic Association. pp. 397-401. (1984).
  • "Has Government Any Role in Money?" with Anna J. Schwartz, 1986, JME
  • "Quantity Theory of Money", in J. Eatwell, M. Milgate, P. Newman, eds., The New Palgrave (1998)
  • "Money and the Stock Market," Journal of Political Economy Vol. 96, No. 2 (Apr., 1988), pp. 221-245 JSTOR
  • "Bimetallism Revisited," Journal of Economic Perspectives Vol. 4, No. 4 (Autumn, 1990), pp. 85-104 JSTOR
  • "The Crime of 1873," Journal of Political Economy Vol. 98, No. 6 (Dec., 1990), pp. 1159-1194 JSTOR
  • "Franklin D. Roosevelt, Silver, and China," Journal of Political Economy Vol. 100, No. 1 (Feb., 1992), pp. 62–83 JSTOR

Πηγή: Wikipedia

Η έννοια της Αποταμίευσης

Κοινωνια

Με τον όρο αποταμίευση, που αποτελεί καθαρά οικονομικό όρο χαρακτηρίζεται γενικά πάσης φύσεως συσσωρεύσεις αγαθών για μελλοντική χρήση. Η αποταμίευση απορρέει από την παραδοχή του ανθρώπου ότι κάθε ποσό που ξοδεύεται στο τώρα, αφαιρείται από τον μελλοντικό του εαυτό.

Γενικά

Παρότι ο παραπάνω ορισμός φέρεται απλούστατος, φερόμενος ετυμολογικά εκ του ρήματος αποταμιεύω, όπου η λέξη απαντάται από βασιλείας του Όθωνα, το 1833, στους "Ελληνικούς Κώδικες", στην πραγματικότητα οι οικονομολόγοι δεν έχουν καταφέρει να δώσουν έναν ακριβή και πλήρη ορισμό που να καλύπτει όλες τις σύγχρονες μορφές εκδήλωσής της. Παλαιότερα δε, οι οικονομολόγοι, δεν έτρεφαν και τόση ευνοϊκή διάθεση απέναντι στην αποταμίευση, θεωρώντας την, ούτε λίγο ούτε πολύ, ως στείρα δραστηριότητα ακόμα και κατακριτέα απόκρυψη αγαθών που έχαναν την παραγωγική χρησιμοποίησή τους ιδιαίτερα σε περιόδους κλίματος εμπιστοσύνης, ή νομισματικής ισορροπίας. Υπό αυτή την άποψη η αποταμίευση καταδικαζόταν ως τροχοπέδη της ευρύτερης οικονομικής ανάπτυξης.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αυτής της αντίληψης ήταν το έργο "Ο μύθος των μελισσών", (1714),του Μπερνάρ ντε Μαντεβίλ που αποτελεί ένα εγκώμιο των πολυτελών δαπανών, καθώς ακόμα και το περίφημο απόφθεγμα του Μοντεσκιέ :"Αν οι πλούσιοι δεν ξοδέψουν πολύ, οι φτωχοί θα πεθάνουν από την πείνα".

Η έννοια της αποταμίευσης ήταν γνωστή από την αρχαιότητα περισσότερο με την έννοια της Πρόνοιας. Αρχαίοι λαοί, όπως ιδιαίτερα οι αρχαίοι Αιγύπτιοι διατηρούσαν τεράστιες αποθήκες φύλαξης αγαθών για δύσκολες περιόδους. Ομοίως και στην αρχαία Αθήνα υπήρχαν αποθήκες φύλαξης σίτου και άλλων αγαθών, όπως στο Πομπείο, κατά αναφορά του Δημοσθένη, καθώς και στον Πειραιά. Ο Ησίοδος είναι ο αρχαιότερος που εξήρε ιδιαίτερα το πνεύμα της αποταμίευσης και τη σημασία του τονίζοντας "Ει γαρ κεν σμικρόν κατά σμικρόν καταθείο, και θαμά τούτ΄ έρδοις, μέγα και το γένοιτο" (= αν καταθέτεις λίγα - λίγα και αυτό κάνεις ακατάπαυστα, θα πετύχεις μέγα έργο). Χαρακτηριστική και η σύγχρονη ελληνική παροιμία "Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι".

Δραστηριότητες αποταμίευσης + Γεωργιος πεστας

Με την έννοια της αποταμίευσης στη σύγχρονη εποχή προσδιορίζονται τέσσερις συναφείς περιπτώσεις δραστηριοτήτων, οι οποίες και είναι

α) Η οποιαδήποτε συσσώρευση χρήματος, ή υλικών αγαθών για μέλλουσα χρήση. Σ΄ αυτή την περίπτωση αποφεύγεται η κατανάλωση για δημιουργία ενεργητικού.
β) Η οποιαδήποτε ροή χρήματος ή διαθεσίμων, με τη διαδικασία της συσσώρευσης σε κάποια χρονική περίοδο. Ουσιαστικά πρόκειται για τα εξαγόμενα της προηγούμενης περίπτωσης, που καλούνται ευρύτερα αποταμιεύματα.
γ) Η οποιαδήποτε διαδικασία εξοικονόμησης ή διαφύλαξης διαθεσίμων, που αφορά περιπτωσιακή "αναβολή κατανάλωσης", και
δ) Οι οποιοιδήποτε οικονομικοί πόροι που διατηρούνται δια της εξοικονόμησης.

Αντικείμενο και των τεσσάρων παραπάνω περιπτώσεων χρήσης του όρου μπορεί ν΄ αφορούν χρήμα ή υλικά αγαθά. Γενικά όμως οι οικονομολόγοι αποδίδουν μεγαλύτερη σημασία στην α) περίπτωση, από το γεγονός ότι τα διάφορα στατιστικά και δημοσιονομικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης βιομηχανικής κοινωνίας καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη την εκτίμηση της αποταμίευσης σε τρόπους μη νομισματικούς. Εξ ου και η δεσπόζουσα έννοια της αποταμίευσης του χρήματος. Το δε γεγονός ότι η αποταμίευση χρήματος και η αποταμίευση υλικών αγαθών μπορούν να εναλλαχθούν ως αμοιβαία υποκατάστατα, που αναπτύσσεται τις τελευταίες δεκαετίες, προσελκύει περισσότερο το ενδιαφέρον των οικονομολόγων.

Ορισμοί χρήσης

Είναι γεγονός ότι στις οικονομικές αναλύσεις "κανείς δεν αμφισβητεί ότι η αποταμίευση κατά την β) περίπτωση, ως ροή χρήματος ή διαθεσίμων αποτελεί το εισόδημα που πλεονάζει σε σχέση με τις δαπάνες στη κατανάλωση". Αυτό δόθηκε και ως ορισμός εν προκειμένω από τον Μ. Keynes [1]. Τον ορισμό αυτό έλαβαν ως βάση οι δημόσιες υπηρεσίες για την εκτίμηση της αποταμίευσης των καταναλωτών. Επί του τελευταίου όμως, ο οικονομολόγος D. Robertson αντιπρότεινε εναλλακτική διατύπωση λαμβάνοντας υπόψη τη μελέτη της ανάλογης συμπεριφοράς των καταναλωτών με τρέχοντα ορισμό ότι "Η αποταμίευση ισούται με το πραγματοποιηθέν εισόδημα κατά την τελευταία περίοδο μείον τις δαπάνες της τρέχουσας κατανάλωσης".
Παρά ταύτα και οι δύο παραπάνω ορισμοί παρουσιάζουν αμφίβολη εμπειρική αξία. Αυτό διότι ο μεν ορισμός του Κέυνες οδηγεί σε υποτίμηση της πραγματικής αποταμίευσης, σύμφωνα με διάφορες στατιστικές, ενώ ο ορισμός του Ρόμπερτσον είναι μεν εύχρηστος και ακριβής μόνο όταν οι περίοδοι πληρωμών είναι συχνές και καθορισμένες.

Ο δε ορισμός κατά την περίπτωση γ) "διαδικασία εξοικονόμησης" πηγάζει από την α) περίπτωση δεδομένου ότι η συσσώρευση διαφυλάσσει τα αγαθά για μελλοντική χρήση. Αυτό όμως ισχύει ιδιαίτερα στα μέσα παραγωγής, όταν η αναβολή χρήσης αποσκοπεί σε μελλοντικούς παραγωγικούς σκοπούς. Ο δε ορισμός κατά τη περίπτωση δ) αφορά περισσότερο στον τεχνολογικό τομέα για καλλίτερη κατανομή των πόρων (διαθεσίμων) αλλά και με αποδοτικότερες μεθόδους. Πρόκειται για το πρόβλημα της "μεγιστοποίησης" που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Αποταμίευση μπορεί να εφαρμόσει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, επιχείρηση και γενικότερα μια χώρα όπου και διακρίνεται αντίστοιχα, όπως π.χ. προσωπική, επιχειρηματική, δημοσιονομική, μέχρι και αποταμιευτική πολιτική μιας χώρας.

Βασικές χρήσεις αποταμίευσης

  1. Τραπεζικές καταθέσεις
  2. Απόκτηση ακίνητης περιουσίας (καλλιεργήσιμων γαιών, δασών, κτιρίων κ.λπ.)
  3. Απόκτηση πολύτιμων μετάλλων, (κυρίως χρυσού) και πολύτιμων λίθων.
  4. Απόκτηση συλλογών και αντικειμένων τέχνης (χρημάτων, πινάκων ζωγραφικής, σπανίων βιβλίων, νομισμάτων, γραμματοσήμων κ.λπ.).
  5. Απόκτηση ξένων νομισμάτων (συνάλλαγμα).
  6. Απόκτηση μετοχών από Χρηματιστήρια αξιών.
  7. Εγγραφή σε εκδόσεις ομολογιών.
  8. Εγγραφή και απόκτηση εντόκων γραμματίων.
  9. Δανειοδότηση ιδιωτικών επιχειρήσεων.
  10. Αυτοχρηματοδότηση επιχειρήσεων (που αφορά μόνο επιχειρήσεις)

Παραπομπές

  1. M. Keynes "The General Theory of Employment and Money () London Macmillan 1936 σελ.61

Πηγές

 

  • UNESCO "Λεξικό Κοινωνικών Όρων" (Ελληνική Έκδοση) 3 τόμοι, Εκδ. Ελληνική Παιδεία Αθήναι 1972, τομ.1ος, σελ.65.
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος L

 

  • arousse Britannica" τομ.10ος, σελ.246.

Δείτε επίσης

Πηγή: Wikipedia

Πηγή φωτογραφίας: https://choliastos.gr 

SOS για χημικά σε δημοφιλή προϊόντα

Κοινωνια

Έρευνα της ΕΕ αποκαλύπτει πως 1 στα 5 αντικείμενα ευρείας κατανάλωσης είναι επικίνδυνο, καθώς περιλαμβάνει στοιχεία και ενώσεις υψηλότερα από τα επιτρεπόμενα όρια.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/12/15/in-science/perivallon-b-science/sos-gia-ximika-se-dimofili-proionta/

Πρώτη μέρα στο Νηπιαγωγείο: Τα σωστά βήματα για την προσαρμογή χωρίς άγχος και δυσκολίες

Κοινωνια

Λίγο πριν χτυπήσει το κουδούνι για τους πολύ μικρούς μαθητές, του προνηπίου και του νηπίου, χρήσιμες συμβουλές για το πώς θα διαχειριστείτε τη νέα καθημερινότητα.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/05/plus/ta-nea-tis-agoras/proti-mera-sto-nipiagogeio-ta-sosta-vimata-gia-tin-prosarmogi-xoris-agxos-kai-dyskolies/?utm_source=ingr&utm_medium=hp_thematiko_widget

Πρώτη μέρα στο σχολείο: Χρήσιμες συμβουλές για τα παιδιά και τους γονείς

Κοινωνια

Κάθε μετάβαση στη ζωή του ανθρώπου, έτσι και η μετάβαση από την οικογένεια στην ευρύτερη σχολική κοινότητα, είναι ένα «πέρασμα» από μια δεδομένη κατάσταση σε μια νέα, άγνωστη συνθήκη που σηματοδοτεί μια αλλαγή τόσο στη ζωή του παιδιού όσο και στο ρόλο του γονιού.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/06/plus/ta-nea-tis-agoras/proti-mera-sto-sxoleio-xrisimes-symvoules-gia-ta-paidia-kai-tous-goneis/?utm_source=ingr&utm_medium=hp_thematiko_widget

«Σιωπηρή παραίτηση»: Στο… ρελαντί οι εργαζόμενοι και το φαινόμενο του burnout

Κοινωνια

Πώς η εργασία έπαψε πλέον να θεωρείται υπέρτατη αξία • Πανδημικοί αναστοχασμοί εργαζομένων και αναθεωρήσεις της προτεσταντικής ηθικής.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/09/06/economy/oikonomikes-eidiseis/siopiri-paraitisi-sto-relanti-oi-ergazomenoi-kai-fainomeno-tou-burnout/

Tο τέλος της συνταξιοδότησης όπως την ξέραμε έως τώρα

Κοινωνια

Το πρότυπο της συνταξιοδότησης μετασχηματίζεται εδώ και χρόνια

Η έννοια της συνταξιοδότησης όπως την ξέρουμε έχει αρχίζει να αλλάζει εδώ και πολύ καιρό. Ο αριθμός εκείνων που εργάζονται μετά την ηλικία συνταξιοδότησής τους έχει αυξηθεί σημαντικά από τη δεκαετία του 1990.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2022/08/29/economy/oikonomikes-eidiseis/telos-tis-syntaksiodotisis-opos-tin-kserame-eos-tora/

Πιλοτική εφαρμογή - «Η Πέμπτη είναι η νέα Παρασκευή» - Το πείραμα της 4ήμερης εργασίας

Κοινωνια

Ικανοποίηση στους εργαζομένους που κάνουν λόγο για τις χαρές της μείωσης των ημερών απασχόλησης - Τι δείχνουν τα πιλοτικά προγράμματα.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.tanea.gr/print/2022/08/23/economy/i-pempti-einai-lfi-nea-paraskeyi/

Ο Νίκος Κοροβέσης με δύο σπουδαίες κυρίες, την Αγάπη Πολίτη Βαρδινογιάννη και την Άννα Μπιθικώτση

Κοινωνια

Με δύο σπουδαίες κυρίες…

 

Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνει με επιτυχία αυτό το καλοκαίρι το τμήμα Πολιτισμού της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας , πέρα από το ίδιο το καλλιτεχνικό κομμάτι, στέκονται αφορμή για να βρεθούν ξανά παλιοί φίλοι αλλά και για να γεννηθούν νέες φιλίες. Έτσι, ο Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού και Τουρισμού Νίκος Κοροβέσης στο πλαίσιο αυτών των εκδηλώσεων, είχε την ευκαιρία να ανταμώσει ξανά στην συναυλία της Ευανθίας Ρεμπούτσικα στον Πύργο με την Αγάπη Πολίτη Βαρδινογιάννη με την οποία τους συνδέουν χρόνια φιλίας και να παρακολουθήσουν μαζί αυτήν την υπέροχη μουσική βραδιά. Παράλληλα, με αφορμή το αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από την γέννηση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, συναντήθηκε ξανά μετά για δεύτερη φορά μετά την επίσημη παρουσίαση του προγράμματος, με την κόρη του σπουδαίου ερμηνευτή της Ρωμιοσύνης , την Άννα Μπιθικώτση που είχε μαζί με τον αδελφό της Γρηγόρη την επιμέλεια της παράστασης που διοργάνωσε η Περιφέρεια στο Φλόκα. Και αυτή ήταν η αρχή μιας νέας φιλίας. Και με τις δυο αυτές ξεχωριστές κυρίες, στο μέλλον θα υπάρξουν και άλλες ακόμα συνεργασίες. Γιατί όπως λένε, οι παρέες γράφουν ιστορία.

Metaverse: Μία εντελώς νέα αγορά που θα αριθμεί 1 δισ. ανθρώπους

Κοινωνια

Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ οραματίζεται ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους με παρουσία στο metaverse και εκεί να ξοδεύουν ο καθένας εκατοντάδες… πραγματικά δολάρια.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.ot.gr/2022/06/24/texnologia/meteverse-mia-entelos-nea-agora-pou-tha-arithmei-1-dis-anthropous/

Στήλη Ἅλατος ... Οἱ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ἀσκὴσαντας Ὁσιοι καί Πατέρες

Κοινωνια

     Ὁ Ἐπίσκοπος Ὠλένης

  Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Σ

                                                   Κυριακή   26   Ἰουνίου   2022 

 Στήλη Ἅλατος ...    

 

 

       Σήμερα B΄ Κυριακή τοῦ Ματθαίου, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶστες, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τούς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ἀσκὴσαντας Ὁσίους καί Πατέρας, οἱ ὁποῖοι διά  τῶν πνευματικῶν ἀγώνων πέτυχαν τήν σωτηρία τους, πού αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς ἐπί γῆς ζωῆς μας.

   Τό ἐρώτημα πού τίθεται εἶναι: Τί εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου;

   Δέν εἶναι τίποτα ἄλλο παρά ἡ ζωή μέ τόν Χριστό, ἡ ὁποία πρέπει νά ἀρχίσει ἀπό ἐδῶ, ἀπό αὐτή τήν ζωή τήν  πρό τοῦ βιολογικοῦ θανάτου. Ἡ σωτηρία εἶναι μιά ἀδιάκοπη διαβίωση μέ τόν Σωτῆρα. Ὁ Σωτήρας εἶναι ὁ Χριστός. Διότι ὁ Χριστός εἶναι ὁ «ἀεί Ὤν» καί ὁ ὄντως Ὤν. Αὐτός πού ὑπάρχει πάντοτε ἀληθινά καί θά ὑπάρχει εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἄν θέλεις καί  σύ ἀναγνώστα μου νά σωθεῖς, δηλαδή νά ὑπάρχεις εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων καί νά μήν χαθεῖς, θά πρέπει νά ἑνωθεῖς μέ Αὐτόν πού ὑπάρχει πάντα. Ὁ Τριαδικός Θεός ὑπῆρχε, ὑπάρχει καί θά ὑπάρχει.

   Ὅποιος λοιπόν θέλει νά σωθεῖ, θά πρέπει νά ἑνωθεῖ μέ  τόν ὄντως Ὄντα καί τόν ἀεί Ὄντα Θεόν. Αὐτή εἶναι ἡ σω-τηρία, ἡ ἀδιάκοπη ζωή μέ τόν Χριστό. Γι’ αὐτό ἡ σωτηρία δέν εἶναι τίποτα ἄλλο ἀπό τήν χριστοποίησή μας. Δηλαδή τό νά γίνουμε χριστοί, μικροί χριστοί μέ τόν Χριστό- Σωτῆρα, ἡ θέωσή μας μαζί Του, ὄχι αὐτονομημένα.

    Προσπάθησαν νά γίνουν θεοί οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά χωρίς τόν Χριστό. Ἀπό τήν πρώτη στιγμή αὐτή εἶναι ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου.Aὐτή ὑπῆρξε καί ἡ αἰτία τῆς πτώσης τῶν πρωτοπλάστων μέ τή συμβουλή τοῦ διαβόλου˙ Προσπάθησαν νά γίνουν θεοί χωρίς τόν Θεό. Καί μέχρι σήμερα μέσῳ τῆς τεχνολογίας,τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς μάταιης δόξας, τοῦ χρήματος κ.λ.π. προσπαθεῖ ὁ ἄνθρωπος νά γίνει θεός καί νά πάρει τή δόξα τοῦ Θεοῦ.

    Ἡ θέωση, λοιπόν, μέ τόν Χριστό εἶναι αὐτό πού σώζει καί ὄχι ἡ αὐτονομημένη θέωση πού δέν εἶναι παρά ἕνα ψέμα, γιατί δέν μπορεῖς νά γίνεις θεός χωρίς τόν Θεό. Ὁ ἁγιασμός μας κατορθοῦται μαζί Του. Ἡ μεταμόρφωσή μας ἐπιτυγχάνεται μαζί Του. Μή ζητᾶς ἀνάπαυση ἐκτός τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Σήμερα οἱ ἄνθρωποι προσπαθοῦν νά βροῦν ἀνάπαυση, ἀλλά μακριά ἀπ’ τήν Ἐκκλησία.

    Ξεχνοῦμε ὅμως τί μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ Χριστός: «Μάθετε ἀπ’ἐμοῦ, ὅτι πρᾶός εἰμί καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ καί εὑρήσετε ἀναπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν» (Ματθ. ΙΑ΄,29). Θέλεις νά βρεῖς ἀνάπαυση στήν ψυχή σου; Θά τήν βρεῖς στόν Χριστό. Τήν πνευματική ἀνάπαυση τήν βιώνουμε ἀπό τόν Χριστόν, ὄχι ἁπλῶς νά ἀκοῦμε ἤ νά διαβάζουμε γιά τόν Χριστό. Ἀλλά νά ζήσουμε μαζί μέ τόν Χριστό τότε ἐμπειρικά θά τήν μάθουμε. Γιατί τό ρῆμα μανθάνω στήν Ἁγία Γραφή σημαίνει βιώνω, ζῶ. Ἄν λοιπόν μάθουμε, δηλαδή ζήσουμε μαζί μέ τόν Χριστό, τότε θά ἔρθει ἡ ἀνάπαυση. Ἀνάπαυση χωρίς Χριστό, δέν εἶναι ἀνάπαυση. Ἡ θέωσή μας, λοιπόν, πραγματοποιεῖται μαζί Του, ἡ ἀνάπαυσή μας κατορθοῦται μαζί Του, ὁ ἁγιασμός μας ἐπίσης μαζί Του, ὡς καί ἡ ἐντριάδωσή μας μαζί Του. Αὐτό σημαίνει τό νά μποῦμε μέσα στήν Ἁγία Τριάδα. Νά γίνουμε δηλαδή καί ἐμεῖς θεοί κατά χάριν, ὅπως εἶναι ἡ Ἁγία Τριάδα Θεός κατά φύση.

    Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός  τῆς ζωῆς μας, διότι πλασθήκαμε ἀπό τόν Τριαδικόν Θεόν  κατ’εἰκόνα καί καθ’ὁμοίωσιν.

    Καλούμεθα νά πορευθοῦμε ἀπό τό κατ’εἰκόνα εἰς τό καθ’ ὁμοίωσιν. Ἡ πορεία αὐτή πραγματοποιεῖται μέ τήν χάριν καί τόν φωτισμόν τοῦ Θεοῦ, μέ τήν προϋπόθεση ὅτι θά παραμείνουμε κοντά Του καί θά ἐφαρμόσουμε τόν νόμον Του καί τίς ἐντολές Του.

   Τότε θά  ἐπιτευχθεῖ ἡ θέωσή μας, θά γίνουμε θεοί κατά χάριν καί θά ἀπολαύσουμε τήν αἰώνια καί μακαρία ζωή τοῦ παραδείσου.ΑΜΗΝ.

Στήλη Ἅλατος ... Σήμερα Κυριακή τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου

Κοινωνια

Ὁ Ἐπίσκοπος Ὠλένης

  Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Σ

                                                   Κυριακή  24 Ἀπριλίου   2022 

 Στήλη Ἅλατος ...    

      

 

          Χριστός   Ἀνέστη.     

       Σήμερα  Κυριακή τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ,ἀγαπητοί μου ἀναγνῶστες, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει ἐνώπιόν μας τό χαρμόσυνο  γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, γιά νά μᾶς διδάξει ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἡ αἰώνια ζωή καί μακαριότης. Εἶναι Αὐτός πού ἔφερε τήν λύτρωση σέ ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος καί γέμισε τίς καρδιές μας ἀπό χαρά καί ἀνεκλάλητη ἀγαλλίαση.

     Μετά τήν τριήμερη Ταφή Του ὁ Χριστός , ὡς Θεός ἀληθινός, ἀναστήθηκε ἐκ νεκρῶν καί ὅλος ὁ κόσμος φωτίζεται ἀπό τό φῶς τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου. «Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια».Ὁ Ἱερός Χρυσόσστομος πανηγυρίζει τήν ἡμέρα τοῦ Πάσχα, λέγοντάς μας : «Σήμερα ὁ Κύριός μας, ἀφοῦ ἔστησε τό τρόπαιο τῆς νίκης κατά τοῦ θανάτου, ... μᾶς χάρισε  μέ τήν Ἀνάστασή Του τόν δρόμον γιά τήν σωτηρία»(P.G. 52,767).

    Mέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου διά τῆς ἐφαρμογῆς τῶν θείων Του ἐντολῶν, δέν πηγαίνουμε πλέον μετά θάνατον στόν σκοτεινόν Ἅδη, ἀλλά οἱ ψυχές μας πηγαίνουν στίς οὐράνιες καί φωτεινές κατοικίες καί ἀπολαμβάνουν τήν μερική κρίση. Ἐκεῖ ἀναμένουν νά λάβουν  καί τήν πληρότητα τῆς αἰωνίου ζωῆς καί μακαριότητος, μετά τήν ἐκ νεκρῶν ἀνάσταση τῶν σωμάτων.

    Ὁ Θεάνθρωπος Κύριος μέ τόν θάνατόν Του νέκρωσε  τόν θάνα-τον. Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ψάλλει: «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θα-νάτῳ θάνατον πατήσας...». Γι’αὐτό τήν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ἑορτάζουμε τήν ἀπαρχή τῆς αἰωνίου ζωῆς. Στόν ἀναστά-σιμον κανόνα ψάλλουμε: «Θανάτου ἑορτἀζομεν νέκρωσιν, Ἅδου τήν καθαίρεσιν, ἄλλης βιοτῆς τῆς αἰωνίου ἀπαρχῆς, καί σκιρτῶντες ὑμνοῦμεν τόν αἴτιον»

      Ἄς εὐχαριστήσουμε λοιπόν τόν Κύριο, πού μᾶς διαπέρασε ἀπό τό πέλαγος τῆς νηστείας καί μᾶς ὁδήγησε στόν λιμένα τῆς ἀναστά-σεώς Του. Ἄς τόν εὐχαριστήσουμε, ὅσοι περάσαμε τό δρόμο τῆς νηστείας μέ θερμή πρόθεση καί ἀγῶνες ἀρετῆς, καί ὅσοι ἀσθένησαν στό μεταξύ ἐξ ἀδιαφορίας ψυχικά, διά τήν ΔΩΡΕΑΝ Του, ἐπειδή ὁ Ἴδιος εἶναι πού δίνει τά στεφάνια τῆς δόξης καί τούς ἄξιους μισθούς τῶν ἔργων τους, σ᾿ ἐκείνους πού ἀγωνίζονται μέ τιμιότητα καί εἰλικρίνεια. Διότι βλέπει πολύ περισσότερο τίς διαθέσεις τῶν ψυχῶν μας καί τίς προαιρέσεις, παρά τούς κόπους τοῦ σώματος, μέ τούς ὁποίους γυμνάζομε τούς ἑαυτούς μας στήν ἀρετή.

      Ὁ Χριστός καί Θεός μας ἐπί τοῦ σταυροῦ κάρφωσε (Κολ. Β΄, 14) σ᾿ αὐτόν τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου  καί γεύτηκε τό θάνατο, κατῆλθε στά κατώτατα μέρη τοῦ ἅδη. Ὅταν ἀνῆλθε ἀπό τόν ἅδη εἰσῆλθε στό ἄχραντό Του σῶμα, ἀπό τό ὁποῖο ὅταν κατῆλθε ἐκεῖ δέν χωρίσθηκε καθόλου, καί ἀμέσως ἀναστήθηκε ἀπό τούς νεκρούς καί μετά ἀπ᾿ αὐτό ἀνῆλθε στούς οὐρανούς μέ δόξα πολλή καί δύναμη. Ἔτσι καί ἐμεῖς, ὅταν ἐξερχόμαστε ἀπό τόν κόσμο καί εἰσερχόμαστε μέ τήν ἐξομοίωση  τῶν παθημάτων τοῦ Κυρίου στό μνῆμα τῆς μετάνοιας καί ταπεινώσεως, ὁ Θεάνθρωπος Κύριος, κατερχόμενος ἀπό τούς οὐρανούς, εἰσέρχεται σάν σέ τάφο μέσα στό σῶμα μας καί, ἑνού-μενος μέ τίς δικές μας ψυχές, τίς ἀνασταίνει, ἀφοῦ αὐτές ἦταν ὁμολογουμένως νεκρές ἐκ τῆς ἁμαρτίας, καί δίνει τή δυνατότητα, σ᾿ αὐτόν πού ἀναστήθηκε μαζί Του, νά βλέπει τή δόξα τῆς μυστικῆς του ἀναστάσεως.

    Ἡ Ἀνάσταση λοιπόν τοῦ Χριστοῦ προμηνύει καί τήν δική μας ἀνά-σταση, πού βρισκόμαστε κάτω πεσμένοι. Ἀνάσταση καί δόξα τοῦ Χριστοῦ εἶναι, ὅπως ἔχει λεχθεῖ, ἡ δική μας δόξα, πού γίνεται μέσα μας μέ τήν ἀνάστασή Του, καί δείχνεται καί ὁρᾶται ἀπό ἐμᾶς. Ἀνά-σταση λοιπόν τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ἕνωση μέ τόν ζῶντα Ἀληθινόν Θεόν. Διότι, ὅπως τό νεκρό σῶμα δέν μπορεῖ νά ζεῖ, ἐάν δέν δεχθεῖ μέσα του τή ζωντανή ψυχή καί ἑνωθεῖ μέ αὐτήν χωρίς νά συγχέεται, ἔτσι καί ἡ ψυχή μόνη της δέν μπορεῖ νά ζεῖ, ἐάν δέν ἑνωθεῖ μυστικῶς καί ἀσυγχύτως μέ τόν Θεό, πού εἶναι ἡ πραγματικά αἰώνια ζωή (Α´ Ἰωάν. Ε’, 20).

    Ἔτσι καί ἐμεῖς ἑνούμενοι μέ τόν Ἀναστάντα Κύριον ἐπιτυγχάνου-με τήν ἀνάσταση τῆς ψυχῆς μας, κερδίζουμε τήν αἰώνιον ζωήν καί γινόμεθα μέτοχοι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

      Χριστός  Ἀνέστη.  Ἀληθῶς Ἀνάστη ὁ Κύριος.  ΑΜΗΝ.

Πηγή: https://www.vimaorthodoxias.gr

                                                                                                                  

Στήλη Ἅλατος ... Ἡ Κυριακή τῶν Βαῒων

Κοινωνια

  Ὁ Ἐπίσκοπος Ὠλένης

  Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Σ

                                                   Κυριακή  17 Ἀπριλίου   2022 

 Στήλη Ἅλατος ...    

      

 

      Σήμερα  Κυριακή τῶν Βαῒων, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶστες, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει τήν θριαμβευτική εἴσοδον τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου στά Ἱεροσόλυμα, πού πραγματοποιήθηκε μετά τήν ἀνάσταση τοῦ Δικαίου Λαζάρου καί πρίν ἀπό τό Πάθος Του.

     Συγακαταβαίνει ὁ Θεός καί γίνεται ἄνθρωπος διά φιλανθρωπίαν, προκειμένου νά θεραπεύσει τόν τραυματισθέντα ἄνθρωπον καί νά τοῦ ἀνοίξει διάπλατα τίς πύλες τοῦ Οὐρανοῦ.

 Συγκαταβαίνει καί περιτέμνεται τήν σάρκα ὡς ὀκταήμερο βρέφος.

Βαστάζεται ὁ Θεός στήν ἀγκαλιά τοῦ Δικαίου Συμεών, Αὐτός πού βαστάζει τόν σύμπαντα κόσμο.

Βαπτίζεται ὑπό δούλου ὁ Δεσπότης τῶν ἀπάντων «ἵνα ἡμᾶς ἐλευθερώση ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ»(ἀπόστιχα ὄρθρου Μ. Πέμπτης).

    Ἔρχεται σήμερα μέ μορφή δούλου, ὡς ἀμνός ἄμωμος, πού προσφέρεται γιά θυσία, προκειμένου μέ τόν ταπεινόν αὐτόν τρόπον νά κατεβάσει τούς δυνατούς ἀπό τούς θρόνους τους καί νά ἀνυψώσει τούς ταπεινούς. Γι’αὐτό γεμᾶτος θαυμασμό ὁ Ἅγιος Ἐπιφάνιος, ’Επίσκοπος Κύπρου, ἀναφωνεῖ: «ὁ ὑπ’ἀγγέλων ἀσιγήτως ἀνυμνούμενος καί δοξολογούμενος, στήν γῆ γονατίζει ὡς ἄνθρωπος στόν Πατέρα καί προσεύχεται, ἐνῶ στόν οὐρανόν δέχεται προσευχές καί γονυκλισίες ἀπό κάθε ὁρατή καί ἀόρατη κτίση... Στή γῆ κοπιάζει, ἀλλ’Αὐτός εἶναι ἡ ἀνάπαυση τῶν κοπιώντων καί τῶν πεφορτισμένων. Εἰσέρχεται χωρίς νά φέρνει σκήπτρα καί σάλπιγ-γες, οὔτε ξίφη καί ὅπλα  καί δόρατα, ἀλλά ἐνδυόμενος τήν ἄκρα ταπείνωση...καί ἄκρα πραότητα καί ἄμετρη ἀκακία»( P.G. 43, 502-504).

     Εἰσέρχεται στά Ἱεροσόλυμα «ἐπί πώλου ὄνου», γιά νά γκρεμίσει μέ αὐτόν τόν τρόπο τήν κοσμική ἀντίληψη γιά τόν Μεσσία καί τή Βασιλεία Του, ἀπαξιώνοντας τήν ματαιοδοξία καί τίς ἐπιδείξεις  τῶν μεγάλων τοῦ κόσμου. Ἐμφανίζεται ταπεινά, χωρίς νά ἐντυπωσιάσει, προκειμένου νά ἀποκαλύψει τήν λαμπρότητα τῆς Βασιλείας Του στό ἐσωτερικό τοῦ κάθε ἀνθρώπου.

    Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος , ἀναφερόμενος στήν συμπεριφορά τῶν Ἰουδαίων, τονίζει : «ἄνωθεν ἐδέξαντο τήν ἀποκάλυψιν, γιά τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ,  «δέν φοροῦσε στέμμα κοσμικοῦ βασιλέως, οὔτε βασιλικό μανδύα, οὔτε τόν συνόδευε πλῆθος στρατιωτῶν, ἄλογα, ἅρματα καί ἀσπίδες... Εἶχε καθίσει πάνω σέ ἕνα ξένο μικρό πουλάρι γαϊδάρου, φέροντας μαζί του μόνο τούς δώδεκα μαθητές»(P.G. 61,715).

    Kατά τήν ὑποδοχήν τοῦ Χριστοῦ ὁ λαός δέν ἀρκέστηκε ἁλπῶς νά Τόν ὑμνεῖ, ἀλλά κρατοῦσε στά χέρια του καί τά βαῒα τῶν φοινίκων. Ἡ σκηνή αὐτή μᾶς θυμίζει ἐκδηλώσεις ὑποδοχῆς ἑνός λαϊκοῦ ἡγέτη πού νίκησε τούς ἐχθρούς του. Αὐτόν τόν κορμό τοῦ φοίνικα  τόν παραλληλίζει  ὁ Ἅγιος  Ἰωάννης  ὁ Χρυσόστομος  μέ τό ξύλο  τοῦ Σταυροῦ , πάνω στόν ὁποῖο  θά ἅπλωνε τό πανάχραντο σῶμα Του  γιά τήν σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου καί θά ἀποτελοῦσε  τό τρόπαιο τῆς νίκης κατά τοῦ διαβόλου( P.G. 61, 716).

   Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας συσχετίζουν τό ξύλο τῶν φοινίκων μέ τήν παρουσία τῶν ἀρετῶν, πού θά πρέπει νά ἀποκτήσει ὁ κάθε Χριστιανός κατά τήν περίοδο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὥστε νά εἶναι ἕτοιμος γιά νά ὑποδεχθεῖ  τόν Ἀναστάντα Χριστόν.  Γι’αὐτό ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας θά μᾶς ὑπενθυ- μίσει: «Νά κρατήσουμε βάγια, ὄχι μόνον στό χέρι ἀλλά καί μέ τήν ψυχή˙ νά βγάλουμε ἀπό πάνω μας ὅλη τή νέκρωση τοῦ παλαιοῦ καί δερματίνου χιτώνα, ἀποβάλλοντας κάθε ἀλαζονεία καί ἔπαρση»  (P.G. 77, 1069).

     Γι αὐτό τόν λόγο ἀποτελεῖ ἐπιτακτική ἀνάγκη νά Τόν ἀκολου-θήσουμε σέ ὅλες τίς φάσεις αὐτῆς τῆς πορείας. Τά γεγονότα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος ἀποτελοῦν τίς βαθμίδες μίας κλίμακας, πού ξεκινᾶ ἀπό τήν καθημερινότητά μας καί καταλήγει στήν ἄφατη χαρά τῆς Ἀναστάσεως.Ἡ συμμετοχή μας στίς ἱερές ἀκολουθίες θά ἑτοιμάσει μυστικά τήν ὑποδοχή τοῦ Ἀναστημένου Χριστοῦ, καθιστώντας Τον κέντρον καί κυβερνήτη τῆς ζωῆς μας. Μόνον τότε θά ἔχουμε καταστήσει τό σημερινό γεγονός τῆς ὑποδοχῆς τοῦ Μεσσία ὑπόθεση προσωπικῆς λυτρώσεως. Μόνον τότε θά ἔχουμε καταστήσει τά βάγια σύμβολα καί δικῆς μας νίκης  ἀπέναντι σέ ἕναν κόσμο φόβου, ἀπόγνωσης καί θανάτου καί θά γεμίσουμε καί ἐμεῖς φῶς, δύναμη, χαρά καί αἰώνια ζωή .ΑΜΗΝ.

Πηγή εικόνας: https://el.wikipedia.org

          

Στήλη Ἅλατος ... Ἡ Γ’ Κυριακή τῶν Νηστειῶν - της Σταυροπροσκυνήσεως

Κοινωνια

  Ὁ Ἐπίσκοπος Ὠλένης

  Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Σ

                                                   Κυριακή  27 Mαρτίου   2022 

 Στήλη Ἅλατος ...    

         Σήμερα Γ’΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶστες, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει ἐνώπιόν μας τὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ τὸν προσκυνήσουμε καὶ νὰ συνεχίσουμε ἔτσι  τὸν πνευματικὸ μας ἀγώνα, ποὺ θὰ μᾶς φέρει στὴ Μ. Ἑβδομάδα καὶ στὸ Πάσχα. Εἶναι πολύ φυσικό νά αἰσθανόμαστε κάποια κούραση ἀπό τήν νηστεία, ἀπό τήν προσευχή, ἀπό τήν ἐγκράτεια.Ἄλλοι ἐπίσης αἰσθανόμαστε πίκρα ἀπό τίς πτώσεις μας, ἴσως καί ἀηδία γιά τόν ἀδύναμο ἑαυτόν μας. Γι’αὐτό ἀπό τώρα, μέσα ἀπό τό κατανυκτικό Τριώδιο, ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἀνοίγει ἕνα παράθυρο γιά νά μπεῖ τό Φῶς τῆς Ἀναστάσεως μέσα μας.

    Προβάλλει τόν τίμιον Σταυρόν, τό ζωντανό φῶς τοῦ ἀναστημένου Ἐσταυρωμένου. Ἔτσι βλέπει τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου ὁ πιστός  καί δέν θυμᾶται τήν θυσία καί τόν πόνο, ἀλλά χαίρεται γιά τήν Ἀνάσταση πού θά ἀκολουθήσει. Βλέπει τό μέσο τοῦ θανάτου, τόν Σταυρόν καί πανηγυρίζει γιά τόν ἄδειο τάφο τοῦ Χριστοῦ.

     Ὁ Ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας μας σήμερα σ΄ἕνα τροπάριο μᾶς ὑπενθυμίζει, ὅτι: «Ἡμέρα προσκυνήσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὅλοι ἐλᾶτε μπροστά του, βγάζει φῶς ὁ Σταυρός, φῶς τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἄς τόν ἀσπασθοῦμε καί ἡ ψυχή μας  ἄς πετάξει ἀπό χαρά.Ἄς προσκυνήσουμε τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου πού εἶναι τό καύχημά μας».

      Μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία ἐλεύθερα καί ἀβίαστα νά ἀκολουθήσουμε τόν Χριστόν. Νὰ ἐπιλέξουμε τὸ δρόμο τοῦ σταυροῦ, ἀφοῦ ἀναλογισθοῦμε πρῶτα τὶς δυσκολίες καὶ ἀναλάβουμε ἀποφασιστικὰ τὶς εὐθύνες μας. Ἡ ἀπάρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας καὶ ἡ ἄρση τοῦ Σταυροῦ ἐπὶ τῶν ὤμων εἶναι οἱ βασικὲς προϋποθέσεις γιὰ νὰ ἀκολουθήσουμε ἀληθινά  τὸν Χριστό.

     Ἀρνοῦμαι τὸν ἑαυτόν μου, σημαίνει ἐγκαταλείπω τὶς νόμιμες καὶ δίκαιες ἀπαιτήσεις, τὶς φυσιολογικὲς καὶ δικαιολογημένες ἐπιθυμίες ποὺ ἔχει τὸ ἐγώ μου μέσα στὴ ζωή.Ἀρνοῦμαι τὴν ἀσφάλεια μιᾶς καλοβολεμένης ζωῆς, γιὰ νὰ ἀπεκδυθῶ τὴν κατὰ τὰ κριτήρια τοῦ κόσμου ἀβεβαιότητα καὶ ἀνασφάλεια, ποὺ αἰσθάνονται ὅσοι δέν ἀκολουθοῦν τὸν Χριστὸ στὸ δρόμο τοῦ πάθους.

       Ὁ ἄνθρωπος, ὅπως τὸν γνωρίζουμε ὅλοι μας, ζητᾶ τὴν τακτοποίηση καὶ τὴν ἀσφάλεια, τὴν ἀποφυγὴ τῆς σκέψης τοῦ θανάτου, τὴν παράταση τῆς ζωῆς του μὲ κάθε τρόπο. Μὲ μία παράξενη ὅμως ἐπιχειρηματολογία γιὰ τὴν ἀνθρώπινη λογικὴ ὁ Χριστὸς διδάσκει ὅτι ἡ ζωὴ κερδίζεται μόνον ὅταν χαθεῖ. Ἡ θυσία τῆς ζωῆς ὁδηγεῖ στὴν κατ’ ἐξοχὴ ζωή. Ὁ Χριστὸς  ὅμως ἐδῶ χρησιμοποιεῖ στὶς φράσεις του αὐτὲς τὴ λέξη «ψυχὴ» μὲ τὴν διπλὴ ἔννοια τῆς ζωῆς, δηλαδή τῆς βιολογικῆς ζωῆς ἀλλά  καὶ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ.

      Ναί, ὅλα αὐτὰ  ποὺ φαίνονται ἀδύνατα γιὰ τὸν φυσιολογικὸ ἄνθρωπο, γίνονται πραγματικότητες μέσα στὴν περιοχὴ τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἀναγεννᾶ καὶ μεταβάλλει τὸν ἄνθρωπο σὲ νέο δημιούργημα, σὲ «καινὴ κτίση».

     Ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου δέν εἶναι κόσμημα στό στῆθος μας, οὔτε κέντημα στά βελούδινα καλύμματα τῶν Ναῶν. Ὁ Σταυρός εἶναι τό ματωμένο ξύλο τοῦ πόνου, τό φονικό ξύλο τῆς ντροπῆς καί τοῦ αἴσχους, ἐπάνω στό ὁποῖο δέν ντράπηκε νά πεθάνει ὁ Υἱός  τοῦ Θεοῦ , ὅταν ἔγινε Υἱός τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Θεός μας , ἐπειδή ἀκριβῶς εἶχε δύναμη νά πεθάνει ἐπάνω στόν Σταυρό. Καί αὐτός πού «ἁμαρτία δέν ἔπραξε, οὔτε εὐρέθη δόλος στό στόμα Του», σταυρώθηκε γυμνός ἐμπρός  στούς ἀνθρώπους, κρεμάσθηκε ἀνάμεσα στόν Οὐρανό καί στήν γῆ, ἐπειδή ἦταν ὁ ἴδιος ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί κάρφωσε  τήν ἀγκαλιά Του ἀνοιχτή ἐπάνω στό Σταυρό. Ἀπό τότε ὁ Σταυρός, τό ὄργανο τῆς καταδίκης, ἔγινε καί παραμένει πράγμα τιμιώτατο καί ποθητό. Εἶναι  αἰτία δόξας καί τιμῆς.

      Γι’αὐτό ὁ Σταυρός εἶναι τό καμάρι  τῶν πιστῶν, εἶναι ἡ ὀμορφιά τοῦ πόνου, εἶναι τό εὐλογημένο ξύλο, εἶναι ἡ πόρτα τοῦ Παραδείσου, εἶναι τό στήριγμα τῶν πιστῶν, εἶναι τό φρούριο τῆς Ἐκκλησίας , εἶναι τό ἀκαταμάχητο ὅπλο, εἶναι ὁ ἀντίπαλος τῶν δαιμόνων, εἶναι ὁ  ἰατρός καί  τό φάρμακο τῶν ἀσθενῶν, εἶναι ἡ δόξα τῶν μαρτύρων, εἶναι τό στολίδι τῶν ὁσίων, εἶναι τό λιμάνι τῆς σωτηρίας, εἶναι ἡ δύναμη τῶν δικαίων, εἶναι ἡ ἀνάσταση τῶν πεθαμένων, εἶναι ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ δόξα τῶν ἀγγέλων, εἶναι ἡ σκάλα πού ὁδηγῆ στή σωτηρία, εἶναι τό ζωηφόρο φυτό , εἶναι τό ὅπλο τῆς εἰρήνης.

     Αὐτόν τόν Τίμιον Σταυρόν ἄς προσκυνήσουμε  μέ εύλάβεια καί πίστη καί ἐμεῖς  σήμερα καί ἄς τόν βάλουμε μέσα στήν ψυχή μας.Τότε ὁ Τίμιος Σταυρός θά γίνει  ἡ κλίμακα πού θά  ὁδηγήσει καί ἐμᾶς στόν οὐρανό καί θά γίνουμε μέτοχοι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.ΑΜΗΝ.

Πηγή εικόνας: https://proseuxi.gr

Στήλη Ἅλατος ... Ἡ μνήμη τοῦ μεγάλου πατρός καί θεολόγου τοῦ 14ου αἰῶνος, τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης

Κοινωνια

Ὁ Ἐπίσκοπος Ὠλένης

  Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Σ

                                                   Κυριακή  20 Mαρτίου   2022 

 Στήλη Ἅλατος ...    

      

 

   Σήμερα B΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶστες, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν μνήμη τοῦ μεγάλου πατρός καί θεολόγου τοῦ 14ου αἰῶνος, τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.

    Τήν προηγούμενη Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας οἱ Πατέρες τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας ἐκήρυξαν ὅτι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἀληθινά ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά θεωθεῖ ὁ ἄνθρωπος.Ἡ σημερινή Κυριακή μέ τήν προβολή τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὡς θεολόγου καί μαχητοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐπιθυμεῖ ἀκριβῶς νά δείξει ὅτι εἶναι δυνατόν ὁ Λόγος νά γίνει σάρξ, ἵνα ἡ σάρξ γένηται Λόγος,  ὅτι ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά γίνει ὁ ἄνθρωπος Θεός.

  Οἱ δύο μεγάλες Οἰκουμενικές Σύνοδοι, πού ἔγιναν στήν Κωνσταντινούπολη τό 1341 καί τό 1351, κατοχύρωσαν αὐτήν τήν μεγάλη ἀλήθεια. Ὅμως θείῳ Πνεύματι ἔγιναν αὐτές οἱ δύο Σύνοδοι, γιά νά ἐμφανισθῆ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στό προσκήνιο τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ ὁποῖος προκάλεσε τίς Συνόδους, καί οἱ ὁποῖες ὑπεστήριξαν τίς διδασκαλίες τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ἀντίθετα πρός τίς διδασκαλίες τοῦ ἐκ Καλαβρίας τῆς Κάτω Ἰταλίας προερχομένου Βαρλαάμ, πού ἀμφισβητοῦσε τήν δυνατότητα θέωσης τοῦ ἀνθρώπου.

   Τό κύριο πρόβλημα πού ἀπησχόλησε τότε τήν Ἁγία μας Ἐκκλησία, ἦταν τό ἑξῆς: Ποῖος εἶναι ὁ βασικός χαρακτήρας τῆς Χριστιανικῆς ὑπάρξεως. Ὅλοι οἱ ἀρχαῖοι Πατέρες ἤδη εἶχαν δώσει τή γραμμή πλεύσεως, τό πῶς δηλαδή δύναται νά φθάσει ὁ ἄνθρωπος στήν ὁλοκλήρωσή του. Ἀλλ’ ἐπειδή  προεκλήθη θέμα κατά τόν 14ο αἰώνα, ἐξ ἀφορμής τοῦ ἐκ Καλαβρίας τῆς Δύσεως Βαρλαάμ, πού ἐξεπροσώπευε τή Δύση καί ἐπίστευε ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά φθάσει σέ μεγάλα πνευματικά ἐπίπεδα, τό πρόβλημα αὐτό ἀντιμετώπισε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καί τό ἐπεκύρωσαν οἱ δύο τοπικές μεγάλες Σύνοδοι εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν τό 1341 καί τό 1351.

    Αἱ Σύνοδοι αὐτές ἀπεφάσισαν ὅτι οἱ δυνατότητες τοῦ ἀν-θρώπου μέ τήν χάρι καί τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ εἶναι μεγάλες, ὥστε νά θεωθεῖ καί νά ἐπιτευχθῆ ἡ  προσωπική κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό καί νά θεωθῆ κατά χάριν ὁ ἄνθρωπος. Ἐτέθη ὅμως τό ἑξῆς ἐρώτημα: Εἶναι δυνατόν ὁ ἄνθρωπος νά θεωθεῖ; Ἐφόσον ὁ Θεός εἶναι ἀκατάληπτος καί «φῶς οἰκῶν ἀπρόσιτον»(Α’ Τιμ.στ΄16), πῶς εἶναι δυνατόν ὁ ἄνθρωπος νά φθάσει μέσα στήν περιοχή τοῦ Θεοῦ καί νά θεωθεῖ;

   Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἐστηρίχθη σε δύο στερεά θεμέλια: Στή  βιβλική Ἱστορία καί στούς  Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὡς ἑρμηνεῖς τῆς βιβλικῆς Ἱστορίας. Μένει στά γεγονότα τῆς βιβλικῆς Ἱστορίας. Μένει στήν  Ἐνανθρώπηση, στή Μεταμόρφωσή Του, στήν Σταύρωση τοῦ Χριστοῦ, στήν Ἀνάστασή Του, στήν Ἀνάληψή Του. Παίρνει τό γεγονός τῆς Μεταμορφώσεως καί θεολογεῖ μέ μία θεολογία πατερική.Ὅπως δηλαδή οἱ Πατέρες κατενόησαν καί προσωπικά ἔζησαν τή βιβλική Ἱστορία. Αὐτά εἶναι τά δύο θεμέλια τῆς Ὀρθοδοξίας.Ὅποιος μιλάει ἐπάνω σ’ αὐτά τά δύο θεμέλια καί στηρίζεται σ’αὐτά, ποτέ δέν πέφτει ἔξω.

    Ἡ Δύση διά τοῦ Βαλραάμ, ὅπως εἴπαμε καί ἀνωτέρω, ἐκ-προσωπεῖ τήν λογική κατανόηση, τήν φιλοσοφική τοποθέτηση. Καί εἰδικότερα: Πῶς μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά φθάσει μέσα στό μυστήριο τοῦ Θεοῦ, τοῦ ἀκατάληπτου, ἀκατανόητου καί ἀπρόσιτου καί νά θεωθεῖ; Ἡ Δύση δέν μπόρεσε νά κατανοήσει πώς ὁ ἄνθρωπος δύναται νά φθάσει στό μυστήριο τοῦ Θεοῦ καί νά ἑνωθεῖ μαζί Του.

    Ὁ Ἅγιος  Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἐκήρυξε, ὅτι ὑπάρχει μία διάκρισις τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἐνεργειῶν Του. Ὁ Θεός ὡς οὐσία πράγματι εἶναι ἀκατανόητος, ἀπερίγραπτος καί ἀπρόσιτος. Ποτέ ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ δέν ἔρχεται σέ ἐπαφή μέ τή Δημιουργία.Ὁ Θεός μόνον τόν Υἱό γεννᾶ ὡς οὐσία.Τόν κόσμον τόν δημιουργεῖ μέ τίς ἐνέργειές Του. Αὐτή ἦτο ἡ μεγάλη προσφορά τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ στήν Ὀρθοδοξία.

     Αὐτήν τήν ἀλήθεια καλούμεθα νά βιώσουμε ὡς ὀρθόδοξοι Χριστιανοί.Τότε θά ἐπιτευχθεῖ ἡ κοινωνία μας μέ τόν Θεόν καί ἡ θέωσίς μας, πού εἶναι ὁ σκοπός τῆς ὑπάρξεώς μας. ΑΜΗΝ.

Πηγή εικόνας: https://el.wikipedia.org

Η περιβαλλοντική κρίση δεν αποτελεί πια μια δυσοίωνη πρόβλεψη για τις επόμενες «μακρινές» δεκαετίες.

Περιβαλλον

Toυ Σπύρου Σιδηροκαστρίτη

 

Δυστυχώς, έχουμε αρχίσει ήδη να ζούμε τις επιπτώσεις της: οι ακραίες θερμοκρασίες του καλοκαιριού, η ανομβρία μαζί με τη μη πρόνοια για την πρόληψη όσο και η αποτελεσματική κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών μας αποκαλύπτουν πτυχές της περιβαλλοντικής κρίσης που από εδώ και πέρα θα αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας. Αν και υπήρχαν φωνές αρκετές δεκαετίες πριν που έθεταν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο που η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει τον πλανήτη, ερωτήματα σχετικά με την αλόγιστη κατασπατάληση των φυσικών πόρων, για τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε τοπικό επίπεδο ουδέποτε λήφθηκαν υπόψη. Εκτός λοιπόν από τα έργα άμεσης προτεραιότητας που πρέπει να γίνουν με έμφαση στην αντιπλημμυρική προστασία λόγω των πυρκαγιών πρέπει να υπάρξει παρέμβαση για την ανάσχεση των επιπτώσεων από τη διάβρωση των ακτών και τη χρηστή διαχείριση των υδάτινων πόρων.

Η κλιματική κρίση είναι εδώ και αν δεν δράσουμε άμεσα ο νομός μας με το τόσο πλούσιο υδρογραφικό δίκτυο με πηγές, ποτάμια και λίμνες συνώνυμο των έφορων και καταπράσινων εκτάσεων να απειλείται άμεσα από ερημοποίηση. Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ μακριά για να φανταστούμε το μέλλον, αρκεί μια βόλτα μέχρι την Σπιάντζα εκεί όπου η θάλασσα έχει καταπιεί τη στεριά και λίγο πριν στην πρώην λίμνη Μουριά που από μια όαση έγινε κρανίου τόπος.

Τι απέδωσε η καταστροφή της λίμνης Μουριάς που να δικαιολογεί αυτή την αδιαφορία; Τίποτα! Φωτίζοντας λοιπόν το πεδίο των οικονομικών επιπτώσεων από την αποξήρανση χωρίς να παραβλέπουμε τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον από την καταστροφή αυτού του οικοσυστήματος η αποτίμηση είναι αρνητική. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις που δημιουργήθηκαν είναι ελάχιστες και συμβάλλουν ελάχιστα στην τοπική οικονομία. Αν υπήρχε η λίμνη εκτός από την αλιεία (στην περιοχή υπήρχε διβάρι με εξαγωγική δραστηριότητα) θα είχε αναπτυχθεί γύρω της μια δυναμική οικονομική δραστηριότητα βασισμένη στον αγροτουρισμό και δραστηριότητες αθλητικές- αναψυχής καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ως φυσικός ταμιευτήρας νερού στις παρυφές της πόλης του Πύργου θα βελτίωνε το μικροκλίμα της ευρύτερης περιοχής και θα είχαμε αισθητά καλύτερες θερμοκρασίες ειδικότερα τους καλοκαιρινούς μήνες.

Στο νομό μας, πληρώνουμε την αδιαφορία τόσο της κεντρικής πολιτείας όσο και των επιλογών των εκπροσώπων μας στην τοπική αυτοδιοίκηση που αναλώθηκαν στη διεκδίκηση- περάτωση έργων «βιτρίνας» και όχι υποδομής με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούμε για χρόνια στην υπανάπτυξη. Είναι αναγκαίο λοιπόν να αλλάξουμε πορεία και να διεκδικήσουμε έργα ουσίας με σεβασμό στο περιβάλλον, έργα που δεν θα «γράφουν στον φακό» αλλά θα βελτιώσουν τη ζωή μας.

Σπύρος Σιδηροκαστρίτης

Τέλος εποχής: Ποια πλαστικά μίας χρήσης δεν θα ξαναβρούμε στο ράφι - Τι αλλάζει από το Σάββατο

Περιβαλλον

Σε εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, η 3η Ιουλίου σηματοδοτεί για την Ελλάδα την απαγόρευση μια σειράς πλαστικών προϊόντων.

Ετσι, τίθεται σε ισχύ η απαγόρευση χρήσης των ακόλουθων 10 προϊόντων στην επικράτεια και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Πηγή, περισσότερα στον https://www.ot.gr/2021/07/02/green/telos-epoxis-poia-plastika-mias-xrisis-den-tha-ksanavroume-sto-rafi/ 

Αγώνας δρόμου για τον Κυπαρισσιακό Κόλπο

Περιβαλλον

Τέσσερα χρόνια μετά την καταδίκη της χώρας μας για την άναρχη κατάσταση που επικρατούσε στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, ακόμα πασχίζουμε να εφαρμόσουμε το φιλόδοξο σχέδιο προστασίας που θεσπίστηκε το 2018. 

Πηγή, περισσότερα στην https://www.kathimerini.gr/1086845/article/epikairothta/perivallon/agwnas-dromoy-gia-ton-kyparissiako-kolpo

Ο Φυσιολατρικός Σύλλογος φίλων Λίμνης Μουριάς και Αλφειού Ποταμού, προς τον Αντιπεριφερειάρχη, για τη λίμνη

Περιβαλλον

Κύριε Αντιπεριφερειάρχη, σε συνέχεια της συζήτησης που είχαμε σχετικά με πρωτοβουλίες που μπορεί να αναλάβει η Π.Ε. Ηλείας για την περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής μας σας παραθέτουμε  αιτήματα του Συλλόγου  που σχετίζονται με την αποκατάσταση της λίμνης Μουριάς και του ποταμού Αλφειού.

Συγκεκριμένα, αιτούμαστε να προχωρήσετε σε εκπόνηση περιβαλλοντικής- οικονομοτεχνικής μελέτης για τη λίμνη Μουριάς. Στην συνάντησή μας είχατε εκφραστεί θετικά σε αυτή την προοπτική και είχατε  αναφέρει ότι αυτή η προσπάθεια θα μπορούσε να γίνει από κοινού με τον Δήμο Πύργου. Η νέα δημοτική αρχή έχει εντάξει στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου για το έτος 2020 ένα σημαντικό ποσό για την εκπόνηση σχετικής μελέτης.

Για τον ποταμό Αλφειό, όπως γνωρίζεται κατά το παρελθόν ο Σύλλογος είχε πρωτοστατήσει και δημιουργήσει ένα περιβαλλοντικό πάρκο αναψυχής δίπλα στη γέφυρα του ποταμού. Με τα χρόνια ο χώρος εγκαταλείφτηκε και σε συνδυασμό με την εναπόθεση των δεματοποιημένων απορριμμάτων στο Ποτόκι ο χώρος απαξιώθηκε. Αιτούμαστε από εσάς να συμβάλλετε  στην αναδημιουργία του πάρκου, στην ανάδειξη της περιοχής με τον ηλεκτροφωτισμό της οδικής γέφυρας του Αλφειού και στη διαμόρφωση της κοίτης του Αλφειού  με μηχανήματα της Π.Ε. Ηλείας στο σημείο που γίνονταν οι καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις του Συλλόγου. Την προμήθεια 8 τσιμεντένιων τραπεζοπάγκων και την εγκατάσταση ενός πυλώνα φωτισμού ύψους 8-10 μέτρων για να φωτιστεί ο χώρος των πολιτιστικών εκδηλώσεων.

            Παρακαλούμε, κ. Αντιπεριφερειάρχη, να βοηθήσετε στην αναβίωση του πάρκου του Αλφειού. Ευελπιστούμε στην περιβαλλοντική σας ευαισθησία και την αγάπη σας για τον Αλφειό και τον τόπο μας.

 

       Ο Πρόεδρος                                                                          Ο Γραμματέας

Δάββος Θεόδωρος                                                                  Χριστόπουλος Θεόδωρος

Εμπλουτισμένο το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο

Περιβαλλον

Φωτογραφία: Για τις προστατευόμενες περιοχές θα υπάρχει ένας κεντρικός φορέας με 24 μονάδες διαχείρισης και κατά τόπους επιτροπές. Μια βελτίωση που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που κατατέθηκε είναι πως στους πόρους εντάσσονται έσοδα από ΑΠΕ, από μισθώσεις αιγιαλών και πρόστιμα.

Με επιμέρους βελτιώσεις και... 63 άρθρα περισσότερα από αυτά που είχαν δοθεί στη διαβούλευση κατατέθηκε χθες στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος περί εκσυγχρονισμού της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Πηγή, περισσότερα στην https://www.kathimerini.gr/1075369/article/epikairothta/ellada/employtismeno-to-perivallontiko-nomosxedio

Διανομή εντύπων για την ανακύκλωση, από το Δήμο Πύργου

Περιβαλλον

Ο Δήμος Πύργου και η διεύθυνση Καθαριότητας, Πρασίνου και Ανακύκλωσης κατά το τριήμερο 8,9 & 10 Φεβρουάριου, θα βρίσκεται σε κεντρικά σημεία της πόλης - με εθελοντική ομάδα  - και θα πραγματοποιήσει διανομή έντυπου υλικού σχετικό  με την ανακύκλωση.

 Συγκεκριμένα θα βρείτε περίπτερα ανακύκλωσης στη Πλατεία Σάκη Καράγιωργα και στο χώρο τέλεσης του πανηγυριού του Αγίου Χαράλαμπου, στο αθλητικό κέντρο Αγίας Βαρβάρας.   

 

 

 

--

 ____________________________________________________________________
Δήμος Πύργου 
Γραφείο Δημάρχου 
 
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. 
 
Πηγή εικόνας: https://el.wikipedia.org/ 

Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Ποιο σχέδιο για τη μεταλιγνιτική εποχή;

Περιβαλλον

Η μετάβαση σε μια οικονομία που μειώνει ταχύτατα ώς την εξαφάνισή της την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων απαιτεί έναν λεπτομερή σχεδιασμό που να προβλέπει συγχρόνως την ανάπτυξη νέων παραγωγικών δραστηριοτήτων, την αλλαγή του χάρτη επαγγελμάτων και ειδικοτήτων, την υποστήριξη από δημόσιους φορείς αυτών των αλλαγών. Είναι πολύ ανησυχητικό και επικίνδυνο το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ούτε καν σκέψεις προς αυτή την κατεύθυνση από την πλευρά του πολιτικού κόσμου ή των επιστημονικών ιδρυμάτων.

Περισσότερα στο https://commonality.gr/petros-linardos-rylmon-poio-schedio-gia-ti-metalignitiki-epochi/

Τα «κοράκια» της Ενέργειας

Περιβαλλον

Ιδιωτικές επιχειρήσεις και ξένοι επενδυτές παρακάμπτουν τις εθνικές νομοθεσίες, ενάγουν κράτη σε ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια, εκβιάζουν κυβερνήσεις και αποσπούν τεράστιες αποζημιώσεις, φρενάροντας πολιτικές κατά της κλιματικής αλλαγής.

Ξεπουλημένες κυβερνήσεις, πολιτικοί-ανδρείκελα εκχωρούν εδώ και αιώνες για εκμετάλλευση κοινά αγαθά του πλανήτη που δεν τους ανήκουν, όπως το νερό, το υπέδαφος, την ενέργεια, σε μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και ιδιώτες «επενδυτές».

Για την προστασία των τελευταίων έχουν θεσμοθετηθεί χιλιάδες συμφωνίες εμπορίου-επενδύσεων, ενώ οικοδομείται ταυτόχρονα ένα ακραία αδιαφανές διεθνές δικαιικό σύστημα που επιτρέπει σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και ξένους επενδυτές να παρακάμπτουν το εθνικό δίκαιο και να ενάγουν ολόκληρα κράτη σε ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια που αποτελούνται από δικηγόρους, να εκβιάζουν κυβερνήσεις και να αποσπούν τις περισσότερες φορές από αυτές τεράστιες αποζημιώσεις.

Τα τελευταία χρόνια το σύστημα αυτό ξεφεύγει πέρα από κάθε λογική, αφού οι διεκδικήσεις αποζημιώσεων από τα κράτη εκλαμβάνονται πλέον και ως… επενδυτικό προϊόν. Εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου που μυρίστηκαν αίμα σπεύδουν να τοποθετηθούν, χρηματοδοτώντας γενναία τις επιχειρήσεις που ενάγουν κράτη προσβλέποντας σε γενναίες αποδόσεις από το μερίδιό τους επί των μελλοντικών αποζημιώσεων.

Από τους βασικούς χρήστες αυτού του φαύλου συστήματος είναι και οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας. Ο ελλοχεύων κίνδυνος είναι ότι θα χρησιμοποιήσουν το σύστημα αυτό στη συνέχεια όχι μόνο για να κερδοσκοπήσουν σε βάρος κρατών ρημάζοντας τα δημόσια ταμεία και τα χρήματα των απλών φορολογουμένων, αλλά και για να καθυστερήσουν τη μετάβαση του πλανήτη σε καθαρότερες μορφές ενέργειας.

Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Μία από τις ελάχιστα γνωστές στην κοινή γνώμη αλλά πολύ σημαντική διεθνής συμφωνία επενδύσεων της τελευταίας 20ετίας -καθώς προσφέρει τη δύναμη στις επιχειρήσεις να μπλοκάρουν τη μετάβαση του πλανήτη από τα καταστροφικά για το κλίμα ορυκτά καύσιμα στην ανανεώσιμη ενέργεια- είναι η Συνθήκη για τον Χάρτη Εμπορίου Ενέργειας (Energy Charter Treaty – ECT).

Η ECT έκανε την εμφάνισή της για πρώτη φορά στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ως διεθνής συμφωνία για την προστασία των δυτικών επενδυτών ενέργειας στις υπό μετάβαση χώρες της Κεντρικής και την Ανατολικής Ευρώπης. Οι διαπραγματεύσεις για τη διαμόρφωση των όρων της συνθήκης έλαβαν χώρα μακριά από τον φακό της δημοσιότητας και την κοινή γνώμη.

Γι’ αυτόν τον λόγο η ECT -που έχει ήδη υιοθετηθεί από 51 χώρες του κόσμου- κατάφερε να ξεφύγει από το κύμα των αντιδράσεων που ξέσπασε την προηγούμενη δεκαετία εναντίον άλλων διεθνών συμφωνιών εμπορίου και επενδύσεων, οι οποίες περιελάμβαναν τον περιβόητο μηχανισμό διευθέτησης διαφορών επενδυτή-κράτους (Investment State Dispute Settlement-ISDS).

ΙΔΙΩΤΕΣ ΔΙΚΑΣΤΕΣ

Ο ISDS αποτελεί όμως ακρογωνιαίο λίθο της ECT, παρέχοντας σε εταιρείες και επενδυτές του ενεργειακού τομέα το δικαίωμα να ενάγουν κράτη και να διεκδικούν τεράστιες αποζημιώσεις από αυτά σε διεθνή διαιτητικά δικαστήρια τα οποία αποτελούνται όχι από επαγγελματίες δικαστές, αλλά από τρεις ιδιώτες -αμφιλεγόμενους συνήθως- δικηγόρους.

Καμία άλλη διεθνής συμφωνία εμπορίου ή επενδύσεων στον κόσμο δεν έχει προκαλέσει τόσες πολλές αγωγές επενδυτών εναντίον κρατών όσες η ECT. Ως τον περασμένο Οκτώβριο η Γραμματεία της ECT είχε καταγράψει συνολικά 128 προσφυγές, οι οποίες ενδεχομένως λόγω της αδιαφάνειας που υπάρχει να είναι πολύ περισσότερες. Με την πάροδο του χρόνου μάλιστα οι προσφυγές εναντίον κρατών αυξάνονται. Από μόλις 19 στα πρώτα δέκα χρόνια της συνθήκης (1998-2007) στην επόμενη δεκαετία (2010-2019) αυξήθηκαν κατά 439% στις 109, τάση που εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί και στο μέλλον.

Ακόμα, ενώ στα πρώτα 15 χρόνια ισχύος της ECT το 89% των προσφυγών υποβάλλονταν από επενδυτές της Δύσης εναντίον χωρών της Κεντρικής, Ανατολικής Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, την τελευταία πενταετία οι αγωγές των εταιρειών χτυπούν αυξανόμενα και χώρες της Δυτικής Ευρώπης όπως η Ιταλία, η Γερμανία και η Ισπανία. Την πλειονότητα των υποθέσεων κερδίζουν οι επενδυτές. Ως τα τέλη του 2019 περίπου το 60% προσφυγών εναντίον κρατών είχαν επιδικαστεί από τα διαιτητικά δικαστήρια προς όφελος των επενδυτών.

Τα χρήματα που διακυβεύονται για τα κράτη και τους φορολογουμένους τους είναι τεράστια. Σε 16 αγωγές που έχουν ασκηθεί εναντίον κρατών, οι επενδυτές -στην πλειονότητά τους επιχειρηματικοί κολοσσοί ή μεγιστάνες του πλούτου- διεκδικούσαν αποζημίωση -για κάθε μία από αυτές- μεγαλύτερη του ενός δισ. δολαρίων. Τα νομικά έξοδα είναι και αυτά υπέρογκα αγγίζοντας κατά μέσο όρο τα 11 εκατ. δολάρια, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί είναι πολύ υψηλότερα. Το μεγαλύτερο μέρος τους καταλήγει στις τσέπες των δικηγορικών γραφείων και των δικαστών.

Στα 20 χρόνια ισχύος της ECT οι κυβερνήσεις έχουν διαταχθεί από τα διαιτητικά δικαστήρια ή συμφωνήσει μετά από συμβιβασμό να πληρώσουν στις επιχειρήσεις αποζημιώσεις μεγαλύτερες των 51,2 δισ. δολαρίων, ενώ το σύνολο των απαιτήσεων που εκκρεμούν εις βάρος τους αγγίζει τα 35 δισ. δολάρια.

ΜΗΝΥΣΕΙΣ

Οι εταιρείες διεκδικούν αποζημιώσεις όχι μόνο για υπαρκτές απώλειες, αλλά και για υποθετικά κέρδη στο μέλλον. Η πετρελαϊκή εταιρεία Rockhopper, για παράδειγμα, διεκδίκησε από την Ιταλία όχι μόνο τα 40-50 εκατ.δολάρια που επένδυσε για εξερεύνηση πετρελαϊκού κοιτάσματος στην Αδριατική, αλλά και 200-300 εκατ. δολάρια που υποθετικά θα μπορούσε να έχει κερδίσει από την εκμετάλλευση του κοιτάσματος αν η Ιταλία δεν προχωρούσε στην απαγόρευση όλων των νέων υπεράκτιων εξορύξεων πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Οι μηνυτές της ECT προέρχονται κυρίως από τη Δυτική Ευρώπη. To 60% των περίπου 150 εταιρειών και των φυσικών προσώπων που εμπλέκονται σε διεκδικήσεις αποζημιώσεων βάσει της ECT δηλώνουν έδρα τις Ολλανδία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Βρετανία και Κύπρο.

Χάρη στον υπερβολικά ευρύ ορισμό «επενδυτή» και «επένδυσης» της ECT, πολλές από τις εταιρείες που ενάγουν κράτη στο πλαίσιο της ECT είναι απλά εταιρείες-ταχυδρομική θυρίδα, χωρίς καν υπαλλήλους, οι οποίες χρησιμοποιούνται από τις μεγάλες επιχειρήσεις για τη μεταφορά των κερδών τους και τη φοροαποφυγή.

Είκοσι τέσσερις από τους 25 υποτιθέμενους «Ολλανδούς» επενδυτές που είχαν προσφύγει ώς τα τέλη του 2019 σε διαιτητικά δικαστήρια εναντίον κρατών επικαλούμενοι την ECT διαπιστώθηκε ότι ήταν εταιρείες-ταχυδρομική θυρίδα. Μεταξύ αυτών και η Khan Netherlands (που χρησιμοποιήθηκε από την καναδική εταιρεία εξόρυξης Khan Resources για να μηνύσει τη Μογγολία -παρότι ο Καναδάς δεν συμμετέχει στην ECT) αλλά και οι Isolux Infrastructure Netherlands και Charanne που ανήκουν στους Luis Delso και José Gomis, δύο από τους πλουσιότερους Ισπανούς επιχειρηματίες, και αξιοποιήθηκαν για να μηνύσουν την Ισπανία.

Η ECT -όπως και οι υπόλοιπες συμφωνίες εμπορίου που περιέχουν ρήτρα ISDS- αξιοποιείται αυξανόμενα όμως και από τις εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα με σκοπό την κερδοσκοπία και την εξαγωγή κέρδους από δημόσιο χρήμα. Το 88% των προσφυγών εναντίον της Ισπανίας για τις περικοπές της Μαδρίτης στη στήριξη σχημάτων ανανεώσιμης ενέργειας δεν ήταν -όπως θα αναμενόταν- από εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά από επενδυτικά funds και άλλες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα που είχαν μάλιστα δεσμούς με βιομηχανίες… άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Κάποια εξ αυτών των funds «επένδυσαν» σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μόνο όταν η Ισπανία βυθίστηκε στην οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας και η τότε κυβέρνηση Ραχόι μείωσε στο πλαίσιο των πολιτικών λιτότητας την επιδότηση κάποιων σχημάτων ανανεώσιμων πηγών που ήδη υπήρχαν. Μυρίστηκαν, δηλαδή, χρήμα και μπούκαραν. Αργότερα απαίτησαν δικαστικά αποζημιώσεις, υποστηρίζοντας ότι η αλλαγή στάσης της ισπανικής κυβέρνησης επηρέασε αρνητικά τις προοπτικές της μελλοντικής κερδοφορίας τους.

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΠΟΥ ΒΓΑΖΟΥΝ… ΜΑΤΙ

  • Vattenfall VS Γερμανία

Η σουηδική Vattenfall μετά την πρώτη επιτυχημένη προσφυγή κατά της Γερμανίας για εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα που μόλυνε ασύστολα, υπέβαλε εκ νέου αγωγή το 2012 σε διεθνές διαιτητικό δικαστήριο διεκδικώντας αποζημιώσεις 4,3 δισ. ευρώ συν τόκους για απώλεια κερδών.

Η προσφυγή κατατέθηκε μετά την απόφαση του γερμανικού κοινοβουλίου να επιταχύνει τη κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας ύστερα από το ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011. Μεταξύ άλλων οι Γερμανοί βουλευτές αποφάσισαν την άμεση και οριστική διακοπή λειτουργίας των παλαιότερων αντιδραστήρων της Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένων και δύο μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της Vattenfall σε Krümmel και Brunsbüttel.

Η υπόθεση, που βρίσκεται σε εξέλιξη, αναδεικνύει τη δυνατότητα διεκδικήσεων από μια επιχείρηση εξαιτίας της νόμιμης απόφασης ενός κράτους να αλλάξει την ενεργειακή του πολιτική -και μάλιστα για περιβαλλοντικούς λόγους. Δείχνει ακόμα ότι η ECT μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική ισορροπία μιας ολόκληρης χώρας μεταφέροντας στα χέρια λίγων μετόχων χρήματα που ανήκουν σε εκατομμύρια φορολογουμένους πολίτες.

Η απαίτηση των 4,3 δισ. ευρώ ισοδυναμεί με το 25% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού της Γερμανίας για την υγεία, ενώ ώς τον Απρίλιο του 2018 η γερμανική κυβέρνηση είχε ξοδέψει περισσότερα από 15 εκατ. ευρώ για νομικά και διοικητικά έξοδα. Η Vattenfall δαπάνησε 26 εκατ. ευρώ για νομική κάλυψη και αμοιβές δικηγόρων, οι οποίοι επίσης διεκδικούν αποζημίωση από τη Γερμανία.

Παρά τα δισεκατομμύρια δημόσιου χρήματος που διακυβεύονται, η υπόθεση εκδικάζεται επί της ουσίας στο σκοτάδι. Οχτώ χρόνια από την υποβολή της αγωγής δεν έχει δημοσιοποιηθεί ούτε ένα ενιαίο δημόσιο έγγραφο, ενώ η περιορισμένη πρόσβαση μιας μικρής ομάδας βουλευτών στις θέσεις του γερμανικού κράτους διατηρείται μυστική.

  • Yukos VS Ρωσία

Το 2014 οι δικηγόροι του διαιτητικού δικαστηρίου που επιδίκασε 3 προσφυγές κατά της Ρωσίας στο πλαίσιο της ECT (γνωστές και ως περιπτώσεις Yukos) διέταξαν τη Μόσχα να καταβάλει αποζημιώσεις 50 δισ. δολαρίων σε 6 πρώην μετόχους του πετρελαϊκού κολοσσού Yukos.

Το δικαστήριο έκρινε ότι τα μέτρα της ρωσικής κυβέρνησης που οδήγησαν στο κλείσιμο της Yukos το 2006-07 ισοδυναμούσαν με έμμεση παράνομη απαλλοτρίωσή της. Η απόφαση ακυρώθηκε το 2016 από ολλανδικό δικαστήριο που αποφάνθηκε ότι το διεθνές διαιτητικό δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία. Στην παρούσα φάση η υπόθεση βρίσκεται σε διαδικασία έφεσης, ενώ ένα δεύτερο κύμα απαιτήσεων είναι σε εξέλιξη από την προηγούμενη διοίκηση της εταιρείας.

Η υπόθεση είναι αξιοσημείωτη λόγω της κολοσσιαίας απαίτησης των 50 δισ. δολαρίων. Το ποσό ισοδυναμεί με το ΑΕΠ της Σλοβενίας και αποτελεί τη μεγαλύτερη αποζημίωση που επιδικάστηκε στην ιστορία της επενδυτικής διαιτησίας. Τα συνολικά δικαστικά έξοδα, φτάνουν τα 124 εκατ. δολάρια -εκ των οποίων η Ρωσία υποχρεώθηκε να πληρώσει τα 103 εκατ.-, βγάζουν επίσης μάτι.

Οι δικηγόροι της Yukos (από τη Shearman and Sterling που τα μίντια ονομάζουν «δικηγόρους των 1.065 δολαρίων την ώρα») χρέωσαν 81 εκατ. δολάρια για τη νομική τους εκπροσώπηση και συνδρομή. Από την πλευρά τους οι τρεις δικηγόροι του διαιτητικού δικαστηρίου έβαλαν στις τσέπες τους πάνω από 5,3 εκατ. ευρώ, ενώ ο βοηθός τους έφυγε με… 1 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία υπέγραψε την ECT το 1994, αλλά η Ρωσική Δούμα δεν την επικύρωσε ποτέ. Παρ’ όλα αυτά το διαιτητικό δικαστήριο αποδέχτηκε την αξίωση των μετοχών, κάτι όμως που απέρριψε αργότερα το ολλανδικό δικαστήριο.

  • Rockhopper VS Ιταλία

Το Μάιο του 2017 η βρετανική πετρελαϊκή εταιρεία προσέφυγε κατά της Ιταλίας για την άρνησή της να χορηγήσει άδεια εξόρυξης πετρελαίου στην Αδριατική Θάλασσα. Η άρνηση ήρθε μετά από απόφαση απαγόρευσης νέων εξορύξεων πετρελαίου και φυσικού αερίου κοντά στις ακτές της χώρας από το ιταλικό κοινοβούλιο λόγω περιβαλλοντικών ανησυχιών και του υψηλού κινδύνου σεισμού.

Η Rockhopper διεκδικεί από πετρελαιοπηγές που δεν… υπάρχουν αποζημίωση 40-50 εκατ. δολαρίων για τα έξοδα ερευνών και υπερτετραπλάσιο ποσό για διαφυγόντα μελλοντικά κέρδη. Η, παρανοϊκή για πολλούς, απαίτησή της έγινε δεκτή από το διαιτητικό δικαστήριο 17 μήνες μετά την… έξοδο της Ιταλίας από την ECT. Και αυτό κατέστη δυνατό επειδή η συνθήκη προστατεύει τους επενδυτές για ακόμα… 20 χρόνια μετά την αποχώρηση μιας χώρας από αυτήν. Δώκε μου και μένα μπάρμπα!

ΠΑΝΙΣΧΥΡΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

Πέρα από σημαντική πηγή κερδοσκοπίας σε βάρος των κρατών, η ECT αποτελεί όμως και ένα πανίσχυρο εργαλείο στα χέρια των μεγάλων εταιρειών πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα στην εκστρατεία που έχουν ξεκινήσει για να εμποδίσουν τη μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας.

Ως τα τέλη του 2012 το 70% των υποθέσεων παραβίασης όρων της ECT αφορούσε το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο ή τον άνθρακα και των 97% των επενδυτών που προσέφυγαν δικαστικά για αποφάσεις κρατών ήταν εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Οι εταιρείες αξιοποίησαν τη συνθήκη -όπως και άλλες συμφωνίες επενδύσεων- προκειμένου να αμφισβητήσουν δικαστικά κυβερνητικές αποφάσεις απαγόρευσης πετρελαϊκών εξορύξεων, απόρριψης αγωγών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, φορολόγησης ορυκτών καυσίμων, αναστολής και κατάργησης των ρυπογόνων μορφών ενέργειας.

Οι εταιρείες αξιοποιούν ακόμα την ECT προκειμένου να εκφοβίσουν τις κυβερνήσεις και να τις αποτρέψουν από την ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αλλά και για την προστασία υφιστάμενων και την προώθηση νέων πρότζεκτ ορυκτών καυσίμων, το κλείδωμα των κρατικών επιδοτήσεων προς αυτές, την εκτροπή των κεφαλαίων που απαιτούνται για τη μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια, την υπονόμευση των προσιτών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, το μπλοκάρισμα επανακρατικοποίησεων. Το πιο πιθανο είναι ότι στο τέλος δεν θα τα καταφέρουν. Εως τότε όμως, χάρη στη ρήτρα ISDS και συμφωνίες όπως η ECT, θα έχουν «μασήσει» τρισεκατομμύρια από τους φορολογούμενους πολιτες αυτού του πλανήτη.

ΟΙ ΑΔΕΚΑΣΤΟΙ «ΔΙΚΑΣΤΕΣ»

Ως τα τέλη του 2017 το 44% των προσφυγών ECT είχε εκδικαστεί από μόλις 25 δικηγόρους. Τα 2/3 αυτών είχαν προσφέρει τις υπηρεσίες τους ως νομικοί σύμβουλοι επιχειρήσεων στις διενέξεις με κράτη στο πλαίσιο άλλων συμφωνιών επενδύσεων.

Η διπλή ενασχόλησή τους τροφοδοτεί τεράστια ερωτήματα για την αντικειμενικότητά τους ως δικαστές. Αυτή η μικρή ομάδα δικηγόρων έχει αποφανθεί ακραία φιλικές προς τις επιχειρήσεις ερμηνείες της ECT, ανοίγοντας τον δρόμο για ακόμα πιο υψηλές απαιτήσεις από τα κράτη στο μέλλον. Οι πλέον «δουλευταράδες» και φίλιοι στις επιχειρήσεις δικαστές είναι:

1. GARY BORN (ΗΠΑ). Εχει εκδικάσει συνολικά 9 υποθέσεις ECT και σε όλες επιλέχθηκε ως μέλος του τριμελούς διαιτητικού δικαστηρίου από τους επενδυτές. Η καριέρα του ως υπερ-δικαστή υποθέσεων ECT εκτοξεύτηκε μετά τις υποθέσεις Ισπανίας και Τσεχίας. Οι επενδυτές εκτιμώντας τις φίλιες προς τα επιχειρηματικά συμφέροντα ετυμηγορίες του τον επέλεξαν σε 18 από τις συνολικά 20 υποθέσεις ISDS που κλήθηκε να επιδικάσει. Σε αγωγή της Phillip Morris κατά της αντικαπνιστικής νομοθεσίας στην Ουρουγουάη ήταν ο μοναδικός δικαστής που τάχθηκε υπέρ της καπνοβιομηχανίας.

2. YVES FORTIER (Καναδάς). Εχει επιδικάσει συνολικά 7 υποθέσεις ECT, στις 3 από τις οποίες επιλέχθηκε ως δικαστής από τους επενδυτές ενώ στις 4 ορίστηκε από κοινού πρόεδρος του δικαστηρίου. Και τις 7 υποθέσεις κέρδισαν οι επενδυτές. Μεταξύ αυτών και την αγωγή 6 μεγαλομετόχων της Yukos εναντίον της Ρωσίας, από την οποία πληρώθηκε για τις υπηρεσίες του ως δικαστή με το ποσό των 1,7 εκατ. ευρώ! Ο Fortier συμμετείχε για πολλά χρόνια στα διοικητικά συμβούλια επιχειρηματικών κολοσσών, όπως οι εξορυκτικές Alcan και Rio Tinto.

3. CHARLES PONCET (Ελβετία). Εχει επιδικάσει 6 υποθέσεις ECT και σε όλες επιλέχθηκε από τους επενδυτές. Αποτελεί τυπικό παράδειγμα δικηγόρου εξειδικευμένου σε θέματα επιχειρήσεων, που στη συνέχεια έγινε δικαστής διαιτητικού δικαστηρίου. Οι υποθέσεις ECT αποτελούν το 60% των περιπτώσεων διαιτησίας στις οποίες συμμετείχε, ενώ έχει εργαστεί και ως νομικός σύμβουλος ενεργειακών κολοσσών όπως η Repsol. Ως μέλος του τριμελούς δικαστηρίου που εκδίκασε την υπόθεση Yukos -από την οποία και είχε επιλεγεί- εισέπραξε αμοιβή 1,5 εκατ. ευρώ! Είναι μέλος της εταιρείας χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών London Capital Group.

4. STANIMIR ALEXANDROV (Βουλγαρία). Χαρακτηριστικό παράδειγμα «περιστρεφόμενης πόρτας» ο Βούλγαρος, έχει εκδικάσει 5 υποθέσεις. Στις 4 επιλέχτηκε από τους επενδυτές, ενώ στη μία ήταν πρόεδρος του διαιτητικού δικαστηρίου. Νωρίτερα διετέλεσε υφυπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας και εκπρόσωπος αυτής στην υπογραφή των επενδυτικών συμφωνιών της δεκαετίας του 1990. Εν συνεχεία έπιασε δουλειά στο δικηγορικό γραφείο Sidley Austin ενάγοντας χώρες και εκπροσωπώντας μεγάλες επιχειρήσεις, όπως οι Vivendi, Bechtel, Veolia, Phillp Moris σε υποθέσεις ISDS.

ΝΟΜΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Οι εταιρείες παροχής νομικών υπηρεσιών αποτελούν την κινητήρια δύναμη της μεγάλης ανόδου των προσφυγών ECT τα τελευταία χρόνια. Διαφημίζουν τις δυνατότητες που παρέχει η ECT για τη διεκδίκηση τεράστιων αποζημιώσεων μέσω δικαστικού αγώνα και ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις-πελάτες τους να μηνύουν χώρες. Ως τα τέλη του 2017 μόλις πέντε νομικές εταιρείες-ελίτ εμπλέκονταν περίπου στις μισές προσφυγές επενδυτών εναντίον κρατών για παραβίαση όρων της ECT.

ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΟΛΩΝ ΟΙ:

  1. Allen & Overy (Βρετανία). Εχεί εμπλακεί σε 16 υποθέσεις εκπροσωπώντας κυρίως επενδυτές. Ηταν αυτή που προχώρησε στην πρώτη διαιτησία βάσει της συμφωνίας ECT το 2001, εκπροσωπώντας τον αμερικανικό ενεργειακό κολοσσό AES εναντίον της Ουγγαρίας. Σήμερα αποτελεί βασικό μηνυτή της Ισπανίας, εκπροσωπώντας 10 συνολικά από τις 16 αγωγές που έχουν υποβληθεί εναντίον της χώρας της Ιβηρικής.
  2. King & Spaiding (ΗΠΑ). Εχει εμπλακεί σε 16 υποθέσεις εκπροσωπώντας μόνο επενδυτές. Αποτελεί τον βασικό νομικό εκπρόσωπο των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών μεταξύ άλλων και στις απαιτήσεις αυτών εναντίον Ισπανίας και Ιταλίας.
  3. Arnold Porter Kaye Scholer (HΠΑ). Εχει εμπλακεί σε 10 υποθέσεις ECT. Εκπροσώπησε σε αυτές μόνο κράτη, αλλά ευρύτερα σε υποθέσεις ΙSDS έχει εκπροσωπήσει και επιχειρήσεις. Αρκετοί από τους δικηγόρους της περιλαμβάνονται στη λίστα διαιτητών της ICSID της Παγκόσμιας Τράπεζας και μπορούν να επιλεχτούν ως πρόεδροι των διαιτητικών δικαστηρίων, όταν τα αντιμαχόμενα μέρη δεν συμφωνούν.
  4. Freshfields Bruckhaus Deringer (Βρετανία). Το δικηγορικό γραφείο με τις περισσότερες υποθέσεις ISDS (45) έχει εμπλακεί σε 10 διενέξεις ECT. Eκπροσωπεί επενδυτές, μεταξύ άλλων και την EVN στην αγωγή της κατά της βουλγαρικής κυβέρνησης για τη μείωση των τιμών ενέργειας.
  5. Weil Gotshal & Magnes (ΗΠΑ). Εχει εμπλακεί σε 9 υποθέσεις ECT εκπροσωπώντας κυρίως κράτη. Ωστόσο ευρύτερα σε υποθέσεις ISDS δουλεύει και για τις δύο πλευρές. Υπερασπίζεται έτσι την Τσεχία σε 6 προσφυγές ΕCT εναντίον της, ενώ από την άλλη πλευρά διετέλεσε νομικός σύμβουλος της ενεργειακής εταιρείας CEZ, η οποία προσέφυγε κατά της αλβανικής κυβέρνησης -μετά από αποτυχημένη απόπειρα ιδιωτικοποίησης του τομέα της ενέργειας στη γειτονική χώρα. Οδήγησε μάλιστα τα Τίρανα σε συμβιβασμό κερδίζοντας για λογαριασμό της CEZ αποζημιώσεις 100 εκατ. ευρώ.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ECT

«Τάτσι, μίτσι, κότσι»

Η Γραμματεία της ECT, με έδρα της Βρυξέλλες και προσωπικό 20 ατόμων, χρηματοδοτείται από τα κράτη-μέλη της συνθήκης. Το έργο της ευρύ: μεταξύ άλλων η προώθηση της συνθήκης, η διευκόλυνση μεταρρύθμισής της αλλά και η χορήγηση «ουδέτερων, ανεξάρτητων νομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών» για την επίλυση των προκυπτουσών διαφορών. Στην πραγματικότητα όμως η Γραμματεία είναι λιγότερο ουδέτερη απ’ όσο φαίνεται.

Λειτουργεί επί της ουσίας ως βοηθός των επιχειρήσεων και των δικηγορικών γραφείων που κερδοσκοπούν από την ECT. Εταιρείες που ρυπαίνουν και κερδοσκόποι δικηγόροι απολαμβάνουν προνομιακή πρόσβαση σε αυτήν, εγείροντας ερωτήματα για την ουδετερότητά της και την ικανότητά της να λειτουργήσει υπέρ των κρατών που συμμετέχουν στη συνθήκη καθώς και για την απομάκρυνση του κόσμου από τα ορυκτά καύσιμα. Αυτό αποτυπώνεται πλήρως στα δύο συμβουλευτικά της σώματα της ΕCΤ, Industry Advisory Panel και Legal Advisory Task Force.

Το πρώτο σώμα παρέχει συμβουλές πολιτικής για τις κατευθύνσεις της ECT. Από τις 42 επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε αυτό τουλάχιστον οι 36 βγάζουν τα κέρδη τους από τα ορυκτά καύσιμα. Μεταξύ αυτών και κάποιες από τις πλουσιότερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου, όπως οι Shell, BP, CNPC, Lukoil, Gazprom, ENI και ΕΛΠΕ.

Αλλα μέλη του Industry Advisory Panel αντιπροσωπεύουν διανομείς ενέργειας, χρηματοδότες και εταιρείες που καταναλώνουν υπερβολικά υψηλή ενέργεια στην παραγωγή τους, όπως η χημική Dow Chemical που χρησιμοποιεί καθημερινά… 800 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου. Αρκετές από αυτές τις εταιρείες ή θυγατρικές τους έχουν ενάγει κράτη στο πλαίσιο της ECT σε διαδικασίες ISDS αποκομίζοντας τεράστιες αποζημιώσεις.

Ακόμα περισσότεροι κερδοσκόποι του συστήματος ISDS συμμετέχουν όμως στο άλλο συμβουλευτικό σώμα, το Legal Advisory Task Force, που συγκεντρώνει περί τους 80 δικηγόρους. Τα 2/3 αυτών αποκομίζουν οικονομικά οφέλη από προσφυγές επενδυτών εναντίον κρατών.

Και τα δύο συμβουλευτικά σώματα έχουν άφθονες ευκαιρίες επηρεασμού της Γραμματείας, των κρατών-μελών της ECT και της ευρύτερης διαδικασίας της Συνθήκης για το δικό τους συμφέρον. Επίσης αρκετοί υψηλόβαθμοι υπάλληλοι στη Γραμματεία της ECT συνεχίζουν την καριέρα τους σε δικηγορικά γραφεία που συμμετέχουν στα διαιτητικά δικαστήρια.

Μπάμπης Μιχάλης

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Aωαδημοσίευση από το  https://commonality.gr/ta-korakia-tis-energeias/

Η ΠΕ.Δ.Η. στο γραφείο της κας Αυγερινοπούλου

Περιβαλλον

Tην περασμένη Δευτέρα 30/12/19 επισκεφθήκαμε την βουλευτή Ηλείας κα Διονυσία Αυγερινοπούλου στο γραφείο της στον Πύργο, κατόπιν δικής της πρόσκλησης, για την οποία την ευχαριστούμε θερμά. Τα θέματα που της θέσαμε ήταν κατά σειρά:

  • Η σχεδιαζόμενη εξόρυξη πετρελαίου στο Κατάκολο για την οποία μας δήλωσε ότι και η ίδια τη θεωρεί κάτι το ξεπερασμένο από τις εξελίξεις και την τροπή που έχει πάρει το θέμα της πλανητικής κλιματικής κρίσης.
  • Ο επαναπλημμυρισμός της λίμνης Αέναον (Μουριάς) είναι και για αυτήν επιτακτική ανάγκη γι'αυτό και πρέπει να καμφθούν οι αμφιβολίες και οι δισταγμοί που επέδειξε ο Περιφερειάρχης κος Φαρμάκης, με τον οποίο νωρίτερα την ίδια μέρα είχε συζητήσει το θέμα. Από την πλευρά μας της είπαμε ότι οι ήδη υπάρχουσες μελέτες από το γεωλογικό τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών που είχε εφαρμόσει πιλοτικό σχέδιο επί δημαρχίας Παρασκευόπουλου αλλά και άλλες μελέτες που είναι κατατεθειμένες στο Δήμο Πύργου και γενικά η αγαστή συνεργασία μεταξύ Περιφέρειας και Δήμου Πύργου είναι το κλειδί για να καμφθούν οι φοβίες και να δούμε την πρώην λίμνη να ξαναζωντανεύει και το περιβάλλον να ξαναγεννιέται, φυσικά όσο το επιτρέπουν οι παρούσες συνθήκες.
  • Τρίτο θέμα αναφέραμε το πανέμορφο δέλτα του ποταμού Αλφειού που χρειάζεται να εισαχθεί σε καθεστώς προστασίας και φροντίδας (π.χ. Περιφερειακό Πάρκο) κάτι που έχει ως προαπαιτούμενο την οριοθέτηση της κοίτης του ποταμού από το ύψος του φράγματος (περιοχή Φλόκα) έως τις εκβολές του (δέλτα). Συμφώνησε με τη θέση μας ότι το μέρος θα προστατευθεί όταν ξεφύγει από την εγκατάλειψη και την αδιαφορία στην οποία έχει υποπέσει και ότι ο καλύτερος τρόπος γι'αυτό είναι ένας ποδηλατόδρομος που να οδηγεί τους Πυργιώτες στο ειδυλλιακό αυτό μέρος, ώστε οι ίδιοι να το γνωρίσουν, να το αγαπήσουν και να το προστατεύσουν.
  • Τέλος, αναφερθήκαμε στον Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς και Κυπαρισσιακού Κόλπου. Σύμφωνα με τον νόμο 4519/2018 που ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση εν όψει και της απειλής παραπομπής της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μη επαρκή προστασία των περιοχών Natura 2000, ο Φορέας αυτός έχει διευρύνει την εμβέλειά του και διαχειρίζεται πλέον έντεκα περιοχές Natura, μεταξύ αυτών την προστατευόμενη περιοχή του Κυπαρισσιακού Κόλπου, την ορεινή περιοχή της Κάπελης και την περιοχή της Ολυμπίας. Είναι φανερό ότι πρόκειται πλέον για έναν νέο Φορέα με πολλαπλάσιο έργο διαχείρισης και προστασίας, γι'αυτό και στη Διαβούλευση που προηγήθηκε της ψήφισης του νόμου (8/2/18) καταθέσαμε πρόταση για υλοποίηση αυτού που και ο ίδιος ο νόμος προβλέπει, δηλαδή την ίδρυση υποσταθμών του Φορέα και συγκεκριμένα τεσσάρων. Η πρότασή μας αφορούσε ακόμα τον ορισμό της έδρας του Φορέα την περιοχή του Καϊάφα αντί του Λάππα Αχαΐας καθώς εκτός του ότι βρίσκεται σε κεντρική θέση των προστατευόμενων υπό τον Φορέα περιοχών, είναι περιοχή ιδιαίτερης περιβαλλοντικής, σπηλαιολογικής και αρχαιολογικής αξίας. Καθώς η τελευταία πρότασή μας δεν έγινε αποδεκτή προτείνουμε πρωτίστως την ίδρυση υποσταθμού στην περιοχή του Καϊάφα όπου συν τοις άλλοις μπορούν να αξιοποιηθούν για τη στέγαση του παλαιά κτίσματα που έχουν καταδικαστεί στην εγκατάλειψη.

Αναμένουμε και τις ενέργειες της κας Αυγερινοπούλου η οποία ανταποκρίθηκε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις προτάσεις μας ώστε να έρθουν σύντομα καλά νέα και απτά αποτελέσματα.

 

 

Κάλεσμα της Περιβαλλοντικής Δράσης Ηλείας

Περιβαλλον

Η «Περιβαλλοντική Δράση Ηλείας καλεί φορείς , συλλόγους και πολίτες να μετάσχουν στο επικείμενο Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Ελλάδας που θα γίνει στον Πύργο αύριο Δευτέρα, 9 Δεκεμβρίου, στις 1.00το μεσημέρι, όπου ως 3ο θέμα θα συζητηθεί, προς λήψη απόφασης,  η έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το σχεδιαζόμενο έργο τωνεξορύξεων υδρογονανθράκων στο Κατάκολο. Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του σωματείου «Περιβαλλοντική Δράση Ηλείας» αφού ερεύνησαν, πάντα βασιζόμενα σε ειδικούς επιστήμονες, το πολύπλοκο σχεδιαζόμενο έργο, κατέθεσαν έγγραφο στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.Επισημαίνεται ότι η σχεδιαζόμενη γεώτρησηαποτελεί και την απαρχή δεκάδων γεωτρήσεων που σχεδιάζονται να λάβουν χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Ελλάδα, κατακλύζοντας το Ιόνιο έως και την Κρήτη.

Στο έγγραφο επισημαίνεταιότι:

  • Απαιτείται πλήρης, σαφής και τεκμηριωμένη ενημέρωση των φορέων και της τοπικής κοινωνίας από ανεξάρτητες αρχές και επιστήμονες και όχι ελλιπώς και μονομερώς από την ίδια την εταιρία, όπως έχει μέχρι τώρα συμβεί. Η συγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), που βρίσκεται ακόμα σε άτυπη Διαβούλευση για το κοίτασμα του Κατακόλου, το λεγόμενο «οικόπεδο 10», αφορά μόνο τηδιαδικασία της γεώτρησης που θα απολήγει αρκετά κοντά στο κοίτασμα Υ/Α και συμπεριλαμβάνειταιδιαιτέρως επικίνδυνα απόβλητα αυτήςλόγω των πρόσθετων τοξικών χημικών ουσιών (τοξικήλάσπη),όμως τα δεδομένα ασφαλείας αυτών είναι στην Αγγλική γλώσσα !
  • Το ακόμα πιο ρυπογόνο και μεγαλύτερο κομμάτι,αυτό της άντλησης – αποθήκευσης - μεταφοράς - πρωτογενούς καθαρισμού του αργού πετρελαίου, δεν παρουσιάζονται σε αυτή τη Μελέτη, ώστε να συνεκτιμηθούν οι τυχόν περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κάθε περίπτωσης. Κατά τη διεθνή πρακτική η ΜΠΕ και η εκτίμησή της γίνεται ολοκληρωμένα και όχι κατά στάδια, όπως είχε μάλιστα δηλώσει ότι θα πράξει αρχικά η εταιρεία «Energean Oil & Gas S.A.». Το γεγονός αυτό είναι πολύ ύποπτο και μας οδηγεί να σκεφτούμε ότι θέλει να εκβιάσει για τη δεύτερη φάση που θα περιγράφεται η κυρίως εξορυκτική και επικίνδυνη ρυπογόνος δραστηριότητα, δημιουργώντας τετελεσμένα.
  • Αμφισβητούμε ότι οι εξορύξεις υδρογονανθράκων θα έχουν θετικό οικονομικό αποτύπωμα στην περιοχή. Τα προβλεπόμενα έσοδα και οικονομικά οφέλη είναι ασήμαντα ακόμα και με κάποιες άμεσες ή έμμεσες θέσεις εργασίες που θα προκύψουν. Οι εξορύξεις Υ/Α αποτελούν βαριά βιομηχανική δραστηριότητα που υποβαθμίζει την περιοχή και επηρεάζει αρνητικά τον τουρισμό, τις αξίες των ακινήτων και την αλιεία.Ακόμα περισσότερο για το ότι το Κατάκολο αποτελεί την τουριστική είσοδο στην Αρχαία Ολυμπία και οι εκτενείς παράκτιες εγκαταστάσεις που θα κατασκευαστούν και θα απέχουν μόλις 600μ. από το λιμάνι του Κατακόλου, θα μειώνουν και θα δυσφημίζουν τη γραφικότητα του Κατακόλου. Επιπλέον της οπτικής, θα υπάρχει και ηχητική επιβάρυνση. Είναι μάλιστα απορίας άξιο ότι,ενώ η Κρουαζιέρα δεν συμπεριλήφθηκε στην Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), αυτή εγκρίθηκε !
  • Ο κίνδυνος ατυχημάτων είναι υπαρκτός και αυξάνεται λόγω της σεισμογένειας της περιοχής με ανυπολόγιστες και τραγικές συνέπειες στο περιβάλλον, την υγεία, τον τουρισμό, την αλιεία και την τοπική κοινωνία.Μάλιστα τα ατυχήµατα– βάσει διεθνών στατιστικών και εµπειρίας  – είναι ο κανόνας της βιοµηχανίας πετρελαίου, ανεξαρτήτως ηπείρου και υποτιθέµενης περιβαλλοντικής µέριµνας. Στην περιοχή Μπασιλικάτα της Νότιας Ιταλίας, για παράδειγμα, το 2006 έγινε διαρροή 400 τόνων πετρελαίου επειδή τρύπησε μία δεξαμενή.
  • Άλλωστε, οι «μικροδιαρροές» όπως λέγονται (πετρελαιοκηλίδες ρουτίνας) είναι σύνηθες και αναπόφευκτο φαινόμενο των εξορύξεων υδρογονανθράκων ακόμα και στη Νορβηγία, όπου οι προδιαγραφές ασφαλείας είναι οι υψηλότερες και οι μελέτες κατατίθενται ολοκληρωμένες και όχι αποσπασματικά όπως εδώ. Είναι θέμαλοιπόν χρόνου  η ρύπανση αέρα, θάλασσας και ακτών, με σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία των κατοίκων, απλά και μόνο από τα πολλά αναπόφευκτα μικροατυχήματα και διαρροές πετρελαιοειδών,  είτε από τις πλατφόρμες άντλησης είτε από τα πλοία μεταφοράς. Η εταιρία διατυμπανίζει τη μηδενική ρύπανση στην περιοχή της Καβάλας αλλά η άποψη αυτή καταρρίπτεται από τη διδακτορική έρευνα της κ. Άννας Γρηγοριάδου,που εκπονήθηκε στο Πολυτεχνείο του Aachen το 2008, η οποία αποδεικνύει την πετρελαϊκή μόλυνση στην περιοχή.Οι κάτοικοι της Καβάλας και της Νέας Καρβάληςδιαμαρτύρονται και ενοχοποιούν τις δύο μεγάλες βιομηχανίες – τη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων και τηνEnergian -για τα υψηλά ποσοστά καρκίνων στην περιοχή.Δεδομένα αύξησης των κρουσμάτων καρκίνου έχουν καταγραφεί,  βάσει ερευνών, σε όλες τις χώρες που έγιναν αντλήσεις  υδρογονανθράκωνκοντά σε κατοικημένες περιοχές (Capezzone et al. 2014 Μπασιλικάτα Ιταλίας, McKenzie et al., ΗΠΑ 2019 κ.ά.).
  • Τέλος,η Μεσόγειος θερμαίνεταικατά 20% περισσότερο σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη και το κλίμα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας θα πληγεί ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Το σχεδιαζόμενο έργο των εξορύξεωναντιτίθεται  στην Συμφωνία του Παρισιού που έχουμε υπογράψει ως χώρα,  με στόχο τη μείωση 55-60% των εκπομπών CO2 ως το 2030 και μηδενικό ισοζύγιο ως το 2040-2050, καθώς το φαινόμενο του θερμοκηπίου προκαλείται κατά 65% από την καύση των ορυκτών καυσίμων(πηγή: IPCC ΑR5).Η πλειοψηφία των ειδικών επιστημόνωνέχει προειδοποιήσει - ήδη από το 2015 - ότι για να μην ξεπεράσουμε τους +2°C – πόσο μάλλον τον +1,5°C - θα πρέπει το 50% και το 30% των γνωστών κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου αντίστοιχα να παραμείνουν στο έδαφος και σίγουρα όχι να ψάξουμε για καινούργια !

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Πετρέλαια, ασφαλές περιβάλλον και κλίμα, αλλά και οικονομική ευημερία δεν πάνε μαζί.

To σωματείο ζητά την αναίρεση του σχεδιαζόμενου έργου των εξορύξεων υδρογονανθράκων στο Κατάκολο για την  προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της αρχής της αειφορίας, σύμφωνα και με το άρθρο 24 του Συντάγματος.

Η κλιματική αλλαγή απειλεί την παιδική υγεία

Περιβαλλον

Φωτογραφία: Καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα και το σώμα των παιδιών ακόμη αναπτύσσονται, είναι πιο ευάλωτα στις ασθένειες και στους περιβαλλοντικούς ρύπους.

Η κλιματική κρίση αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της υγείας των σημερινών παιδιών που θα διαρκέσει για ολόκληρη τη ζωή τους, προειδοποιούν 120 ειδικοί από 35 οργανισμούς, μεταξύ των οποίων ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Παγκόσμια Τράπεζα, το πανεπιστήμιο Γέιλ κ.ά. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη ήδη προκαλεί βλάβες.

Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα και η διεθνής ομάδα ειδικών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας θα προκαλέσει αύξηση των βακτηρίων που προξενούν θανατηφόρο διάρροια, ενώ οι χειρότερες αποδόσεις των καλλιεργειών θα προκαλέσουν υποσιτισμό.

Η ετήσια έκθεση «Αντίστροφη μέτρηση για την υγεία και την κλιματική αλλαγή» (Countdown on Health and Climate Change), που δημοσιεύει το ιατρικό περιοδικό Lance, αναλύει τις συνέπειες που έχει η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στην ανθρώπινη υγεία. Ευάλωτοι, εκτός από τα παιδιά, είναι και οι ηλικιωμένοι, ιδιαίτερα όσον αφορά τους καύσωνες, καθώς αδυνατούν να ρυθμίσουν τη θερμοκρασία τους αλλά και την ισορροπία των υγρών στον οργανισμό τους.

Οι συντάκτες της μελέτης διαπίστωσαν ότι, το 2018, 220 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι, μεγαλύτεροι των 65 ετών, έζησαν περιόδους καύσωνα, συγκριτικά με το 2000. Σε ιδιαίτερα επισφαλή θέση, αναφέρει η έκθεση, βρέθηκε η Ευρώπη, εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού της, αλλά κι επειδή οι περισσότεροι ηλικιωμένοι ζουν σε μεγάλα και ζεστά αστικά κέντρα.

Η έκθεση του Lancet για το 2019, που συμπίπτει με τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Αυστραλία, διαπίστωσε ότι η ανθρώπινη έκθεση στις φωτιές διπλασιάστηκε συγκριτικά με το 2000. Οι δασικές πυρκαγιές δεν προκαλούν μόνον οικολογική καταστροφή και θανάτους, αλλά έχουν κι εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.

Ο Χιου Μοντγκόμερι, καθηγητής στο University College London και πρόεδρος της επιτροπής του Countdown on Health and Climate Change, δήλωσε ότι «τα παιδιά μας αναγνωρίζουν την κλιματική κρίση και απαιτούν να δράσουμε προκειμένου να τα προστατεύσουμε. Οφείλουμε να τα ακούσουμε και να ανταποκριθούμε. Φέτος, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, που διαρκώς επιταχύνονται, έγιναν σαφέστερες από ποτέ. Οι υψηλότερες καταγεγραμμένες θερμοκρασίες στη δυτική Ευρώπη και οι τρομακτικές φωτιές σε Σιβηρία, Κουίνσλαντ και Καλιφόρνια προκάλεσαν ασθματικές κρίσεις, αναπνευστικές λοιμώξεις και θερμοπληξία».

Ο Νικ Ουάτς, διευθύνων σύμβουλος του Lancet Countdown, επισημαίνει πως «το ανοσοποιητικό σύστημα και το σώμα των παιδιών ακόμη αναπτύσσονται, γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωτα στις ασθένειες και στους περιβαλλοντικούς ρύπους. Οι βλάβες που προκαλούνται στα πρώτα έτη της παιδικής ηλικίας διαρκούν μια ολόκληρη ζωή. Χωρίς την άμεση δράση όλων των κρατών, η κλιματική αλλαγή θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας της υγείας μιας ολόκληρης γενιάς».

Προκειμένου να καταλήξουν σε συμπεράσματα, οι ειδικοί παρακολούθησαν 41 δείκτες, μεταξύ των οποίων και η μετάδοση των λοιμωδών νόσων. Ετσι διαπίστωσαν ότι, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, η ικανότητα του δάγκειου πυρετού να μεταδίδεται με τα κουνούπια το 2017 ήταν στο δεύτερο υψηλότερο επίπεδο που καταγράφηκε από το 1950 έως σήμερα. Τα εννιά από τα δέκα ευνοϊκότερα χρόνια για τη μετάδοση της επώδυνης λοίμωξης καταγράφηκαν μετά το 2000.

Η έκθεση διαπιστώνει ότι το 2018 ήταν η δεύτερη «ευνοϊκότερη» χρονιά για τη μετάδοση των βακτηρίων της χολέρας, που προκαλούν θανατηφόρες διάρροιες, αλλά και μολύνσεις τραυμάτων σε όλο τον κόσμο. Επίσης, ο Ουάτς επισήμανε ότι μόλις τον περασμένο Οκτώβριο καταγράφηκε το πρώτο εγχώριο κρούσμα εγκεφαλίτιδας από κρότωνες (τσιμπούρια) στη Βρετανία. Επιπλέον, η έκθεση διαπιστώνει πως πολλές καλλιέργειες σιτηρών έχουν ελάχιστη απόδοση, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα άνθρωποι να υποσιτίζονται, κυρίως τα βρέφη.

Αυτή τη χρονιά οι ερευνητές, για πρώτη φορά, εξέτασαν και τις συνέπειες της έκθεσης στις δασικές πυρκαγιές. «Σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτή η έκθεση αυξάνεται», δήλωσε η Ελίζαμπεθ Ρόμπινσον, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ και μεταξύ των συντακτών της έκθεσης, τονίζοντας ταυτόχρονα πως είναι άμεση ανάγκη να περιοριστούν οι γεωργικές εκπομπές αερίων που ευθύνονται για την υπερθέρμανση του πλανήτη, κάτι που είναι εφικτό εφόσον οι άνθρωποι επιλέξουν διατροφή με βάση τα εποχιακά φυτικά προϊόντα. Τέλος, η Βρετανίδα καθηγήτρια τόνισε ότι η υπάρχουσα τεχνολογία μπορεί να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή και ότι αυτή η προσέγγιση έχει νόημα κυρίως από οικονομικής άποψης, έστω και αν γίνει μόνο για λόγους υγείας, ιδίως καθώς η ατμοσφαιρική ρύπανση από την καύση ορυκτών καυσίμων κοστίζει τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι σημερινές επιλογές είναι «ολοκληρωτικά πολιτικές», δήλωσε.

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/1051886/article/epikairothta/perivallon/h-klimatikh-allagh-apeilei-thn-paidikh-ygeia (Έντυπη)

Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων: Τέλος στη χρηματοδότηση ορυκτών καυσίμων από το 2022

Περιβαλλον

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ανακοίνωσε χθες Πέμπτη ότι θα πάψει να χρηματοδοτεί νέα έργα που αφορούν τα ορυκτά καύσιμα — μη εξαιρουμένου του φυσικού αερίου — από το 2022, απόφαση που επαινείται για τη συμβολή της στις προσπάθειες αποτροπής της κλιματικής αλλαγής.

Για «ιστορική» απόφαση έκανε λόγο ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας, ο Μπρουνό Λεμέρ. Για «γιγαντιαίο άλμα» μίλησε ο πρόεδρος της ΕΤΕπ, ο Βέρνερ Χόγερ.

«Θα σταματήσουμε να χρηματοδοτούμε τα ορυκτά καύσιμα και θα θέσουμε σε εφαρμογή την πιο φιλόδοξη στρατηγική φιλικών προς το περιβάλλον επενδύσεων μεταξύ όλων των δημόσιων χρηματοπιστωτικών οργανισμών στον κόσμο», δεσμεύθηκε ο Χόγερ, σημειώνεται σε ανακοίνωση του θεσμού.

Η ΕΤΕπ, με έδρα το Λουξεμβούργο, είναι η επενδυτική τράπεζα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το διοικητικό συμβούλιό της, που αποτελείται από αντιπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενέκρινε σε ψηφοφορία του χθες Πέμπτη τη νέα πολιτική της για τις επενδύσεις.

Οι διαβουλεύσεις για την αναστολή των επενδύσεων σε έργα που αφορούν τα ορυκτά καύσιμα ήταν «μακρές», αναγνώρισε ο αντιπρόεδρος του θεσμού, ο Άντριου ΜακΝτάουελ, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής διάσκεψης με δημοσιογράφους. Πολλές ΜΚΟ από την πλευρά τους στηλίτευσαν τους δισταγμούς κρατών μελών ως προς το εάν θα συμπεριλαμβανόταν στην αναστολή των επενδύσεων το φυσικό αέριο, που εγγυάται τις χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ των ορυκτών καυσίμων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστήριξε χθες τη νέα πολιτική της ΕΤΕπ, εκφράζοντας την ικανοποίησή της για την «μεταβατική ρύθμιση» που προβλέπει «προοδευτική εγκατάλειψη των έργων που συνδέονται με το φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένων κρίσιμων έργων διασύνδεσης [σ.σ. δικτύων αγωγών] και αποθήκευσης αερίου, των λεγόμενων έργων κοινού ενδιαφέροντος».

Πέραν της ανακοίνωσης για τα ορυκτά καύσιμα, η ΕΤΕπ τόνισε πως ευελπιστεί να «αποδεσμεύσει» έως και 1 τρισεκατομμύριο ευρώ που θα κατευθυνθεί σε επενδύσεις φιλικές προς το κλίμα και για τη βιώσιμη ανάπτυξη την προσεχή δεκαετία. Σύμφωνα με τον ΜακΝτάουελ, το ένα στα δύο ευρώ που θα επενδύει η ΕΤΕπ από το 2025 και μετά θα πηγαίνει σε έργα φιλικά προς το περιβάλλον.

 

«Κλιματική τράπεζα»

Η επόμενη πρόεδρος της Κομισιόν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τάσσεται υπέρ της μεταμόρφωσης της ΕΤΕπ σε «κλιματική τράπεζα».

«Η απόφαση αυτή επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ θα έχει επαρκή οικονομικά μέσα για να κάνει πραγματικότητα τις φιλοδοξίες της ως προς το κλίμα και αναμένεται να δημιουργήσει νέα δυναμική σε παγκόσμιο επίπεδο», σημείωσε με ικανοποίηση ο Μπρουνό Λεμέρ, υπενθυμίζοντας τη διακηρυγμένη πρόθεση του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν να γίνουν μεταρρυθμίσεις στην ΕΤΕπ.

Η Γαλλία είναι «διατεθειμένη να αυξήσει την κεφαλαιουχική συμμετοχή της για να υπηρετήσει αυτή τη φιλοδοξία», υπερθεμάτισε ο Λεμέρ σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Les Echos.

Η ΕΤΕπ θέλει να ευθυγραμμίσει την επενδυτική της πολιτική με τις δεσμεύσεις που έγιναν όταν υπεγράφη η συμφωνία του Παρισιού για τη μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Την απόφαση εξήραν ΜΚΟ.

«Επιτέλους, η μεγαλύτερη δημόσια τράπεζα του κόσμου κάμπτεται μπροστά στην πίεση των πολιτών και αναγνωρίζει ότι η χρηματοδότηση όλων των ορυκτών καυσίμων πρέπει να τερματιστεί», σχολίασε μέσω Twitter ο Κολάν Ρος, στέλεχος της οργάνωσης Φίλοι της Γης, προτρέποντας όλες τις άλλες τράπεζες, δημόσιες και ιδιωτικές, να τη μιμηθούν.

Η απόφαση αυτή «είναι επίσης μια σαφής έκκληση προς όλα τα ταμεία της ΕΕ να συντονίσουν το βήμα τους και να αποκλείσουν κάθε πιθανότητα χρηματοδότησης δραστηριοτήτων οι οποίες επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή», συμπλήρωσε ο Μάρκους Τρίλινγκ του Δικτύου Δράσης για το Κλίμα.

Ωστόσο, οι οικολογικές οργανώσεις επικρίνουν το γεγονός ότι η εφαρμογή της απόφασης αυτής θα γίνει με αργό ρυθμό. «Μολονότι η νέα πολιτική σημαίνει ότι η ΕΕ ουσιαστικά θα τερματίσει την στήριξή της [σε έργα που αφορούν] στον άνθρακα και το πετρέλαιο, η χρηματοδότηση έργων όπως οι αγωγοί μεταφοράς αερίου ως το 2021 και ο εκσυγχρονισμός των υπαρχουσών υποδομών ορυκτών καυσίμων πέραν του 2021 απειλούν τις δεσμεύσεις της ΕΕ ως προς το κλίμα», σημείωσε η Greenpeace σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε.

Η ΕΤΕπ θα θέσει σε εφαρμογή στα τέλη του 2021 έναν κανόνα «αποδοτικότητας», δηλαδή ένα όριο εκπομπών 250 γραμμαρίων CO2 ανά κιλοβατώρα, προς τον οποίο θα πρέπει να συμμορφώνονται όλα τα μελλοντικά έργα ώστε να εγκρίνεται η χρηματοδότησή τους. Στο όριο αυτό δεν μπορούν να συμμορφωθούν οι συμβατικές υποδομές αερίου, εξηγεί ο θεσμός. Μόνο η καταφυγή σε «πράσινο» αέριο, ή πιο προχωρημένες τεχνολογίες, όπως η «δέσμευση και αποθήκευση» διοξειδίου του άνθρακα, μπορούν να ανταποκριθούν στον κανόνα.

Το όριο μολαταύτα είναι «πολύ υψηλό» για το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF), που προεξοφλεί ότι έτσι θα μπορούν οι μεγαλύτεροι, άρα αποδοτικότεροι, σταθμοί παραγωγής ηλεκτρισμού που καίνε φυσικό αέριο να εξασφαλίζουν χρηματοδότηση.

Σύμφωνα με τις Greenpeace και WWF, 19 κράτη μέλη τάχθηκαν υπέρ της νέας πολιτικής επενδύσεων, ανάμεσά τους η Γαλλία και η Γερμανία. Η αδιαλλαξία ως προς το φυσικό αέριο όμως πάγωσε κάποια κράτη, που ψήφισαν εναντίον, ή απείχαν. Ενώ η Αυστρία και το Λουξεμβούργο απείχαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για ότι συμπεριλήφθηκαν οι πυρηνικοί ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί στη νέα πολιτική, κατά τις ίδιες ΜΚΟ.

Πηγή: ΑΠΕ, REUTERS

Αναδημοσίευση από την https://www.kathimerini.gr/1051784/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/eyrwpaikh-trapeza-ependysewn-telos-sth-xrhmatodothsh-oryktwn-kaysimwn-apo-to-2022 (Online)

Περιβαλλοντική Δράση Ηλείας - ΥΓΕΙΑ & ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ

Περιβαλλον

Η «Περιβαλλοντική Δράση Ηλείας» αισθάνεται την υποχρέωση να ενημερώσει τους πολίτες σχετικά με τις εκλυόμενες ρυπογόνες ουσίες που θα επιβαρυνθεί ο τόπος μας στην περίπτωση πραγματοποίησης του σχεδιαζόμενου έργου των εξορύξεων υδρογονανθράκων, αρχής γενομένης από το Κατάκολο.   

Κατά  τη φάση της  γεώτρησης, την οποία περιγράφει η ΜΠΕ που έχει κατατεθεί, της διάτρησης δηλαδή του πηγαδιού, που έχει το πολύ μισό μέτρο διάμετρο, εκτός από την ηχητική επιβάρυνση, μια και μοναδική ρυπογόνος εστία υπάρχει. Είναι η ''λάσπη'' η οποία δεν είναι καθόλου αθώα. Δεν είναι φυσικό προϊόν. Μαύρο λιπαρό πήκτωμα από τα λιπαντικά της κεφαλής του γεωτρύπανου με φορτίο βαρέων μετάλλων και πολυμερών, καμένων από την τριβή με τα πετρώματα. Στην Αφρική, στην Νιγηρία και στον Ισημερινό, οι πολυεθνικές το νόθευαν με χώμα για περιορισμό της δυσοσμίας τα καλοκαίρια και  διόρθωση της εμφάνισής του. Δεν εξατμίζεται, δεν μεταβολίζεται από μικρόβια και σε χίλια χρόνια θα το ξαναβρούμε άθικτο. Η τοξική αυτή λάσπη θα μεταφέρεται, σύμφωνα με τη ΜΠΕ, σε λατομείο της περιοχής, χωρίς  να αναφέρεται συγκεκριμένη περιοχή. Ποιο λατομείο δέχεται απόβλητα τέτοιου είδους ?

Η δεύτερη φάση η οποία δεν περιγράφεται στην παρούσα ΜΠΕ, είναι η άντληση.  Εκεί επισυμβαίνει χρόνια ρύπανση των θαλασσίων υδάτων, αν χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της υδραυλικής ρηγμάτωσης: το θαλασσινό νερό που πιέζεται στο πηγάδι ''εμπλουτίζεται'' με χημικά διαβρωτικά των πετρωμάτων, οξέα, σιλικόνες και επιφανειοδραστικά  χημικά. Μεγάλο μέρος του νερού αυτού θα εκφεύγει στην θάλασσα μετά από λίγο διάστημα, μέσω ρωγμών ή πορώδους υπεδάφους (reflow water). Προφανείς είναι οι συνέπειες στo θαλάσσιο περιβάλλον, στην αλιεία, στις ιχθυοκαλλειέργειες και τα δερματικά νοσήματα.

Στην άντληση αργού πετρελαίου, με όποια μέθοδο και αν χρησιμοποιηθεί, συναντλούνται και εξάγονται πλήθος αερίων ρύπων. Σύμφωνα με μελέτη του 2017 από την Α. Εlena Faber και άλλων επιστημόνων, αυτά τα αέρια είναι περίπου 1.300 διαφορετικά χημικά είδη. Κυριαρχούν τα αποδεδειγμένα επικίνδυνα και καρκινογόνα Υδρόθειο, Βενζόλιο, Τολουόλιο, Τετραχλωράνθρακας, Οξείδια του θείου, Οξείδια του αζώτου, Τριχλωρομεθάνιο, Τριχλωροαιθάνιο, Τετραχλωράνθρακας κ.ά. Είναι γνωστή η μεταλλαξιογόνος δράση όλων αυτών των ρύπων, ιδιαίτερα στον πνεύμονα, στον προστάτη και τους μαστούς. Η διεθνώς παραδεδεγμένη μέθοδος των δεξαμενών συμπύκνωσης  (Condensation tanks) κατακρατεί μόνο το 30% των ρύπων αυτών και το υπόλοιπο 70% αποβάλλεται στην ατμόσφαιρα.

Κατά πάσα πιθανότητα, λόγω των πολλών αερίων ρύπων και της διεθνώς αδύνατης εξουδετέρωσής τους, εξηγείται το γεγονός ότι απέφυγαν να παρουσιάσουν πλήρη ΜΠΕ που να  περιλαμβάνεται και η δεύτερη φάση της απόληψης - άντλησης. Την αναμένουμε να εκδοθεί συμπληρωματικά, προφανώς βεβιασμένα και αντιεπιστημονικά, υπό τις τυμπανοκρουσίες της  επιτυχίας της ευρέσεως του ''θησαυρού''.

Δεδομένα αύξησης των κρουσμάτων καρκίνου έχουν παρατηρηθεί σε όλες τις χώρες που έγιναν αντλήσεις  υδρογονανθράκων κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Στην περιοχή Μπασιλικάτα της Νότιας Ιταλίας, σύμφωνα με μελέτη των Capezzone, Morabito, Belliti και συνεργατών (Μάρτιος 2014), καταγράφηκε αύξηση 16% ανά έτος  των καρκίνων του θυρεοειδή, για τα έτη  2001 ως  2004,  όντας δυσανάλογη με τον Ιταλικό μέσο όρο.

 Τον Ιανουάριο του 2018 οι Gialasso, Capocaccia και συνεργάτες παρουσίασαν στοιχεία από το 1970 ως το 2002, που δείχνουν συνεχή αύξηση ανά έτος στους καρκίνους προστάτη, μαστού, παχέως εντέρου και μελανώματος στους άνδρες, πάλι στην περιοχή Μπασιλικάτα, όντας δυσανάλογη με τον Ιταλικό μέσο όρο.

 

  Δεν θα έπρεπε να ενημερωθούν πρωτίστως οι πολίτες για όλες τις εκφάνσεις του σχεδιαζόμενου έργου των εξορύξεων υδρογονανθράκων, αφού θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις ζωές μας σε όλα τα επίπεδα,  πέρα από την σκόπιμη και σχεδόν μονομερή ενημέρωση εκ μέρους των εταιριών ? 

                                                                                                                                       Διονύσιος Λαγογιάννης, Χημικός

                                                                                                                                             εκ μέρους του Δ.Σ.  ΠΕ.Δ.Η.

Δελτίο τύπου Περιβαλλοντικής Δράσης Ηλείας: ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Περιβαλλον

                                                                                        

Ενώ οι επιστήμονες εδώ και πολλά χρόνια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες της ανεξέλεγκτης και άμετρης στάσης του ανθρώπου απέναντι στο φυσικό περιβάλλον, οι οποίες γυρνούν ως μπούμερανγκ προς τον ίδιον, εν τούτοις οι εκάστοτε πολιτικές αποφάσεις δεν υποστηρίζουν το αυτονόητο, δηλαδή την υιοθέτηση πολιτικών για την προστασία του περιβάλλοντος και περιορισμό των καταστρεπτικών ως προς αυτό δράσεων.

Η Ειδική Έκθεση για τον 1,5°C της Διακυβερνητικής Επιτροπής (IPCC) του ΟΗΕ, που εκδόθηκε ακριβώς πριν έναν χρόνο, αναφέρει ότι έχουμε ελάχιστα χρόνια για να σταματήσουμε την καταστροφική κλιματική αλλαγή και να συγκρατήσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στον +1,5°C. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να καταφέρουμε μείωση 55-60% των εκπομπών CO2 ως το 2030 και μηδενικό ισοζύγιο ως το 2040-2050.[1]

Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα, προκειμένου να κάνει πράξη τους παραπάνω στόχους,  υπέγραψε μαζί με τα περισσότερα κράτη του κόσμου την συμφωνία των Παρισιού (2016),  που αποτελεί την πρώτη οικουμενική, νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα και η οποία παρέχει μια τελευταία ευκαιρία να αφήσουμε στις μελλοντικές γενιές έναν πλανήτη πιο υγιή. Αντ’ αυτού, η Ελλάδα ψήφισε μετέπειτα συμβάσεις για την παραχώρηση του 1/3 της Ελληνικής Επικράτειας για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, παρ΄ ότι η επιστήμη έχει προειδοποιήσει - ήδη από το 2015 - ότι για να μην ξεπεράσουμε τους 2οC – πόσο μάλλον τον 1,5°C - θα πρέπει το 50% και το 30% των γνωστών κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου αντίστοιχα να παραμείνουν στο έδαφος. Σίγουρα όχι να ψάξουμε για καινούργια !

Τα Κοινοβούλια της Βρετανίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Ιρλανδίας έχουν πάρει αποφάσεις και έχουν κηρύξει τις χώρες τους σε κατάσταση έκτατης ανάγκης, λόγω της κλιματικής κρίσης. Όλο και περισσότερες χώρες ή Πολιτείες, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Νέα Ζηλανδία, η Δανία, Πορτογαλία, η Καλιφόρνια, η Κόστα Ρίκα κ.ά,. θέτουν moratorium σε νέες εξορύξεις υδρογονανθράκων για περιβαλλοντικούς και κλιματικούς λόγους. Κήρυξαν την εξορυκτική τεχνολογία ξεπερασμένη και η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε ότι δεν θα χρηματοδοτεί εξορύξεις Υ/Α και το ίδιο ετοιμάζεται να κάνει και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το επόμενο βήμα είναι ο φόρος άνθρακα που θα τις καταστήσει ασύμφορες. Όλα δείχνουν ότι ως χώρα κινδυνεύουμε να βρεθούμε πάλι ουραγοί κυνηγώντας το παλιό, αυτό που κάποτε έφερε πλούτο για μερικούς και καταστροφή για όλους, τις εξορύξεις υδρογονανθράκων.

Ο πρωθυπουργός της χώρας μας, στην Διάσκεψη Κορυφής που οργανώθηκε από τον ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη (Σεπ 2019), αγόρευσε ακόμα για τον κίνδυνο που διατρέχει η πολιτιστική κληρονομιά και κυρίως τα αρχαία μνημεία από την κλιματική κρίση, αλλά εντός των τειχών δεν επέδειξε κανένα σθένος. Πετρέλαια και ασφαλές περιβάλλον και κλίμα δεν πάνε μαζί. Γνωρίζουμε ακόμα, ότι η Μεσόγειος θερμαίνεται κατά 20% περισσότερο σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη, λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της μείωσης των βροχοπτώσεων. Η χώρα μας κινδυνεύει με καταστροφικές συνέπειες από την υπερθέρμανση που θα ξεπεράσουν τα 700 δις €, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, αλλά και με ερημοποίηση του ενός-τρίτου της επικράτειας.

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου προκαλείται κατά 65% από την καύση των ορυκτών καυσίμων και ακολουθούν η αποψίλωση των δασών και η εξάντληση της γης και των ωκεανών (πηγή: IPCC ΑR5). Οι εκπομπές από την καύση των ορυκτών καυσίμων το 2018 ξεπέρασαν τα 37 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα.

Τα παραπάνω κατέθεσε η «Περιβαλλοντική Δράση Ηλείας» στο Δημοτικό Συμβούλιο Αρχαίας Ολυμπίας την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου - όσον αφορά το πεδίο του κλίματος - σχετικά με τις εξορύξεις υδρογονανθράκων, προτρέποντας επίσης το Δήμο να υπογράψει μαζί με 9.828 Δήμους - έως τώρα - ανά τον κόσμο (222 εξ αυτών από την Ελλάδα), το Σύμφωνο Δημάρχων για την Ενέργεια και το Κλίμα (The Global Covenant of Mayors for  Climate & Energy), για την υλοποίηση  των στόχων της Ε.Ε. και την προσδοκώμενη μείωση των εκπομπών του CO2, κάνοντας ταυτόχρονα πράξη και το μήνυμα για τις συνέπειες της  Κλιματικής Αλλαγής, όπως το έστειλε ο Δήμος Αρχ. Ολυμπίας προς όλο τον κόσμο από την εκδήλωση που οργάνωσε για την ειρήνη και την κλιματική αλλαγή, με ομιλητή τον κ. Πάνο Τριγάζη, μέλος του Συμβουλίου του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης, η οποία πραγματοποιήθηκε την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή στην Αρχαία Ολυμπία. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[1] Προκειμένου να αποφύγουμε τη χρήση τεχνολογιών αφαίρεσης άνθρακα που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα από την ανθρωπότητα και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα ανακαλυφθούν ποτέ.

Το «Belt & Road» και η κλιματική αλλαγή

Περιβαλλον

Εν όψη της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για το κλίμα, διοργανώθηκε στη Bangkok στις αρχές του προηγούμενου μήνα η αντίστοιχη περιφερειακή σύνοδος Asia Pacific Climate Week των κρατών της νοτιοανατολικής Ασίας. Σε αυτή την περιοχή του πλανήτη οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ πιο έντονες και επικίνδυνες εξαιτίας της γεωγραφικής της ιδιαιτερότητας. Την ίδια στιγμή, το κινέζικο επενδυτικό σχέδιο Belt & Road Initiative (BRI) έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των εξορύξεων ορυκτών καυσίμων στην περιοχή επιδεινώνοντας το πρόβλημα το οποίο δεν γνωρίζει σύνορα.

Σε αυτά τα πλαίσια, το Asia Europe People’s Forum (AEPF), ένα διεθνές δίκτυο ακαδημαϊκών, ερευνητών, ΜΚΟ, ακτιβιστών, κινημάτων και οργανώσεων, διοργάνωσε διεθνή συνάντηση υπό τον τίτλο Study and Strategy Seminar on China’s Belt & Road Initiative (BRI). Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο μέρος του BRI που σχετίζεται με τις επενδύσεις και τις χρηματοδοτήσεις ενεργειακών projects και τις συνέπειες για το περιβάλλον, τις τοπικές κοινότητες και τα δικαιώματα. Ως εναρκτήριο έτος του επενδυτικού σχεδίου BRI έχει καταγραφεί το 2013 όπου και έγινε η πρώτη σχετική αναφορά από τον Πρόεδρο Σι Τζιν Πινγκ σε επίσημη ομιλία του στο Καζακστάν. Σύμφωνα με τον ίδιο κεντρικός στόχος του σχεδίου είναι η εξάλειψη της φτώχειας στην Κίνα. Αρχικά ο σχεδιασμός αφορούσε μόνο χώρες της Ασίας. Επρόκειτο για έναν τρόπο διαχείρισης του πλεονάσματος που είχε επιτευχθεί σε κεφάλαιο και εργασία μετά από δεκαετίες όπου η Κίνα λειτούργησε ως το κατασκευαστήριο του κόσμου.

 

Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου ΜΚΟ και κινήματα από διαφορετικές χώρες της περιοχής παρουσίασαν αναλυτικά τις αρνητικές για τις κοινότητές τους επιπτώσεις των κινέζικων επενδύσεων και των συνεργαζόμενων εγχώριων επιχειρηματικών συμφερόντων. Συχνά αναφέρονταν σε σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα και σε περιπτώσεις αρπαγής γης ή αλλαγής του ιδιοκτησιακού της καθεστώτος με απουσία επαρκών αποζημιώσεων. Κριτική και ανησυχία περιέβαλλε και τα εργασιακά θέματα. Συχνά επανερχόταν ο προβληματισμός σχετικά με την πρακτική της Κίνας να μεταφέρει μαζικά Κινέζους εργάτες στις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας προκειμένου να εργαστούν στα έργα που χρηματοδοτούν. Με αυτόν τον τρόπο οι ντόπιοι εργαζόμενοι δεν μπορούν να ωφεληθούν, ενώ  ταυτόχρονα αλλάζει με βίαιο τρόπο η σύνθεση των τοπικών πληθυσμών. Το περιβαλλοντικό κόστος και το κοινωνικό ρίσκο στην ουσία το χρεώνονται οι δανειζόμενες χώρες, καθώς είναι οι δικές τους κοινότητες που αντιδρούν.

Ωστόσο, είναι λάθος να θεωρούμε ότι η επενδυτική δραστηριότητα της Κίνας στον ενεργειακό τομέα προκαλεί συνολικά δυσαρέσκεια. Η περίπτωση του Πακιστάν είναι ενδεικτική. Ακτιβιστές και περιβαλλοντικές οργανώσεις από τη χώρα συμφωνούν ότι τουλάχιστον οι μισές εκ των υποσχέσεων της Κίνας στο Πακιστάν έχουν εκπληρωθεί. Πλέον το Πακιστάν έχει εγγυημένη ηλεκτροδότηση για το σύνολο του 24ώρου και τις 7 μέρες της εβδομάδας, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά και μόνο απαρατήρητο δεν περνάει από τον πληθυσμό. Την ίδια στιγμή, η ηλεκτροδότηση στηρίζεται αποκλειστικά στον άνθρακα και τα εργατικά ατυχήματα είναι συχνά.

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να συμπεριλάβουμε στην εικόνα ότι συνιστά συχνή επιλογή της Κίνας να μην μπαίνει μόνη της σε μία επένδυση και να μη φέρει την αποκλειστική ευθύνη. Το σχήμα που επιλέγεται έχει να κάνει με συνεργασία με μία τοπική εργολήπτρια εταιρεία. Ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα ολοκληρωθεί ένα project σε ζητήματα που έχουν να κάνουν πχ με τη διαχείριση της έντασης με τις τοπικές κοινότητες που αντιδρούν, οι επιλογές βαραίνουν τόσο τις τοπικές κυβερνήσεις, όσο και τις εγχώριες εταιρείες. Η κινέζικη επενδυτική πλευρά δεν έχει κανένα λόγο να ακολουθήσει διαφορετική πρακτική από αυτή που συνηθίζουν οι μεγάλοι επενδυτές ανεξάρτητα από την προέλευσή τους: δεν είναι δική τους ευθύνη, δεν τους ενδιαφέρει να γνωρίζουν παρά μόνο μέχρι εκεί που τους υποχρεώνει ο νόμος και θέλουν τη δουλειά τους τελειωμένη. Οι βασικές παράμετροι είναι η διαπραγματευτική θέση και η ικανότητα χάραξης στρατηγικής των εμπλεκόμενων μερών.

Το ποσοστό των επενδύσεων στα πλαίσια του BRI που κατευθύνεται στον τομέα της ενέργειας μειώνεται σταθερά από το 2016. Μαζί με τον υπερμεγέθη χρηματοοικονομικό τομέα, το γεγονός της στήριξης του κινέζικου αναπτυξιακού μοντέλου σε εξορύξεις ορυκτών καυσίμων συνιστούν τις  βασικές του αδυναμίες για το μέλλον. Πρόκειται για αναχρονιστική επιλογή με πεπερασμένη και φθίνουσα απόδοση και κατανοούν ότι είναι στρατηγικό λάθος να βρεθούν οι τελευταίοι που θα απομείνουν με μεγάλο απόθεμα ενός πόρου του οποίου η χρήση βρίσκεται υπό αμφισβήτηση. Σήμερα το 73% των επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας αφορά στα ορυκτά καύσιμα. Οι επενδυτικές επιλογές της Κίνας καταδεικνύουν ότι για το μέλλον προσανατολίζονται στο φυσικό αέριο, το οποίο επικοινωνιακά παρουσιάζουν ως ‘καθαρή ενέργεια’. Η ανησυχία σχετικά με τις περιβαλλοντικές συνέπειες των εξορύξεων άνθρακα και λιγνίτη είναι αυξανόμενη και εντός της Κίνας. Η κυβέρνηση ανταποκρίνεται συμπεριλαμβάνοντας και περιβαλλοντικούς στόχους στις τελευταίες της εξαγγελίες, ενώ η συζήτηση σχετικά με τη δημιουργία ρυθμιστικού συστήματος για το περιβάλλον είναι ζωηρή. Στην πράξη, ωστόσο, διαπιστώνεται μόνο μία υποστήριξη των επενδύσεων προς την ηλιακή ενέργεια.

Η Κίνα αντιμετωπίζεται ως η κυρίαρχη οικονομική και πολιτική δύναμη στη νοτιοανατολική Ασία και αυτό συνοδεύεται από μία αίσθηση ανησυχίας ως προς το πόσο προσεκτικές πρέπει να είναι οι κυβερνήσεις των άλλων χωρών της περιοχής όταν διαπραγματεύονται συμβόλαια μαζί της. Ιδιαίτερη ανησυχία υπάρχει σχετικά με τα δάνεια που χορηγούν οι κινεζικές τράπεζες στις άλλες χώρες προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τα σχετικά projects και τον κίνδυνο ‘παγίδας χρέους’ (debt trap). Η διαπίστωση ότι οι χρηματοδοτήσεις και η πολιτική δεν είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους μεταβλητές, επανερχόταν συχνά στην ανάλυση.

 

Στην Κίνα υπάρχουν τρεις κατηγορίες τραπεζών που μπορούν να χορηγήσουν δάνεια και να υποστηρίξουν επενδύσεις: Πέραν των Ιδιωτικών Εμπορικών Τραπεζών υπάρχουν οι Κρατικές Εμπορικές Τράπεζες των οποίων οι δραστηριότητες κρίνονται στη βάση της κερδοφορίας τους. Ωστόσο, τον σημαντικότερο ρόλο τον έχουν οι δύο κολοσσιαίες Θεσμικές Τράπεζες της χώρας   (Exim & ADBC) οι οποίες ιδρύθηκαν και χρηματοδοτούνται από το κράτος και τελούν υπό την εποπτεία του Κρατικού Συμβουλίου. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι εξαιτίας του θεσμικού -και όχι κερδοσκοπικού- τους ρόλου δεν έχουν την υποχρέωση τα επενδυτικά τους projects να είναι κερδοφόρα. Αρμοδιότητά τους είναι η εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης και ο ρόλος τους είναι καίριος ως προς την εξέλιξη του Belt & Road Initiative. Χρηματοδοτούν και λειτουργούν συμβουλευτικά για τις κινέζικες εταιρείες και στόχος τους είναι να υποστηρίζουν τις κινέζικες εξαγωγές, την ανάπτυξη του κλάδου του εμπορίου και τις σχετικές υποδομές.

Παράλληλα, το Κουμμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) περιλαμβάνει μία κομματική δομή η οποία εποπτεύει την επενδυτική πολιτική τόσο της κυβέρνησης, όσο και των τραπεζών. Το κομματικό, το διοικητικό και το τραπεζικό επίπεδο διαπλέκονται με πλήθος τρόπων. Για παράδειγμα, όταν το υπό έγκριση ποσό είναι μικρό η τράπεζα μπορεί να αποφασίσει μόνη της, όταν είναι μεσαίου μεγέθους αποφασίζει με την έγκριση του αρμόδιου υπουργού και όταν είναι μεγάλο περνάει σε κυβερνητικό επίπεδο με τη συμμετοχή των αρμόδιων υπουργείων.

Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες από τις κινέζικες ΜΚΟ, η κομματική δομή είναι το επίπεδο με το οποίο έρχονται περισσότερο σε επαφή και αλληλεπιδρούν. Σε κάθε περίπτωση, για την κοινωνία πολιτών η πληροφορία σχετικά με τα επενδυτικά πλάνα και τη BRI ειδικότερα, δεν είναι προσβάσιμη ούτε εντός της χώρας. Ό,τι γίνεται γνωστό στη δημόσια σφαίρα προέρχεται από πληροφορίες που συλλέγουν από projects σε χώρες του εξωτερικού. Σύμφωνα με Κινέζο συμμετέχοντα επικοινωνιολόγο, ‘Η επικοινωνιακή διαχείριση αυτών των θεμάτων από τα ΜΜΕ στο Πεκίνο στόχο έχει τους ξένους ενδιαφερόμενους που ζουν στην Κίνα και όχι τους Κινέζους πολίτες’.

 

Το έτος 2015 υπήρξε σταθμός για την κοινωνία πολιτών στην Κίνα. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια σημειώνονταν διαρκής ενδυνάμωσή της, με το νόμο του 2015 ουσιαστικά ανακόπηκε. Σε ελάχιστες ΜΚΟ ανανεώθηκε η άδεια λειτουργίας, με αποτέλεσμα ακόμα και οργανώσεις εγνωσμένου κύρους όπως πχ η Greenpeace να μην δραστηριοποιούνται πλέον στη χώρα. Σε μία προσπάθεια ανάταξης η κοινωνία πολιτών προσπαθεί να αξιοποιήσει τον πέμπτο πυλώνα του BRI (People-to-people Bonds) που επεκτείνει τη συνδεσιμότητα και στα πρόσωπα ‘μέσω των ανταλλαγών και του διαλόγου ανάμεσα σε διαφορετικές κουλτούρες, με στόχο την αναβάθμιση των περιφερειακών συνεργασιών’. Σήμερα, σε μεγάλο βαθμό οι εναπομείνασες ΜΚΟ πραγματοποιούν μελέτες π.χ. risk assesment σχετικά με τη μετάβαση σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας ή τη διαμεσολάβηση με κοινότητες που εκφράζουν δυσαρέσκεια εξαιτίας των συνεπειών των κινέζικων επενδύσεων, έργο εμμέσως πολύ χρήσιμο για τον επενδυτικό σχεδιασμό των τραπεζών.

Έχει ενδιαφέρον ότι στη διάρκεια των εργασιών του σεμιναρίου υπήρχε ισχυρό debate μεταξύ  Ασιατών συναδέλφων ως προς το αν η Κίνα -μεταξύ άλλων χωρών όπως το Βιετνάμ, η Κούβα ή το Νεπάλ- βρίσκονται σε φάση μετάβασης από τον κρατικό καπιταλισμό στον σοσιαλισμό. Ακτιβιστές από χώρες όπου οι κινέζικες επενδύσεις συνδέονται με σοβαρά προβλήματα τόσο σε επίπεδο δικαιωμάτων, όσο και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, άνθρωποι που αγωνίζονται συχνά με μεγάλο προσωπικό κόστος, υποστηρίζουν ότι ο Σι Τζι Πινγκ χρησιμοποιεί τον καπιταλισμό με στόχο να καταστήσει την Κίνα σοσιαλιστική το 2040. Επικαλούνται τα μεταρρυθμιστικά μοντέλα και τον λενινισμό, όπου ο κρατικός καπιταλισμός συνιστά το σκαλοπάτι πριν το σοσιαλισμό. Τα μεταρρυθμιστικά μοντέλα σε καμία περίπτωση δεν συζητούνται ενταγμένα στο ίδιο πλαίσιο με το ευρωπαϊκό, καθώς στη νοτιοανατολική Ασία δεν υπήρξε η εμπειρία της σοσιαλδημοκρατίας. Αντίθετα υπήρξε πλήθος αντιαποικιακών κινημάτων που εμπνέονταν από πολιτικές παραδόσεις όπως ο μαοισμός ή ο λενινισμός.

Η απουσία δεδομένων και η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η ΕΕ κατά τη φάση εξέλιξης του Belt & Road Initiative (BRI) παρακολουθεί με σχετική αμηχανία και ταυτόχρονα αναζητά τα εργαλεία, προκειμένου να αντιληφθεί τη στρατηγική του σχεδίου στο σύνολό του. Η αδιαφάνεια και απουσία δεδομένων σχετικά με τις εν λόγω επενδύσεις δεν βοηθάει τον δυτικό κόσμο να κατανοήσει και να παρακολουθήσει. Σύμφωνα με τους Κινέζους ερευνητές που συμμετείχαν στις εργασίες του σεμιναρίου υπάρχει κατάλογος με Do’s & Dont’s προς τους υπαλλήλους της δημόσιας διοίκησης σχετικά με την επικοινωνιακή διαχείριση του Belt Road Initiative (BRI), ενώ παράλληλα στην Κίνα απαγορεύεται η αποτύπωσή του σε χάρτες. Προκύπτουν ερωτήματα που αν δεν απαντηθούν οποιαδήποτε στρατηγική σχετικά με τις κινέζικες επενδύσεις είτε στον τομέα της ενέργειας, είτε συνολικότερα παραμένει ελλιπής. Για παράδειγμα δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία ως προς το ποιοι άλλοι τομείς πέραν του ενεργειακού, ανταγωνίζονται για επενδυτικά κεφάλαια και με ποιες κινήσεις προωθούν τα ζητήματά τους στην επενδυτική ατζέντα.

Η αδιαφάνεια και η απουσία στοιχείων έχει ως αποτέλεσμα να αναφερόμαστε στην Κίνα γενικά χωρίς να γνωρίζουμε ποιες είναι οι κινητήριες δυνάμεις πίσω από συγκεκριμένες κινήσεις και στρατηγικές. Η Κίνα δεν είναι ένα ενιαίο πράγμα. Όταν πρόκειται για τον δυτικό κόσμο, προκειμένου να κατανοήσουμε το πεδίο, θεωρούμε αυτονόητο ότι πρέπει να αναλύσουμε τους  συστημικούς ανταγωνισμούς. Στην Κίνα αυτή την παράμετρο τείνουμε να την παρακάμπτουμε, σε μεγάλο βαθμό υιοθετώντας την εικόνα που η ίδια η Κίνα καλλιεργεί. Η τάση ενισχύεται δε και από τη δυσκολία πρόσβασης σε στοιχεία που έχουν να κάνουν με την οικονομική και πολιτική δραστηριότητα στη χώρα και ιδιαίτερα με τη Belt & Road Initiative (BRI). Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι συστημικοί ανταγωνισμοί απουσιάζουν. Υπάρχουν και διαγκωνίζονται όπως σε όλα τα συστήματα, απλά δεν μπορούν να γίνουν κατανοητοί, ιδιαίτερα αν επιχειρήσουμε να τους κατανοήσουμε στη βάση των δυτικών μας προεγγραφών.

Οι διαφορετικές στρατηγικές εντός της ΕΕ απέναντι στις κινέζικες επενδύσεις είναι όσες και οι χώρες μέλη της και αντανακλούν τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας και του ειδικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν οι κινέζικες προτάσεις. Την ίδια στιγμή, αυτό που πέραν της πολυφωνίας διαφοροποιεί σε πολύ μεγάλο βαθμό την ευρωπαϊκή από την κινέζικη δυνατότητα χάραξης στρατηγικής είναι η δυνατότητα μακροσχεδιασμού. Στις δυτικές δημοκρατίες τα πλάνα έχουν ορίζοντα τετραετίας και ταυτίζονται με τον εκλογικό κύκλο. Ακόμα και όταν υπάρχουν σχεδιασμοί δεκαετίας ή εικοσαετίας κανείς δεν γνωρίζει ποιες πολιτικές δυνάμεις θα έχουν την ευθύνη υλοποίησης με τέτοιους χρονικούς ορίζοντες. Στον δυτικό κόσμο η εξαγγέλλουσα ή υπογράφουσα κυβέρνηση δεν είναι και ο αποκλειστικός υπεύθυνος να εγγυηθεί την υλοποίηση ενός πρότζεκτ σε όλη του τη διάρκεια. Κάτι που στην Κίνα συνιστά τον θεμέλιο λίθο των εξαγγελιών του Σι Τζιν Πινγκ για λεπτομερή πλάνα και στοχοθεσίες με ορίζοντα 20, 50 και 100 ετών, τα οποία δεν αναμένεται να ανατραπούν από αντίπαλες πολιτικές δυνάμεις με διαφορετική ανάλυση, πολιτικές και οικονομικές συμμαχίες ή αντιπολιτευτική στρατηγική.

Σε αυτά τα πλαίσια, η ΕΕ από τον Απρίλη του ‘19 ξεκίνησε να επεξεργάζεται την κοινή της θέση ως ‘στρατηγικού παίκτη’ για την Κίνα. Στόχος είναι η υπογραφή της EU – China Comprehensive Investment Agreement έως το 2020 που θα λειτουργήσει ως ‘οδικός χάρτης για το μέλλον’. Κάτι τέτοιο φαίνεται επείγον εξαιτίας των περιφερειακών οσμώσεων που έχει δημιουργήσει η Κίνα στην περιοχή με επίκεντρο τις επενδύσεις της σε υποδομές. Όπως για παράδειγμα, την Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών (Βαλτική, Αδριατική, Μαύρη Θάλασσα, Three Seas Initiative) ή την πρωτοβουλία 17+1 (17+1 Initiative) η οποία υπάρχει από το 2012 και εστιάζει σε υποδομές, μεταφορές, logistics, την εξυπηρέτηση των κινέζικων εταιρειών και τη χορήγηση  δανείων. Τον περασμένο Μάιο στην Κροατία στη Σύνοδο Κορυφής Κεντρικής & Ανατολικής Ευρώπης και Κίνας, η χώρα μας προστέθηκε στις 16 χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων που εντάσσονται στην πρωτοβουλία. Μαζί με την Ελλάδα τα κράτη – μέλη της ΕΕ που παίρνουν μέρος στην πρωτοβουλία ανήλθαν στα 12.

Η κινέζικη επενδυτική δραστηριότητα στα πλαίσια της Belt & Road Initiative (BRI) στη  νοτιοανατολική Ασία, ξεκίνησε προτού επεκταθεί το σχέδιο στην ευρωπαϊκή περιοχή. Για αυτό το λόγο οι επενδυτικές επιλογές και τα αποτελέσματά τους βρίσκονται σε ωριμότερο στάδιο κάτι που, τηρουμένων των αναλογιών, ίσως θα ήταν χρήσιμο και για την εξαγωγή συμπερασμάτων στα καθ’ ημάς. Κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων παρουσιάστηκαν αναλυτικά ποικίλες περιπτώσεις από διαφορετικές χώρες, όπου οι επιπτώσεις των κινέζικων επενδύσεων για τις κοινότητες υπήρξαν από βλαβερές έως ωφέλιμες. Με μια δεύτερη ανάγνωση αναδεικνύεται η σημασία του θεσμικού πλαισίου εντός του οποίου λαμβάνει χώρα η επένδυση. Όταν η χώρα έχει εμπεδωμένο ένα νομικό πλαίσιο που υποστηρίζει π.χ. την περιβαλλοντική μέριμνα και τα εργασιακά δικαιώματα στη συνέχεια είναι θέμα διαπραγματευτικής ισχύος το σε ποια κατηγορία θα ενταχθούν οι συνέπειες της επένδυσης, δηλαδή από τι όρους θα συνοδευτούν. Επιπλέον, είναι σημαντικό ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του κινέζικου ΑΕΠ σταδιακά επιβραδύνεται και στο μέλλον δεν προβλέπεται να υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης των ήδη τεράστιου μεγέθους έργων υποδομών. Αυτό που θα αποτελέσει ζητούμενο, θα είναι η χρηματοδότηση της συντήρησης των έργων που θα έχουν ήδη ολοκληρωθεί και σε αυτή την περίπτωση το πιθανότερο είναι μία μαζική μεταφορά ελέγχου των υποδομών σε ιδιώτες μέσω Public Private Partneships (PPP).

Η Δώρα Κοτσακά είναι Δρ. Πολιτικής Κοινωνιολογίας, Ερευνήτρια Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών

Πηγή: TVXS

Αναδημοσίευση από το https://commonality.gr

Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για τις επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής - Ενημερωτική εκδήλωση στο Κατάκολο από την - "Πρωτοβουλία Ηλείας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων"

Περιβαλλον

Στο  πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Δράσης (20/9) για τις επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής, η "Πρωτοβουλία Ηλείας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων" πραγματοποίησε στη μαρίνα Κατακόλου ενημερωτική εκδήλωση – προβολή ντοκιμαντέρ σχετικά με τις εξορύξεις Υ/Α .
Όπως είναι γνωστό, στις 20 Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται και ο τυπικός χρόνος της Δημόσιας Διαβούλευσης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της Α΄ Φάσης του σχεδιαζόμενου έργου υποθαλάσσιας εξόρυξης στο Κατάκολο (οικόπεδο 10).


Τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν την κύρια αιτία πρόκλησης της κλιματικής κρίσης που εξελίσσεται και επηρεάζει σχεδόν κάθε γωνιά του πλανήτη.

Την καταψήφιση των συμβάσεων παραχώρησης δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε Κρήτη και Ιόνιο, που κατατέθηκαν στη Βουλή, ως εθνικά επιζήμιων, έχουν ζητήσει με επιστολή τους https://www.wwf.gr/images/pdfs/WWF_Greenpeace_epistoli_pros_voyleytes_gia_symbaseis_ydrogonathrakon.pdf  προς τα κόμματα και τους βουλευτές οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, WWF Ελλάς και Greenpeace. 

 

Η κύρωση των συμβάσεων συμπίπτει χρονικά με τη Διάσκεψη του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα και τις μαθητικές κινητοποιήσεις παγκοσμίως κατά της κλιματικής κρίσης.

Την Παρασκευή 20/9/2019 εκατομμύρια άνθρωποι από το Σίδνεϊ έως το Δελχί και από το Λονδίνο μέχρι τη Νέα Υόρκη διαδήλωσαν για την κλιματική αλλαγή. Σε όλο τον κόσμο πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 5.000 κινητοποιήσεις, με αυτή στη Νέα Υόρκη να προδιαγράφεται η σημαντικότερη, με 1,1 εκατομμύριο μαθητές από 1.800 δημόσια σχολεία, οι οποίοι είχαν  πάρει άδεια από τις αρχές να μην παρακολουθήσουν  τα μαθήματά τους.

Η Ελλάδα συντονίστηκε με την παγκόσμια κινητοποίηση και συμμετείχε με τη σειρά της καλώντας σε αντίστοιχες πορείες στην Αθήνα και σε άλλες  περιοχές.

 Στην Αθήνα πραγματοποιήθηκαν με εντυπωσιακή συμμετοχή και παλμό δύο διαδηλώσεις – διαμαρτυρίες από μαθητές - η δράση των μαθητών εντάσσεται στο πλαίσιο του παγκόσμιου μαθητικού κινήματος, Fridays For Future, που διαμαρτύρεται για την ανεπαρκή αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης - και την Πρωτοβουλία Ενάντια στην Περιβαλλοντική Καταστροφή και την Κλιματική Αλλαγή.

Ενημερωτική εκδήλωση στο Κατάκολο

Η ενημερωτική εκδήλωση που διοργάνωσε  «Πρωτοβουλία Ηλείας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων» περιλάμβανε συζήτηση και  οπτικό υλικό από την δράση των μελών του Blue Panda, του νέου καραβιού του WWF, που πραγματοποιήθηκε  το διάστημα 20 - 30 Ιουλίου 2019 σε συνεργασία με τοπικές ομάδες και κατοίκους της Ζακύνθου, της Ιθάκης και της Κεφαλονιάς ενάντια στις απειλές που αντιμετωπίζει σήμερα η θαλάσσια ζωή, όπως είναι οι εξορύξεις πετρελαίου και η πλαστική ρύπανση

 

 

Έγινε προβολή του εξαιρετικού ντοκιμαντέρ "Μπαζιλικάτα", περιοχή της νότιας Ιταλίας, όπου έχει πραγματοποιηθεί παρεμφερής με τη σχεδιαζόμενη στο Κατάκολο εξόρυξη Υ/Α και οι κάτοικοι έχουν βιώσει τις συνέπειες αυτής.
 Στη συνέχεια προβλήθηκε το πολυβραβευμένο  ντοκιμαντέρ " Το αίμα του Κουάν Κουάν" του "Εξάντα" από τα παρθένα δάση του Αμαζονίου, όπου συντελείται ένα ανείπωτο έγκλημα διαρκείας λόγω ρίψης τοξικών πετρελαϊκών αποβλήτων και διαρροές αργού πετρελαίου.

 

 

Καταστροφή από τα πετρέλαια στην Ηλεία(;) αλά Μπαζιλικάτα στην Ιταλία

 

Ένα ταξίδι στις κοιλάδες πετρελαίου

 

Η επαρχία Μπαζιλικάτα στη Νότια Ιταλία είναι μια περιοχή με σπάνια φυσική ομορφιά και πλούσια ιστορία. Εκεί βρίσκεται και η Ματέρα  μια μικρή πόλη που χαρακτηρίζεται ως  η «Καππαδοκία της Ιταλίας» και κλείνει στους τοίχους και στις σπηλιές της, τα περίφημα Sassi di Matera,  ολόκληρη την ιστορία της ανθρώπινης ύπαρξης πάνω στον πλανήτη αφού τα παλαιότερα ευρήματα φθάνουν στην Παλαιολιθική Εποχή.

 

Από το 1993 οι Βράχοι της Ματέρας συμπεριλαμβάνονται και στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ως εξαιρετικό δείγμα τρωγλοδυτικής εγκατάστασης στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, απόλυτα προσαρμοσμένης στο έδαφος και το οικοσύστημα, στην οποία ανακαλύφθηκαν ίχνη αντιπροσωπευτικά σημαντικών σταδίων της ανθρώπινης ιστορίας και εξέλιξης.

 

Η επαρχία της Μπαζιλικάτα  είναι η πιο ορεινή περιοχή της νότιας Ιταλίας, και η οικονομία της περιφέρειας βασίζεται στην καλλιέργεια σιτηρών, πατατών, ελιών και αμπελιών, ενώ υπάρχουν και πολλές βιομηχανίες, παρόλα αυτά οι κάτοικοί της  έχουν κουραστεί από το ότι η περιοχή τους κατάντησε «ο σκουπιδοτενεκές της Ιταλίας».

 

 

Η εξόρυξη πετρελαίου στην Μπαζιλικάτα στάθηκε κυριολεκτικά «μάνα εξ’ουρανού». Αλλά όχι για όλους…

Το πετρέλαιο που εξορύσσεται στην Μπαζιλικάτα καλύπτει το 6% των εθνικών αναγκών αλλά η Ιταλία και όλη η Μπαζιλικάτα δεν έχουν κανένα, μα κανένα, όφελος ενώ χιλιάδες πολίτες τρελαίνονται με την ιδέα ότι, κάθε ημέρα, καταληστεύονται οι φυσικοί τους πόροι και αρρωσταίνουν εισπνέοντας τις αναθυμιάσεις της υπόγειας κόλασης.

 

Τα τεράστια οφέλη από το πετρέλαιο, πλούτος και νομισματική ρευστότητα, αφορούν ελάχιστα άτομα ανά χώρα,  που αντιστοιχούν σε αρρώστια, καρκίνους, ρύπανση, φτώχεια, διαφθορά, ανεργία, υποτίμηση περιουσιακών στοιχείων, απώλεια παραγωγικότητας, μετανάστευση και οργή για τους υπόλοιπους.

 

Το πετρέλαιο δεν έφερε δουλειές. Μηχανικοί, διευθυντικά στελέχη και ειδικοί των εταιρειών εξόρυξης ήταν ήδη προσωπικό τους. Χρησιμοποιήθηκε μόνο λίγο απλό εργατικό προσωπικό, το οποίο έμεινε γρήγορα χωρίς δουλειά μόλις τελείωσαν τα έργα της προετοιμασίας των εξορύξεων.

 


Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης είναι τα χαμηλότερα στο κόσμο: το 7% μισού διεσεκατομμυρίου τον χρόνο. Το κόλπο είναι στις συμβάσεις: για όλο το διάστημα που η παραγωγή θα είναι μικρότερη των 100 χιλιάδων βαρελιών την ημέρα, το ΕΝΙ – Εθνικός Οργανισμός Υδρογονανθράκων - δεν θα πληρώνει περισσότερο από το 7%.

 

Όλοι οι κάτοικοι των ενδιαφερόμενων περιοχών αναρωτιούνται: Πόσο είναι το κέρδος αυτών των ανθρώπων; Που πάνε αυτά τα χρήματα; Είναι αυτοί στους οποίους έμειναν και μένουν μόνο η δυσωδία και οι υποτιμημένες περιουσίες δίχως να υπολογίζονται αυτά που έχουν ήδη χαθεί: το μεγαλείο του χώρου τους, ο πλούτος της φύσης τους και η κερδοφορία των γεωργικών τους δραστηριοτήτων.

 

 Το πετρέλαιο έφερε μόνο καταστροφή, ελάχιστους εκατομμυριούχους και για τους λοιπούς φτώχεια και μετανάστευση.



«Το αίμα του Κουάν Κουάν»

 

Στα παρθένα τροπικά δάση του Αμαζονίου, της περιοχής με την μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στον πλανήτη, συντελείται ένα ανείπωτο έγκλημα διαρκείας κατά της ανθρωπότητας.

Αυτό το ντοκιμαντέρ – το  δεύτερο του Γιώργου Αυγερόπουλου με την ίδια θεματική μετά το βραβευμένο «Δέλτα, Οι βρώμικες δουλειές του Πετρελαίου» - είναι αφιερωμένο στις φυλές Tetetes και Sansahuaris. Οι φωνές τους σίγησαν για πάντα στην αυγή του 21ου αιώνα εξαιτίας της… «ανάπτυξης» στην περιοχή.

 
   

Για αιώνες η Αμαζονία του Εκουαδόρ ήταν ένα απροσπέλαστο μέρος. Και όμως, στα βάθη της ζούγκλας οκτώ φυλές ιθαγενών ζούσαν σε αρμονία με το περιβάλλον.

 Αλλά στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 όλα άλλαξαν

Κάτω από την πυκνή ζούγκλα ανακαλύφθηκε πως υπάρχει ένας υπόγειος ωκεανός πετρελαίου, ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα της Λατινικής Αμερικής.
Έτσι το 1964, η περιοχή άρχισε να γεμίζει με λευκούς.

Οι υπάλληλοι της Texaco, όταν είδαν τους Ινδιάνους εκεί, θέλησαν να τους δώσουν φαγητό. Τους έδωσαν ένα πιάτο ρύζι με τρία κουτάλια για να φάνε. Εκείνοι αφού έφαγαν, πήραν το πιάτο και τα κουτάλια και έφυγαν.

Με αυτόν τον τρόπο η  Αμαζονία του Εκουαδόρ ήρθε σε επαφή με την «ανάπτυξη» και το Δυτικό πολιτισμό. Σήμερα οι Κοφάν λένε πως οι πετρελαιοπηγές στις περιοχές τους  διαπραγματεύτηκαν για ένα πιάτο ρύζι και τρία κουτάλια.


Μετά ήρθαν οι άποικοι. Το κράτος πριμοδοτούσε όποιον ήθελε να πάει ανατολικά, στην αφιλόξενη ζούγκλα, με 50 εκτάρια τροπικού δάσους. Να το αποψιλώσουν και να το καλλιεργήσουν. Ήρθαν χιλιάδες από όλο το Εκουαδόρ. Νέες πόλεις ξεφύτρωσαν. Ήταν φτωχοί μιγάδες και μαύροι γεμάτοι ελπίδες,  που έψαχναν γη και δουλειά στη νέα βιομηχανία. Σήμερα υπάρχουν χιλιάδες απογοητευμένοι φτωχοί.

 

 Τα ζώα και τα ψάρια πέθαιναν, το κυνήγι λιγόστευε και πρωτόγνωρες αρρώστιες θέριζαν τον πληθυσμό.

Η ζούγκλα γέμισε με εκατοντάδες δεξαμενές στις οποίες η Texaco πετούσε τα τοξικά απόβλητα της άντλησης. Χωρίς καμία στεγανοποίηση και με την βοήθεια των τροπικών καταιγίδων τα απόβλητα διέρρευσαν στο περιβάλλον, ενώ είχε ανακαλυφθεί ο τρόπος της ασφαλούς επαναδιοχέτευσης στο υπέδαφος. Παρόλα αυτά στο Εκουαδόρ δεν εφαρμόστηκαν αυτές οι μέθοδοι. Και ο λόγος είναι απλός. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονόμησαν 4 δις δολάρια.

 

Υπολογίζεται από τις οικολογικές οργανώσεις, ότι η Texaco πέταξε με αυτόν τον τρόπο στο περιβάλλον 18 ½ δις γαλόνια τοξικών πετρελαϊκών αποβλήτων, χωρίς να λογαριάζονται σε αυτό το νούμερο, τα βαρέλια αργού που ξέφυγαν απευθείας στη ζούγκλα από διαρροές ή ατυχήματα. Βρισκόμαστε σύμφωνα με κατήγορους της Texaco, μπροστά στην μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή του πλανήτη.

 

Η κρατική εταιρεία που ανέλαβε μετά την Texaco, η Petroecuador φαίνεται πως κληρονόμησε εκτός από τις εγκαταστάσεις και όλες τις κακές πρακτικές της πολυεθνικής. Η διαρροές είναι συνεχείς και οι ανοιχτές δεξαμενές εξακολουθούν να μολύνουν το υπέδαφος.  

 Στην κοινότητα Νταιγιούμα  οι κάτοικοι τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν για την ρύπανση της περιοχή τους και να κλείσουν τους δρόμους που οδηγούν σε ένα από τα μεγαλύτερα πετρελαιοφόρα πεδία της χώρας. Η διαμαρτυρία κατεστάλη βίαια και ο πρόεδρος χαρακτήρισε τους κατοίκους «τρομοκράτες που παίζουν με το ψωμί όλων των Εκουαδοριάνων».

Σήμερα οι δείκτες καρκίνου στην περιοχή είναι αυξημένοι κατά 147% σε σχέση με άλλες επαρχίες της χώρας όπου δεν γίνονται πετρελαϊκές δραστηριότητες.

 

Οι ιθαγενείς και οι άποικοι της Αμαζονίας ενωμένοι διεκδικούν 16 δις δολάρια αποζημίωση από την Texaco για την καταστροφή που τους προκάλεσε. Η δίκη που άρχισε το 1993 μπήκε στο 15 χρόνο της. Είναι η μεγαλύτερη δίκη για το περιβάλλον στην παγκόσμια ιστορία. Μία μάχη ανάμεσα στο οικονομικό συμφέρον και την ανθρώπινη ζωή, ανάμεσα σε «νομικά πρόσωπα» και πρόσωπα υπαρκτά που νιώθουν πόνο και οργή για την αδικία.

 

Την συνόψισε με την σοφία της δικής του κοσμοθεωρίας ο Σαμάνος των Cofan:
«Πάντα το κράτος μιλά για ανάπτυξη, για μια καλύτερη ζωή, για αυτό οι πετρελαϊκές βγάζουν καθημερινά πετρέλαιο. Αλλά για μας, δεν τους καίγεται καρφί. Βάζουν εκρηκτικά και δυναμίτες στη γη, μολύνουν με χημικά τη φύση, και έτσι μας σκοτώνουν τον Κουάν Κουάν ρουφώντας το αίμα του. Ο θεός μας πεθαίνει και δεν έχουμε κυνήγι όπως παλιά. Ζούμε με αρρώστιες και με λίγη τροφή.»

 

 

 

Αναδημοσίευση - Ναυμαχία της Ναυπάκτου (7 Οκτωβρίου 1571)

Ιστορία

Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (ιταλ. Battaglia di Lepanto) ήταν μία σύγκρουση στά πλαίσια του Δ' Βενετοτουρκικού Πολέμου, και είναι μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες στην παγκόσμια ιστορία. Αποτελεί, δε, ακόμη και ιστορικό σταθμό στη ναυτική τακτική, καθώς και στη ναυπηγική.

Με την ονομασία Ναυμαχία της Ναυπάκτου παρέμεινε στην ιστορία η ναυμαχία που έλαβε χώρα στις 7 Οκτωβρίου του 1571, αφ' ενός μεν μεταξύ των ενωμένων στόλων της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένουας, των Ιπποτών της Μάλτας, του δουκάτου της Σαβοΐας, του δουκάτου του Ουρμπίνο, του μεγάλου δουκάτου της Τοσκάνης και του Πάπα υπό την ονομασία Lega Santa (Ιερή Ένωση), αφ' ετέρου δε του ενιαίου στόλου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην είσοδο του Πατραϊκού Κόλπου -κοντά στις νήσους νότιες Εχινάδες και στο Ακρωτήριο Σκρόφα. Η ονομασία της, δε, προήλθε όχι από την πόλη της Ναυπάκτου, αλλά από την ονομασία (θέση) του Κόλπου που έγινε η ναυμαχία, επειδή τότε ολόκληρος ο Κόλπος ονομαζόταν από τους Ενετούς "Κόλπος της Ναυπάκτου". Οι Δυτικοί ιστορικοί χρησιμοποιούν την ονομασία Ναυμαχία του Λεπάντο (Naval Battle of Lepanto) από το μεσαιωνικό όνομα της πόλης.[3]

Μετά τη κατάληψη της Κύπρου από τον Σουλτάνο Σελήμ Β΄, τον Αύγουστο του 1570, και τις επακόλουθες από τους Τούρκους σφαγές των παραδοθέντων Ενετών, αλλά και μετά την προκλητική στάση των Οθωμανών έναντι των χριστιανικών κρατών, άρχισαν τότε, με την πρωτοβουλία του μετέπειτα Αγίου Πάπα Πίου του Ε΄, τα χριστιανικά κράτη και μάλιστα η Ισπανία και η Βενετία, να συνάπτουν συμμαχίες για κοινές πολεμικές ενέργειες κατά των Οθωμανών, που απέβλεπαν κυρίως στη διάλυση του οθωμανικού στόλου και στην απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών.

Συγκρότηση στόλων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτσι, οι πλείστες δυνάμεις του συγκροτηθέντος συμμαχικού υπερ-στόλου των δυτικών χριστιανικών κρατών διατέθηκαν από τη Βενετία, που ήταν η περισσότερο πληγείσα στις κτήσεις της, ενώ στον στόλο της Ισπανίας συνενώθηκαν οι στόλοι της Νεάπολης και Σικελίας, που υπάγονταν σ' αυτήν, καθώς και ο στόλος της Γένουας με τα σκάφη του Πάπα. Του ενετικού στόλου, που ήταν διαιρεμένος σε δύο μοίρες, ηγούνταν οι ναύαρχοι Σεμπαστιάνο ΒενιέρΜάρκο Κουερίνι και Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο, του παπικού στόλου ο ναύαρχος Μαρκαντόνιο Κολλόνα, του γενουατικού ο ναύαρχος Τζαναντρέα Ντόρια και τέλος του ισπανικού ο αδελφός του Βασιλέως της Ισπανίας Δον Ιωάννης ο Αυστριακός (Don Juan d' Austria), υπό την αρχηγία του οποίου τέθηκε όλος ο στόλος. Έτσι, στα μέσα του 1571 ο στόλος αυτός συγκεντρώθηκε στη σικελική Μεσσήνη.
Στις 17 Σεπτεμβρίου ο συμμαχικός στόλος, που αριθμούσε 6 Γαλεάσσες και Γαλέρες (σύνολο 212 πλοία), απέπλευσε από τη Μεσσήνη για τα ελλαδικά ύδατα, προς συνάντηση του οθωμανικού στόλου, μεταφέροντας δύναμη πεζικού περίπου 28.000 ανδρών: 10.000 Ισπανούς απλού πεζικού άριστης ποιότητας, 7.000 Γερμανούς και Κροάτες, 5.000 Ιταλούς μισθοφόρους πληρωμένους από την Ισπανία και 5.000 Βενετούς στρατιώτες. Στις 26 Σεπτεμβρίου ο συμμαχικός στόλος κατέπλευσε στην Κέρκυρα, όπου μετά από μικρή ανάπαυση απέπλευσε προς Νότο, όπου και παραπλέοντας την ηπειρωτική ακτή και φθάνοντας στις Εχινάδες νήσους του Κόλπου της Ναυπάκτου έγινε αντιληπτός ο οθωμανικός στόλος.

Οι οθωμανικές γαλέρες επανδρώνονταν από 13.000 έμπειρους ναύτες, γενικά από ναυτικά έθνη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ονομαστικά από Βέρβερους, Έλληνες, Σύρους και Αιγύπτιους, καθώς και 34.000 στρατιώτες. Έπλεε κι εκείνος προς συνάντηση του χριστιανικού. Αποτελείτο από 222 πολεμικές γαλέρες και 56 γαλιότες και μερικά μικρότερα πλοία. Αρχιναύαρχος του οθωμανικού στόλου ήταν ο Καπουδάν πασάς Αλή Ζαζέ μουεζίν, έχοντας υπ' αυτόν τον αρνησίθρησκο Ναπολιτάνο Μπέη του Αλγερίου Ουλούτς Αλή και τον Μπέη της Αλεξανδρείας Μεχμέτ Σιρρόκο.

Η διάταξη των στόλων, αναπαράσταση του 1574

Οι δύο στόλοι βρέθηκαν «εν αλλήλοις» (συναντήθηκαν) στις 7 Οκτωβρίου, οπότε και έλαβαν αμφότεροι παράταξη μάχης (τάξη μάχης). Το κέντρο του συμμαχικού στόλου κατείχε ο Δον Ιωάννης, τη διοίκηση της αριστερής πτέρυγας της παράταξης ανέλαβε ο Ενετός ναύαρχος Βαρβαρίγος, της δε δεξιάς ο Γενουάτης ναύαρχος Ντόρια, ενώ όπισθεν του κέντρου είχε παραταχθεί εφεδρική δύναμη. Αντίθετα, ο οθωμανικός στόλος απέβλεψε εξ αρχής στην κύκλωση των χριστιανικών πλοίων. Και πράγματι, ενώ φαινόταν πως είχε παρακάμψει την αριστερή πτέρυγα του συμμαχικού στόλου, επιτέθηκαν οι Ενετοί, οι οποίοι και διέσπασαν την αιγυπτιακή γραμμή, επιφέροντας την τέλεια καταστροφή της. Στην αρχική αυτή μάχη φονεύθηκαν ο Ενετός, αλλά και ο Αιγύπτιος ναύαρχος, ενώ διακρίθηκαν ιδιαίτερα τα επτανησιακά των Ενετών. Στον ίδιο χρόνο, στο κέντρο των παρατάξεων η μάχη ήταν σφοδρότερη, έφθασε μάλιστα να γίνεται "εκ του συστάδην", όταν τα πλοία άρχισαν να πλευρίζουν. Οι δε δύο ναυαρχίδες, του Δον Ιωάννη και του Καπουδάν Πασά, έφθασαν πολύ κοντά, βάλλοντας με τα τηλεβόλα τους, υπερτερούσε όμως η ισπανική, από το πυρ της οποίας φονεύθηκε ο Καπουδάν Πασάς και η ναυαρχίδα του τελικά κατελήφθη. Στη δεξιά όμως πτέρυγα υπερτερούσαν τα αλγερινά πλοία και, προσπαθώντας να τα περικυκλώσουν, τα πλοία του Ντόρια αναγκάσθηκαν ν' ανοιχθούν με τα ιστία (πανιά) γρήγορα στο πέλαγος, απομονώθηκαν όμως και κινδύνεψαν. Τότε έσπευσαν προς βοήθειά του τα εφεδρικά πλοία της δεύτερης γραμμής, που ανέκοψαν τα αλγερινά και τα έτρεψαν σε υποχώρηση.

Έτσι η ναυμαχία αυτή έληξε με πλήρη νίκη των συμμαχικών πλοίων, εκ των οποίων μόνο 15 βυθίστηκαν και φονεύθηκαν περί τους 8.000 εκ των πληρωμάτων τους. Οι απώλειες του οθωμανικού στόλου ήταν τεράστιες, μόλις 40 πλοία εκ των 273 διέφυγαν την καταστροφή ή την αιχμαλωσία, υπό τον Ουλούτς Αλή ή Κιλίτζ Αλή Πασά, (όπως ήταν το μετέπειτα όνομά του), στο δε έμψυχο οι απώλειες υπολογίσθηκαν σε 30.000 νεκρούς και 15.000 αιχμαλώτους εκ των οποίων 1.500 ήταν Έλληνες των ελλαδικών και τουρκικών παραλίων, που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στόλο και απελευθερώθηκαν.
Την καταστροφή του τουρκικού στόλου συμπλήρωσε νυκτερινή καταιγίδα με μεγάλη τρικυμία στη θαλάσσια περιοχή, η οποία έπληξε τα τουρκικά πλοία που είχαν διαφύγει στα ανοικτά, εκ των οποίων σώθηκε μόνο η αλγερινή ναυαρχίδα.

Η καταστροφή του τουρκικού στόλου αναπτέρωσε το ηθικό των υπόδουλων λαών της Βαλκανικής και αποτέλεσε την αφετηρία μιας σειράς επαναστατικών και συνωμοτικών ενεργειών εναντίον των Τούρκων. Οι κινήσεις αυτές έγιναν με την ελπίδα της βοήθειας που υπόσχονταν οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της Ιεράς Συμμαχίας (Sacra Liga). Οι βοήθειες αυτές στην πραγματικότητα δεν ήλθαν ποτέ ή ήταν πενιχρές και οι επαναστατικές προσπάθειες δεν είχαν επιτυχία. Μαρτυρούν όμως τη ζωτικότητα και την έντονη εθνική συνείδηση των λαών της περιοχής και κυρίως των Ελλήνων. Οι προσπάθειες αυτές ατόνησαν μετά την έκρηξη του Τριακονταετούς Πολέμου (1618-1648), οπότε και άλλαξαν οι προτεραιότητες της πολιτικής των δυτικών δυνάμεων.[4]

Από το 1573 εκδηλώνονται συστηματικά πειρατικές επιδρομές από Μαλτέζους, Ναπολιτάνους, Ισπανούς, Κορσικανούς και Γάλλους κατά νηοπομπών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Τούρκοι προσανατολίζονται στους Έλληνες και αναθέτουν σε μικρά ελληνικά σκάφη των τουρκοκρατούμενων περιοχών τη μεταφορά των εμπορευμάτων τους. Ο αποκλεισμός από το 1592 και ύστερα ξένων πλοίων από τη Μαύρη Θάλασσα συνέβαλε στην ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας. Τα ελληνικά πλοία ήταν ασφαλέστερα, διότι τα πειρατικά σκάφη επάνδρωναν στην πλειονότητά τους Έλληνες.[5]

Η «Ναυμαχία της Ναυπάκτου», Πίνακας του Πάολο Βερονέζε, Ακαδημία Καλών Τεχνών Βενετίας
Όταν απαντηθήκανε
οι δυο χοντρές αρμάδες
βροντοκοπούν οι κανονιές
γίνεται η μέρα νύχτα
πλώρη με πλώρη σμίγουνε
κατάρτι με κατάρτι
λαμποκοπάνε τα λαμιά (=τα σπαθιά)
βροντάνε τα τρομπόνια (=τα κανόνια)
ποδάρια χέρια και κορμιά
γιομίζουν τα καράβια
σκοτώθη κι ο Αλή Πασάς (=ο ναύαρχος)
το άξιο παλικάρι
κι ο Ρήγας τη γαλεότα του (του Αλή)
τη σέρνει από τη πρύμνη.

Απόσπασμα από δημοτικό τραγούδι της Πάργας

  • Στη Ναυμαχία αυτή έλαβε μέρος ως υπαξιωματικός της γαλέρας Μαρκέσα (Marquesa) ο μετέπειτα διάσημος Ισπανός συγγραφέας Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Αν και άρρωστος με πυρετό την ημέρα εκείνη, ο Θερβάντες πολέμησε και πληγώθηκε τρεις φορές από σφαίρα, δύο στο στήθος και μία που του άφησε μόνιμη αναπηρία στο αριστερό του χέρι. Στο «Ταξίδι στον Παρνασσό» (1614) αναφέρει ότι στη Ναύπακτο αχρηστεύτηκε το αριστερό του χέρι «προς δόξαν του δεξιού» (υπαινισσόμενος την κατοπινή επιτυχία του πρώτου μέρους του Δον Κιχώτη). Ο Θερβάντες πάντα ένοιωθε υπερήφανος για τη συμμετοχή του στη Ναυμαχία και πίστευε ότι είχε λάβει μέρος στην πιο ένδοξη μάχη που είδαν ή θα δουν οι αιώνες[6] (που όπως αποδείχθηκε ιστορικά δεν είχε άδικο), ενώ συμπλήρωνε σε κείμενό του γι' αυτήν: «Την ημέρα εκείνη διαλύθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο η μέχρι τότε υφιστάμενη πεποίθηση ότι οι Τούρκοι ήταν στη θάλασσα αήττητοι».[7] Δυστυχώς, όμως, οι τότε Ηγεμόνες άργησαν πολύ να επωφεληθούν των νέων αυτών δυναμικών, που παρουσίασε εκείνη η ναυμαχία, σε αντίθεση με τη ναυτική τέχνη και βεβαίως τη ναυπηγική, που έσπευσαν αμέσως να προσαρμοστούν επ' αυτών.
  • Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου υπήρξε το τέλος των κωπήλατων πολεμικών πλοίων και η ανατολή των ιστιοφόρων στους κατά θάλασσα αγώνες. Μια ιστορική διαδρομή 2.500 ετών και πλέον, του κουπιού, που είχε ξεκινήσει από την Αργοναυτική εκστρατεία, έφθασε στο τέλος της, για να δώσει τη σειρά του στο πανί ως κύριο μέσο πρόωσης, που βεβαίως είχε ξεκινήσει εξ ανάγκης στα εμπορικά πλοία, λόγω των μεγάλων αποστάσεων που έπρεπε να καλύψουν, αλλά που δεν είχε δοκιμασθεί για περιορισμένες κατ' έκταση ναυμαχίες. Σε αυτήν την τότε σύγχρονη εξέλιξη, η ναυτική τέχνη και η ναυπηγική προσαρμοζόμενες, άρχισαν να παρουσιάζουν τεράστια ιστιοφόρα, για να καταλήξουν στα λεγόμενα Δίκροτα και Τρίκροτα, που θα καλύψουν ανάγκες των επόμενων πέντε αιώνων, προκειμένου και αυτά να υποκλιθούν στη νεότερη γενιά του ατμού και του σιδήρου. Η ναυμαχία αυτή σήμανε, επίσης ,το τέλος των επιδιώξεων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για μιαν έξοδο στον Ατλαντικό.
  1. ↑ Άλμα πάνω, στο:1,0 1,1 Geoffrey Parker, The Military Revolution, σσ. 87—88
  2.  Rodgers, William Ledyard (1939). Naval Warfare Under Oars, 4th to 16th Centuries: A Study of Strategy, Tactics and Ship Design. United States: Naval Institute Press. σελ. 175. ISBN 978-0-87021-487-5.
  3.  Ρήγκαν Τζέρρι, σ. 5, 2007, εκδόσεις Κασταλία
  4.  «I.K. Χασιώτης, " Ο αρχιεπίσκοπος Αχρίδος Ιωακείμ και οι συνωμοτικές κινήσεις στη Βόρειο Ήπειρο (1572-1576)", περιοδικό "Μακεδονικά", τομ. 6, 1964, σελ. 237.» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016.
  5.  Αλεξάνδρα Κραντονέλλη, "Η σημασία της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου στην ανάπτυξη της Ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, στο: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών-Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, Μνήμη Δ.Α. Ζακυθινού, μέρος Α', επιμ.Ν.Γ.Μοσχονάς, Σύμμεικτα τ.9 (1994)σελ.273-275
  6.  «Δον Κιχώτης» μέρος Β΄, εισαγωγή.
  7.  C. Qualia, Cervantes, Soldier and Humanist, 1

Επιπλέον βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Τάκη Παπανικολάου, «Ωδή στον Δον Ζουάν τον Αυστριακό και το Παράπονο του Θερβάντες», εκδόσεις Αντωνίου Ν. Σάκκουλα Ε.Ε, 2020
  • Αλεξάνδρα Κραντονέλλη, «Η σημασία της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου στην ανάπτυξη της Ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, στο: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών-Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, Μνήμη Δ.Α. Ζακυθινού, μέρος Α΄, επιμ. Ν. Γ. Μοσχονάς, Σύμμεικτα τ.9 (1994) σελ. 269-284

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • [1] Η ναυμαχία της Ναυπάκτου: Σταυροφορία εναντίον των Οθωμανών στις ελληνικές θάλασσες του 16ου αιώνα
  • Animated https://www.youtube.com/watch?v=WT8G17HQFpA
  • Αναπαράσταση Ναυμαχίας Ναυπάκτου https://vimeo.com/140628349
  • [2] Δρ Παναγιώτης Δ. Καγκελάρης: Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (7 Οκτωβρίου 1571) - Η ελληνική συμμετοχή και ο ρόλος της Κεφαλονιάς, Η Κεφαλονίτικη Πρόοδος, περίοδος Γ’, τεύχος 3, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2021

Αναδημοσίευση - Σεπτεμβριανά: Οι τελευταίες ημέρες του Βυζαντινού Κράτους

Ιστορία

Καθ’ οδόν προς την Κωνσταντινούπολιν, όπου επρόκειτο να λάβη μέρος εις το εκεί Διεθνές Βυζαντινολογικόν Συνέδριον ως εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου της Βιέννης, ο υφηγητής κ. Π. Κ. Ενεπεκίδης διέκοψε το ταξίδι του εις την Ελληνικήν πρωτεύουσαν, μη θελήσας ο διαπρεπής επιστήμων να συμμετάσχη εις το εν λόγω Συνέδριον κατόπιν των όσων έλαβαν χώραν εις την Κωνσταντινούπολιν (σ.σ. τα διαβόητα Σεπτεμβριανά).

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/09/06/istoriko-arxeio/septemvriana-oi-teleytaies-imeres-tou-vyzantinou-kratous/

Αναδημοσίευση - Σαν σήμερα η έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου - Η γερμανική εισβολή στην Πολωνία

Ιστορία

Γερμανική εισβολή στην Πολωνία

 
 
 
 
Γερμανική εισβολή στην Πολωνία
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Χρονολογία 1 Σεπτεμβρίου 1939 - 6 Οκτωβρίου 1939
Τόπος Πολωνία
Αίτια Αντιπαράθεση Γερμανίας και Πολωνίας για τον Πολωνικό Διάδρομο και το Ντάντσιχ
ιμπεριαλιστικές γερμανικές και σοβιετικός βλέψεις στην περιοχή.
Στόχοι Υλοποίηση του Συμφώνου Μολότωφ - Ρίμπεντροπ
Έκβαση Αποφασιστική γερμανική και σοβιετική νίκη,
Τέταρτος Διαμελισμός της Πολωνίας,
Έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Δυνάμεις

Γερμανία:
60 Μεραρχίες και 6 Ταξιαρχίες:
1.500.000 πεζικό
2.750 τάνκς
2.315 αεροσκάφη
9.000 πυροβόλα
Σλοβακία:
3 Μεραρχίες:
51.306 πεζικό
Σοβιετική Ένωση:
+33 Μεραρχίες και +11 Ταξιαρχίες:
466.516 πεζικό
4.736 τάνκς
3.300 αεροσκάφη
4.959 πυροβόλα

Σύνολο: +2.000.000
Πολωνία:
39 Μεραρχίες και 16 Ταξιαρχίες:
950.000 πεζικό
880 τάνκς
400 αεροσκάφη
4.300 πυροβόλα
Απολογισμός

Γερμανία:
16.343 νεκροί
30.300 τραυματίες
3.500 αγνοούμενοι
350-400 τάνκς καταστράφηκαν
300 αεροσκάφη καταστράφηκαν
300 αεροσκάφη υπέστησαν βαρειές ζημιές
Σλοβακία:
37 νεκροί
114 τραυματίες
11 αγνοούμενοι
Σοβιετική Ένωση:
3.858 ή 5.327 νεκροί, τραυματίες και αγνοούμενοι

Σύνολο: 54.163 ή 55.633

Πολωνία:
66.000 νεκροί
133.700 τραυματίες
694.000 αιχμάλωτοι

Σύνολο:893.700

Η εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 1939 και ουσιαστικά σηματοδότησε την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η εισβολή πραγματοποιήθηκε μία εβδομάδα μετά την υπογραφή του συμφώνου Ρίμπεντροπ-Μολότωφ μεταξύ Γερμανίας και Σοβιετικής Ένωσης. 17 ημέρες μετά την έναρξη της γερμανικής εισβολής, και στα πλαίσια του συμφώνου αυτού, ακολούθησε η σοβιετική εισβολή. Στις 6 Οκτωβρίου 1939 η Πολωνία είχε πλέον υποταχθεί πλήρως.

Ιστορικό υπόβαθρο

Γιούζεφ Πιουσούτσκι (μέσον, με το μουστάκι) και Γιόζεφ Γκέμπελς. Βαρσοβία, 15/06/1934

Μια από τις πρώτες ενέργειες του Χίτλερ, όταν ανέλαβε την εξουσία, σχετικά με την εξωτερική πολιτική του ήταν η σύναψη αμοιβαίας δεκαετούς συμφωνίας μη επίθεσης με την Πολωνία (Βερολίνο, 26 Ιανουαρίου 1934). Ο τότε ηγέτης της Πολωνίας Γιούζεφ Κλέμενς Πιουσούτσκι δεν έτρεφε ιδιαίτερη συμπάθεια για τον Χίτλερ, ήθελε, όμως, να εξασφαλίσει τη χώρα του από οποιαδήποτε εξωτερική απειλή, ενώ δεν έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση για την εξωτερική πολιτική που ακολουθούσαν στην Ευρώπη οι Γάλλοι και οι Βρετανοί. Αυτός ήταν που επέβαλε τον Γιόζεφ Μπεκ (Josef Beck) ως Υπουργό Εξωτερικών και τον Στρατάρχη Ρυτζ - Σμίγκλυ (Rydz-Smigly) ως διάδοχό του ηγέτη των Ενόπλων Δυνάμεων. Το 1934 διαπιστώνεται ότι ο Πιλσούντσκι έχει προσβληθεί από καρκίνο του ήπατος. Καλεί επειγόντως τον Μπεκ και του καθορίζει τη φύση των πιθανών κινδύνων τόσο από την ΕΣΣΔ όσο και από τη Ναζιστική Γερμανία, ενώ του υπερτονίζει την ανάγκη να διατηρήσει τη Συμμαχία της χώρας με τη Γαλλία με κάθε θυσία και, αν μπορέσει, να προσελκύσει σε αυτή τη Συμμαχία και τη Βρετανία.[1] Ο Πιλσούντσκι πεθαίνει στις 12 Μαΐου 1935.

Η κίνηση αυτή δεν έγινε δεκτή με ιδιαίτερη θέρμη από πολλούς Γερμανούς, που δεν είχαν ξεχάσει το γεγονός ότι η Πολωνία, σύμφωνα με την Συνθήκη των Βερσαλλιών, είχε υπό την κατοχή της περιοχές όπως η Ανατολική Πρωσία, η Άνω Σιλεσία και η Βάρτα, τις οποίες πολλοί θεωρούσαν γερμανικές, επειδή είχαν, στην πλειοψηφία, πληθυσμό γερμανικής καταγωγής. Η κίνηση αυτή του Χίτλερ δεν αποσκοπούσε, φυσικά, στην διατήρηση της ειρήνης (εξάλλου υπήρχε η μόνιμη διένεξη για τον Διάδρομο του Ντάντσιχ ανάμεσα στις δύο χώρες). Απώτερος στόχος ήταν η εξουδετέρωση της πιθανής γαλλοπολωνικής συμμαχίας πριν προλάβει η Γερμανία να ολοκληρώσει τον επανεξοπλισμό της.[2]

Η Πολωνία της εποχής προβάλλει ως διάδοχο κράτος της Γαλλίας. Θεωρώντας εαυτήν πανίσχυρη προβάλλει αξιώσεις για τη Μαδαγασκάρη (γαλλική αποικία) υποστηρίζοντας ότι "τα αναπτυσσόμενα κράτη έχουν δικαίωμα σε μια παγκόσμια ανακατανομή". Οι Πολωνικές αυτές θέσεις, όπως και η εν γένει στάση της Πολωνίας υπαγορεύονται από τις στρατιωτικές επιτυχίες του Πιλσούντσκι εναντίον του Στρατού των Μπολσεβίκων στις αρχές της δεκαετίας του 1920, (οι οποίες αρχικά δεν του αναγνωρίστηκαν). Στη στάση αυτή συμβάλλουν η Γαλλία και η Βρετανία, που συνάπτουν συμμαχία με την Πολωνία, θεωρώντας την "κράτος - μαξιλάρι" σε ενδεχόμενη επίθεση τόσο της ΕΣΣΔ όσο και της Γερμανίας και ακολουθούν τη λεγόμενη "πολιτική κατευνασμού" απέναντι στην ολοένα αυξανόμενη επεκτατικότητα του Χίτλερ. Ωστόσο οι ηγέτες της δεν έχουν ούτε το ανάστημα ούτε τη διορατικότητα του Πιλσούντσκι, ο οποίος, λίγα χρόνια πριν πεθάνει, διείδε τις πολιτικές εξελίξεις και εκμυστηρεύτηκε στην κόρη του: "Σε δέκα χρόνια θα έχετε πόλεμο. Εγώ δεν θα ζω τότε, αλλά αυτόν τον πόλεμο θα τον χάσετε".[3] Από την άλλη, οι στρατιωτικές του αντιλήψεις παραμένουν καθηλωμένες σε αυτές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και δυστυχώς αυτές μεταβιβάζει και στον διάδοχό του Ρυντζ - Σμίγκλυ. Έτσι, η ηγεσία της χώρας παραμένει μακάρια, παρά το γεγονός ότι ο Χίτλερ επανεξοπλίζεται, αγνοώντας τη Συνθήκη των Βερσαλλιών. Η πολιτική κατευνασμού των Δυτικών κορυφώνεται το 1938, οπότε και υπογράφεται η Συμφωνία του Μονάχου.

Η Πολωνία καρπώνεται ένα μικρό τμήμα της τεμαχισμένης Τσεχοσλοβακίας και στις επισημάνσεις ότι μετά τους Τσεχοσλοβάκους θα έρθει η σειρά τους, απαντούν: "Δε φοβόμαστε τίποτα! Μας φοβούνται!".[4] Οι Δυτικές δυνάμεις "απαντούν" στο Σύμφωνο αυτό αναλαμβάνοντας να εγγυηθούν την εδαφική ακεραιότητα της Πολωνίας. Αυτό έχει ως συνέπεια η μακαριότητα των κυβερνώντων να συνεχιστεί και ο Πολωνικός στρατός δεν υφίσταται σοβαρό εκσυγχρονισμό. Ο Πολωνός πρεσβευτής στο Βερολίνο Λίπσκι, μολονότι έχει παρακολουθήσει μεγαλειώδεις παρελάσεις Γερμανικών αρμάτων στο Βερολίνο, διαβεβαιώνει τους προϊσταμένους του ότι ένας πόλεμος εκείνη τη στιγμή θα προκαλέσει σχεδόν επανάσταση στη Γερμανία. Από την άλλη, οι Γερμανοί κάνουν ό,τι μπορούν για να "αποκοιμίσουν" τους Πολωνούς: Ο Χέρμαν Γκέρινγκ που επισκέπτεται συχνά την Πολωνία για να κυνηγήσει, τους διαβεβαιώνει ότι η Γερμανία χρειάζεται μια ισχυρή Πολωνία για να διασφαλιστεί απέναντι σε μια μέλλουσα εισβολή της ΕΣΣΔ. Ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Ρίμπεντροπ, που επισκέπτεται τη Βαρσοβία το 1939 τους δίνει παρόμοιες διαβεβαιώσεις. Οι Πολωνοί θεωρούν, έτσι, εαυτούς ισχυρούς.

Στο μεταξύ η Πολωνία αναπτύσσεται οικονομικά. Η περίοδος 1936 - 1939 αποτελεί περίοδο εκβιομηχάνισης της χώρας με τη νέα βιομηχανική ζώνη να εγκαθίσταται μεταξύ των ποταμών Βιστούλα και Σαν. Είναι μια περιοχή 25.000 τετρ. μιλίων, που εκτείνεται από τα νότια της Βαρσοβίας μέχρι τα σύνορα της Σλοβακίας και απέχει εξίσου τόσο από τα γερμανικά όσο και από τα σοβιετικά σύνορα. Το αρχικό αυτό πλεονέκτημα εξανεμίζεται όταν η Γερμανία προσαρτά Βοημία και Μοραβία.[5] Το μέσο βιοτικό επίπεδο ανεβαίνει, η ανεργία μειώνεται σημαντικά και το πλεόνασμα των εργατικών χειρών της υπαίθρου απορροφάται από τις βιομηχανίες. Ως αποτέλεσμα επέρχεται η δημογραφική αύξηση και το 1939 η χώρα έχει πληθυσμό 35 περίπου εκατομμύρια[6]. Ωστόσο, η μόνη επάρκεια που έχει η Πολωνία είναι σε είδη διατροφής.

Το μυστικό πρωτόκολλο του Συμφώνου Ρίμπεντροπ - Μολότωφ
Ιωσήφ Στάλιν και Γιοάχιμ φον Ρίμπεντροπ, Μόσχα, 23 Αυγούστου 1939

Οι πολιτικές εξελίξεις, όμως, υπερκαλύπτουν την Πολωνική ανάπτυξη. Στις 23 Αυγούστου 1939 υπογράφεται το σύμφωνο μη επίθεσης μεταξύ Γερμανίας - ΕΣΣΔ, γνωστό ως Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότωφ. Οι Πολωνοί δεν υποπτεύονται το μυστικό πρωτόκολλο που ακολουθεί το Σύμφωνο αυτό και που δεν είναι άλλο από τον μελλοντικό διαμελισμό της χώρας τους μεταξύ Χιτλερικής Γερμανίας και ΕΣΣΔ.

Στις αρχές του 1939 εμφανίζονται οι πρώτες ενδείξεις των χιτλερικών προθέσεων: Ο Χίτλερ, στην επέτειο ανάληψης της εξουσίας (Ιανουάριος 1933) για το 1939 αναφέρεται στον λόγο του και στο Σύμφωνο μη επίθεσης του 1934, αλλά μόνο για να πει ότι οι Πολωνοί καταπιέζουν τους γερμανικούς πληθυσμούς στη χώρα τους και η Γερμανία διαμαρτύρεται έντονα γι' αυτό. Είναι ο πρόλογος των γερμανικών απαιτήσεων: Ύστερα από σύντομο διάστημα η Γερμανία ζητά την ενσωμάτωση του Ντάντσιχ στο Ράιχ και την κατασκευή αυτοκινητόδρομου μεγάλων ταχυτήτων διαμέσου του πολωνικού τμήματος της Πομερανίας. Η Βρετανία και η Γαλλία απαντούν στις αξιώσεις αυτές με εκ νέου εγγύηση της εδαφικής ακεραιότητας της Πολωνίας. Στις 27 Μαρτίου 1939 ο Τσάμπερλεν κάλεσε την Κυβέρνησή του να υπογράψει συμμαχία με τους Πολωνούς, εν όψει της επικείμενης γερμανικής επίθεσης, και στις 31 Μαρτίου ανήγγειλλε από το βήμα της Βουλής των Κοινοτήτων πως, σε περίπτωση χρήσης όπλων από την Πολωνία με σκοπό την υπεράσπισή της, τότε η Αγγλία θα είχε την υποχρέωση να της παρέχει κάθε δυνατή υποστήριξη.[7] Από την πλευρά της Γαλλίας, η εγγύηση αυτή είναι γράμμα κενό: Η Γαλλία δεν έχει καμία διάθεση για νέο Πόλεμο, ύστερα από την πληθυσμιακή αφαίμαξη που υπέστη κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στη Βρετανία, ωστόσο, κάτι ανάλογο δεν διαφαίνεται, αν και ο Πρωθυπουργός Νέβιλ Τσάμπερλεν φαίνεται αναποφάσιστος και προσεκτικός.

Ήδη από τα τέλη Μαΐου ο Χίτλερ έχει ζητήσει από τη στρατιωτική ηγεσία να ετοιμάσει σχέδια για την εισβολή στην Πολωνία. Τους λέγει μάλιστα: "Μην περιμένετε μια επανάληψη αυτού που έγινε στην Τσεχοσλοβακία. Αυτή τη φορά, κύριοι, θα τον έχετε τον πόλεμο...".[8] Στα τέλη Αυγούστου οι Γερμανικές δυνάμεις είναι έτοιμες για εισβολή στο Πολωνικό έδαφος. Ο Χίτλερ διστάζει για λίγες μόνον ημέρες, αναζητώντας τρόπο να αποφύγει την επέμβαση των Βρετανών - είναι απόλυτα βέβαιος για την αδράνεια των Γάλλων. Ο Βρετανός πρεσβευτής Χέντερσον γράφει σχετικά: "Είμαι βέβαιος, από όσα έβλεπα στο Βερολίνο, ότι ο Χίτλερ είχε διατάξει την εισβολή στην Πολωνία τη νύχτα της 25ης προς 26η Αυγούστου, διαφορετικά δεν μπορώ να εξηγήσω όσα συνέβαιναν στη Γερμανία: Οι άδειες των στρατιωτικών είχαν ανακληθεί, τα αεροδρόμια είχαν κλείσει, οι εσωτερικές πτήσεις δεν γίνονταν, τα τρόφιμα είχε προβλεφθεί να μοιράζονται με δελτίο...".[9] Διαβλέποντας την αναποφασιστικότητα του Τσάμπερλεν αποφασίζει την εισβολή. Αναζητεί πλέον την αφορμή.

Ο Δυτικοί υπολογίζουν ότι, με βάση τον πληθυσμό της, η Πολωνία έχει περίπου 80 συγκροτημένες μεραρχίες στην ξηρά. Υπολογίζουν, επίσης, ότι διαθέτει περίπου 450 αεροσκάφη[10]. Δυστυχώς γι' αυτούς (και τους Πολωνούς) η χώρα διαθέτει περίπου τις μισές μεραρχίες συγκροτημένες, μόνο μία μηχανοκίνητη ταξιαρχία, πολλές ταξιαρχίες ιππικού, 450 αεροσκάφη, από τα οποία λίγα μπορούν να θεωρούνται σύγχρονα, αν και διαθέτει άριστα εκπαιδευμένους πιλότους: Θα το αποδείξουν διαφεύγοντας από την κατακτημένη χώρα τους και συμμετέχοντας στη Μάχη της Αγγλίας. Υπάρχουν, επίσης, περίπου 100 παλαιού τύπου θωρακισμένα, 500 αντιαεροπορικά πυροβόλα, αντί των προβλεπόμενων 2000[11] και το πυροβολικό, μολονότι αξιόλογο, είναι εξ ολοκλήρου ιππήλατο, αν και διαθέτει το εξαίρετο αντιαρματικό "Bofors" των 37 mm, το οποίο θα επιφέρει σημαντικές φθορές στις γερμανικές θωρακισμένες μονάδες. Το δίκτυο διαβιβάσεων είναι υποτυπώδες, οι εφεδρείες ανεπαρκείς, δεν υπάρχει εκ των προτέρων συγκροτημένο σχέδιο αντιμετώπισης ενδεχόμενης Γερμανικής εισβολής. Ο Πολωνικός στρατός παραμένει στα πρότυπα του Πρώτου Πολέμου και μετά την "αψιμαχία" του Γκλάιβιτς υπολογίζει ότι θα χρειαστούν 15 ημέρες στους Γερμανούς για να συγκεντρώσουν τα στρατεύματά τους. Οι ίδιοι πιστεύουν ότι έχουν ένα στρατό "αγροτικό" (το πεζικό μετακινείται με τα πόδια ή με κάρα), ευκίνητο, προσαρμοσμένο στις εδαφικές συνθήκες της χώρας. Επιπλέον, η ελλιπής συγκρότηση των πολωνικών δυνάμεων οφείλεται και σε έναν ακόμη λόγο: Θέλουν να αποφύγουν να δώσουν αφορμή στη γερμανική επιθετικότητα.

Το Πολωνικό Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει δυνάμεις ακόμη πιο ανεπαρκείς από το Γερμανικό: Διαθέτει μερικά αντιτορπιλικά, μερικά υποβρύχια και ορισμένα σκάφη υποστήριξης.

Η εισβολή

1939: Το Γερμανικό σχέδιο εισβολής στην Πολωνία και η διάταξη των αντίπαλων δυνάμεων

Αφορμή για εισβολή δεν υπάρχει και οι Ναζί αποφασίζουν να τη δημιουργήσουν, σύμφωνα με το σχέδιό τους (Operation Himmler)[12]. Τη νύκτα της 31 Αυγούστου του 1939, άνδρες της SS παίρνουν 150 κρατούμενους από το Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ, τους μεταφέρουν στον συνοριακό σταθμό διαβιβάσεων του Γκλάιβιτς και τους ντύνουν με πολωνικές στολές. Αμέσως μετά τους υποχρεώνουν να καταπιούν δηλητήριο, πυροβολούν τα πτώματα, προξενούν μικρές καταστροφές στον σταθμό, ώστε να φαίνεται ότι δέχτηκε επίθεση. Το πρώτο θύμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που μόλις θα ξεκινούσε, ήταν ο Γερμανός Franciszek Honiok, ένας 43χρονος αγρότης της Σιλεσίας, τον οποίο πράκτορες των SS συνέλαβαν στις 30 Αυγούστου[13]. Στον ασύρματο του σταθμού ένας άνδρας των SS ουρλιάζει στα Πολωνικά ότι τα στρατεύματα της Πολωνίας πρόκειται να εισβάλουν στη Γερμανία.[14] Ο διοικητής του σταθμού συνταγματάρχης Στάινμετς αρχικά δοκιμάζει να αντισταθεί στην απάτη, αλλά οι SS του απαντούν με ένα "Fuhrerbefehl!" (διαταγή του Φύρερ). Μετά τη λήψη και σχετικών φωτογραφιών, οι SS αποχωρούν.

Με αυτό τον τρόπο ο Χίτλερ μπορεί πλέον να αναγγείλει επίσημα, την 1η Σεπτεμβρίου 1939, στο Ράιχσταγκ ότι οι Πολωνοί προσπάθησαν την προηγούμενη να εισβάλουν στο Γερμανικό έδαφος και ότι η Βέρμαχτ ανταποδίδει τα πυρά που δέχτηκε στις 4:45 το πρωί. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι διαφορετική. Ο Χίτλερ έχει διατάξει την επίθεση κατά της Πολωνίας από τις 31 Αυγούστου. Η Βέρμαχτ, με βάση λεπτομερές σχέδιο που κατάρτισαν ο Βάλτερ φον Μπράουχιτς και το Επιτελείο του, με το κωδικό όνομα Fall Weiss (λευκό σχέδιο), επιτίθεται από ξηράς, θαλάσσης και αέρος στην Πολωνία. Είναι 1 Σεπτεμβρίου 1939 και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος αρχίζει στην Ευρώπη.

Γερμανικό Σχέδιο

Ομάδα Στρατιών Νότος υπό τον Γκερτ φον Ρούντστεντ : (συνολικά 21 μεραρχίες πεζικού, 3 ορεινές μεραρχίες, 4 ελαφριές μεραρχίες, 3 μηχανοκίνητες μεραρχίες και 4 μεραρχίες πάντσερ):

8η Στρατιά : 4 μεραρχίες πεζικού και 1 μηχανοκίνητη μεραρχία υπό τον Γιοχάνες Μπλάσκοβιτς επιτέθηκε στο Λοτζ.

14η Στρατιά : 6 μεραρχίες πεζικού, 2 ορεινές μεραρχίες, 1 ελαφριά μεραρχα και 2 μεραρχίες πάντσερ υπό τον Βίλχελμ Λιστ επιτέθηκε στη Κρακοβία.

10η Στρατιά: 6 μεραρχίες πεζικού, 3 ελαφριές μεραρχίες, 2 μηχανοκίνητες μεραρχίες και 2 μεραρχίες πάντσερ υπο τον Βάλτερ φον Ράιχεναου επιτέθηκε ανάμεσα προκειμένου να ανοίξει ένα κενό μεταξύ Λοτζ και Κρακοβίας. Μετά η αποστολή του ήταν να ενωθεί με τις κινητές δυνάμεις της 8ης Στρατιάς και να κατευθυνθεί στη Βαρσοβία.

Ομάδα Εφεδρειών : 5 μεραρχίες πεζικού και 1 ορεινή μεραρχία

Ομάδα Στρατιών Βορράς υπό τον Φέντορ φον Μποκ : συνολικά 16 μεραρχίες και 3 ταξιαρχίες πεζικού,1 ταξιαρχία ιππικού, 2 μηχανοκίνητες μεραρχίες, 3 μεραρχίες πάντσερ ):

3η Στρατιά: 7 μεραρχίες και 2 ταξιαρχίες πεζικού, 1 ταξιαρχία ιππικού και 1 μεραρχία πάντσερ υπό τον Γκέοργκ φον Κύχλερ επιτέθηκε από την ανατολική Πρωσία προς νότο.

4η Στρατιά: 6 μεραρχίες και 1 ταξιαρχία πεζικού, 2 μηχανοκίνητες μεραρχίες, 1 μεραρχία πάντσερ) υπό τον Γκύντερ φον Κλούγκε επιτέθηκε στο Ντάντσιχ.

Ομάδα Εφεδρειών: 3 μεραρχίες πεζικού, 1 μεραρχία πάντσερ

Σε σύνολο, οι δυνάμεις ξηράς των Γερμανών περιλαμβάνουν περίπου 1.500.000 στρατιώτες, 2.750 άρματα μάχης και 9.000 πυροβόλα κάθε διαμετρήματος (πολλά από αυτά ακόμη ιππήλατα).

Η Luftwaffe δεν διαθέτει λιγότερο επιβλητικές δυνάμεις: Υποστηρίζει την επιχείρηση με 2.315 αεροσκάφη, κατανεμημένα σε δύο αεροστόλους (Loftflotte). Συγκριτικά ασθενέστερο είναι το Πολεμικό Ναυτικό (Kriegsmarine), το οποίο υποστηρίζει με πυρά πυροβόλων της ομάδας "Ost" (=Ανατολή) τις επιχειρήσεις και καλείται να αντιμετωπίσει το, ακόμη πιο ασθενές, Πολωνικό Ναυτικό. Στο λιμάνι του Ντάντσιχ έχει αγκυροβολήσει το "εκπαιδευτικό" καταδρομικό "Σλέσβιγκ - Χόλσταϊν". Υποστηρίζει τη χερσαία επίθεση με τα πυρά των πυροβόλων του.

Το Γερμανικό καταδρομικό "Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν" ανοίγει πυρ. Λιμάνι Γκντανσκ, 1/9/1939

Η επιχείρηση δεν έχει παραμελήσει, επίσης, την "Πέμπτη φάλαγγα": Υπάρχει ευρύ κατασκοπευτικό δίκτυο για την αποκάλυψη των κινήσεων των πολωνικών δυνάμεων, ενώ οι Γερμανοί γνωρίζουν πολύ καλά τόσο το οδικό όσο και το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, αφού τα κατασκεύασαν οι ίδιοι. Υποστηρίζονται, επίσης, από τους γερμανικής καταγωγής πληθυσμούς που βρίσκονται στη χώρα (κυρίως στην περιοχή του Βάρτα (Wartherland)).

Η συνδυασμένη επίθεση αρμάτων μάχης και αεροπορίας είναι η πρώτη εφαρμογή στην πράξη της στρατηγικής που θα ακολουθήσει στο μέλλον η Βέρμαχτ: Είναι η στρατηγική του "κεραυνοβόλου πολέμου" (Blitzkrieg). Με αυτό τη στρατηγική πολέμου, οι Γερμανοί κατάφερναν σε πολύ μικρά χρονικά διαστήματα να εκμηδενίζουν τις δυνάμεις των αντιπάλων, και κατά τον Χάιντς Γκουντέριαν, στρατηγό του γερμανικού στρατού και κύριο εμπνευστή του σχεδίου του κεραυνοβόλου πολέμου, το Blitzkrieg μπορεί να διαλύσει ένα στρατό σε μία μέρα. Οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν επίλεκτες μεραρχίες τανκς, και αεροπλάνα κάθετης εφόρμησης, με τα οποία κατακερμάτισαν τις γραμμές του πολωνικού στρατού.

Δυνάμεις των Πολωνών

Οι Πολωνοί έχουν καταφέρει να κινητοποιήσουν περίπου 950.000 άνδρες (έναντι των υπολογιζόμενων 2.500.000, τους οποίους κατανέμουν σε επτά ομάδες στρατιών: Στο Μόντλιν, Στρατηγός Krukowicz-Przedrzymirski, στο Πομόρτζε, Στρατηγός Μπορτνόφσκι (Bortnowski), στο Πόζναν, Στρατηγός Κουτρζέμπα (Kutrzeba), στο Λοτζ, Στρατηγός Γιούλιους Ρόμελ (Juliusz Rómmel),[15] Κρακοβία, Στρατηγός Ζίλινγκ (Szilling), Λούμπλιν, Στρατηγός Πίσκορ (Piskor) και στην περιοχή των Καρπαθίων, Στρατηγός Φάμπριτσι (Fabrycy). Μια ομάδα από διάφορες ομάδες είναι παραταγμένη κατά μήκος του ποταμού Νάρεβ υπό τον Στρατηγό Μλοτ-Φιγιαλκόβσκι (Mlot-Fijalkowski). Οι εφεδρείες δεν έχουν ολοκληρώσει τη συγκρότησή τους. Ο Ρυντζ - Σμίγκλυ διαπράττει, έτσι, το σοβαρό σφάλμα να θέλει να υπερασπίσει το σύνολο του εθνικού εδάφους από τα δυτικά, πράγμα που διασπά τις ήδη πενιχρές δυνάμεις του. Σε σύνολο διαθέτει περίπου 39 μεραρχίες πεζικού, 11 ταξιαρχίες Ιππικού, 3 ορεινές ταξιαρχίες, δύο θωρακισμένες - μηχανοκίνητες και μερικές μικρότερες μονάδες. Διαθέτει μόνο 695 άρματα μάχης, σχετικά ελαφρά, και 52 θωρακισμένα οχήματα, ενώ 185 άρματα μάχης παραμένουν σε εφεδρεία[16].

Οι επιχειρήσεις

Junkers Ju 87
Μπιέλσκο-Μπιάουα, 3/9/1939

Μια ώρα μετά τις πρώτες επιθέσεις της Λούφτβάφε επιτέθηκε ο στρατός ξηράς. Ο Πολωνικός στρατός δεν έχει προλάβει να συγκροτηθεί πλήρως. Λειτουργώντας με τα πρότυπα του Πρώτου Πολέμου αιφνιδιάζεται ολοσχερώς από τη βιαιότητα της γερμανικής επίθεσης. Οι Πολωνοί πεζοί στρατιώτες και (λιγότερο) οι έφιπποι είναι ανίσχυροι μπροστά στα άρματα μάχης, εκτός αν διαθέτουν σημαντικό αριθμό αντιαρματικών. Η Αεροπορία δεν κτυπά τους μάχιμους σχηματισμούς, αλλά επιτίθεται στα μετόπισθεν, αποδιοργανώνοντάς τα ολοσχερώς, καταστρέφοντας αποθήκες υλικού και προκαλώντας τρόμο στους άμαχους, που ξεχύνονται στους δρόμους και φεύγουν μαζικά, προκαλώντας συμφορήσεις. Το ιππήλατο πολωνικό πυροβολικό χάνει, από τις αεροπορικές επιθέσεις, όλα του τα άλογα και, πρακτικά, εξουδετερώνεται. Είναι η πρώτη εφαρμογή της νέας γερμανικής πολεμικής τακτικής, του "πολέμου της κίνησης", του "αστραπιαίου πολέμου" (Blitzkrieg). Αντίθετα, σχετικά σημαντικές απώλειες προκαλεί στους Πολωνούς μαχητές το Γερμανικό πυροβολικό. Το ήδη πενιχρό δίκτυο διαβιβάσεων καταστρέφεται, καθιστώντας την επικοινωνία κεντρικής διοίκησης - μάχιμων μονάδων σχεδόν αδύνατη, με αποτέλεσμα τον κατατεμαχισμό των Πολωνικών δυνάμεων, εφόσον δεν υπάρχει συντονισμός.[17] Η πολωνική αεροπορία χάνει στο έδαφος ένα μέρος των αεροσκαφών της. Ορισμένα αξιόμαχα αεροσκάφη, εντούτοις, παραμένουν ενεργά για αρκετό διάστημα και, μολονότι υποδεέστερα των Γερμανικών, προκαλούν σχετικά σημαντικές απώλειες στη Λουφτβάφφε. Ως το τέλος της 3ης ημέρας της εισβολής τα βασικά στοιχεία του γερμανικού στρατού είχαν εισχωρήσει 80 χιλιόμετρα μέσα στην Πολωνία. Ως το τέλος της 1ης εβδομάδας η πολωνική κυβέρνηση εγκατέλειψε τη Βαρσοβία. Παρά τις κάποιες επιτυχημένες αντεπιθέσεις στην αρχή της εκστρατείας, η πολωνική αεροπορία είχε αφανιστεί εντελώς.Τα γερμανικά αεροσκάφη ήταν πλέον ελεύθερα να ασχοληθούν ολοκληρωτικά με τη στήριξη των χερσαίων επιχειρήσεων. Στις 8 Σεπτεμβρίου οι πρώτες επιθέσεις στην πολωνική πρωτεύουσα αποκρούστηκαν. Οι Πολωνοί αποπειρώνται μια αντεπίθεση: Στις 9 Σεπτεμβρίου η ομάδα Μπορτνόφσκι επιτίθεται στην πλευρά της ομάδας Ρούντστεντ, ο οποίος αντιδρά άμεσα: Αναστρέφει το μέτωπο της 10ης Στρατιάς (Ράιχεναου) και αντιμετωπίζει την αντεπίθεση, επιτυγχάνοντας έτσι να κυκλώσει, στον αποκαλούμενο "θύλακα της Μπζούρα" 19 Πολωνικές μεραρχίες και διεξάγεται η Μάχη της Μπζούρα.

Βαρσοβία
1939: Ο βομβαρδισμός της Βαρσοβίας: Ένα παιδί πάνω στα ερείπια
7TP
TKS

Γενικά πιστεύεται ότι η Πολωνία δεν αντιστάθηκε στις δυνάμεις του Άξονα και κατέρρευσε πολύ εύκολα. Η εντύπωση αυτή αρχικά ενισχύθηκε επειδή οι πολωνικές δυνάμεις ήταν σαφώς κατώτερες, ποσοτικά και, κυρίως, ποιοτικά (από την άποψη του υλικού και της συγκρότησης) από τις αντίπαλες.[18] Η πραγματικότητα είναι ότι οι Πολωνοί πολέμησαν με γενναιότητα απέναντι και στους δύο αντιπάλους τους, σε ορισμένες περιπτώσεις απελπισμένα, ακόμη και όταν είχε ήδη γίνει φανερό ότι η άμυνα της χώρας κατέρρεε και δεν υπήρχε ελπίδα νίκης. Το πολωνικό ιππικό, δρώντας περισσότερο ως ταχυκίνητο πεζικό, προξένησε σημαντικές ζημίες στα γερμανικά "πάντσερ" (θωρακισμένα): Υπολογίζεται ότι καταστράφηκε, συνολικά, μια ολόκληρη θωρακισμένη μεραρχία (μεταξύ 360 και 400 αρμάτων). Το ίδιο αποφασιστικά πολέμησε και η αεροπορία, η οποία ήταν εκ προοιμίου καταδικασμένη, τόσο λόγω μικρού αριθμού αεροσκαφών, όσο και των υποδεέστερων τύπων τους (τα πολωνικά αεροσκάφη ήταν, τεχνολογικά, μια γενεά πίσω σε σχέση με τα γερμανικά). ΣτΙς 10 Σεπτεμβρίου η Λούφτβάφε ξεκίνησε σφοδρότατες επιθέσεις στη Βαρσοβία. Η πολωνική κυβέρνηση διέταξε γενική στρατιωτική υποχώρηση νοτιοανατολικά. Στις 14 Σεπτεμβρίου το 19ο σώμα πάντσερ επιτέθηκε εναντίον του ζωτικής σημασίας φρουρίου του Μπρεστ- Λιτόφσκ (Ανατολική Πολωνία). Στης 15 Σεπτεμβρίου οι Γερμανοί επέδωσαν τελεσίγραφο στη Βαρσοβία:«Παραδοθήτε αλλιώς θα καταστραφείτε». Οι στρατιώτες μαζί με 100.000 πολίτες επέλεξαν να συνεχίσουν τη μάχη. Στις 17 Σεπτεμβρίου καταρρέει του φρούριο του Μπρέσκ Λιτόφσκ. Με αυτό τον τρόπο απέκλεισαν κάθε πιθανότητα υποχώρησης του πολωνικού στρατού ανατολικά. Την ίδια μέρα η Πολωνία, ύστερα από τη δήλωση του Μολότωφ ότι "η Πολωνική Κυβέρνηση έπαψε να δίνει σημεία ζωής", δέχεται εισβολή από τα ανατολικά: Οι Σοβιετικοί εφαρμόζουν το σύμφωνο που υπέγραψαν με τη Γερμανία τον Αύγουστο και καταλαμβάνουν το "δικό τους" τμήμα αντιμετωπίζοντας σχετικά μικρή - αλλά πεισματική - αντίσταση, αφού οι περισσότερες πολωνικές μονάδες που υπάρχουν ακόμη είναι στραμμένες προς τα δυτικά. Η πολωνική κυβέρνηση, που είχε ήδη μετακινηθεί πέντε φορές, κατέφυγε στη Ρουμανία. Στις 19 Σεπτεμβρίου ο πολωνικός στρατός στη θέση Μπζούρα τελικά νικήθηκε. Στη μάχη του Μπζούρα 170.000 πολωνοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Δύο μέρες μετά οι γερμανοί εξαπέλυσαν μαζικό βομβαρδισμό στη Βαρσοβία. Την επόμενη μέρα οι σοβιετικοί κατέλαβαν τη Λβόβρ. Νέο τελεσίγραφο εκδόθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου προς τους πολίτες και υπερασπιστές της Βαρσοβίας και τονίστηκε μάλιστα με επιθέσεις με παραπάνω από 400 βόμβες. Η πολωνική πρωτεύουσα όμως (την υπεράσπιση της οποίας έχει αναλάβει ο Γιούλιους Ρόμμελ) δεν υπέκυψε. Οι Γερμανοί περιμένουν να πέσει με πολιορκία, ο Χίτλερ, όμως, δηλώνει ότι είναι "φρούριο" και διατάσσει τον βομβαρδισμό της. Η Βαρσοβία καταστρέφεται ολοσχερώς. Στις 26 Σεπτεμβρίου οι Γερμανοί εξαπολύουν μαζική επίθεση πεζικού στην πόλη. Μέσα σε μια μέρα κατάφεραν να πάρουν υπό τον έλεγχό τους όλα τα προάστια. Η πόλη παραδίδεται στις 27 Σεπτεμβρίου ύστερα από τετραήμερο ανηλεή βομβαρδισμό από ξηράς και αέρος και οι υπερασπιστές της αιχμαλωτίζονται. Για να σφραγίσει το θρίαμβο του ο Χίτλερ πήγε στη Βαρσοβία στις 5 Οκτωβρίου και χαιρέτησε μια θριαμβευτική παρέλαση. [8] Η κυβέρνηση είχε ήδη αυτοεξοριστεί στη Ρουμανία, όπου καταφεύγει και ο Ρυντζ-Σμίγκλυ "... χωρίς, εννοείται, όπλα, αλλά με σημαντικές αποσκευές...".[8] Η ολοσχερής κατάρρευση της χώρας ολοκληρώνεται στις 6 Οκτωβρίου (με την παράδοση 8.000 στρατιωτών), χωρίς, ωστόσο, ποτέ η Πολωνία να παραδοθεί επίσημα σε κάποιον από τους αντιπάλους της ή να υπογραφεί κάποια συνθήκη κατάπαυσης του πυρός. Η επίσημη Πολωνία δεν υφίσταται πλέον, αλλά η πολωνική αντίσταση θα αρχίσει πολύ σύντομα να κάνει αισθητή την παρουσία της.

Απώλειες

Βαρσοβία, 1939

Σε ανθρώπινο υλικό οι Πολωνικές απώλειες είναι τεράστιες: 65.000 νεκροί, 133.700 τραυματίες και 694.000 αιχμάλωτοι. Συγκριτικά οι γερμανικές απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό είναι ελαφρότατες: 16.343 νεκροί, 30.300 τραυματίες, 3.500 εξαφανισθέντες. Είναι ο πιο αναίμακτος (για τη Γερμανία) πόλεμος που έχει γίνει ποτέ.

Σε υλικό οι Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι, ουσιαστικά, κατεστραμμένες. Οι Γερμανικές απώλειες υλικού είναι επίσης σχετικά βαρειές, καθώς οι Γερμανοί έχασαν 350 - 400 άρματα (η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων ήταν PzKw - 1 και PzKw - 2) και περίπου 300 αεροσκάφη καταρριφθέντα, ενώ άλλα 300 υπέστησαν σοβαρές ζημιές[19].

Η διπλωματία κατά την εισβολή

Νέβιλ Τσάμπερλεν, Νέβιλ Χέντερσον (δεξιά). 23/09/1938

Σε διπλωματικό επίπεδο η εισβολή στην Πολωνία προκάλεσε σημαντικές συνέπειες: Την ίδια ημέρα της εισβολής πρώτα η Βρετανική Κυβέρνηση δια του Πρεσβευτή της Νέβιλ Χέντερσον (Neville Henderson) και, σχεδόν ταυτόχρονα, η Γαλλική δια του Πρεσβευτή της Ρομπέρ Κουλόντρ (Robert Coulondre) επιδίδουν ένα μήνυμα στον Γιοάχιμ φον Ρίμπεντροπ, Υπουργό Εξωτερικών του Ράιχ και του ζητούν να σταματήσει αμέσως η Γερμανική εισβολή, διαφορετικά είναι υποχρεωμένες να εκπληρώσουν την υπόσχεση που έχουν δώσει στην Πολωνία. Ο Ρίμπεντροπ ερωτά αν πρόκειται για τελεσίγραφο και οι πρεσβεις του απαντούν ότι είναι μια προειδοποίηση. Ο Χίτλερ την αγνοεί. Εξακολουθεί να πιστεύει ότι οι δυτικές δυνάμεις δεν θα επέμβουν. Αν για τη Γαλλία έχει δίκιο, για τη Βρετανία πλανάται: Ο Χέντερσον επιδίδει, στις 3 Σεπτεμβρίου σε κάποιον Σμιτ, υπάλληλο του Υπουργείου Εξωτερικών (αφού ο Ρίμπεντροπ κρύβεται) διακοίνωση της Κυβέρνησης της Αυτού Μεγαλειότητος, με την οποία καλείται η Γερμανία, εντός δύο ωρών από την επίδοσή της, να σταματήσει τις εχθροπραξίες και να αποχωρήσει από το Πολωνικό έδαφος. Αν αυτό δεν συμβεί, θα υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ Βρετανίας και Γερμανικού Ράιχ. Η διακοίνωση επιδίδεται αμέσως στον Χίτλερ, ο οποίος απελπίζεται και, στρεφόμενος στον Ρίμπεντροπ τον ερωτά: "Was nun?" (κάτι σαν "τι κάνουμε τώρα;"). Παρόμοια διακοίνωση, αν και λιγότερο επιτακτική, επιδίδει και ο Κουλόντρ τρεις ώρες αργότερα. Οι διακοινώσεις αυτές σηματοδοτούν τον Παγκόσμιο χαρακτήρα του Πολέμου.

Η Γαλλία ξεκινά ράθυμα μια διείσδυση σε γερμανικές περιοχές στις 7 Σεπτεμβρίου. Ο Χίτλερ, μη θέλοντας να εμπλακεί σε διμέτωπο αγώνα, έχει δώσει εντολή στις δυνάμεις που βρίσκονται στην περιοχή απλά να αντισταθούν, εκδιώκοντας τους εισβολείς, χωρίς να εμπλακούν περαιτέρω. Η γαλλική εισβολή εξελίσσεται σε μια απλή αψιμαχία, η οποία ανακόπτεται όταν διαπιστώνεται ότι η όλη διαδικασία είναι μάταιη για την Πολωνία, καθώς, πρακτικά, δεν υπάρχει πια Πολωνία. Η Βρετανία, επίσης, δεν κινεί καμία δύναμή της, με εξαίρεση ορισμένα αεροσκάφη της RAF και παλεύει σε διπλωματικό επίπεδο.

Αποτελέσματα[20]

Γερμανία

Ο Χίτλερ πάντα αντιπαθούσε τους Πολωνούς. Όταν η Πολωνία διαμελίζεται μεταξύ Γερμανίας και ΕΣΣΔ, ο Χίτλερ αποφασίζει την άμεση και απλή προσάρτηση της Ανατολικής Πρωσίας, της Βάρτα (Reichsgau Wartheland) και της Σιλεσίας στο Ράιχ, με διάταγμα που εκδίδει στις 8 Οκτωβρίου. Το Ναζιστικό κράτος μεγαλώνει έτσι κατά 94.000 τ.χλμ. και πληθυσμιακά κατά 10 περίπου εκατομμύρια (μερικοί είναι γερμανικής καταγωγής, η πλειοψηφία είναι Πολωνοί). Στο υπόλοιπο τμήμα της χώρας ο Χίτλερ δημιουργεί, με ειδικό διάταγμα, στις 12 Οκτωβρίου 1939 το "Γενικό Κυβερνείο" (Generalgouvernement), ορίζοντας Κυβερνήτη τον Χανς Φρανκ. Βασικό του μέλημα, όπως δείχνει η σχετική οδηγία που εξέδωσε ο Ράινχαρντ Χάιντριχ, είναι να αποδομήσει την πνευματική και πολιτιστική ζωή των Πολωνών, να καταστρέψει την ιντελιγκέντσια και να μετατρέψει την Πολωνία σε "αποθήκη εργατικών χειρών" για το Ράιχ. Χαρακτηριστικά, ο Χάιντριχ είπε σε υφισταμένους του: "Όλοι οι ευγενούς καταγωγής Πολωνοί, οι ιερείς και οι Εβραίοι πρέπει να πεθάνουν".[21] Πριν καν δημιουργηθεί επίσημα το Γενικό Κυβερνείο, πριν ολοκληρωθεί η κατάληψη της Πολωνίας, στο Κοτσμπόροβο (τέλη Σεπτεμβρίου 1939) τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή το Πρόγραμμα Ευθανασίας T-4 και ακολούθησαν σύντομα παρόμοιες πράξεις στο υπόλοιπο της χώρας: Τα πρώτα πειράματα με χρήση αερίων και οχημάτων διασκευασμένων σε κινητούς θαλάμους αερίων διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου του 1939 στο Πόζναν (Poznań) της Πολωνίας με ασθενείς από το ψυχιατρικό νοσοκομείο της Όβινσκα (Owińska) και τον Μάρτιο του 1940 στο νοσοκομείο της Κοτσάνοφκα (Kochanówka) κοντά στο Λοτζ. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο περίπου 26.000 ασθενών (με φυματίωση και, κυρίως, με ψυχικές παθήσεις) στην Πολωνία.[22]

Οι αναλυτικές δραστηριότητες του Γενικού Κυβερνείου περιέχονται σε ειδικά εκπονημένο σχέδιο, το επονομαζόμενο "Generalplan Ost". Λίγο καιρό αργότερα, το Γενικό Κυβερνείο θα γίνει "αποθήκη" για τους εκτοπιζόμενους Εβραίους. Στις μεγάλες πόλεις δημιουργούνται γκέτο, στα οποία επιδιώκεται η εξόντωση των Πολωνοεβραίων με βασικό "όπλο" την πείνα. Όταν διαπιστώνεται ότι ο τρόπος αυτός είναι υπερβολικά αργός, στο έδαφος του Γενικού Κυβερνείου, που ασφυκτιά από το πλήθος των εκτοπισμένων Εβραίων και ο Κυβερνήτης του διαμαρτύρεται για τις συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή του, θα δημιουργηθούν έξι από τα επτά Στρατόπεδα εξόντωσης στα πλαίσια της Επιχείρησης Ράινχαρντ, το κύριο πεδίο δράσης και έκφρασης του Ολοκαυτώματος.

Η εξόντωση της Πολωνικής άρχουσας τάξης και πνευματικής - θρησκευτικής ηγεσίας της χώρας αποτελούν το αντικείμενο δύο επιχειρήσεων: της "Επιχείρησης Τάννενμπεργκ" (Unternehmen Tannenberg), που έχει καταστρωθεί με τη βοήθεια των γερμανοπολωνών και της "Επιχείρησης ΑΒ" (Außerordentliche Befriedungsaktion). Το αποτέλεσμά τους είναι το επιδιωκόμενο: Εξοντώνεται ή συλλαμβάνεται και φυλακίζεται η πλειοψηφία των ευγενών, των πνευματικών ανθρώπων (δασκάλων, καθηγητών, ηθοποιών, συγγραφέων κτλ) και αρκετοί ιερείς. Η χώρα υφίσταται, επίσης, συστηματική λεηλασία, με αποτέλεσμα να επικρατήσουν συνθήκες λιμού ήδη από το 1941. Η "αποθήκη εργατικών χειρών", όπως θεωρούν την Πολωνία οι Εθνικοσοσιαλιστές, γίνεται επίσης αντικείμενο εκμετάλλευσης. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής περισσότεροι από 1.000.000 Πολωνοί εργάτες μεταφέρθηκαν για εργασία σε Γερμανικές εγκαταστάσεις της πολεμικής βιομηχανίας του Ράιχ για καταναγκαστική εργασία.

Σοβιετική Ένωση

Γερμανός και Σοβιετικός αξιωματικός σε χειραψία, μετά την ολοκλήρωση της κοινής εισβολής στη χώρα.

Μετά την κατάρρευση της άμυνας της Πολωνίας η ΕΣΣΔ κατέλαβε περίπου το 52% του εδάφους της, στο οποίο κατοικούσαν σχεδόν 14 εκατ. άτομα, με το 38% να είναι γνήσιοι Πολωνοί, 37% Ουκρανοί, 14% Λευκορώσοι, 8,5% Εβραίοι, 1% Ρώσοι και 0,5% Γερμανοί. Υπήρχαν, επίσης, αρκετοί πρόσφυγες από τις περιοχές που είχε καταλάβει η Γερμανία (περίπου 200.000), η πλειοψηφία των οποίων ήταν Εβραίοι.

Η Γερμανία βάσιζε την πολιτική της στην κατακτημένη Πολωνία καθαρά στον ρατσισμό. Η ΕΣΣΔ, αντίθετα, βάσισε την πολιτική της στην πάλη των τάξεων και επιδίωκε τη "σοβιετοποίηση" του κατακτημένου πληθυσμού. Τα πάσης φύσεως ιδρύματα (εκπαιδευτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά κτλ) άλλαξαν ηγεσία (όλα τα στελέχη διοίκησης ήταν Ρώσοι και σε ελάχιστες περιπτώσεις Ουκρανοί ή Πολωνοί). Τα μεγάλα Πανεπιστήμια "επιανιδρύθηκαν" (όπως αυτό του Λβιβ) και άρχισαν να λειτουργούν ως Σοβιετικά Πανεπιστήμια, ενώ διαλύθηκαν τα τμήματα που σχετίζονταν με την Πολωνική λογοτεχνία και την Πολωνική γλώσσα. Παράλληλα, οι σοβιετικές αρχές προσπάθησαν να εξαλείψουν ό,τι σχετιζόταν με το Πολωνικό κράτος αλλά και με την Πολωνική κουλτούρα γενικότερα. Στις 21 Δεκεμβρίου 1939 το νόμισμα της χώρας αποσύρθηκε από την κυκλοφορία και αντικαταστάθηκε με το ρούβλι, με αποτέλεσμα ολόκληρος ο εγχώριος πληθυσμός να χάσει, μέσα σε μια νύκτα, τις αποταμιεύσεις του. Από τα σχολεία αποσύρθηκαν τα πολωνικά βιβλία. Όλα τα μέσα ενημέρωσης περιήλθαν υπό σοβιετικό έλεγχο, ενώ η σοβιετική κατοχή εγκαθίδρυσε σύστημα βασιζόμενο στον τρόμο.[23][24]Τα πολιτικά κόμματα, φυσικά, καταργήθηκαν και επιτράπηκε μόνον η ύπαρξη του Κομμουνιστικού κόμματος.

Διώξεις υπέστησαν, επίσης, όλες οι θρησκείες. Οι περισσότερες εκκλησίες σταμάτησαν να λειτουργούν, οι ιερείς διώχθηκαν με κάθε τρόπο, από τη βαρειά φορολογία μέχρι την υποχρεωτική στρατολόγηση, τις συλλήψεις και τον εκτοπισμό. Όλες οι επιχειρήσεις πέρασαν στην κατοχή του κράτους και η γεωργία μετατράπηκε σε κολλεκτιβιστική. Τα αποτελέσματα της πολιτικής αυτής δεν άργησαν να φανούν. Τον χειμώνα άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες ελλείψεις σε αγαθά, που εξελίχτηκαν, ύστερα από σύντομο διάστημα, σε λιμό.

Σύμφωνα με τον Σοβιετικό νόμο, όλοι οι κάτοικοι των προσαρτημένων περιοχών όφειλαν να λάβουν τη Σοβιετική υπηκοότητα. Επειδή, όμως, κάτι τέτοιο απαιτούσε και τη συναίνεση του κάθε πολίτη, η κατοχική διοίκηση άρχισε πιέσεις, οι οποίες έφθαναν μέχρι τον εκβιασμό, απειλώντας ότι όσοι δεν συναινούσαν θα απελαύνονταν στη Ναζιστική ζώνη κατοχής.[25]

Η Σοβιετική κατοχή τερματίσθηκε με την έναρξη της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσσα, την εισβολή, δηλαδή, της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ το καλοκαίρι του 1941.

Η Πολωνική αντίσταση

Πολωνοί μαχητές του "Στρατού της Πατρίδας" σε αναμνηστική τελετή. Sanok, 2008

Αν και το πολωνικό έδαφος δεν προσφέρεται ιδιαίτερα για ανταρτοπόλεμο, λόγω της επίπεδης διαμόρφωσής του, η αντίσταση των Πολωνών άρχισε σχεδόν αμέσως[26]. Ο "Στρατός της Πατρίδας" (πολων. Armia Krajowa) συγκροτήθηκε σχεδόν αμέσως από ένα Πολωνό αξιωματικό, τον Ταντέους Κομορόβσκι (Tadeusz Bór-Komorowski), ο οποίος τη στιγμή που ετοιμαζόταν να εγκαταλείψει τη χώρα, ύστερα από την κατάρρευση του Στρατού της, άκουσε την εσωτερική του παρόρμηση και, παίρνοντας το ψευδώνυμο "Μπορ" (Bór) παρέμεινε συγκροτώντας το αντιστασιακό κίνημα[8]

Η Armia Krajowa, προς το τέλος του 1944, αριθμούσε 400.000 μέλη. Συγκροτήθηκε, επίσης, και ο "Λαϊκός Στρατός" (πολων. Armia Ludowa), με την υποστήριξη του Πολωνικού Κομμουνιστικού Κόμματος, με πολύ μικρότερη, όμως, δύναμη. Το βασικό πρόβλημα της πολωνικής αντίστασης ήταν η έλλειψη μέσων και, κυρίως, όπλων. Η Εξέγερση της Βαρσοβίας καταπνίγηκε - με αρκετή δυσκολία - από τις δυνάμεις Κατοχής, κύρια επειδή οι Πολωνοί αντιστασιακοί δεν διέθεταν επαρκή οπλισμό και, γενικότερα, επαρκή μέσα.

Με το τέλος του Πολέμου

Λίγο πριν τη λήξη του Πολέμου η Πολωνία καταλήφθηκε εξ ολοκλήρου από τον Ερυθρό Στρατό. Στη Διάσκεψη της Γιάλτας τον Φεβρουάριο του 1945 ο Ιωσήφ Στάλιν έθεσε τους Δυτικούς Συμμάχους του προ τετελεσμένου: Η χώρα είχε καταληφθεί από τον στρατό του και θα παρέμενε υπό τη Σοβιετική σφαίρα επιρροής, όπως και, τελικά, έγινε.

Ο Χανς Φρανκ συνελήφθη με το τέλος του Πολέμου από τα Αμερικανικά στρατεύματα, δικάσθηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης και καταδικάστηκε σε θάνατο δι' απαγχονισμού. Εκτελέσθηκε την 1η Οκτωβρίου 1946.

Χωρίς αμφιβολία, η Πολωνία ήταν η χώρα που υπέφερε περισσότερο από όλες όσες ενεπλάκησαν στον Πόλεμο, με εξαίρεση την ίδια τη Γερμανία: Έχασε πάνω από επτά εκατομμύρια πολίτες της, τρία από τα οποία ήταν Πολωνοεβραίοι.[27]

Πηγές, Αναφορές

 

«Polish Resistance in WW

 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Αναδημοσίευση - Μαύρη πανώλη ή Πανώλη τύπου Orientalis

Ιστορία

Με τον όρο µαύρη πανώλη ή µαύρος θάνατος αναφέρεται η πανδημία των ετών 1348 - 1353, η οποία θεωρείται και η πλέον πιο καταστροφική στην καταγεγραμμένη παγκόσμια ιστορία. Ο συνολικός ανθρώπινος απολογισμός της, υπολογίζεται σε 100 έως 200 εκατομμύρια νεκρούς στην Ευρώπη, στην Ασία και στη βόρεια Αφρική. Μάλιστα εκτιμάται ότι μείωσε τότε τον παγκόσμιο πληθυσμό από 450 εκατομμύρια σε 350 - 375 εκατομμύρια.[1][2][3]

Οι πρώτες επίσημες καταγραφές της πανδημίας ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 1347, όταν γενοβέζικα εμπορικά πλοία από το λιμάνι της Θεοδοσίας στη Μαύρη Θάλασσα, που προσέγγισαν το λιμάνι της Μεσσήνης στη Σικελία, γεμάτα ετοιμοθάνατους και νεκρούς, μετέφεραν στην Ευρώπη την ασθένεια της πανώλης.[4] Η ασθένεια αυτή είχε δύο μορφές: τη βουβωνική (ή σηψαιμική) και την πνευμονική. Μεταδιδόταν ακαριαία και βοηθούμενη από τις κακές συνθήκες υγιεινής, την έλλειψη ιατρικών γνώσεων της εποχής και τις επακόλουθες δεισιδαιμονικές προλήψεις, στις αρχές του 1348 είχε ήδη διαδοθεί από την Ιταλία, σε όλη την κεντρική Γαλλία, μέχρι τον χειμώνα του ιδίου έτους στη νότια Αγγλία και στη συνέχεια στις Κάτω Χώρες. Συνέπεια της επιδημίας ήταν να χαθεί σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ευρώπης. Η επιδημία ξαναχτύπησε και στα επόμενα χρόνια του 14ου αιώνα, με μικρά χρονικά διαλείμματα, αναιρώντας έτσι ολοκληρωτικά τη δημογραφική αύξηση που είχε σημειωθεί στα μέσα του 13ου αιώνα[5] και ο παγκόσμιος πληθυσμός επανήλθε στα επίπεδα πριν το 1347 μόλις τον 17ο αιώνα.

Πανδημία

Η πανδημία προκλήθηκε πιθανώς από το εντεροβακτήριο Yersinia pestis, που ενδημεί σε πληθυσμούς της κεντρικής Ασίας.[6] Η δημοφιλέστερη θεωρία για την έναρξή της είναι ότι προήλθε από τις στέπες της Μογγολίας, μέσω σταυροφόρων που επέστρεφαν από τη Μέση Ανατολή, αν και υπάρχει επίσης η άποψη ότι προήλθε από τη βόρεια Ινδία. Πιθανώς μεταφέρθηκε από τις μογγολικές στρατιές και εμπόρους που ακολουθούσαν το δρόμο του μεταξιού.[7] Υπάρχει η εκδοχή να ξεκίνησε λίγο μετά από το 1200 στα Ιμαλάια.[8]

Η Ευρώπη πριν την πανδημία

Πολυάριθμοι παράγοντες οδήγησαν τον πληθυσμό της Ευρώπης να τετραπλασιαστεί από το 900 ως το 1300. Αυτό επιτεύχθηκε με εκχερσώσεις και αποξηράνσεις, καθώς και με την ίδρυση νέων πόλεων ή την ανάπτυξη των παλαιών. Οι περισσότερο αναπτυγμένες περιοχές της Ευρώπης βρίσκονταν στη νότια Αγγλία, στη βόρεια Γαλλία και ιδιαίτερα στις κοιλάδες του Σηκουάνα και του Λίγηρα, γύρω από το Παρίσι, στην κοιλάδα του Ρήνου, στη Φλάνδρα και τις Κάτω Χώρες και, τέλος, στη βόρεια Ιταλία από την κοιλάδα του Πάδου ως τη Ρώμη. Αυτές οι περιοχές ήταν περισσότερο πυκνοκατοικημένες σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ εδώ βρίσκονταν και οι μεγαλύτερες πόλεις.

Η ευρωπαϊκή κοινωνία πριν το 1300 διέθετε εξοπλισμένα πανεπιστήμια, ανέγειρε επιβλητικούς γοτθικούς καθεδρικούς ναούς, και γενικώς βίωνε μια λογοτεχνική και καλλιτεχνική περίοδο άνθησης.

Ενώ η διδασκαλία της θεολογίας και της φιλοσοφίας έπαιζε σπουδαίο ρόλο, αντιθέτως σχεδόν κανένα ενδιαφέρον δεν δινόταν στις φυσικές επιστήμες. Οι λιγοστές γνώσεις χημείας έβρισκαν πρόσφορο έδαφος μόνο στην αλχημεία· οτιδήποτε ήταν τότε γνωστό σχετικά με την αστρονομία χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά και μόνο για αστρολογία και μαντεία. Ιδιαίτερα η ιατρική ήταν ελάχιστα ανεπτυγμένη, κανείς δεν γνώριζε τότε ούτε την προέλευση των ασθενειών, ούτε τα πιθανά μέτρα αντιμετώπισής τους. Αντιθέτως η μεσαιωνική κοινωνία κατείχε μη ιατρικές απαντήσεις σε ό,τι αφορούσε τις επιδημίες γενικότερα - προσευχή και εξιλέωση, καραντίνα των αρρώστων και φυγή των υγιών ατόμων.

Ήδη πριν την εμφάνιση της πανώλης συνέβησαν κρίσιμες εξελίξεις. Από το 1290 πολλές περιοχές της Ευρώπης επλήγησαν από διαρκείς λιμούς, κατά κύριο λόγο εξαιτίας μιας περιοδικής ψύχρανσης του κλίματος, που ονομάστηκε Μικρή Εποχή των Παγετώνων και διήρκεσε τέσσερις αιώνες. Επιπλέον το 1339 και το 1340 έκαναν την εμφάνιση τους στις ιταλικές πόλεις διάφορες επιδημίες, που είχαν ως άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση της θνησιμότητας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ξέσπασε από το 1347 στα λιμάνια της Μεσογείου η μεγάλη πανώλη.

Προέλευση της πανδημίας και εξάπλωση

Σχεδόν έξι αιώνες μετά την τελευταία μεγάλη πανευρωπαϊκή πανδημία πανώλης, ξεσπά ξανά εμφανώς το 1331 στη δυναστεία των Γιουάν της Κίνας.

Το 1338 ή το 1339 η επιδημία έφτασε τη χριστιανική κοινότητα της Ασσυριακής Εκκλησίας στη λίμνη Υσυκόλ στην Κιργιζία. Το 1345 άρχισαν τα πρώτα συμπτώματα στην πόλη Σαράι στον κάτω ρου του Βόλγα και πολύ σύντομα στην Κριμαία. Το 1346 αρρώστησαν και οι πρώτοι κάτοικοι του Αστραχάν.

Παράλληλα, το ίδιο έτος, η ασθένεια έφτασε στα σύνορα της τότε Ευρώπης: η Χρυσή Ορδή πολιορκούσε την από τους Γενοβέζους κρατούμενη πόλη Κάφα, που βρίσκεται στην Κριμαία. Μαζί με τη Χρυσή Ορδή ήρθε και η πανώλη. Υπάρχουν αναφορές πως οι πολιορκητές έδεναν πτώματα ανθρώπων που υπέκυψαν από την πανώλη, πάνω σε καταπέλτες και εν συνεχεία τα εκσφενδόνιζαν μέσα στην πολιορκημένη πόλη. Αν και οι κάτοικοι της Κάφα κατάλαβαν τον λόγο και έριξαν όλα αυτά τα πτώματα κατευθείαν στη θάλασσα, ωστόσο μπορεί κανείς εύκολα να καταλάβει πως η πανώλη πέρασε στους κατοίκους της Κάφα.

Με την προώθηση της πανώλης στην Κάφα η ασθένεια κατέληξε στο πολυδιακλαδωμένο εμπορικό δίκτυο των Γενοβέζων, το οποίο εκτεινόταν σε όλη τη Μεσόγειο. Μεταφερόμενη με καράβια, η πανώλη χτύπησε το 1347 την Κωνσταντινούπολη, το Κάιρο και τη Μεσσήνη στη Σικελία. Από αυτά τα μέρη εξαπλώθηκε στα επόμενα τέσσερα χρόνια σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη:

Με πλοία, των οποίων τα πληρώματα ήταν μολυσμένα, ο παθογόνος οργανισμός της ασθένειας μεταφέρθηκε από την Γένοβα στη Μασσαλία, από όπου η πανώλη ακολούθησε τον ρου του Ροδανού. Τον Αύγουστο του 1348 η επιδημία έφτασε και στην Αβινιόν, στη νότια Γαλλία, η οποία εκείνη τη περίοδο ήταν η έδρα του Πάπα. Το Παρίσι άρχισε να επηρεάζεται από τον Μαύρο Θάνατο ήδη από τον Μάιο του ίδιου έτους.

Από τη Βενετία η πανώλη πέρασε το ανατολικό τμήμα των Άλπεων και έφτασε στην Αυστρία. Στη ραγδαία προέλαση της πανδημίας δεν γλίτωσε ούτε η Βιέννη.

Στη Γερμανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και την Ιρλανδία η πανώλη έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1349.

Για να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης της πανώλης, όλα τα καράβια από το 1347 και μετά απομονώνονταν για 40 μέρες (καραντίνα, από τα γαλλικά «une quarantaine de jours» = 40 μέρες).

Δημογραφικές και πολιτικές επιπτώσεις

Θάβοντας θύματα του Μαύρου Θανάτου.

Εκτιμάται πως περίπου 20 με 25 εκατομμύρια άνθρωποι, το ένα τρίτο του τότε ευρωπαϊκού πληθυσμού, έπεσαν θύματα της καταστροφικής πανδημίας. Για τον αριθμό των θυμάτων στην Ασία και την Αφρική δεν υπάρχουν πηγές. Οποιοιδήποτε αριθμοί αναφέρονται, πρέπει να μην θεωρούνται εντελώς βάσιμοι, καθώς τότε λόγω της φρίκης και της απελπισίας τους οι άνθρωποι ανέβαζαν τον αριθμό των νεκρών πολύ ψηλά. Για παράδειγμα οι χρονογράφοι της εποχής αναφέρουν πως ο αριθμός των θυμάτων στην Αβινιόν ήταν 120.000, την ίδια στιγμή που η πόλη εκείνη τη περίοδο δεν μετρούσε πάνω από 50.000 κατοίκους.

Πολύ πιο έντονα απ' ό,τι στους αριθμούς, η καταστροφική μανία της πανώλης απεικονίζεται σε μεμονωμένα χρονικά: Ο ιστοριογράφος της Σιένα Ανιόλο ντι Τούρα (Agnolo di Tura), στη βόρεια Ιταλία, αναφέρει πως δεν υπήρχε κανείς πρόθυμος να θάψει τους νεκρούς, ακόμη και τα ίδια τα πέντε παιδιά του. Ο Τζων Κλιν (John Clyn), τελευταίος επιζήσας μοναχός ενός ιρλανδικού μοναστηριού, έγραψε λίγο πριν πεθάνει πως ελπίζει να υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που θα βγει αλώβητος από την πανώλη, για να συνεχίσει το δικό του χρονικό. Στη Βενετία από τους 24 συνολικά γιατρούς πέθαναν οι 20, στο Αμβούργο από τους 21 δημοτικούς συμβούλους οι 16. Στο Λονδίνο μετά τον θάνατο του αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι, πέθανε και ο υποψήφιος διάδοχος του, και αμέσως μετά και ο επόμενος στη σειρά. Στη Γαλλία υπέκυψε στη πανώλη πάνω από το ένα τρίτο των βασιλικών συμβολαιογράφων, ενώ στην Αβινιόν το ένα τρίτο των καρδιναλίων βρήκε τραγικό θάνατο.

Ο Μαύρος Θάνατος άφησε ωστόσο κάποιες περιοχές της Ευρώπης σχεδόν ανέπαφες από το καταστροφικό πέρασμα του: μεγάλα τμήματα του Βελγίου και της Πολωνίας, αλλά και η Πράγα δεν επηρεάστηκαν καθόλου, την ίδια στιγμή που ολόκληρα κομμάτια γης σε άλλες περιοχές ερημώθηκαν κυριολεκτικά. Ενώ το Μιλάνο γλίτωσε από την πανώλη, αντιθέτως στη Φλωρεντία πέθαναν τα 4/5 του πληθυσμού της πόλης. Όσον αφορά τη Γερμανία, παρόλο που οι επιπτώσεις της πανώλης ήταν σημαντικά μικρότερες σε σχέση με την Ιταλία και τη Γαλλία, δεν έλειψαν οι μαζικοί θάνατοι, όπως στη Βρέμη, το Αμβούργο και την Κολωνία.

Μετά την πανδημία της πανώλης, χρειάστηκαν 3 αιώνες για να επανέλθει ο ευρωπαϊκός πληθυσμός στα επίπεδα πριν από την πανδημία - μόλις τον 17ο αιώνα συνέβη αυτό.

Η αντίδραση των γιατρών

Οι λιγοστοί γιατροί της εποχής σήκωσαν τα χέρια ψηλά στην αινιγματική για αυτούς ασθένεια. Οι γνώσεις που κατείχαν ήταν σχεδόν αποκλειστικά αστρολογικές, ενώ ιατρικές γνώσεις αντλούσαν από τον Ιπποκράτη και τον Γαληνό. Κανείς δεν φανταζόταν τότε ότι η επιδημία μπορούσε να εξαπλώνεται μέσω μόλυνσης από τα ζώα στους ανθρώπους. Επικρατούσε πλήρης άγνοια. Αντιθέτως θεωρούσαν πως η πανώλη προήλθε από την Ασία από μολυσμένους ανέμους με ανυπόφορη οσμή ή πως η ασθένεια προερχόταν από αναθυμιάσεις και ατμούς από το κέντρο της Γης.

Εντελώς άτοπες συμβουλές κυριαρχούσαν. Έτσι για παράδειγμα έπρεπε κανείς να ανοίγει τα παράθυρα εκείνα που κοιτούσαν προς τον βορρά, ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν απαγορευμένος. Ζεστό και υγρό κλίμα μαζί με νότιους ανέμους, θεωρούνταν πολύ επικίνδυνος συνδυασμός, όπως επίσης και ο αέρας πάνω από λιμνάζοντα νερά και έλη. Η πανώλη ελκυόταν από την ομορφιά νεαρών κοριτσιών, πίστευαν. Και όμως πέθαιναν περισσότεροι άντρες απ' ό,τι γυναίκες, καθώς και περισσότεροι νέοι απ' ό,τι ηλικιωμένοι.

Μερικές από τις «θεραπείες» που εξασκούνταν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν οι ακόλουθες:

Πολλοί γιατροί το έβαζαν στα πόδια μπροστά στην τρομακτική ασθένεια. Όταν έφευγαν τρομοκρατημένοι θεωρούνταν δειλοί, ενώ από την άλλη, όταν παρέμειναν θεωρούνταν φιλάργυροι. Το μοναδικό ιατρικό καθήκον τους ήταν να ενθαρρύνουν τους ασθενείς σε συνεχείς εξομολογήσεις. Παράλληλα, το συχνότερο μέσο που χρησιμοποιούσαν κατά της πανώλης ήταν το κάψιμο αρωματικών ουσιών. Έτσι ο πάπας Κλήμης ΣΤ΄ πέρασε την περίοδο της πανώλους στην Αβινιόν μεταξύ δύο μεγάλων εστιών φωτιάς, που έκαιγαν ανελλιπώς στο δωμάτιο του, και υποτίθεται ότι κρατούσαν μακριά την πανώλη.

Σε ευρύτερη σκοπιά η πανώλης έδρασε ως κατασταλτικός παράγοντας όσον αφορά την εμπιστοσύνη των γιατρών στην ιατρική του Γαληνού. Πλέον άρχισε δειλά δειλά η ανατομική εξέταση του ανθρωπίνου σώματος, πολύ περισσότερο απ' ό,τι πριν την πανδημία και έγινε έτσι το πρώτο βήμα στην ανάπτυξη της σύγχρονης ιατρικής και της εμπειρικής επιστήμης.

Η πανώλη και η μεσαιωνική κοινωνία

Πάρα πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι έβλεπαν την πανώλη ως την υπέρτατη τιμωρία του Θεού, αναζήτησαν παρηγοριά στη θρησκεία.

Η εκκλησιαστική και κοσμική εξουσία, προσπαθώντας να ανακτήσει το κύρος της, σκέφτηκε να βρει ένα εξιλαστήριο θύμα και έριξε την ευθύνη για τον όλεθρο στους Εβραίους. Έτσι ξεπήδησε ξαφνικά μια θεωρία ότι δήθεν οι Εβραίοι είχαν δηλητηριάσει τα πηγάδια για να εξοντώσουν τους χριστιανούς. Το γεγονός ότι οι Εβραίοι ξεκληρίζονταν εξίσου από την πανδημία, προφανώς δεν τους απασχόλησε καν. Η θεωρία αυτή πυροδότησε ένα γενικότερο κύμα διωγμών εναντίον των Εβραίων σε ολόκληρη την Ευρώπη και ιδίως στη Γερμανία, στη Γαλλία και στην Καταλονία ο λαός έφτασε στο σημείο να κατακρεουργεί τους Εβραίους. Ωστόσο, ενώ οι Εβραίοι διώκονταν, ούτε οι χριστιανοί διώκτες τους απέφευγαν τον θάνατο από την πανώλη.

Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες του Μαύρου Θανάτου

Μακροπρόθεσμα η πανδημία πανώλης επιτάχυνε μία ριζική αλλαγή στη μεσαιωνική ευρωπαϊκή κοινωνία. Έτσι οι γενιές μετά το 1348 δεν μπόρεσαν να διατηρήσουν τα κοινωνικά και πολιτιστικά πρότυπα του 13ου αιώνα. Η μεγάλη απώλεια πληθυσμού προκάλεσε αναδιοργάνωση της κοινωνίας, η οποία αργότερα έμελλε να αποβεί θετική. Η ερήμωση πολλών περιοχών επέτρεψε σε ένα μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού την πρόσβαση σε αγροκτήματα και θέσεις εργασίας που άξιζαν. Οι μισθοί στις πόλεις ανέβηκαν, ενώ η αγορά για αγροτικές μισθώσεις κατέρρεε.

Η εμφανής άνοδος του κόστους εργασίας επέφερε τη σταδιακή μηχανοποίηση της εργασίας. Έτσι ο Ύστερος Μεσαίωνας εξελίχθηκε σε μια εποχή εντυπωσιακών τεχνικών καινοτομιών. Ως παράδειγμα μπορούμε να θέσουμε την εφεύρεση της τυπογραφίας. Ωστόσο, οι μισθοί των γραφέων παρέμειναν χαμηλοί.

Παραπομπές - σημειώσεις

 

 

  1. DeSalle, keimeno: Brian Ward ; symvoulod ekdoses: Dr. Rob (2003). Epidemies. Athens: Erevnites. σελίδες 12–13. ISBN 9603682659.

Βιβλιογραφία

  • Nicholas, D., 2004, Η εξέλιξη του Μεσαιωνικού κόσμου. Κοινωνία, Διακυβέρνηση και Σκέψη στην Ευρώπη 312-1500, ΜΙΕΤ, Αθήνα.
  • Tuchman Barbara, 1989, A Distant Mirror. The Calamitous Fourteenth Century, Papermac, Kent.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πηγή: Wikipedia

Ιστορία - Τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Παραρτήματος Πύργου του Λυκείου των Ελληνίδων μέσα από δημοσιεύματα και φωτογραφίες εποχής - Πρώτη πρόεδρος η Θεοφάνη Γιαννοπούλου και όχι όπως πιστεύεται η Τασία Παπακωνσταντοπούλου

Ιστορία

Πατρίς, 23-6-31

ΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

  • Θαυμαστή επιτυχία

Την πρωΐαν της προχθές Κυριακής διεξήχθησαν μετά θαυμαστής επιτυχίας αι εξετάσεις του Κυριακού σχολείου του Λυκείου των Ελληνίδων, εις το οποίον φοιτώσι περί τα 65 άπορα κοράσια τα οποία δια της διδασκαλίας διαμορφούνται και ηθικοποιούνται τον χαρακτήρα, αποβαίνουσαι καλαί Ελληνίδες και μητέρες εν τη εντίμω βιωτική σταδιοδρομία.

Η αίθουσα του Λυκείου των Ελληνίδων, εις την οποίαν παρέστη αρκετόν πλήθος κόσμου παρουσίαζεν ένα από τα ωραιότερα θεάματα. Αι εξετάσεις διεξήχθησαν δια της απαγγελίας πατριωτικών ποιημάτων και ωραίων διαλόγων εκ μέρους των μικρών μαθητριών εις τας ψυχάς των οποίων προθύμως και ακουράστως διδάξασαι αι δεσποινίδες Μάρω Β. Μαλούχου, Μελισσαράτου και Καρκαβίτσα ενεστάλαξαν μέσα εις τας απαλάς ψυχάς των απόρων κορασίων τα νάματα της αγάπης προς την εργασίαν και της ηθικής διαπαιδαγωγήσεως.

Είναι άξιαι των θερμοτέρων συγχαρητηρίων αι ανωτέρω διδάξασαι δες ομοίως αξίζουν συγχαρητήρια και το διοικητικόν συμβούλιον των Ελληνίδων το οποίον με επί κεφαλής την ευγενεστάτην αυτού πρόεδρον Καν Αφροδίτην Σπηλιοπούλου εργάζεται και μοχθεί δια να διαπαιδαγωγήση και μορφώση το φρόνημα και την ψυχήν των μικρών αποδίδον εις την κοινωνίαν καλάς Ελληνίδας και αρίστας οικοκυράς.

Εις το τέλος της θαυμασίας εορτής η πρόεδρος κ. Αφροδίτη Σπηλιοπούλου προσέφερεν εις τας μικράς γλυκίσματα δεχθείσα μετά του συμβουλίου και των ως άνω Δίδων διδασκαλισσών θερμά και ειλικρινή συγχαρητήρια δια τας ευγενείς προσπαθείας των όπως δημιουργήσουν μίαν καλήν αύριον εις τα φοιτώντα μικρά κοράσια.

Πατρίς

Πατρίς, 20-1-32

ΕΠΙ ΤΗ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΙ ΤΟΥ ΓΚΑΙΤΕ

Η ΑΥΡΙΑΝΗ ΔΙΑΛΕΞΙΣ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

Αύριον Πέμπτην εις την αίθουσαν του Λυκείου των Ελληνίδων θα μιλήση ο κ. Χατζησπύρου, επόπτης της Αγροτικής Ασφαλείας, με θέμα: «Ψυχολογική ανάλυσις του Βερθέρου».

Η διάλεξις αύτη προετοιμασθείσα υπό του κ. Χατζησπύρου, επ’ ευκαιρία της εκατονταετηρίδος του Γκαίτε από του θανάτου του, θα επέχη θέσιν φιλολογικού μνημοσύνου προς τον γίγαντα της ανθρώπινης σκέψεως και διανοήσεως, οίος πράγματι υπήρξεν ο γερμανός ποιητής και φιλόσοφος Γκαίτε.

Ο Πύργος ούτω, μετά τας Αθήνας, είνε η πρώτη επαρχιακή πόλις η οποία θα έχη την ευτυχίαν να τιμήση την μνήμην του μεγαλυτέρου ανθρώπου των νεωτέρων χρόνων εις την φιλολογικήν συγκέντρωσιν του Λυκείου των Ελληνίδων.

Λόγω της αθρόας προσελεύσεως, η οποία προβλέπεται, του κόσμου των γραμμάτων και των επιστημών αι κυρίαι του Λυκείου λαμβάνουν πάσαν μέριμναν όπως η συγκέντρωσις είνε όσον το δυνατόν άνετος και ακουσθή ο ομιλητής παρ’ όλων.

 

Πατρίς, 28-12-32

ΑΙ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

  • Τα σημερινά εγκαίνια

Σήμερον 6 μ.Μ. το Λύκειον των Ελληνίδων εγκαινιάζει εν τη μεγάλη αιθούση του Εμπορικού Συλλόγου τας διαλέξεις αυτού, διά των οποίων θα αναπτυχθούν ζητήματα, σχετιζόμενα με την εκπολιτιστικήν, κοινωφελή δράσιν της ελληνίδος γυναικός και απορρέοντα εκ των σημερινών ωραίων προσπαθειών της γυναικός, ας ανέλαβεν εν τη οικοεγενειακή και κοινωνική σταδιοδρομία.

Απόψε θα ανέλθη εις το βήμα ο δημοσιογράφος κ. Γ. Διαμαντόπουλος.

 

Πατρίς, 29-12-32

Η ΧΘΕΣΙΝΗ, ΔΙΑΛΕΞΙΣ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

--------------

Χθες την 6η απογευματικήν εν τη αιθούση του Εμπορικού Συλλόγου εγένετο η έναρξις των διαλέξεων του Λυκείου των Ελληνίδων με ομιλητήν τον δημοσιογράφον ο κ. Γεώργιον Διαμαντόπουλον.

Θέμα της ομιλίας ήτο η «Γυναίκα στο δημοτικό τραγούδι» καθ’ ο ανεπτύχθη και υπεστηρίχθη επί τη βάσει εγκύρων γνωμών μεγάλων ξένων επιστημόνων ενδιατριψάντων εις την δημοτικήν μας μούσαν ως επίσης και δια λαογραφικών παρατηρήσεων ότι ο ρόλος της Ελληνίδος γυναικός υπήρξε σπουδαίος και σημαντικότατος εις την δημιουργίαν του δημοτικού τραγουδιού εις όλας αυτού τας ποικιλίας, ως ποιητρίας και ως θεματοφύλακος.

Την διάλεψιν του κ.Διαμαντοπούλου ετίμησαν δια της παρουσίας των ο Νομάρχης κ.Μαρινάκης μετά της εριτίμου κυρίας του, ο διοικητής χωροφυλακής κ.Κοντογιάννης, ο πρόξενος της Ιταλίας κ. Παπασχινάκας, οι βουλευταί κ.κ. Γόντικας και Γιαννόπουλος, οι πολιτευόμενοι κ.κ. Ηλ. Τσεριώνης, Γ. Νικολόπουλος, Αγγ. Αγγελακόπουλος και Χ. Παπαδημητρακόπουλος και πλείστα έγκριτα μέλη της κοινωνίας Πύργου εξ αμφοτέρων των φύλων.

Οι παραστάντες συνεχάρησαν τον ομιλητήν και την ερίτιμον κυρίαν Σπηλιοπούλου, πρόεδρον του Λυκείου ως επίσης και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Σωματείου δια την ευδόκιμον δράσιν των.

7-11-33

ΤΑ ΠΡΟΧΘΕΣΙΝΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ

ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

  • Ωμίλησεν ο Σος Μητροπολίτης.

  • Το διδακτικόν προσωπικόν

  • Μία ωραία ζηλευτή εργασία

Προχθές εν ωραία ομηγύρει ετελέσθησαν τα εγκαίνια του Κυριακού Σχολείου του Λυκείου των Ελληνίδων εις το οποίον συντελείται μία ωραία ζηλευτή εργασία με πολλά αγαθά διά τους απόρους τροφίμους υπό την πεφωτισμένην επιμέλειαν των λαμπροτάτων δεσποινών της Πυργίας κοινωνίας κυρίας Αφροδίτης Σπηλιοπούλου, Προέδρου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου κυριών Ονωρίνας Σχίζα, Μερόπης Βασιλάτου, Σάσας Τομαροπούλου, Ελένης Ζούμπερη, Νίτσας Βωβού, Αθ. Τραμπαδώρου, Θ. Παπακωνσταντοπούλου, Ιω. Θεοφιλοπούλου, Χρ. Σαρβαιζώτη, Ανδρ. Παπαδημητρίου και Χρ. Τσουκαλά.

Την εορτήν της ενάρξεως των μαθημάτων εχαιρέτισε και ηυλόγησεν ο Σος Μητροπολίτης, εξάρας δι΄ολίγων τον ιερόν σκοπόν του Κυριακού Σχολείου, εις το οποίον προσεφέρθη ευγενώς να παράσχη τας υπηρεσίας της όπως και κατά τα προηγούμενα έτη η μορφωμένη και ελληνικοτάτη την ψυχήν δις Μάρω Μαλούχου, η οποία θα διδάξη τα χρήσιμα έργα του βίου, ιστορίαν, θρησκευτικά, την χριστιανικήν πίστιν.

Ο διευθυντής του Πρακτικού Λυκείου κ. Τσακαλέτος, όστις πάνυ ευγενώς παρεχώρησε την αίθουσαν του Λυκείου προς στέγασιν και διδασκαλίαν των απόρων κορασίδων, αίτινες εις 52 ανερχόμεναι τον αριθμόν επλαισίουν την αίθουσαν του Λυκείου εν επιχαρίτω σκηνογραφία, θα διδάσκη μαθηματικά, η χαρίεσσα δις Κούλα Μαλούχου θα διδάσκη χειροτεχνίαν και η κυρία Ελένη Ζούμπερη, η ανέκαθεν παρέχουσα τας υπηρεσίας της θα διδάσκη ζωγραφικήν.

Μέλος του διδακτικού προσωπικού θα αποτελέση και ο δημοδιδάσκαλος κ. Πάνος Αλεξόπουλος.

Το Λύκειον των Ελληνίδων θα ενδύση τας πτωχάς μαθητρίας νεάνιδας, με ομοιομόρφους ποδιές.

ο Σος Μητροπολίτης εν συγκινήσει διά το θεάρεστον έργον του Λυκείου εδήλωσεν ότι αυτός θα συνεισφέρη διά την αμφίεσιν των τροφίμων απόρων.

Η διδασκαλία θα γίνεται κάθε Πέμπτην, Σάββατον και Κυριακήν εις τας αιθούσας του Πρακτικού Λυκείου.

8-4-34

ΛΑΧΕΙΟΦΟΡΟΣ ΑΓΟΡΑ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

-------------

Το Διοικητικόν Συμβούλιον του άριστα εν τη πόλει μας δρώντος Σωματείου νού Λυκείου των Ελληνίδων, προήλθεν εις την απόφασιν όπως την Κυριακήν του Θωμά ενεργήση λαχειοφόρον αγοράν, προς ενίσχυσιν του ταμείου του εν λόγω Σωματείου, δια να δυνηθή και ανταποκρίνεται πλήρως εις τας ανάγκας και τας δαπάνας συντηρήσεως των δύο υπ’ αυτό σχολείων, ήτοι του Κυριακού και της Νυκτερινής Σχολής.

Η αγορά θα γείνη εις το δημοτικόν θέατρον, είμεθα βέβαιοι δε ότι οι συμπολίται μας ευχαρίστως θα σπεύσουσι να αποστείλωσι προς την πρόεδρον του Λυκείου κ. Αφροδίτην Σπηλιοπούλου διάφορα αντικείμενα, τα οποία θα αποτελέσουν την ευγενή αυτών προσφοράν.

 

[Εκ του γραφ. του Λυκείου]

Πατρίς, 11-4-34

ΛΑΧΕΙΟΦΟΡΟΣ ΑΓΟΡΑ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

-------------

Το Διοικητικόν Συμβούλιον του άριστα εν τη πόλει μας δρώντος Σωματείου νού Λυκείου των Ελληνίδων, προήλθεν εις την απόφασιν όπως την Κυριακήν του Θωμά ενεργήση λαχειοφόρον αγοράν, προς ενίσχυσιν του ταμείου του εν λόγω Σωματείου, δια να δυνηθή και ανταποκρίνεται πλήρως εις τας ανάγκας και τας δαπάνας συντηρήσεως των δύο υπ’ αυτό σχολείων, ήτοι του Κυριακού και της Νυκτερινής Σχολής.

Η αγορά θα γείνη εις το δημοτικόν θέατρον, είμεθα βέβαιοι δε ότι οι συμπολίται μας ευχαρίστως θα σπεύσουσι να αποστείλωσι προς την πρόεδρον του Λυκείου κ. Αφροδίτην Σπηλιοπούλου διάφορα αντικείμενα, τα οποία θα αποτελέσουν την ευγενή αυτών προσφοράν.

 

[Εκ του γραφ. του Λυκείου]

Πατρίς, 27-6-33

Η ΠΡΟΧΘΕΣΙΝΗ ΕΟΡΤΗ

ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

-Το ωραίον έργον της κοινωνικής προνοίας

Εκτάκτως ωραία στεφθείσα υπό πλήρους επιτυχίας υπήρξε την πρωίαν της προχθές Κυριακής η ετησία σχολική εορτή του Κυρικκού σχολείου του Λυκείου των Ελλήνων.

Εις την ωραίαν αίθουσαν καταλλήλως διακεκοσμημένην, συνέρρευσεν ό,τι εκλεκτόν έχει να παρουσιάση η κοινωνία Πύργου διά να αποθαυμάση την συντελουμένην υπέροχον προσπάθειαν της καλλιεργείας των Ελληνικών εθίμων και παραδόσεων και της ηθικής διαμορφώσεως των απόρων κορασίδων, των οποίων ο αριθμός υπερβαίνει τας πεντήκοντα.

Μεταξύ της ωραίας συγκεντρώσεως διεκρίνετο ο Νομάρχης Ηλείας κ. Παναγόπουλος μετά της κυρίας του και τινες εκ των άλλων αρχών.

Την ομήγυριν προσεφώνησεν η ευγενεστάτη και ευπαίδευτος νεάνις της πόλεώς μας δ/νίς Μαρίκα Β. Μαλούχου εκφωνήσασα επίκαιρον τη εορτή λόγον βρίθοντα ηθικοθρησκευτικών εννοιών και ήτις μετά το πέρας της ομιλίας εδέχθη θερμά και ειλικρινή τα συγχαρητήρια των υφισταμένων διά τους ψυχικούς και σωματικούς κόπους ούς καταβάλλει όλως αφιλοκερδώς προς κατάρτισιν των απόρων κορασίδων.

Αι μαθήτριαι ενδεδυμέναι καθάρια εαρινά φορέματα απήγγειλαν διάφορα πατριωτικά ποιήματα, προκαλέσασαι τα χειροκροτήματα της ομηγύρεως, η οποία απήλθεν υπό το κράτος των εξοχωτέρων εντυπώσεων διά τον συντελούμενον εν τη οργανώσει του Λυκείου υπέροχον έργον της κοινωνικής προνοίας.

Πατρίς, 15-4-34

 

ΕΚΚΛΗΣΙΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

Προς την φιλάνθρωπον Κοινωνίαν Πύρου, η οποία πάντοτε εκδηλώνει τα φιλάνθρωπα συναισθήματά της, σε κάθε φιλανθρωπική κίνησι

----------------

Σήμερον από της 10ης πρωϊνής ανοίγει τας πύλας της η Λαχειοφόρος αγορά μας εις τον «Απόλλωνα» και θα διαρκέση μέχρι της 10ης νυκτερινής.

Σκοπός της Λαχειοφόρου Αγοράς μας είνε η διατήρησις των δύο σχολείων μας, της νυκτερινής και του Κυριακού. Είσοδος ελευθέρα.

 

[ΕΚ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ]

17-4-34

 

ΕΚΚΛΗΣΙΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

Προς την φιλάνθρωπον Κοινωνίαν Πύργου, η οποία πάντοτε εκδηλώνει τα φιλάνθρωπα συναισθήματά της, σε κάθε φιλανθρωπική κίνησι

----------------

Σήμερον από της 10ης πρωϊνής ανοίγει τας πύλας της η Λαχειοφόρος αγορά μας εις τον «Απόλλωνα» και θα διαρκέση μέχρι της 10ης νυκτερινής.

Σκοπός της Λαχειοφόρου Αγοράς μας είνε η διατήρησις των δύο σχολείων μας, της νυκτερινής και του Κυριακού. Είσοδος ελευθέρα.

 

[ΕΚ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ]

Πατρίς, 7-11-33

ΤΑ ΠΡΟΧΘΕΣΙΝΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ

ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

  • Ωμίλησεν ο Σος Μητροπολίτης.

  • Το διδακτικόν προσωπικόν

  • Μία ωραία ζηλευτή εργασία

Προχθές εν ωραία ομηγύρει ετελέσθησαν τα εγκαίνια του Κυριακού Σχολείου του Λυκείου των Ελληνίδων εις το οποίον συντελείται μία ωραία ζηλευτή εργασία με πολλά αγαθά διά τους απόρους τροφίμους υπό την πεφωτισμένην επιμέλειαν των λαμπροτάτων δεσποινών της Πυργίας κοινωνίας κυρίας Αφροδίτης Σπηλιοπούλου, Προέδρου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου κυριών Ονωρίνας Σχίζα, Μερόπης Βασιλάτου, Σάσας Τομαροπούλου, Ελένης Ζούμπερη, Νίτσας Βωβού, Αθ. Τραμπαδώρου, Θ. Παπακωνσταντοπούλου, Ιω. Θεοφιλοπούλου, Χρ. Σαρβαιζώτη, Ανδρ. Παπαδημητρίου και Χρ. Τσουκαλά.

Την εορτήν της ενάρξεως των μαθημάτων εχαιρέτισε και ηυλόγησεν ο Σος Μητροπολίτης, εξάρας δι΄ολίγων τον ιερόν σκοπόν του Κυριακού Σχολείου, εις το οποίον προσεφέρθη ευγενώς να παράσχη τας υπηρεσίας της όπως και κατά τα προηγούμενα έτη η μορφωμένη και ελληνικοτάτη την ψυχήν δις Μάρω Μαλούχου, η οποία θα διδάξη τα χρήσιμα έργα του βίου, ιστορίαν, θρησκευτικά, την χριστιανικήν πίστιν.

Ο διευθυντής του Πρακτικού Λυκείου κ. Τσακαλέτος, όστις πάνυ ευγενώς παρεχώρησε την αίθουσαν του Λυκείου προς στέγασιν και διδασκαλίαν των απόρων κορασίδων, αίτινες εις 52 ανερχόμεναι τον αριθμόν επλαισίουν την αίθουσαν του Λυκείου εν επιχαρίτω σκηνογραφία, θα διδάσκη μαθηματικά, η χαρίεσσα δις Κούλα Μαλούχου θα διδάσκη χειροτεχνίαν και η κυρία Ελένη Ζούμπερη, η ανέκαθεν παρέχουσα τας υπηρεσίας της θα διδάσκη ζωγραφικήν.

Μέλος του διδακτικού προσωπικού θα αποτελέση και ο δημοδιδάσκαλος κ. Πάνος Αλεξόπουλος.

Το Λύκειον των Ελληνίδων θα ενδύση τας πτωχάς μαθητρίας νεάνιδας, με ομοιομόρφους ποδιές.

ο Σος Μητροπολίτης εν συγκινήσει διά το θεάρεστον έργον του Λυκείου εδήλωσεν ότι αυτός θα συνεισφέρη διά την αμφίεσιν των τροφίμων απόρων.

Η διδασκαλία θα γίνεται κάθε Πέμπτην, Σάββατον και Κυριακήν εις τας αιθούσας του Πρακτικού Λυκείου.

 

 

 

 

 

 

Πύργος, δεκαετία του 1920. Στιγμιότυπο από εκδήλωση, από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Παραρτήματος Πύργου του Λυκείου των Ελληνίδων, στην οποία συμμετείχε το χορευτικό του τμήμα.

Προέλευση φύλλου εφημερίδας: Μουσείο Τύπου Ε.Σ.Η.Ε.Π.Η.Ν.


 

 

 

 

 

 

 

Πύργος, τέλη της δεκαετίας του 1920.

 

Η Θεοφάνη (Φανή) Γιαννοπούλου, σύζυγος του Κωνσταντίνου Γιαννόπουλου, το γένος Γεωργίου Μήτσου.

Η Φανή Γιαννοπούλου, σημαντική προσωπικότητα της εποχής της, σύμφωνα με τα τεκμήρια που έχουμε στη διάθεσή μας, ήταν η πρώτη πρόεδρος του Παραρτήματος Πύργου του Λυκείου των Ελληνίδων, από την ίδρυσή του, το 1922. Στα πλαίσια αυτών των καθηκόντων της ανέπτυξε πλούσια δράση προς την κατεύθυνση, κυρίως, της διάσωσης της παράδοσης, του πολιτισμού, και της επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης των νεαρών κοριτσιών, καθώς και των προσφύγων της μικρασιατικής καταστροφής.

 

Προέλευση φωτογραφίας: Εφημερίδα Πατραϊκή Εβδομάς.

 

«Πατραϊκὴ Ἑβδομὰς», 21 Ιουλίου 1929: «ΤὸδιοικητικὸνΣυμβούλιοντοῦ Λυκείου Ἑλληνίδων Πύργου.Ἐξἀριστερῶνπρὸςτὰδεξιὰ: Ὁ κ. Παν. Αλεξόπουλος, ΔὶςΤζιατζῆ, Κα Κευὴ Γεωργακοπούλου, Κα Φανὴ Γιαννοπούλου (πρόεδρος), Κα Τασία Παπακωνσταντοπούλου, Κα Β. Θεοφιλπούλου και Δὶς Καρκαβίτσα».

Έρευνα-σταχυολόγηση-επιμέλεια: Σάκης Τραμπαδώρος.


Πύργος, Φθινόπωρο του 1929.

Σκηνή από το θεατρικό έργο «Ο Άγγελος του πόνου», το οποίο είχε ανεβάσει, τότε, με μεγάλη επιτυχία, το Παράρτημα Πύργου του Λυκείου των Ελληνίδων.

Προέλευση φύλλου εφημερίδας: Μουσείο Τύπου Ε.Σ.Η.Ε.Π.Η.Ν.


 

Αναδημοσίευση - Ιουλιανά και Αποστασία

Ιστορία

Η πολιτική κρίση του Ιουλίου του 1965 έχει μείνει γνωστή στη συλλογική μνήμη ως τα «Ιουλιανά», αλλά κυρίως σημασιοδοτήθηκε αρνητικά ως η «Αποστασία».

Προέλευση, περισσότερα στην https://www.kathimerini.gr/society/883400/ioyliana-kai-apostasia/

Αναδημοσίευση - Λορέντζος Μαβίλης - Ένας ευγενής που εγκατέλειψε την τρυφηλή ζωή για να πολεμήσει στα Κρητικά βουνά και να σκοτωθεί στο Δρίσκο της Ηπείρου

Ιστορία

Ο Λορέντζος Μαβίλης (Ιθάκη, 6 Σεπτεμβρίου 1860 - 28 Νοεμβρίου 1912) ήταν Ελληνοϊσπανός λυρικός ποιητής, και συνθέτης σκακιστικών προβλημάτων. Ο Μαβίλης σκοτώθηκε κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Θεωρείται ο μεγαλύτερος σονετογράφος της Ελλάδας.

Βιογραφία

Ο Λορέντζος Μαβίλης γεννήθηκε το 1860 στην Ιθάκη, όπου ο ισπανικής καταγωγής πατέρας του, Παύλος Μαβίλης, υπηρετούσε ως δικαστικός.[5] Ο εκ πατρός παππούς του ήταν πρόξενος της Ισπανίας στην Κέρκυρα, στην οποία η οικογένειά του είχε εγκατασταθεί. Εκεί ο Μαβίλης πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Η μητέρα του Ιωάννα Σούφη, ήταν Ελληνικής καταγωγής, ανιψιά του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Εξωτερικά ο Μαβίλης ήταν μεγαλόσωμος με γαλανά μάτια και ξανθά μαλλιά.

Μεγάλη επίδραση στην προσωπικότητα του Μαβίλη άσκησε ο Ιάκωβος Πολυλάς, του οποίου υπήρξε φίλος και μαθητής. Μαθήτευσε στο εκπαιδευτήριο «Καποδίστριας» της Κέρκυρας και κατόπιν στο Κερκυραϊκό Γυμνάσιο, με καθηγητή τον Ιωάννη Ρωμανό. Μετά το γυμνάσιο έφυγε για την Αθήνα για πανεπιστημιακές σπουδές, όπου πραγματοποιήθηκε και η γνωριμία του με τον Χαρίλαο Τρικούπη μέσω του Πολυλά.[6] Στην Αθήνα φοίτησε για ένα χρόνο (1877-1878) στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του στα πανεπιστήμια Μονάχου και Φράιμπουργκ (1878-1890), όπου παρακολούθησε μαθήματα κλασικής φιλολογίας, φιλοσοφίας, αρχαιολογίας. Οι σπουδές του στη Γερμανία συνεχίστηκαν επί δεκατέσσερα χρόνια και επηρεάστηκε από τις θεωρίες του Νίτσε, την «Κριτική του Καθαρού Λόγου» του ορθολογικού Ιμμάνουελ Καντ και από τη «Βουλησιαρχία» του απαισιόδοξου Αρθούρου Σοπενχάουερ. Ακόμα ασχολήθηκε με τα σανσκριτικά φιλοσοφικά κείμενα και μετέφρασε αποσπάσματα από το ινδικό έπος Μαχαμπχαράτα. Κατά την παραμονή του στη Γερμανία ασχολήθηκε με τη σύνθεση λυρικών ποιημάτων (κυρίως σονέτων), και σκακιστικών προβλημάτων που δημοσιεύτηκαν σε γερμανικά έντυπα. Το 1890 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο του Έρλανγκεν με τη διατριβή «Δύο βιεννέζικα χειρόγραφα του Ιωάννη Σκυλίτζη».
Το 1893 επέστρεψε στην Κέρκυρα όπου εντάχτηκε στην Κερκυραϊκή Σχολή, συνδέθηκε δε ιδιαιτέρως με τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη. Κατόπιν στρατεύτηκε και το 1896 έγινε μέλος της Εθνικής Εταιρείας.

Το 1896 ο Μαβίλης συμμετείχε στην επανάσταση της Κρήτης, πολεμώντας μαζί με τους αντάρτες στα κρητικά βουνά. Και το 1897 κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο συγκέντρωσε εβδομήντα Κερκυραίους εθελοντές και πήγαν να πολεμήσουν στην Ήπειρο, όπου και τραυματίστηκε στο χέρι. Τα έξοδα της εκστρατείας των εθελοντών τα κάλυπτε ο ίδιος.

Το 1909 γίνεται ο ενθουσιώδης κήρυκας του ξεσηκωμού και το 1910 εκλέγεται βουλευτής Κέρκυρας με το Κόμμα Φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου. Το 1911 υπερασπίζοντας τη δημοτική γλώσσα ως αντιπρόσωπος και μέλος της Αναθεωρητικής Συνέλευσης της Κέρκυρας μέσα στην Βουλή των Ελλήνων είπε απευθυνόμενος στους καθαρευουσιάνους: «Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει. Υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι, και υπάρχουσι πολλοί χυδαίοι άνθρωποι ομιλούντες την καθαρεύουσαν». [7]

Θάνατος

Στις 28 Νοεμβρίου του 1912 κατά τον Πρώτο Βαλκανικό πόλεμο γίνεται επικεφαλής του λόχου των εθελοντών Γαριβαλδινών και την επόμενη μέρα (29 Νοεμβρίου 1912) σκοτώνεται στη Μάχη του Όρους Δρίσκου κοντά στα Ιωάννινα. Λέγεται ότι διατηρούσε ερωτικό δεσμό με την ποιήτρια Μυρτιώτισσα - κατά κόσμον Θεώνη Δρακοπούλου - (1885-1968), η οποία υπηρέτησε την ερωτική ποίηση και το ποίημά της «Τι άλλο καλέ μου» (1925) είναι αφιερωμένο στη μνήμη του.
Ως φόρο τιμής στο συνολικό έργο του Λορέντζου Μαβίλη η κεντρική πλατεία της γενέτειράς του Ιθάκης έχει πάρει το όνομά του.

Ποιητικό έργο

Τα σονέτα του Μαβίλη είχαν άρτια μορφή και εξαίρετο περιεχόμενο, το οποίο πάντως χαρακτηρίζεται από ολοφάνερη απαισιοδοξία. Τα σονέτα του, με ενδεκασύλλαβους στίχους, ήταν πολύ πιο επεξεργασμένα και περίτεχνα από των συγχρόνων του (βλ. Κωστής Παλαμάς, Πατρίδες, 1895) και εισήγαγαν νέα στοιχεία, όπως το να αρχίζει η πρόταση στη μέση του στίχου, να υπάρχει διάλογος, κ.λπ.. Ακολουθούν δυο παραδείγματα:

Λήθη Καλλιπάτειρα

Καλότυχοι οι νεκροί που λησμονάνε
την πίκρια της ζωής. Όντας βυθήση
ο ήλιος και το σούρουπο ακλουθήση,
μην τους κλαις, ο καημός σου όσος και να 'ναι.
 
Τέτοιαν ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε
στης λησμονιάς την κρουσταλλένια βρύση·
μα βούρκος το νεράκι θα μαυρίση,
α' στάξη γι' αυτές δάκρυ όθε αγαπάνε.
 
Κι αν πιούν θολό νερό ξαναθυμούνται,
διαβαίνοντας λιβάδια από ασφοδίλι,
πόνους παλιούς, που μέσα τους κοιμούνται…
 
A' δε μπορής παρά να κλαις το δείλι,
τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν:
θέλουν – μα δε βολεί να λησμονήσουν.

«Αρχόντισσα Ροδίτισσα, πώς μπήκες;
Γυναίκες διώχνει μια συνήθεια αρχαία
εδώθε». – «Έχω ένα ανίψι, τον Ευκλέα,
τρία αδέρφια, γιο, πατέρα Ολυμπιονίκες·
 
να με αφήσετε πρέπει, Ελλανοδίκες,
και εγώ να καμαρώσω μέσ' στα ωραία
κορμιά, που για το αγρίλι του Ηρακλέα
παλεύουν, θιαμαστές ψυχές αντρίκειες.
 
Με τες άλλες γυναίκες δεν είμαι όμοια·
στον αιώνα το σόι μου θα φαντάζη
με της αντρειάς τα αμάραντα προνόμια.
 
Με μάλαμα γραμμένος το δοξάζει
σε αστραφτερό κατεβατό μαρμάρου
ύμνος χρυσός του αθάνατου Πινδάρου».

Σκακιστική δραστηριότητα

Ο Λορέντζος Μαβίλης το 1887 συμμετείχε στο σκακιστικό τουρνουά της Φραγκφούρτης. Δύο χρόνια αργότερα (1889) έλαβε μέρος στο τουρνουά της πρωτεύουσας της νότιας Σιλεσίας, Βρότσλαβ (Breslau), με το όνομα Sillibam.

Σύνθεση προβλημτων

Λορέντζος Μαβίλης, Akademisches Monatsheft für Schach, Nr. 37, März 1893
α8 β8 γ8 δ8 ε8 ζ8 η8 θ8
α7 β7 γ7 δ7 ε7 ζ7 η7 θ7
α6 β6 γ δ6 ε6 ζ6 η6 θ6
α5 β5 γ5 δ5 ε5 ζ5 η5 θ5
α4 β4 γ4 δ4 ε4 ζ4 η4 θ4
α3 β3 γ3 δ3 ε3 ζ3 η3 θ3
α2 β2 γ2 δ2 ε2 ζ2 η2 θ2
α1 β1 γ1 δ1 ε1 ζ1 η1 θ1
Ματ σε 3.

Ο Λορέντζος Μαβίλης θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ο πρώτος Έλληνας συνθέτης σκακιστικών προβλημάτων με διεθνή φήμη. Στο διάγραμμα δεξιά (που αναδημοσιεύθηκε στα Ελληνικά Σκακιστικά Χρονικά #8 τον Μάρτιο 1971) βλέπουμε ένα ορθόδοξο τριάρι, όπου η λευκή βασίλισσα κυριαρχεί είτε με την παρουσία της είτε με τη θυσία της. Ας δούμε τη λύση του προβλήματος:

1.Βθ1!
Τα λευκά απειλούν 2.Βα1+ Πγ3 3. Βη1#, και επίσης 2.Βxθ8+ Πη7 3.Βxη7#
Αν 1... Πxγ6, για να δημιουργήσουν τετράγωνο διαφυγής γ5 για τον μαύρο βασιλιά, τότε 2.Βη1+ Ργ3 3.Βα1#.
1... Πη7
Φαίνεται ότι τα μαύρα κάλυψαν τις δυο αρχικές απειλές, αλλά...
2.Βxδ5+
Τελικά η βασίλισσα επεδίωκε να απομακρύνει τον Πδ7.
2... Ρxδ5 3. Πδ6#, ή
2... Πxδ5 3. Πγ4#, ή και
2... Ργ3 3. Βε5# (μια που ο Πγ5 είναι καρφωμένος και ο Αθ8 δεν φρουρεί πλέον το ε5).

Και τα άλλα γνωστά προβλήματα του Λορέντζου Μαβίλη έχουν αξιόλογο στρατηγικό περιεχόμενο.

Παραπομπές

 

 

  1. ("Εφημερίς των συζητήσεων της Βουλής", Β' Αναθεωρητική Βουλή, 1911, σελ. 689, συνεδρίασις 36).

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

  • Νούτσος Παναγιώτης, "Ο Λ. Μαβίλης ως συνοδοιπόρος των 'Κοινωνιολόγων' ", Ο Πολίτης, αρ. 44 (5-12-1997), 37-41
  • Hibon, Roland, «Ἀνέκδοτα ἔργα τοῦ Μαβίλη», Ἠπειρωτικὴ Ἑστία, 17, 200 (1968), σσ. 537-546

Εξωτερικοί σύνδεσμοι - Πηγές

Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
   Λορέντζος Μαβίλης
Wikisource logo
Στη Βικιθήκη υπάρχει υλικό που έχει σχέση με το θέμα:
  Λορέντζος Μαβίλης
Wikiquote logo
Στα Βικιφθέγματα υπάρχει υλικό σχετικό με το λήμμα:
   Λορέντζος Μαβίλης

Πηγή: Wikipedia

Αναδημοσίευση - Ιστορική έκθεση: «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της»

Ιστορία

Ο Δήμος Αθηναίων παρουσιάζει τη μεγάλη ιστορική έκθεση «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της» που έρχεται στο Κέντρο Τεχνών του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) στο Πάρκο Ελευθερίας από τις 23 Ιουλίου έως τις 28 Οκτωβρίου με ελεύθερη είσοδο.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/07/17/life/texni/istoriki-ekthesi-1974-1944-athina-giortazei-tin-eleytheria-tis/

Αναδημοσίευση - Δημήτρης Μαρωνίτης: Άνδρες και παιδιά Ο Μαρξ ήξερε λαμπρά Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά, διάβαζε επίμονα τους αρχαίους και παρέπεμπε σε έργα τους

Ιστορία

Το δοκίμιο «Ο Μαρξ και η Αρχαία Ελλάδα», που μόλις κυκλοφόρησε, αποτελεί τριπλή ευχάριστη έκπληξη. Εγκαινιάζει τη νέα εκδοτική σειρά «Στιγμή», που παρακολουθεί την τυπογραφική καλαισθησία του πρόωρα χαμένου Λάζαρου Γεωργιάδη...

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/07/12/istoriko-arxeio/dimitris-maronitis-andres-kai-paidia/

 

Αναδημοσίευση - Όπερα Buffa (βίντεο)

Πολιτισμος

{youtube}ZF-qjArqfL8{/yοutube}

Αναδημοσίευση - Βαλκυρίες

Πολιτισμος

Στη Σκανδιναβική μυθολογία οι βαλκυρίες (valkyrjur, ενικός : valkyrja) είναι θεραπαινίδες του Όντιν που συλλέγουν από τα πεδία των μαχών όσους σκοτώθηκαν πολεμώντας γενναία, με σκοπό να τους μεταφέρουν στη Βαλχάλα[1]. Η ονομασία τους σημαίνει αυτές που επιλέγουν τους σφαγιασθέντες.

Σύγχρονη τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην σύγχρονη τέχνη οι βαλκυρίες συχνά απεικονίζονται ως όμορφες κοπέλες με ασπίδες σε φτερωτά άλογα, οπλισμένες με κράνη και ακόντια. Ωστόσο η φράση ίππος βαλκυρίας περιέγραφε τον λύκο, άρα αντίθετα με το στερεότυπο δεν ίππευαν φτερωτά άλογα. Μάλλον ίππευαν αγέλες λύκων που σύχναζαν στα πτώματα νεκρών πολεμιστών.

Ιδιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ίδιες οι βαλκυρίες θεωρούνταν πως είχαν συγγένεια με τα κοράκια, τα οποία πετούσαν πάνω από τα πεδία μαχών και επέλεγαν πτώματα. Έτσι, οι αγέλες των λύκων και τα κοράκια που καθάριζαν το πεδίο μάχης μετά τη λήξη μπορεί να γίνονταν αντιληπτά ως υπηρέτες ενός υψηλότερου σκοπού.

Ο στόχος των βαλκυριών ήταν να επιλέγουν τους πιο ηρωϊκούς από αυτούς που είχαν σκοτωθεί σε μάχη και να τους μεταφέρουν στη Βαλχάλλα. Αυτό ήταν απαραίτητο γιατί ο Οντίν χρειαζόταν πολεμιστές να πολεμήσουν με το μέρος του στην προκαθορισμένη μάχη στο τέλος του κόσμου, το Ράγκναροκ.

Πολλές από τις βαλκυρίες αναφέρεται πως είχαν θνητούς γονείς.

Μείζονες βαλκυρίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάφορες βαλκυρίες εμφανίζονται ως μείζονες χαρακτήρες σε σωζόμενους μύθους όπως οι:

  • Μπρύνχιλντρ (Brynhildr)
  • Χιλντρ (Hildr)
  • Σιγκρντρίφα (Sigrdrífa)
  • Σιγκρούν (Sigrún)
  • Σβάφα (Sváva)
  • Θρουντρ (Þrúðr)

Άλλες πηγές δεικνύουν πως και κάποιες άλλες Βαλκυρίες ήταν σημαντικοί χαρακτήρες της Σκανδιναβικής μυθολογίας, όπως η Γκουννρ (Gunnr) και η Σκόγκουλ (Skögul). Έχουν σωθεί επίσης τα ονόματα πολλών άλλων βαλκυριών.

Οι βαλκυρίες του Βάγκνερ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ ενσωμάτωσε Σκανδιναβικές ιστορίες που περιελάμβαναν τη βαλκυρία Μπρύνχιλντρ και την τιμωρία της και τον επακόλουθο έρωτά της για τον Πολεμιστή Σίγκφριντ στις όπερές του Βαλκυρία (Die Walküre) και Το Λυκόφως των Θεών (Götterdämmerung). Στην βαγκνερική τους εκδοχή οι Βαλκυρίες είναι κόρες του Βοτάν (Wotan /Οντίν) και της Έρντα (Erda/Γιορντ, ‘Γη’) και ονομάζονται BrünnhildeHelmwigeOrtlindeGerhildeWaltrauteSiegruneRossweisseGrimgerde και Schwertleite.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1.  Gaiman, Neil. Σκανδιναβική Μυθολογία. Αθήνα: Εκδόσεις Ψύχαλου. σελ. 265. ISBN 978-618-5049-58-4.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  •  Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Valkyries στο Wikimedia Commons

Αναδημοσίευση - Παναγής Τσαλδάρης: Ο πράος γιος του έμπορου από το Καμάρι Κορινθίας που διετέλεσε δύο φορές πρωθυπουργός

Ιστορία

Ήταν ο τέταρτος πρωθυπουργός που πέθανε το 1936 – Το τραγούδι του Βαμβακάρη – Η γυναίκα του Λίνα Τσαλδάρη ήταν η πρώτη Ελληνίδα υπουργός.

Προέλευση, περισσότερα στο https://gnomipoliton.com/2020/05/17/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%AE%CF%82-%CF%84%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B4%CE%AC%CF%81%CE%B7%CF%82-%CE%BF-%CF%80%CF%81%CE%AC%CE%BF%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CE%BC%CF%80/

Γιοχάνες Μπράμς - His music

Πολιτισμος

His music

Αναδημοσίευση - Γιοχάνες Μπραμς

Ιστορία

Ο Γιοχάνες Μπραμς (γερμανικά: Johannes Brahms‎‎· 7 Μαΐου 1833, Αμβούργο – 3 Απριλίου 1897, Βιέννη) ήταν Γερμανός συνθέτης και πιανίστας, ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του 19ου αιώνα. Η μουσική του συνδυάζει τη δραματική δύναμη και τη λυρική ένταση μαζί με μία ανακουφιστική ζεστασιά. Ο Μπραμς ήταν ριζοσπαστικός ως προς την αρμονική του τόλμη και την εκφραστική του δεινότητα, αλλά συντηρητικός στη χρήση των παραδοσιακών ή και αρχαϊκών ακόμη μουσικών δομών. Για να καταλάβουμε καλύτερα το χαρακτήρα και την τεχνική σύνθεσης του Μπραμς, μπορούμε να ανατρέξουμε στο δοκίμιο του Σένμπεργκ: «Μπραμς, ο Προοδευτικός», στο οποίο αναιρείται η μέχρι τότε κρατούσα εικόνα του Μπραμς ως συντηρητικού και αναδεικνύεται η προοδευτικότητα της μουσικής του τουλάχιστον όσον αφορά στην οργάνωση των μουσικών φράσεων.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο Αμβούργο το 1833 από φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του, κοντραμπασίστας στο επάγγελμα, διέκρινε από πολύ νωρίς το ταλέντο του και φρόντισε εγκαίρως να λάβει την κατάλληλη μουσική παιδεία. Όταν ο Μπραμς ήταν 20 χρονών, ο Σούμαν, που ήταν 23 χρόνια μεγαλύτερός του, μελέτησε ορισμένες από τις συνθέσεις του και εξήγγειλε τη γέννηση μιας μεγαλοφυΐας. Υπάρχει η γενική πεποίθηση ότι ο Μπραμς και η σύζυγος του Ρόμπερτ Σούμαν, η πιανίστα και συνθέτρια Κλάρα Βικ-Σούμαν, ήταν ερωτευμένοι, αλλά ότι η σχέση τους δεν ολοκληρώθηκε ίσως ποτέ, ούτε μετά το θάνατο του Σούμαν το 1856. Στη ζωή του Μπραμς έμελλε να υπάρξουν και άλλες αισθηματικές περιπέτειες, οι περισσότερες όμως από αυτές ήταν μονομερείς. Ο συνθέτης δεν παντρεύτηκε ποτέ.

Το 1855, άρχισε τις εμφανίσεις του ως πιανίστας. Κατέλαβε τη θέση του διευθυντή ορχήστρας στην πριγκηπική αυλή του Ντέτμολντ και το 1859 ίδρυσε και ανέλαβε τη διεύθυνση μιας γυναικείας χορωδίας στο Αμβούργο. Απογοητευμένος από την αδυναμία του να διοριστεί διευθυντής της Φιλαρμονικής του Αμβούργου, ο Μπραμς εγκαταστάθηκε το 1863 στη Βιέννη όπου πέρασε την υπόλοιπή του ζωή. Δεν έγραψε ποτέ όπερα, αλλά συνέθεσε αριστουργήματα σε όλα σχεδόν τα υπόλοιπα μουσικά είδη: τέσσερις συμφωνίες, τέσσερα κοντσέρτα, δύο σερενάτες για ορχήστρα και δύο εισαγωγές. Συνέθεσε επίσης το «Γερμανικό Ρέκβιεμ» (έντονα προσωπικού ύφους)[12] και άλλα χορωδιακά έργα με συνοδεία και a capella, τραγούδια, μεγάλο όγκο έργων για μουσική δωματίου, τις παραλλαγές Χάυντν για ορχήστρα, τις παραλλαγές Χέντελ και Παγκανίνι για πιάνο, δεκάδες έργα για πιάνο (ήταν το αγαπημένο του όργανο), αλλά και έργα για εκκλησιαστικό όργανο. Πρέπει επίσης να μνημονεύσουμε τους ιδιαίτερα δημοφιλείς «Ουγγρικούς Χορούς» για τέσσερα χέρια, που γνώρισαν μετά τον Μπραμς πολλές ενορχηστρώσεις.

Ο Μπραμς αντιτάχθηκε στον ριζοσπαστισμό των πρωτοπόρων συνθετών Λιστ και Βάγκνερ και δέχτηκε επιθέσεις από τους οπαδούς τους. Προτού φτάσει στο τέλος της ζωής του, μεγάλο μέρος αυτής της πολεμικής είχε καταλαγιάσει. Μουσικοί και ακροατές είχαν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι μπορεί κανείς να αγαπά τη μουσική που γεννήθηκε και στα δύο αντιμαχόμενα ιδεολογικά στρατόπεδα.

Ο Μπραμς πέθανε από καρκίνο του ήπατος στη Βιέννη, στις 3 Απριλίου 1897. Στην κηδεία του παρέστησαν χιλιάδες θαυμαστές του απ’ όλη την Ευρώπη και οι σημαίες κυμάτισαν μεσίστιες σε όλα τα πλεούμενα στο λιμάνι του Αμβούργου.

Παραπομπές

 

 

  1. Ξεπαπαδάκου, Αύρα (2008). «Ένας επικήδειος του θανάτου: Johannes Brahms, Ένα Γερμανικό Ρέκβιεμ». Έντυπο Πρόγραμμα Johannes Brahms, Ένα Γερμανικό Ρέκβιεμ, Θεσσαλονίκη: Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, 5-7..

Βιβλιογραφία

  • Μουτσόπουλος, Ευάγγελος, «Οι θεμελιώδεις κατηγορίες του ήθους στη μουσική του J. Brahms: Δραματικό, τραγικό και χιουμοριστικό». Νέα Εστία 121 (1987), 295-303 και στο: Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών 62/Β (1987), 47-59.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πηγή: Wikipedia

 

Δελτίο τύπου - Τι έχει να μας διδάξει ο Φρόιντ σήμερα;

Ιστορία

«Η λίμπιντο έφερνε τους ανθρώπους κοντά - Η ορμή του θανάτου τους χώριζε».

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/06/05/stories/ti-exei-na-mas-didaksei-o-froint-simera/

Αναδημοσίευση - Τζουζέππε Γκαριμπάλντι (παλαιότερα και Ιωσήφ Γαριβάλδης, ιταλ. Giuseppe Garibaldi, 4 Ιουλίου 1807 - 2 Ιουνίου 1882)

Ιστορία

Ο Τζουζέππε Γκαριμπάλντι (παλαιότερα και Ιωσήφ Γαριβάλδης, ιταλ. Giuseppe Garibaldi, 4 Ιουλίου 1807 - 2 Ιουνίου 1882) ήταν σημαντική στρατιωτική και πολιτική φυσιογνωμία της Ιταλίας, καθώς και ήρωας του Ιταλικού πολέμου της Ανεξαρτησίας. Συμμετείχε επίσης στον Εμφύλιο Πόλεμο της Ουρουγουάης στο πλευρό του Κόμματος Κολοράντο, το οποίο και επικράτησε. Έχει λάβει το προσωνύμιο του "Ήρωα των Δύο Κόσμων" για τη συμμετοχή του στους δύο αυτούς πολέμους, ενώ για τους Ιταλούς θεωρείται εθνικός ήρωας.

Βιογραφία

Ο Τζουζέππε Γκαριμπάλντι γεννήθηκε στις 4 Ιουλίου 1807 στη Νίκαια της Γαλλίας. Από νεαρή σχετικά ηλικία συμμετείχε στην οργάνωση του επαναστάτη Τζουζέππε Ματσίνι "Νέα Ιταλία", που είχε ως απώτερο σκοπό την ένωση της Ιταλίας. Αργότερα, συνάντησε τον Ματσίνι στη Γενεύη, ενώ ύστερα, εντάχθηκε στο κόμμα των Καρμπονάρι. Τον Φεβρουάριο του 1834, συμμετείχε μαζί με τους Καρμπονάρι σε μια αποτυχημένη επανάσταση στο Πεδεμόντιο. Ο Γκαριμπάλντι ταξίδεψε αρχικά στην Τυνησία, ενώ αργότερα ταξίδεψε στη Βραζιλία, όπου συμμετείχε στον αγώνα για ανεξαρτησία της επαρχίας Ρίο Γκράντε ντο Σουλ. Εκεί γνώρισε την Άννα Ριμπέιρο ντα Σίλβα, την οποία και παντρεύτηκε το 1842. Το 1841, το ζευγάρι μετακόμισε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, όπου και παντρεύτηκαν εκεί, ενώ απέκτησαν και τέσσερα παιδιά. Εκεί, συμμετείχε στον εμφύλιο πόλεμο της Ουρουγουάης με το κόμμα των Κολοράντο, οι οποίου και νίκησαν. Με την εκλογή του Πάπα Πίου Θ΄, η οποία προκάλεσε αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας στους Ιταλούς πατριώτες, ο οποίος και έχρισε τον Γκαριμπάλντι ως νούντσιο στο Ρίο ντε Τζανέιρο, και με το ξέσπασμα επανάστασης στο Παλέρμο το 1848, ο Γκαριμπάλντι αναχώρησε για την Ιταλία. Αν και ο πρώτος πόλεμος για την Ανεξαρτησία απέναντι στην Αυστριακή Αυτοκρατορία ήταν ανεπιτυχής, ο δεύτερος πόλεμος στέφθηκε με επιτυχία και προκάλεσε την δημιουργία του Βασιλείου της Ιταλίας. Στον Δεύτερο Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, ο Τζουζέππε Γκαριμπάλντι συμμετείχε με τους Καρμπονάρι αλλά και με το εθελοντικό σώμα που δημιούργησε, γνωστό ως "Κυνηγοί των Άλπεων", με το οποίο και νίκησε τους Αυστριακούς στο Βαρέζε και στο Κόμο. Σε συνάντησή του το 1860 με τον βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ Β΄, ο Γκαριμπάλντι τον αναγνώρισε ως βασιλιά. Ο Γκαριμπάλντι διετέλεσε επίσης βουλευτής στο Ιταλικό Κοινοβούλιο. Ο Τζουζέππε Γκαριμπάλντι πέθανε στις 2 Ιουνίου 1882 στο νησί Καπρέρα, κοντά στη Σαρδηνία, σε ηλικία 74 ετών.

Παραπομπές

 

anaforas.fic.edu.uy/jspui/handle/123456789/43090. Ανακτήθηκε στις 20  Σεπτεμβρίου 2020. σελ. 3.

 

Δελτίο τύπου - Μια Διεθνής συνεργασία του Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας με τίτλο Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ θα παρουσιαστεί από τη θεατρική ομάδα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης DEMODOCOS

Επενδυτικά Προγράμματα

Χορός, μουσική και κείμενα στα αρχαία ελληνικά

 

Δευτέρα 26 Αυγούστου 2024- Πλατεία Παλαιού Δημαρχείου- Ώρα:21.00

 

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

 

Η Γέννηση των Αγώνων είναι ο τίτλος της μουσικοθεατρικής παράστασης που θα παρουσιάσει η Θεατρική Ομάδα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης DEMODOCOS, στο πλαίσιο των Διεθνών συνεργασιών του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας και του Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας, τη Δευτέρα 26 Αυγούστου και ώρα 21.00 στη πλατεία του Παλαιού Δημαρχείου.

Πρόκειται για ένα θέαμα που περιλαμβάνει: τον Πρώτο Ολυμπιόνικο του Πινδάρου, την «αρματοδρομία»/απόσπασμα από την Ιλιάδα του Ομήρου και τον Δελφικό Ύμνο στον Απόλλωνα. Όλο αυτό το θέαμα με χορό, μουσική και κείμενα στα αρχαία ελληνικά.

Ακριβώς 2500 χρόνια μετά τον εορτασμό του Πίνδαρου για τον Ολυμπιονίκη Ιέρο των Συρακουσών, ο οποίος κέρδισε τους Ολυμπιακούς με το άλογό του, Φερενίκη, το 476 π.Χ., και 2800 χρόνια μετά την ίδρυση των Αγώνων, η Θεατρική Ομάδα Demodocos προσφέρει μια σπάνια ποιητική και μουσική παράσταση καθώς αναδημιουργεί ένα αριστούργημα της αρχαίας ελληνικής μουσικής μέσω της αποκατάστασης:

- Η αρχαία ελληνική γλώσσα του Πίνδαρου στη φωνητική της

- τη μετρική και ρυθμική δομή των στροφών, που σχηματίζουν τέσσερις τριάδες

- η χορογραφία των βημάτων, για να ταιριάζει με το ρυθμό και την εναλλαγή της μακράς και της μικρής συλλαβής

- η επανένωση με μια μουσική που έχει χαθεί εδώ και καιρό αλλά ανασυντέθηκε σύμφωνα με τους αρμονικούς νόμους της αρχαιότητας

- την ισόρυθμη μεταστοιχείωση του ελληνικού ποιήματος στα γαλλικά μέσα από μια διπλή δουλειά στη μετάφραση και τη ρυθμική λεξικό των αφηγητών.

 

Περιλαμβάνει 14 χορευτές συνοδευόμενοι από 3 αφηγητές.

Ο Philippe Brunet, διευθυντής της εταιρείας Demodocos, είναι καθηγητής ελληνικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν της Νορμανδίας (εργαστήριο ERIAC). Είναι ο επιστημονικός και καλλιτεχνικός διευθυντής του έργου Πίνδαρος.

Ο Φρανσουά Καμ συνέθεσε τη μουσική. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Franche-Comte και είναι διδάκτωρ αρχαίας μουσικολογίας (Πανεπιστήμιο της Ρουέν, εργαστήριο ERIAC).

Η Fantine Cave-Radet έγραψε τη χορογραφία. Είναι πρώην φοιτήτρια του Πανεπιστημίου της Ρουέν και συγγραφέας αρκετών χορογραφιών για την εταιρεία Demodocos.

Καλλιτεχνική συνεργασία: Dominique Rebaud, χορογράφος.

 

Εισαγωγή στα νέα ελληνικά θα παρουσιάσει ο Μπάμπης Πλαιτάκης, συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων και φίλος της Demodocos.

 

Στην αρχή της παράστασης η χορωδία θα τραγουδήσει και θα χορέψει τον πρώτο Δελφικό Ύμνο στον Απόλλωνα, με το αρχαίο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο και μουσική.

 

Ως δεύτερο μέρος του ρεσιτάλ, η ομάδα θα τραγουδήσει και θα χορέψει χορωδίες και τελική έξοδος των Ευριπίδη Βάκχες. Με Κάδμο, Αγαύη, Διόνυσο και χορωδία.

 

1. Baud Annelise, φοιτητής αντιπρόεδρος συλλόγου

2. Brunet Philippe, σκηνοθέτης, πρόεδρος συλλόγου

3. Cam François, μουσικός διευθυντής

4. Κλερέτ Γιάνης

5. Devos Hubert,

6. Grigorieff Irène

7. Lavoisier Romane

8. Legrand Emilie

9. Lueder Alice

10. Muñoz Anne-Iris

11. Perazio Lolita

12. Ραγκούσα Τσαρλς

13. Rémond Étienne

14. Ricaud Diane-Iris

15. Rineau Valentin

16. Roux Monet Guillaume

17. Ταλατάς Λίντα

18. Trublereau François

Και ο Μπάμπης Πλαιτάκης

 

 

 

 

 

Αναδημοσίευση - Γιατί είμαστε πλέον οι δεύτεροι φτωχότεροι στην ΕΕ - Ο παράγων ακρίβεια

Οικονομία

Του Τάσου Δασόπουλου

Οι δεύτεροι "φτωχότεροι" καταναλωτές της Ευρώπης, μετά τους Βούλγαρους, ήταν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2023 οι Έλληνες, αφού οι αυξήσεις σε μέσο και κατώτερο μισθό "εξαφανίζονται" από τις συνεχείς ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών, οι οποίες είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.capital.gr/oikonomia/3783800/giati-eimaste-pleon-oi-deuteroi-ftoxoteroi-stin-ee-o-paragon-akribeia/

Δελτίο τύπου - ΓΕΠΑΔ ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ - «Χτίζουμε τοίχο στη νεανική παραβατικότητα»

Επενδυτικά Προγράμματα

Αύριο, 22-3-2024 και ώρα 12:00 μ.μ., στη Γενική Περιφερειακή Αστυνομική
Διεύθυνση Δυτικής Ελλάδας, Ερμού 95 4ος όροφος, θα πραγματοποιηθεί
συνέντευξη τύπου, για την έναρξη του θεματικού Πάρκου στη Δυτική Ελλάδα,
«Χτίζουμε τοίχο στη νεανική παραβατικότητα», από τον Αναπληρωτή
Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας κ. Χαράλαμπο ΜΠΟΝΑΝΟ, το Γενικό
Περιφερειακό Αστυνομικό Διευθυντή Δυτικής Ελλάδας Υποστράτηγο Ανδρέα
ΤΣΑΠΙΚΟΥΝΗ, τον Περιφερειακό Διευθυντή Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης
Δυτικής Ελλάδας, κ. Κωνσταντίνο ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ και την Αντιπεριφερειάρχη
Κοινωνικής Πολιτικής και Οικογένειας, κα. Γεωργία ΝΤΑΤΣΙΚΑ

Δελτίο τύπου - KIDS REGIO - Πανευρωπαϊκή Έρευνα σχετικά με την άποψη των παιδιών για τον κινηματογράφο και τα οπτικοακουστικά μέσα

Επενδυτικά Προγράμματα

Το KIDS Regio (Γερμανία) και η PUBLIKUM.io (Δανία) συνεργάζονται σε μια έρευνα για την άποψη των παιδιών για τις ταινίες και τις σειρές σε 12 ευρωπαϊκές χώρες. Συμμετέχοντας, μπορείς να βοηθήσεις τους Ευρωπαίους δημιουργούς, αλλά και όσους χαράζουν πολιτική, να κατανοήσουν καλύτερα το νεανικό κοινό.

 

Στόχος της έρευνας είναι να δοθεί ο λόγος στα ίδια τα παιδιά, προκειμένου να αναζητηθούν οι τάσεις και προτιμήσεις του παιδικού και νεανικού κοινού στον κινηματογράφο και τα οπτικοακουστικά μέσα.

 

Στην Ελλάδα, η έρευνα πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους.

 

Στην έρευνα, η οποία διεξάγεται ηλεκτρονικά, μπορούν να συμμετέχουν παιδιά 7-11 ετών.

 

Λάβε κι εσύ μέρος!

Σας ευχαριστούμε!

 

Δελτίο τύπου - Δ. Νικολακόπουλος: Κοινός βηματισμός με τους εκπρόσωπους του χώρου για την ανάδειξη της περιοχής μας ως Τουριστικού προορισμού

Επενδυτικά Προγράμματα

Συνάντηση του Αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας, Δημήτρη Νικολάκοπουλου με τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ξενοδόχων Δυτικής Ηλείας.

Συνάντηση με τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ξενοδόχων Δυτικής Ηλείας πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Τρίτης, 5 Μαρτίου 2024, στο γραφείο του Αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας, Δημήτρη Νικολακοπούλου. Στη συνάντηση συμμετείχαν ο πρόεδρος της Ένωσης κ. Αντώνης Μαυρόπουλος, ο αντιπρόεδρος κ. Χρύσανθος Μουρτζίνης, η γραμματέας κα Αθηνά Σούλη, το μέλος κ. Θεόδωρος Φλίγκος καθώς και ο συνεργάτης του κ. Νικολακόπουλου, Κώστας Τζαμαλούκας.

Κατά την διάρκεια της συνάντησης έγινε παρουσίαση του προγράμματος τουριστικής προβολής της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ) για το 2024 και συζητήθηκαν θέματα που απασχολούν την περιοχή με την μεγαλύτερη συγκέντρωση ξενοδοχειακών υποδομών στην Ηλεία.

Σε δήλωση του ο κ. Νικολακόπουλος υπογράμμισε πως: «Με τα μέλη της δραστήριας Ένωσης Ξενοδόχων Δυτικής Ηλείας είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε για πολλά και ενδιαφέροντα θέματα προκειμένου στο άμεσο μέλλον να αποκτήσουμε κοινό βηματισμό στους στόχους και τις επιδιώξεις μας με βασικότερο όλων την ανάδειξη της περιοχής μας ως Τουριστικού προορισμού.

Άλλωστε η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων στον τομέα του Τουρισμού είναι το βασικό προαπαιτούμενος για να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος. Πάνω σε αυτό το πλαίσιο συζητήσαμε για την περεταίρω αξιοποίηση του αεροδρομίου του Αράξου καθώς και για την ανάγκη δημιουργίας εκπαιδευτικών μονάδων στην περιοχή μας που θα αναδεικνύουν τουριστικά στελέχη και εξειδικευμένο προσωπικό. Στη χρήσιμη και ωφέλιμη συνάντηση αναφερθήκαμε και στον μελλοντικό προγραμματισμό για τη συμμετοχή της Ένωσης σε δράσεις της ΠΔΕ που αφορούν στην αξιοποίηση του OLYMPIAN LAND».

Αποκάλυψη: Αιφνιδιαστική αλλαγή του υποδιοικητή της ΕΥΠ που ελέγχει και το σύστημα υποκλοπών

Επενδυτικά Προγράμματα

Αποχωρεί ο πρώην υπαρχηγός ΓΕΣ κ. Κέλλης κι αντικαθίσταται από τον πρώην διοικητή ασφαλείας Θεσσαλονίκης κ. Τζίτζη.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/03/05/editorial/oi-ipa-epivalloun-kyroseis-se-etaireies-kai-prosopa-gia-predator-kai-kyvernisi-kanei-san-oi-ypoklopes-na-min-eginan-pote/

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - Συνάντηση εργασίας της Δ. Αυγερινοπούλου με τον Πρίγκιπα Αλβέρτο Β’ στο Μονακό - Στο επίκεντρο η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος

Επενδυτικά Προγράμματα

Συνάντηση εργασίας με τον Πρίγκιπα Αλβέρτο Β’ του Μονακό πραγματοποίησε η Ειδική Απεσταλμένη του Πρωθυπουργού για τους Ωκεανούς (Special Envoy for the Ocean), Συντονίστρια της Παγκόσμιας Διάσκεψης «Our Ocean Conference 2024» και Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, στο Μονακό.


Κύριο θέμα συζήτησης στην συνάντηση ήταν η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, δεδομένης και της ευαισθησίας του Πρίγκιπα Αλβέρτου Β’ για θέματα φυσικού και θαλασσίου περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης. Οι δύο πλευρές είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις στα εν λόγω ζητήματα και να συζητήσουν, μεταξύ άλλων, για τις σημαντικές επικείμενες Συνδιασκέψεις για την προστασία των ωκεανών που διοργανώνουν αμφότερες οι δύο χώρες, ήτοι το Monaco Blue Initiative στις 17 και 18 Μαρτίου και η 9η παγκόσμια Συνδιάσκεψη για τους Ωκεανούς (9th Our Ocean Conference 2024) που θα διεξαχθεί στην Αθήνα στις 15-17 Απριλίου 2024.


Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στη διοργάνωση της περιβαλλοντικής αποστολής του Μονακό στη Μεσόγειο, η οποία θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο του 2024, με πρώτο σταθμό την Ελλάδα. Η εν λόγω αποστολή εντάσσεται στο πλαίσιο της Δεκαετίας των Ηνωμένων Εθνών για τις Ωκεανογραφικός Επιστήμες.


Στη συνάντηση συμμετείχαν, ακόμη, η Υπουργός Εξωτερικών του Μονακό, κα Berro-Amadei, ο Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ιδρύματος Πρίγκιπας Αλβέρτος Β’, κ. Wenden, καθώς και ο Προϊστάμενος του Υπουργείου Εξωτερικών, κ. Couma.


Τέλος, η Δρ. Αυγερινοπούλου, εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων, προσέφερε ως δώρο στον Πρίγκιπα μια κασετίνα τριών νομισμάτων, όπου απεικονίζονται ήρωες του 1821.


Υπάρχουν λαοί που χαίρονται να έχουν «συνέταιρο» την εφορία – Γιατί στην Ελλάδα θέλουν να την «κλέβουν»

Οικονομία

Ευρώπη πολλών ταχυτήτων στη φορολόγηση των πολιτών με τις ανεπτυγμένες χώρες να έχουν υψηλότερη φορολογία και ευχαριστημένους πολίτες. Το παράδειγμα της Δανίας και η ελληνική πραγματικότητα.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/02/12/economy/oikonomikes-eidiseis/oi-laoi-pou-xairontai-na-exoun-synetairo-tin-eforia-stin-ellada-theloun-na-tin-klevoun/

ΘΕΜΑ: «Εκπρόσωποι συλλόγων, φορέων και εθελοντές από όλο το Δήμο Ήλιδας αγκάλιασαν την 7η διοργάνωση του “Καρναβαλιού Αμαλιάδας”»

Επενδυτικά Προγράμματα

Με μία πρωτόγνωρη συγκέντρωση συλλόγων, σωματείων, εθελοντών και απλού κόσμου πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο Αμαλιάδας, η πρώτη συνάντηση των συμμετεχόντων της φετινής 7ης διοργάνωσης «Καρναβάλι Αμαλιάδας 2024».

Τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής υποδέχτηκαν τον κόσμο, άκουσαν τις προτάσεις τους και παρουσίασαν το προσχέδιο του προγράμματος και της αφίσας, που θα παρουσιαστούν επίσημα από τον Δήμο Ήλιδας το επόμενο διάστημα σε ειδική συνέντευξη τύπου.

Αυτό που τελικώς αποφασίστηκε είναι η φαντασμαγορική Τελετή Έναρξης να πραγματοποιηθεί το Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2024 και η μεγάλη Παρέλαση αρμάτων και καρναβαλιστών, την Κυριακή 10 Μαρτίου 2024.

Παράλληλα, το Σαββατοκύριακο 2 και 3 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού, ενώ όλα τα Σαββατοκύριακα από τις 24 Φεβρουαρίου μέχρι την καθαρά Δευτέρα 18 Μαρτίου θα υπάρχουν εκδηλώσεις στην πόλη και τα χωριά, που θα δίνουν έμφαση στην καρναβαλική δημιουργία και στην συμμετοχή των παιδιών.

Το «Καρναβάλι Αμαλιάδας» -όπως συμβαίνει κάθε χρόνο από την αναβίωσή του- θα ολοκληρωθεί με τα παραδοσιακά Κούλουμα στην Κουρούτα.

Και στις φετινές εκδηλώσεις οι εκπλήξεις για μικρούς και μεγάλους και τα χάπενινγκ θα είναι πολλά, με το πρόγραμμα που θα ανακοινωθεί το επόμενο διάστημα να μην αφήνει κανέναν ασυγκίνητο.

Όπως αποφασίστηκε, οι συμμετοχές των ομάδων, συλλόγων ή σωματείων που επιθυμούν να λάβουν μέρος στην καρναβαλική παρέλαση θα γίνονται μέχρι την Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2024, στα τηλέφωνα του Δήμου Ήλιδας 2022038526, 527 και 528.

Οι ομάδες που επιθυμούν να συμμετέχουν με δικό τους άρμα, καλό θα είναι να κλείσουν νωρίτερα τη συμμετοχή τους!!!


MAGMA, ένα αυστριακό πείραμα κατά της μακροχρόνιας ανεργίας

Οικονομία

Το πρώτο παγκοσμίως πρόγραμμα εγγύησης εργασίας σε μακροχρόνια ανέργους θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένο. Βρίσκεται ωστόσο επί ξυρού ακμής.

Πηγή: https://www.in.gr/2024/01/26/stories/magma-ena-aystriako-peirama-kata-tis-makroxronias-anergias/

Καμπανάκι για ελλείψεις και αυξήσεις

Οικονομία

Η κλιμάκωση της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα n Πότε αναμένονται οι πρώτες «παρενέργειες» στην αγορά.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/01/21/economy/kampanaki-gia-elleipseis-kai-ayksiseis/

Απλά μαθήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων Ι - Η Επιχείρηση ως Κοινωνική Οργάνωση & Θεσμός (Video)

Οικονομία

Ποιες είναι οι πέντε μεγαλύτερες προκλήσεις για τη Ναυτιλία

Οικονομία

Στο – όχι και τόσο μακρινό – παρελθόν η ναυτιλιακή βιομηχανία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρία των στελεχών, στην κατασκευαστική αξιοπιστία και στην… αναλογική λογική του «σφυριού και του γαλλικού κλειδιού» προκειμένου όλα τα γρανάζια να λειτουργούν στην εντέλεια. Ωστόσο, όλα αυτά ακούγονται σήμερα σαν μια πραγματικότητα της «λίθινης εποχής», καθώς ο κλάδος εξελίσσεται με ρυθμούς πολυβόλου.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/27/economy/oikonomikes-eidiseis/poies-einai-oi-pente-megalyteres-prokliseis-gia-ti-naytilia/

Ακρίβεια: Στροφή στις έξυπνες αγορές για να βγει ο… μήνας – Οι νέες συνήθειες [έρευνα]

Οικονομία

Οι προσφορές των supermarkets οδηγούν σημαντική μερίδα καταναλωτών να πηγαίνει από το ένα στο άλλο

ην ανάγκη των καταναλωτών να ανταπεξέλθουν στο γενικευμένο κλίμα ακρίβειας που κατακλύζει τα ράφια των σούπερ μάρκετ καταγράφει η νέα έρευνα της Focus Bari με τίτλο «Πως αλλάζει η ακρίβεια τις καταναλωτικές συνήθειες;» που διεξήχθη τον Σεπτέμβριο 2023.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/21/economy/akriveia-strofi-stis-eksypnes-agores-gia-na-vgei-o-minas-oi-nees-synitheies-ereyna/

Airbnb: Ποιους θα χτυπήσει η επιβολή ΦΠΑ

Οικονομία

Στο στόχαστρο βρίσκονται και πάλι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (τύπου Airbnb) καθώς και η φορολόγησή τους.

Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, από τον Ιανουάριο του 2024, τα εισοδήματα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, από τρία ή περισσότερα ακίνητα, θα υπόκεινται σε ΦΠΑ 13% και στα τέλη, τα οποία ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/19/economy/oikonomikes-eidiseis/airbnb-poious-tha-xtypisei-epivoli-fpa/

Moody’s: Διπλή αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας σε «Ba1»

Οικονομία

Ένα βήμα πριν την επενδυτική βαθμίδα τοποθετεί τη Ελλάδα και ο οίκος Moody’s με διπλή αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας. Ικανοποίησή εκφράζει ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2023/09/15/economy/oikonomikes-eidiseis/moodys-dipli-anavathmisi-tou-aksioxreou-tis-elladas-se-ba1/

Αναδημοσίευση - Οι τουρκικές αξιώσεις στο Αιγαίο και οι navtex για το σκάφος AEGAEO

Εξωτερική Πολιτική

Τις αξιώσεις της στο Αιγαίο επιβεβαιώνει σε κάθε ευκαιρία η Τουρκία.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/10/24/politics/diplomatia/oi-tourkikes-aksioseis-sto-aigaio-kai-oi-navtex-gia-skafos-aegaeo/

Αναδημοσίευση - Το «παράθυρο ευκαιρίας» στα ελληνοτουρκικά και η μάχη των εντυπώσεων

Εξωτερική Πολιτική

Η ρητορική, οι συμβιβασμοί και οι προϋποθέσεις ώστε Αθήνα και Άγκυρα να καθίσουν στο τραπέζι για την ελληνοτουρκική διαφορά.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/10/05/politics/parathyro-eykairias-sta-ellinotourkika-kai-maxi-ton-entyposeon/

Αναδημοσίευση - Γιατί «ξεχνούν» το πραξικόπημα της χούντας στην Κύπρο;

Εξωτερική Πολιτική

Τα 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση κυριάρχησαν τις μέρες αυτές στις ομιλίες και στα γραπτά πολιτικών και δημοσιολογούντων. Ειπώθηκαν και γράφτηκαν πολλά. Μόνο σ’ ένα σημείο οι περισσότερες απ’ αυτές τις παρεμβάσεις φάνηκαν φειδωλές και υπαινικτικές: το χουντικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 που ανέτρεψε τον Πρόεδρο Μακάριο και προκάλεσε έναν αιματηρό εμφύλιο στο νησί μεταξύ «χουντικών» και «μακαριακών». Οι περισσότεροι αναλυτές περιορίζονται στη διαπίστωση ότι το πραξικόπημα αποτέλεσε «πρόσχημα» για την τουρκική εισβολή.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.epohi.gr/article/50044/giati-xehnoyn-to-praxikophma-ths-hoyntas-sthn-kypro 

Αναδημοσίευση - Πενήντα χρόνια μετά: Μύθοι και αλήθειες για το Κυπριακό

Εξωτερική Πολιτική

Αναδημοσίευση - Σύνοδος ΝΑΤΟ: «Παράθυρο» συνάντησης Μητσοτάκη – Μίτσκοσκι στην Ουάσιγκτον

Εξωτερική Πολιτική

Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, χωρίς να κάνει αναφορά στο ζήτημα του ονόματος, αναφέρθηκε στην πιθανή συνάντησή του με τον έλληνα ομόλογό του, Κυριάκο Μητσοτάκη.

Αναδημοσίευση - New York Times / Γιατί η Ελλάδα «ποντάρει χοντρά» στο αμερικανικό φυσικό αέριο;

Εξωτερική Πολιτική

Αναδημοσίευση - Στέφανος Κασσελάκης: «Η Ελλάδα να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης»

Εξωτερική Πολιτική

Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ζήτησε την άμεση κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/05/27/politics/epikairotita/stefanos-kasselakis-ellada-na-anagnorisei-kratos-tis-palaistinis/

Αναδημοσίευση - Συμφωνία των Πρεσπών: Σηκώνει το θέμα ο ΣΥΡΙΖΑ – «Βλακεία» οι αναφορές Κασσελάκη, λέει η Μπακογιάννη

Εξωτερική Πολιτική

Η ευθεία αμφισβήτηση της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη νέα πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας έχει προκαλέσει τριγμούς στο πολιτικό σκηνικό εν Ελλάδι, λίγες εβδομάδες πριν τις ευρωεκλογές.

Περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/05/15/politics/politiki-grammateia/symfonia-ton-prespon-sikonei-thema-o-syriza-vlakeia-oi-anafores-kasselaki-leei-mpakogianni/

Αναδημοσίευση - Δημήτρης Καραϊτίδης / Να ενεργοποιηθούν επιτέλους τα Πρωτόκολλα της Συμφωνίας των Πρεσπών

Εξωτερική Πολιτική

Αναδημοσίευση - Οι προετοιμασμένες διαφωνίες Μητσοτάκη – Ερντογάν και το θέμα της Χαμάς

Εξωτερική Πολιτική

Χωρίς εκπλήξεις και με τις δύο πλευρές να συμφωνούν ότι διαφωνούν, αλλά ότι θέλουν να συνεχίζουν να συζητάνε πραγματοποιήθηκε η συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/05/13/politics/diplomatia/oi-proetoimasmenes-diafonies-mitsotaki-erntogan-kai-thema-tis-xamas/

Αναδημοσίευση - Στην Άγκυρα ο Μητσοτάκης – Σε εξέλιξη η κρίσιμη συνάντηση με Ερντογάν

Εξωτερική Πολιτική

Ο Έλληνας πρωθυπουργός έφτασε λίγο μετά τις 15:00 στην Άγκυρα - Οι κοινές δηλώσεις Μητσοτάκη με Ερντογάν αναμένονται στις 17:15.

Προέλευση, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/05/13/politics/diplomatia/stin-agkyra-o-mitsotakis-krisimi-synantisi-erntogan/

Αναδημοσίευση - Μαξίμου / Αμηχανία μετά την αποκάλυψη των Financial Times για τους S-300 στην Ουκρανία

Εξωτερική Πολιτική

Οι σχεδιασμοί για το Πολεμικό Ναυτικό – Τι μέλλει γενέσθαι με πλοία και φρεγάτες

Εξωτερική Πολιτική

Tο θέμα των πλοίων LCS είναι υπό συζήτηση, δεν μπορεί όμως να θεωρείται «κλειδωμένο», αναφέρουν αρμόδιες πηγές στο in. Eρώτημα παραμένει και το μέλλον του προγράμματος αναβάθμισης των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/03/03/politics/politiki-grammateia/oi-sxediasmoi-gia-polemiko-naytiko-ti-mellei-genesthai-ploia-kai-fregates/

Φιντάν: Κάποια πράγματα με την Ελλάδα μπαίνουν σε παρένθεση, συμφωνία μείωσης της στρατιωτικής έντασης

Εξωτερική Πολιτική

«Ως ώριμα κράτη εξετάζουμε το ενδεχόμενο να βάλουμε κάποια θέματα σε παρένθεση και να προχωρήσουμε», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Χακάν Φιντάν μιλώντας για τα ελληνοτουρκικά.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/02/05/politics/diplomatia/fintan-kapoia-pragmata-tin-ellada-mpainoun-se-parenthesi-symfonia-meiosis-tis-stratiotikis-entasis/

Πώς μία τουρκική φρεγάτα έφτασε μέχρι τον Πειραιά

Εξωτερική Πολιτική

Αλλαγή σελίδας στις σχέσεις τους ευαγγελίζονται Ελλάδα και Τουρκία. Με τις δηλώσεις για το καλό κλίμα και τη διατήρηση του να μην προκαλούν καμία εντύπωση σε κανένα.

Όπως συνήθεια έχει γίνει και η καθημερινή αποστολή ενημέρωσης από το ΓΕΕΘΑ περί «Μηδενικής Τουρκικής Πτητικής Δραστηριότητας στο FIR Αθηνών» εδώ και ένα χρόνο περίπου.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/02/14/politics/politiki-grammateia/pos-mia-tourkiki-fregata-eftase-mexri-ton-peiraia/

Γιατί η Αγκυρα (ξανα)ανεβάζει τους τόνους

Εξωτερική Πολιτική

Οι δύο εκδοχές που ώθησαν τον τούρκο ΥΠΕΞ να επαναφέρει στο τραπέζι την αποστρατιωτικοποίηση και το καθεστώς στα νησιά του Αιγαίου.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2024/02/07/politics/diplomatia/giati-agkyra-ksanaanevazei-tous-tonous/

Μικρά γνωμικά! - Σοφία αιώνων!

Ηλειακή Θεματολογία

Ρήσεις Ηλείων!

Φίλοι, φίλοι, αλλά σου γ@μ@ και το καντήλι!!!

Τα σίδερα της φ@λακης είναι για τους λεβέντες

Θ@ μπω τελευτ@ίος για να κλείσω και την πόρτα!-Άσε που δεν θα μπ@!

Ο Θεός έδωσε στο μερμήγκι φτερά για να το χάσει ή για να πετάξει; Εγώ είπα στη ζωή το δεύτερο, άλλοι το πρώτο. Αλλά ποιος θα τους θυμάται, τελικώς!

Ό,τι ισχύει στη νησίδα μας δεν ισχύσει και παντού!!!

Κ@ι τέλος,

Τζίφος ο Τζίφος!

Καληνύχτα και καλό ξημέρωμα!

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, Μητροπολίτης Ηλείας, Γράμματα συνθήματα διδάγματα για τους νέους, Πύργος, Ιερά Μητρόπολη Ηλείας, 1975.

Διονύσιος Α.Κόκκινος, Εταιρεία Ηλειακών Σπουδών, 1967.

Φολόη, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα, 1969

Ποντικόκαστρο, Χ.Ο., Αθήναι, 1969.

Κων/νος Ιω.Σταυρόπουλος, {Το }χωριό μου Τριφυλλιακόν Αίπυ νυν Πλατιάνα της Ηλείας Ολυμπίας, Χ.Ο., Αθήνα 1967.

Λετρίνοι, Χ.Ο., Αθήναι  1973.

Μορφές και σκηνές από τον αγώνα του 1821, Χ.Ο., Πύργος 1971.

Εορτασμός εκατονταετηρίδος Ανδρέου Καρκαβίτσα, Εταιρεία Ηλειακών σπουδών, Αθήνα 1966.

Δ.Ν.Κωνσταντόπουλου, Πενήντα χρόνια ζωής του Πύργου,[χ.ο.],  Πύργος Ηλείας  [χ.χ.].

ΚΩΣΤΑΚΗΣ, Θανάσης Π., Ματιές στον πολιτισμό μας, Χ.Ο., Αθήνα 1970.

Ηρώον πεσόντων σκλαβωμένης Ελλάδας 1940-1945. 2/, Πελοπόννησος. 2/, Νομοί Αχαϊας -Ηλείας, Χ.Ο, Αθήνα.

{Η }προϊστορική Ωλενος, Χ.Ο., Πάτραι 1972.

Πίσα, Χ.Ο., Αθήναι 1975.

Μνημοσύνη : ετήσιο περιοδικό / Εταιρεία Ιστορικών Σπουδών επί του νεώτερου ελληνισμού,

Εταιρεία ιστορικών σπουδών νεώτερου ελληνισμού, Αθήναι 1967-2015.

Πρακτικά του Α Συνεδρίου Ηλειακών Σπουδών : (23-26 Νοεμ. 1978) / Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 1980.

{Τα }Ναϊκά της ιεράς μητροπόλεως Ηλείας και Ωλένης, Χ.Ο., Αθηναι 1989.

ΠΙΣΙΜΙΣΗΣ, Γιάννης Θ., {Το }Αράκλωβο και τα Σκόρτα από τη Φραγκοκρατία μέχρι σήμερα : ιστορία-χωρογραφία, Παρασκευόπουλος, Αθήνα 1988.

 Παπανδρέου Γ., Αζανιάς, Χ.Ο., Πύργος Ηλείας 1886.

{Ο }Πύργος της Ηλείας, Εφημερίς "Αυγή", Πύργος 1970.

 

 

Γιώργος Θεοτοκάς – Η λύτρωση από τον «επαρχιωτισμό» και την ανευθυνότητα

Το Θέμα

Ο Γιώργος Θεοτοκάς απεβίωσε στις 30 Οκτωβρίου 1966

Σπάνια ο χαρακτηρισμός «απώλεια» δικαιώνεται σε τόσο οδυνηρό βάθος όσο με τον απρόσμενο θάνατο του Γιώργου Θεοτοκά. Απώλεια όχι μόνο για τα ελληνικά Γράμματα, αλλά και για τον όλο πνευματικό και ιδεολογικό μας χώρο.

Πηγή, περισσότερα στο https://www.in.gr/2021/10/30/plus/features/giorgos-theotokas-lytrosi-apo-ton-eparxiotismo-kai-tin-aneythynotita/ 

Αγ. Ανδρέας - Βουνό Κατακώλου - Μια αχτίδα φωτός στο βάθος του συννεφιασμένου ορίζοντα μας υπενθυμίζει ότι η Άνοιξη έρχεται αργά, αλλά σίγουρα

Το Θέμα

Μακρινή πατρίδα

Το Θέμα

Αισθάνοµαι πως βιάστηκα, ψάχνοντας για ίχνη πολιτικής στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, να προσπεράσω το επιβλητικό Aξιον εστί, για να περάσω στη µάλλον αναρχική Μαρία Νεφέλη και στον πολλαπλώς απρόβλεπτο Μικρό Ναυτίλο , όπου, σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις, η ποιητική γλώσσα προσγειώνεται, όπως θα δούµε την άλλη Κυριακή, στην πολιτική κυριολεξία. Αναπληρώνοντας εξ υστέρου κάπως το κενό, θα επιµείνω σήµερα στην Ωδή ι ’, τη µελωδικότερη των «Παθών». Προηγούνται όµως δύο περιφερεικά στοιχεία, που διαφωτίζουν

Μαρωνίτης Δημήτρης Ν
 

Αισθάνοµαι πως βιάστηκα, ψάχνοντας για ίχνη πολιτικής στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, να προσπεράσω το επιβλητικό Aξιον εστί, για να περάσω στη µάλλον αναρχική Μαρία Νεφέλη και στον πολλαπλώς απρόβλεπτο Μικρό Ναυτίλο , όπου, σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις, η ποιητική γλώσσα προσγειώνεται, όπως θα δούµε την άλλη Κυριακή, στην πολιτική κυριολεξία. Αναπληρώνοντας εξ υστέρου κάπως το κενό, θα επιµείνω σήµερα στην Ωδή ι ’ , τη µελωδικότερη των «Παθών». Προηγούνται όµως δύο περιφερεικά στοιχεία, που διαφωτίζουν, λοξά έστω, την πολιτική τύχη του Αξιον εστί. Το ένα είναι βιογραφικό· το άλλο κατά κάποιον τρόπο βιβλιογραφικό. Το πρώτο αναφέρεται στο νεανικό ενδιαφέρον του ποιητή για τον επαναστατικό µαρξισµό, στην εκδοχή του τροτσκισµού. Μετέφρασε µάλιστα ο νεαρός Ελύτης και άρθρα του Τρότσκι για φοιτητική εφηµερίδα, προοιωνίζοντας έτσι την παραβατική απόκλιση της ποίησής του, ενµέρει και της ζωής του. ∆εν θα επιµείνω.

Η βιβλιογραφική εξάλλου παράµετρος σχετίζεται µε την πρώτη, µερική εµφάνιση του Αξιον εστί. Σίγουρα δεν είναι τυχαία η προδηµοσίευση αποσπασµάτων στην «Επιθεώρηση Τέχνης» (1958), υποδηλώνοντας αµοιβαία ιδεολογική συµπάθεια. Η οποία επικυρώθηκε και πήρε απρόβλεπτες, καλλιτεχνικές και πολιτικές, διαστάσεις (στο εσωτερικό και στο εξωτερικό), όταν (1964) µελοποίησε το θεµελιακό αυτό έργο µε αστείρευτη έµπνευση ο Μίκης Θεοδωράκης, καθιστώντας το έµβληµα αντιστασιακό στα επερχόµενα χρόνια της χούντας. Κάτω από τις συνθήκες αυτές το Αξιον εστί σφραγίστηκε, οριστικά πλέον, ως ποιητικό έργο πολιτικής αυτογνωσίας και εγρήγορσης.

Προχωρώ τώρα στο παράδειγµα που υποσχέθηκα, αντιγράφοντας την πρώτη και την τελευταία στροφή της Ωδής ι’, προκειµένου να οριστεί µε κάποια ακρίβεια και δικαιοσύνη ο τρόπος έκφρασης στη συγκεκριµένη περίπτωση. Ο οποίος, προς όφελος µάλλον της ποίησης, παρακάµπτει τη συγχρονική κυριολεξία, προκρίνοντας τη µέθοδο της διαχρονικής αλληγορίας.

Η πρώτη, ιδρυτική στροφή αποφαίνεται: Της αγάπης αίµατα µε πορφύρωσαν / Και χαρές ανείδωτες µε σκιάσανε / Οξειδώθηκα µες στη νοτιά των ανθρώπων / Μακρινή Μητέρα, Ρόδο µου αµάραντο. Η τελευταία απολογίζει τα πάθη µιας µακράς δοκιµασίας: Της πατρίδας µου πάλι οµοιώθηκα / Μες στις πέτρες άνθισα και µεγάλωσα / Των φονιάδων το αίµα µε φως ξεπληρώνω / Μακρινή Μητέρα, Ρόδο µου αµάραντο . ∆εν είµαι βέβαιος για το πόσο και πώς προσλαµβάνεται η νοηµατική ροή της προκείµενης Ωδής, ειδικότερα στις δύο ακραίες στροφές της. Το κλειδί της πάντως εντοπίζεται στον επαναλαµβανόµενο πέντε φορές στίχο, που ακούγεται ως προσφώνηση και συνάµα ως επιφώνηση του ποιητή: Μακρινή Μητέρα, Ρόδο µου αµάραντο. Μετέωρο ωστόσο παραµένει µέχρι τέλους ένα διπλό ερώτηµα: α) ο αφηγηµατικός κορµός της Ωδής, µοιρασµένος σε πέντε στροφές, ανήκει εξ ολοκλήρου στη Μακρινή Μητέρα ή, εν µέρει τουλάχιστον, και στον υπονοούµενο ποιητή; β) τι συµβολίζει η Μακρινή Μητέρα, που εξισώνεται από τον ποιητή µε Ρόδο αµάραντο; Προτείνω, ως λύση της διπλής αυτής απορίας, τη συνειρµική παραποµπή του Ελύτη στον Σολωµό των Ελεύθερων Πολιορκηµένων , ειδικότερα στο απόσπασµα 1 από το τρίτο Σχεδίασµα. Παραθέτω την αρχή και το τέλος του. Η αρχή: Μητέρα µεγαλόψυχη, στον πόνο και στη δόξα, / Κι αν στο κρυφό µυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου, / Με λογισµό και µ’ όνειρο, τι χάρ’ έχουν τα µάτια, / Τα µάτια τούτα να σ’ ιδούν µες στο πανέρµο δάσος. Το τέλος: Αλλά, Θεά, δεν ηµπορώ ν’ ακούσω τη φωνή σου, / Κι ευθύς εγώ τ’ Ελληνικού κόσµου να τη χαρίσω; ∆όξα ’χ’ η µαύρη πέτρα του και το ξερό χορτάρι.

Πέρα από την αµοιβαία συµφωνία της συµβολικής µορφής, τον συνειρµό της Μακρινής Μητέρας του Ελύτη µε τη Μητέρα µεγαλόψυχη του Σολωµού τον ενισχύει πιστεύω και το επόµενο δίστιχο της Ωδής: Της πατρίδας µου πάλι οµοιώθηκα / µες στις πέτρες άνθισα και µεγάλωσα.

Αν έχω δίκιο, έτσι εξηγείται και η συναίρεση των δύο φωνών στην Ωδή του Ελύτη: της Μακρινής Μητέρας αφενός· του ποιητή αφετέρου. Και το κυριότερο: η έκφραση της πατρίδας µου πάλι οµοιώθηκα αποκαλύπτει τη βαθύτερη ρίζα τόσο της σολωµικής Μητέρας µεγαλόκαρδης στον πόνο και στη δόξα ) όσο και της ελυτικής Μητέρας οξειδωµένης µες στη νοτιά των ανθρώπων ).

Ενώνοντας τις δύο λέξεις της Ωδής, θα µιλούσα για µακρινή πατρίδα. Που ο Σεφέρης την είπε καηµό της Ρωµιοσύνης. Με ό,τι ιδεολογικό και πολιτικό βάρος µπορεί να έχει ο ένας και ο άλλος όρος στις µαύρες µέρες µας. Συνεχίζεται.

Προέλευση εικόνας: https://www.ithesis.gr/i-ellines/odisseas-elitis-enas-megalos-ellinas/

Πηγή: https://www.tovima.gr/2011/10/02/opinions/makrini-patrida/

ΑΝΟΙΞΕ ΔΡΟΜΟ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΤΥΛ - Τζάνις Τζόπλιν: Η ημέρα που έγινε η πρώτη γυναίκα ροκ σταρ [εικόνες+βίντεο]

Το Θέμα

17 Ιουνίου 1967, Καλιφόρνια. Οταν η Τζάνις Τζόπλιν ανεβαίνει στη σκηνή του Monterey Pop Festival για να τραγουδήσει, κανένας δεν την γνωρίζει.

Το γκρουπ της, μάλιστα, έχει το άσχετο όνομα Big Brother and The Holding Company και ως εκείνη τη στιγμή έπαιζε μόνο στα μπαρ του Σαν Φρανσίσκο. Αλλά μόλις η Τζόπλιν αρχίζει να τραγουδάει όλη η αίθουσα σιωπά, στο λεπτό. Με τα μακριά αχτένιστα μαλλιά της, το άχαρο πρόσωπό της και την βαριά από τα κιλά σιλουέτα της, η Τζάνις Τζόπλιν δεν είναι καθόλου όμορφη. Αλλά τραγουδάει και η φωνή βγαίνει από τα σπλάχνα της, από την ψυχή της.

Ανάμεσα στο κοινό βρίσκεται η τραγουδίστρια των διάσημων τότε Mamas & Papas, η Mama Cass, η οποία μένει με το στόμα ανοιχτό, ακούγοντας την Τζόπλιν να ερμηνεύει το Ball and Chain (το οποίο είχε συνθέσει ο Big Mama Thornton). Η ερμηνεύτρια χτυπάει το πόδι, κλωτσάει με πάθος, κινεί με μοναδικό ρυθμό το σώμα της και ραγίζει τη φωνή της ως τα πιο σκοτεινά βάθη των μπλουζ. Το κοινό την αποθεώνει μόλις σταματάει. Και η καριέρα της απογειώνεται.

Ακούστε το τραγούδι:

 

υτές οι εικόνες ξαναζωντανεύουν στο ντοκιμαντέρ Monterey Pop του Donn Alan Pennebaker (έχει κινηματογραφήσει και τον Μπομπ Ντίλαν). Εκεί αναφέρει ότι το βράδυ της 17ης Ιουνίου δεν είχε σκοπό να τραβήξει το γκρουπ της Τζόπλιν . Αλλά όταν την άκουσε να τραγουδάει, εκείνος αλλά και πολλοί άλλοι, ήθελαν να την ξανακούσουν. Η Τζόπλιν επιστρέφει στις 18 Ιουνίου στο φεστιβάλ και αφήνει εποχή.

Η Τζόπλιν είναι 24 ετών σε εκείνο το Φεστιβάλ αλλά η ζωή της είναι ήδη προδιαγεγραμμένη.


Γεννήθηκε το 1943 στο Τέξας, με πατέρα ανώτερο στέλεχος βιομηχανίας και μητέρα γραμματέα. Από παιδί η Τζόπλιν έδειξε ότι δεν θα ακολουθούσε την πορεία που ήθελαν οι γονείς της. Επιθετική και όχι όμορφη, δέχεται επιθέσεις στο σχολείο από συμμαθητές της. Για να ξεχάσει τη θλίψη της τραγουδάει σάουλ και μπλουζ και πίνει με τους φίλους της διαβάζοντας Κέρουακ.
Φεύγει από το σπίτι της και ταξιδεύει. Τραγουδάει στα μπαρ αλλά ξεχωρίζει με την βροντερή φωνή της, τα ξέφρενα γέλια, τα ξεχειλωμένα ήθη, ενώ δεν κρύβει ότι είναι bisexual. Της βγάζουν το παρατσούκλι «ο πιο άσχημος άντρας της σάλας».
Δοκιμάζει την τύχη της στο Σαν Φραντσίσκο. Εκεί χτίζει την καριέρα της παρέα με τους beatnik και με ό,τι σημαίνει αυτό, δηλαδή ναρκωτικά, σεξ και rock’n’roll. Τραγουδάει μπλουζ με το συγκρότητα Big Brother and The Holding Company. Οταν γίνεται διάσημη στο φεστιβάλ του Monterey Pop ιδρύει το δικό της συγκρότημα «Kozmic Blues Band» και γυρίζει παντού δίνοντας συναυλίες. Την λατρεύουν όταν τραγουδάει όπως κανείς το « Summertime ».

Ακούστε το Summertime της Τζόπλιν:

Η Τζόπλιν εμφανίστηκε εντελώς μεθυσμένη στη σκηνή του Woodstock στις 19 Αυγούστου 1969, ενώ συνελήφθη για προκλητική συμπεριφορά στη Φλόριντα το 1969. Ζει με ναρκωτικά και ελεύθερες σχέσεις, ενώ τον Απρίλιο του 1970 ιδρύει το συγκρότημα Full-Tit Boogie Band.
Στις 4 Οκτωβρίου 1970, την βρίσκουν στο δωμάτιό της, σε ξενοδοχείο στο Χόλιγουντ, νεκρή στο πάτωμα. Στο χέρι κρατάει κάποια δολάρια. Η αυτοψία δείχνει ότι πέθανε από υπερβολική δόση ηρωίνης.  Το σώμα της αποτεφρώθηκε και οι στάχτες της διασκορπίστηκαν στην παραλία της Καλιφόρνια. Η καριέρα της κράτησε τρία χρόνια, χωρίς ποτέ η Τζένις Τζόπλιν να έχει αντιληφθεί ότι έγινε ηγερία του rock’n’roll.

«Κάθε βράδυ κάνω έρωτα με 25.000 ανθρώπους στη σκηνή, μετά όμως γυρίζω σπίτι μόνη…»
Η Τζάνις Τζόπλιν έγινε το σύμβολο μιας γενιάς που επαναστατεί, που ζει με ροκ στυλ, που γλυκοκοιτάει τον ελεύθερο έρωτα, και έκανε τα πλήθη να παραληρούν με τα σπαρακτικά, μελωδικά ουρλιαχτά της.
Πίσω από τα μεγάλα, στρογγυλά της γυαλιά κρυβόταν η απόλυτη εκφραστικότητα και σήμερα θεωρείται η γυναίκα που έσπασε το φαλλοκρατικό κατεστημένο της ροκ. Εχασε ωστόσο το νόημα στο δρόμο προς τη δόξα και απέτυχε να διαχειριστεί την εικόνας της, λέγοντας «ναι» στα ναρκωτικά και την αυτοκαταστροφή.


Πηγή: iefimerida.gr - https://www.iefimerida.gr/news/244554/tzanis-tzoplin-i-imera-poy-egine-i-proti-gynaika-rok-star-eikonesvinteo

Φωτογραφία: https://el.wikipedia.org/ 

O Μαγικός Αυλός του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ - Αρχείο ήχου

Το Θέμα

Προέλευση εικόνας: : https://www.historical-quest.com

Πηγή: https://www.youtube.com

Μάιλς Ντέιβις: Μια σκοτεινή ιδιοφυΐα

Το Θέμα

57 χρόνια μετά την κυκλοφορία του εμβληματικού 'Kind of Blue', το ΟΝΕΜΑΝ σκιαγραφεί το προφίλ του ανθρώπου που άλλαξε τη μουσική όσες φορές το έκρινε σκόπιμο.
 
Κωνσταντίνος Δέδες 

Μια γυναίκα πολιτικού (φημολογείται πως ήταν η γυναίκα του προέδρου), στο γεύμα που είχε παραθέσει ο πρόεδρος της Αμερικής, Ρίγκαν, στον Λευκό Οίκο σε διάφορες προσωπικότητες, τον ρώτησε: «Εσύ τι έχεις κάνει στη ζωή σου και είναι τόσο σημαντικό;». Εκείνος, με υπεροψία αλλά και ειλικρίνεια, απάντησε: «Έχω αλλάξει την μουσική πέντε με έξι φορές».

Μπήποπ, ορχηστρική τζαζ, χαρντ-μποπ, τζαζ-ροκ, κουλ τζαζ, φιούζον, αυτά και άλλα πολλά μουσικά ρεύματα της «μαύρης μουσικής», πέρασαν, παίχτηκαν και γιγαντώθηκαν από την θρυλική τρομπέτα του Μάιλς Ντέιβις. Όμως δεν ήταν μόνο η μουσική που πέρασε από τη ζωή του. Πέρασαν επίσης γυναίκες, πολλές και όμορφες, χρήματα, δόξα, δοκιμασίες, αλλά και ναρκωτικά. Ο «Νταλί της τζαζ», ήταν μία παράξενη προσωπικότητα, είχε -όπως οι περισσότερες ιδιοφυίες- περίπλοκο και εκρηκτικό χαρακτήρα, είχε μοναδικό στυλ. Από εκείνον πήγαζε μια σοβαρότητα που σε συνδυασμό με τη βραχνή φωνή του μπορούσε εύκολα να σου μεταφέρει φόβο. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς του 20ου αιώνα, καθώς η κληρονομιά που άφησε πίσω του, επηρέασε και εξέλιξε τη μουσική του χθες και του σήμερα.

Τα πρώτα βήματα

Το 1944, οι Τσάρλι Πάρκερ και Ντίζυ Γκιλέσπι έπαιξαν στο St.Luis ως μέλη της μπάντας του Μπίλυ Εκστάιν. Όντας ήδη πολύ καλός σε αυτό που έκανε, ο 18χρονος τότε Μάιλς, πήρε τη θέση ενός από τους τρεις τρομπετίστες της μπάντας που αρρώστησε. Μετά από δύο βδομάδες, ανακοίνωσε στους γονείς του πως θα ακολουθήσει τη μπάντα στην περιοδία της, κάτι που τελικά δεν έγινε, αφού οι γονείς του ήταν αρνητικοί. Μπόρεσε όμως να πάρει τη συγκατάθεσή τους για να μεταβεί στη Νέα Υόρκη και να σπουδάσει κλασική μουσική στο φημισμένο Juilliard. Το 1944, απέκτησε και το πρώτο του παιδί, την Τσέρυλ, με την τότε κοπέλα του, Αϊρήν.

 

Η πόλη της Νέας Υόρκης ήταν φιλόξενη για τους νέους μουσικούς και ο Ντέιβις εξέλιξε το ταλέντο του παίζοντας σε διάφορα μαγαζιά. Γνώρισε τη γενιά των μπίτνικ, έζησε και μίλησε μαζί τους. Ένα χρόνο αργότερα, το 1945, έκανε το δισκογραφικό του ντεμπούτο, παίζοντας για τον τραγουδιστή της μπλουζ, Ράμπερλεγκς Γουίλιαμς. Ο ίδιος, βέβαια, μετά από πολλά χρόνια, δήλωσε πως θέλει να ξεχάσει αυτόν το δίσκο. Τον ίδιο καιρό, ήταν συγκάτοικος με τον Τσάρλι Πάρκερ, αφήνοντας τη σχολή και παίζοντας για του κουιντέτο του Bird. Το 1945, χαρακτηρίζεται ως χρονιά-καμπή για τον Ντέιβις, αφού πέρα από την μουσική του εξέλιξη και αναγνώριση από το κοινό, άρχισε να καταναλώνει αλκοόλ και να καπνίζει. Το 1947, ανακυρήχθηκε από το περιοδικό Esquire ως ο καλύτερος νεαρός τρομπετίστας.

Η σχέση αγάπης και μίσους με τον Τσάρλι Πάρκερ

«Ήταν ο μεγαλύτερος άλτο σαξοφωνίστας που υπήρξε ποτέ. Τέλος πάντων, έτσι ήταν ο Bird - σπουδαίος και μεγαλοφυής μουσικός, αλλά ρε παιδάκι μου, ο πιο λεχρίτης και ο πιο άπληστος κερατάς που πέρασε ποτέ από τον πλανήτη, ή τουλάχιστον που γνώρισα εγώ». Με αυτά τα λόγια στην αυτοβιογραφία του, ο Μάιλς ρίχνει φως στην περίεργη σχέση που είχε με τον Τσάρλι Πάρκερ, τον μέντορά του και φίλο για αρκετά χρόνια, χωρίς όμως να παραγνωρίζει τη βοήθεια και την συμβολή του Πάρκερ στην εξέλιξή του, λέγοντας αρκετές φορές, πως οι Bird και Ντίζυ Γκιλέσπι, ήταν οι σημαντικότερες επιρροές και οι μεγαλύτεροι δάσκαλοί του.

Η γνωριμία με την ηρωίνη και η εξάρτηση

Η πρώτη επαφή του Μάιλς Ντέιβις με τα ναρκωτικά ήταν το καλοκαίρι του 1946, όταν ο ντράμερ της ορχήστρας του Μπίλυ Εκστάιν που τότε συμμετείχε, του πρόσφερε κοκαΐνη. Κατά την διάρκεια της περιοδίας δοκίμασε επίσης και ηρωίνη, κάτι που θα μετάνιωνε για το υπόλοιπο της ζωής του, λέγοντας πως ήταν ένα από τα μεγαλύτερα σφάλματά του. Στα τέλη του 1949, σε μια περιοδεία του στο Παρίσι, ερωτεύεται την Ζυλιέτ Γκρεκό. Η επιστροφή στην Αμερική, ο χωρισμός τους, αλλά και οι κριτικοί που πίστωναν την επιτυχία της κουλ τζαζ στους συνεργάτες του και όχι σε εκείνον, τον ώθησαν στην ηρωίνη, αυτή τη φορά για τα καλά. Στις συναυλίες του, οι επιπτώσεις έγιναν εμφανείς. Πολλές φορές δεν μπορούσε ούτε να κρατήσει την τρομπέτα του. Προσπαθώντας να ξεπεράσει τον εθισμό του, κλειδώθηκε στο πατρικό του για ημέρες, ενώ απέφευγε να δίνει συναυλίες στη Νέα Υόρκη.

Στα είκοσι πέντε του χρόνια πλέον και με δύο παιδιά, ο Ντέιβις πάλευε με τον κακό του δαίμονα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η περίοδος αυτή δεν ήταν δημιουργική. Έπαιξε πλάι στον Αρτ Μπλέικι και Σόνι Ρόλινς, βάζοντας τις βάσεις για τη χαρντ μποπ, ενώ γνωρίστηκε με τον Τζον Κολτρέιν. Μαζί με τον Train και άλλους εξαίσιους μουσικούς, θα ηχογραφήσουν το 1956 τους δίσκους Relaxin With Τhe Μiles Davis Quintet, Steamin With Τhe Μiles Davis Quintet, Workin With Τhe Μiles Davis Quintet και Cookin With Τhe Μiles Davis Quintet. Το κουιντετο αυτό, θεωρείται αν όχι το καλύτερο, ένα από τα κορυφαία στην ιστορία της τζαζ.

Οι δίσκοι που άλλαξαν τη μουσική

Λένε, πως οι παλαιότεροι θυμούνται την πρώτη φορά που άκουσαν κάποιο δίσκο του Ντέιβις, όπως θυμούνται τις δολοφονίες των Κένεντυ και Λένον. Ήταν, δηλαδή, μια ιστορική στιγμή για εκείνους. Στους δίσκους The Birth of the Cool (1949/50), Kind of Blue (1959), Sketches of Spain (1960), Bitches Brew (1970), Pangaea (1975) και Tutu (βραβείο Grammy 1987), μπορεί εύκολα κάποιος να καταλάβει για ποιο λόγο, ο τρομπετίστας από το St.Luis, συγκέντρωσε και εξακολουθεί να συγκεντρώνει τον θαυμασμό κάθε μουσικόφιλου. Μέσα από αυτούς τους δίσκους, καταλαβαίνει κανείς τις πρωτοποριακές ιδέες του Μάιλς Ντέιβις, πως έκανε τη μοντέρνα τζαζ, την ευρωπαϊκή κλασική μουσική, τη φανκ, τη σκληρή ροκ όπως του Τζίμι Χέντριξ (ο σύντομος θάνατός του δεν επέτρεψε στους δύο να συνεργαστούν) να γίνουν ένα.

Kind of Blue

Είναι ο πρώτος σε πωλήσεις τζαζ δίσκος, ενώ στο μουσικό περιοδικό Rolling Stone, κατατάσσεται στη 12η θέση με τους καλύτερους δίσκους όλων των εποχών. Αν κάποιος σέβεται τη συλλογή του, το Kind of Βlue πρέπει να βρίσκεται σε αυτή. Είναι ο δίσκος που όχι μόνο άλλαξε τον τρόπο που έβλεπαν κάποιοι την τζαζ, αλλά άλλαξε την μουσική γενικότερα. Το Kind of Blue, με πάνω από 4εκ. αντίτυπα, είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσικά δημιουργήματα του 20ου αιώνα. Ηχούσε διαφορετικά από την γνωστή τζαζ εκείνη την εποχή. Ο Ντέιβις ήταν η ιδιοφυία, ενώ οι Έβανς, Κολτρέιν και Άντερεϊ ήταν ανάμεσα στους καλύτερους μουσικούς εκείνης της εποχής. Όλοι τους δημιουργούσαν ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς και το σημαντικότερο είναι πως δέχθηκαν την πρόκληση να πάνε αντίθετα από το τότε μουσικό ρεύμα της τζαζ, τη μπημποπ. Το κατάφεραν και μάλιστα με πανηγυρικό τρόπο αφού από το πρώτο μόλις κομμάτι του δίσκου, το So What, το ελεύθερο και ρυθμικό στυλ είναι φανερό. Ένας ακόμα λόγος που κάνει το Kind of Blue τόσο σημαντικό, είναι πως δεν υπήρξε συνέχεια. Λίγο μετά τις ηχογραφήσεις, η μπάντα διαλύθηκε. O Άντερλεϊ αποφάσισε να να ασχοληθεί εκ νέου με το να παίζει γκοσπελ, ο Έβανς σχημάτισε το δικό του πιάνο τριο και ο Κολτρέιν ακολούθησε τον δικό του δρόμο, όπως και ο Ντέιβις.

Η ροκ πλευρά του

Ο δίσκος Miles in the Sky που κυκλοφόρησε το 1968, ήταν η γνωριμία του κοινού με την φιούζον και τζαζ-ροκ. Ένας μουσικός σαν τον Ντέιβις δεν θα μπορούσε να μείνει μακριά από τον ροκ ήχο εκείνης της εποχής, αντίθετα, ήταν ένας από αυτούς που τον καθόρισε. Ακολούθησε το Filles de Kilimanjaro, το ιστορικό In a Silent Way με περισσότερο ψυχεδελικό ήχο, για να έρθει το απίστευτα πρωτοποριακό Bitches Brew. Πως κατάφερε ο Μάιλς να βγάλει αυτό το αποτέλεσμα; Με τον πιο απλό τρόπο. Άφησε τους μουσικούς και τον εαυτό του να αυτοσχεδιάσουν.

Ο στυλάτος Μάιλς Ντέιβις

«Η μητέρα μου φορούσε γούνες και διαμάντια, ντυνόταν πάντα με την τελευταία λέξη της μόδας. Ήταν πάντα ντυμένη στην τρίχα. Της έμοιασα όχι μόνο στην εμφάνιση αλλά και στην αγάπη της για τα ρούχα και το καλό γούστο». Αν σας μοιάζει περίεργο πως η μητέρα του Ντέιβις φορούσε διαμάντια εκείνη την δύσκολη εποχή για τους έγχρωμους, είναι γιατί τόσο αυτή όσο και ο πατέρας του, κατάγονταν από ευκατάστατη οικογένεια. Από μικρή ηλικία, ο πατέρας του του αγόραζε όμορφα κοστούμια, ενώ όταν μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, η μόδα άνθιζε και άλλαζε συνεχώς. Με την πάροδο του χρόνου, ο «Πρίγκιπας του Σκότους», μόνο σκοτεινός δεν ήταν, αφού τα πολύχρωμα και εκκεντρικά ρούχα του έλαμπαν πάνω στη σκηνή. Πριν το Birth of the Cool, προτιμούσε κοστούμια Brooks Brothrers, στη συνέχεια ακολούθησε ένα πιο ευρωπαϊκό στύλ, με τα ιταλικά κοστούμια να έχουν την τιμητική τους. Τη δεκαετία του 1970, ο Ντέιβις είχε συνδυάσει άψογα τη μουσική της φανκ με το ντύσιμό του. Ήταν από τους λίγους που μπορούσαν να φορέσουν τεράστια γυαλιά, μωβ παντελόνια και περίεργες ζακέτες χωρίς να γελοποιηθούν. Όπως έλεγε ο ίδιος. άλλωστε: «για μένα η ζωή και η μουσική, έχουν να κάνουν με το στυλ».

Οι γυναίκες της ζωής του

Παντρεύτηκε και χώρισε τρεις φορές. Η πρώτη του γυναίκα ήταν η Φράνσις Τέιλορ (χορεύτρια), στη συνέχεια η Μπέτι Μάμπρι (τραγουδίστρια) και Σίσελι Τάισον (ηθοποιός). Με την Αϊρήν δεν παντρεύτηκε ποτέ. Απέκτησε τρεις γιούς και μία κόρη. Στα αμέτρητα άρθρα που μπορεί κάποιος να διαβάσει στο διαδίκτυο για τον Ντέιβις, δε γίνεται συχνή αναφορά στη βίαιη συμπεριφορά του απέναντι στις γυναίκες, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να κρατήσουν στην αφάνεια αυτό το μελανό σημείο της προσωπικής του ζωής. H πρώτη του γυναίκα, Φράνσις, σε συνέντευξή της είχε δηλώσει: «Έφυγα τρέχοντας για τη ζωή μου αρκετές φορές». Ο Μάιλς, υπήρξε ρομαντικός μόνο στα πρώτα χρόνια της ζωής του και στη συνέχεια μόνο στις εξαιρετικές του μπαλάντες. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την προσωπική του ζωή με δύο κομμάτια. Το πρώτο, είναι το γλυκό και όμορφο κομμάτι σαν το Blue in Green που εμφανίζει τον σεβασμό και την αγάπη του απέναντι στις γυναίκες. Το δεύτερο, το Bitches Brew, που εμφανίζει την σκληρή και επιθετική του συμπεριφορά απέναντι σε αυτές.

Το ατύχημα και η μετριότητα

​Το 1972, σε ατύχημα που είχε με το αυτοκίνητό του, έσπασε και τα δύο του πόδια. Αυτή ήταν η αρχή μιας στείρας -από δημιουργικής πλευράς- περιόδου, με τον Ντέιβις να κινείται στη μετριότητα. Βασίστηκε πάνω στο Bitches Brew και κάθε του δίσκος ήταν επηρεασμένος από αυτόν, χωρίς όμως το τελικό αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερο. Με τους πόνους στο γοφό να τον ταλαιπωρούν, έμεινε μακριά από τη μουσική για πέντε ολόκληρα χρόνια. Το 1981, παντρεμένος με την Σίσελι Τάισον πλέον, επιστρέφει στις ηχογραφήσεις. Το The Man with the Horn, ήταν η μεγαλύτερη εμπορική του επιτυχία μετά το Bitches Brew, με τους λάτρεις της μουσικής του, ωστόσο, να εκφράζουν τα παράπονά τους, λέγοντας  πως ο Μάιλς έχει επηρεαστεί αρνητικά από τον ποπ ήχο της εποχής. Στη συνέχεια έκανε πειραματισμούς με τη χιπ-χοπ μουσική έχοντας πάντα απέναντί του τους κριτικούς. Δεν ήταν λίγες οι φορές που Ντέιβις δήλωνε ανοικτά την αντιπάθειά του γι'αυτούς. Η απάντηση ήρθε το 1986, με τον δίσκο Τutu. Η τρομπέτα του ήταν το μόνο «ζωντανό» όργανο σε αυτές τις ηχογραφήσεις, δείχνοντας σε όλους πως όταν ήθελε να κάνει κάνει κάτι καλό, απλά το έκανε.

Τα πολλά πρόσωπα του Μάιλς

Πέρα από την αγάπη του για τη μουσική, ο Μάιλς Ντέιβις είχε αδυναμία στο μποξ, ενώ δεν έκρυψε ποτέ πως η ασχολία του με αυτό, τον βοήθησε να ξεπεράσει τον εθισμό του με τα ναρκωτικά. O δίσκος A Tribute to Jack Johnson, είναι αφιερωμένος στον πυγμάχο, Τζακ Τζόνσον, άνθρωπο που ο Ντέιβις θαύμαζε. Επίσης, στον ελεύθερό του χρόνο, έπαιζε μπάσκετ και σε ένα σπάνιο βίντεο, εμφανίζεται μαζί με τον Τζον Λένον να σουτάρουν βολές. Προς στο τέλος της ζωής του, ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, κυκλοφόρησαν βιβλία με τα έργα του, ενώ κάποια από αυτά εμφανίστηκαν στα εξώφυλλα των δίσκων του. Εμφανίστηκε στο Miami Vice, στην ταινία Dingo και έκανε διαφημίσεις για τον ραδιοφωνικό σταθμό New York jazz station.

1991: H τρομπέτα σίγησε

Αναπνευστική ανεπάρκεια, πνευμονία και εγκεφαλικό. Αυτά τα τρία μαζί, κέρδισαν σε μια άνιση μάχη τον Μάιλς Ντέιβις στις 28 Σεπτεμβρίου του 1991. Ήταν μόλις εξήντα πέντε ετών. Φυσικά, είχε προνοήσει, αφήνοντας πίσω του μια σειρά από δίσκους που είναι ικανοί να μεγαλώσουν μουσικά ολόκληρες γενιές. Ο πρωτοποριακός του ήχος και η κληρονομιά του, κρατούν ακόμα τη μουσική της τζαζ ζωντανή, ακόμα και αν δε βρίσκεται πλέον πάνω στη σκηνή ή στο στούντιο συνθέτοντας μαζί με τον Γκιλ Έβανς. Ο «Πρίγκιπας του Σκότους», αποφάσισε να κατεβάσει την τρομπέτα του και να αποχωρήσει σιωπηλός, όπως πάντα. Γιατί ποτέ δεν του άρεσε να μιλά πολύ, ούτε επεδίωξε παραπάνω φήμη από αυτή που του αναλογούσε. Ήξερε καλά τι είχε πετύχει και δεν χρειαζόταν κανένα περιοδικό να το επιβεβαιώσει. Δεν είναι θρύλος, δεν του άρεσε αυτός ο χαρακτηρισμός, γιατί όπως ο ίδιος θα έλεγε:  «Ξέρω τι έχω κάνει για τη μουσική, όμως μην με αποκαλείται θρύλο, πείτε με απλά Μάιλς Ντέιβις».

Η τελευταία παράσταση:

Πηγή: https://www.oneman.gr

Μαρία Κάλλας, η ντιβίνα...

Το Θέμα

Η Μαρία Σοφία Άννα Καικιλία Καλογεροπούλου, όπως ήταν το πλήρες ελληνικό όνομά της, γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη, όπου είχαν μεταναστεύσει οι γονείς σε αναζήτηση καλύτερη τύχης.

Έκανε τα πρώτα μαθήματα πιάνου-σολφέζ σε ηλικία 11 ετώ. Το 1937 εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της και τη μεγάλη αδελφή της στην Αθήνα, μετά το διαζύγιο των γονιών της και εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο, με δασκάλους τη Μαρία Τριβέλλα (τραγούδι), την Ήβη Πανά (πιάνο) και τον Γεώργιο Καρακαντά (μελοδραματική). Ο πρώτος ρόλος της ήταν η «Σαντούτσα» στην όπερα του Μασκάνι «Καβαλερία Ρουστικάνα», σε μία παράσταση των μαθητών του ωδείου. Το 1939 εγγράφηκε στο Ωδείο Αθηνών στην τάξη τραγουδιού της διάσημης Ελβίρα ντε Ιντάλγκο (σημαντική τραγουδίστρια της όπερας στις αρχές του 20ου αιώνα), κοντά στην οποία γνώρισε την υψηλή τεχνική των ρόλων του ιταλικού ρομαντικού ρεπερτορίου.

Το 1940 προσλήφθηκε στη Λυρική Σκηνή του τότε Βασιλικού Θεάτρου και το 1941 πρωτοεμφανίστηκε ως «Βεατρίκη» στην οπερέτα Βοκκάκιος του Σουπέ. Στη συνέχεια και ως το 1945 πρωταγωνίστησε στην Τόσκα (1942, 1943), στον Κάμπο του Ντ' Αλμπέρ (1944, 1945), στην Καβαλερία Ρουστικάνα (1944), στον Πρωτομάστορα του Μανώλη Καλομοίρη (1944, το μόνο ελληνικό έργο που τραγούδησε), στον Φιντέλιο του Μπετόβεν (1944) και την οπερέτα Ο Ζητιάνος Φοιτητής του βιεννέζου συνθέτη Καρλ Μιλέκερ (1945).

Τον Σεπτέμβριο του 1945 επέστρεψε στη γενέτειρά της, στην Αμερική, όπου ζούσε ο πατέρας της, για να προωθήσει τη διεθνή της καριέρα, αλλάζοντας το επίθετό της σε Κάλλας. Παρότι έμεινε άνεργη έως το 1947, δεν το έβαλε κάτω και μετά από μία επιτυχημένη ακρόαση της ανέθεσαν να τραγουδήσει την «Τζιοκόντα» στην ομώνυμη όπερα του Αμίλκαρε Πονκιέλι στην Αρένα της Βερόνας, έναν από τους σπουδαιότερους λυρικούς χώρους της Ιταλίας. Αν και γλίστρησε στη γενική δοκιμή και στραμπούλιξε τον αστράγαλό της, κατάφερε να κάνει με επιτυχία το πρώτο σημαντικό βήμα της σταδιοδρομίας της στις 2 Αυγούστου του 1947.

Μαέστρος της παράστασης ήταν ο διάσημος Τούλιο Σεραφίν, ο οποίος θαύμαζε τη φωνή της και έγινε δάσκαλός της, διευρύνοντας τους τεχνικούς και ερμηνευτικούς της ορίζοντες. Όμως, στη Βερόνα ζούσε και ο βιομήχανος Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι, με τον οποίο παντρεύτηκε τον Απρίλιο του 1949,  παρότι είχε τα διπλά της χρόνια. Με τη βοήθεια του Μενεγκίνι η καριέρα της Κάλλας απογειώθηκε. Το 1951 τραγούδησε στη «Σκάλα» του Μιλάνου (άντρο της μεγάλης αντιπάλου της Ρενάτα Τεμπάλντι) τους Σικελικούς Εσπερινούς του Βέρντι. Το 1954 η Κάλλας υποβλήθηκε σε δίαιτα για να χάσει κιλά και να μπορεί να ενσαρκώνει τους ρόλους της, όχι μόνο με τη φωνή της, αλλά και με το παρουσιαστικό της.

Μετά τη «Σκάλα» του Μιλάνου ήταν η σειρά της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) να υποκλιθεί στο φαινόμενο Μαρία Κάλλας το 1956. Ο μύθος της είχε αρχίσει να δημιουργείται, βοηθούντος και του Τύπου.

Το καλοκαίρι του 1957 εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και κυριολεκτικά αποθεώθηκε.

Από το 1958, όμως, άρχισε η καθοδική της πορεία. Η εξαντλητική δίαιτα στην οποία είχε υποβληθεί και οι φωνητικοί ακροβατισμοί της είχαν επιπτώσεις στην ποιότητα της φωνής της, η οποία σταδιακά άρχισε να αδυνατίζει στις υψηλές νότες. Τον Ιανουάριο στη Ρώμη αποχώρησε με την πρώτη πράξη της Νόρμας του Μπελίνι και αποδοκιμάστηκε από το κοινό και τον Μάιο η «Σκάλα» του Μιλάνου της διέκοψε το συμβόλαιο.

Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε με τους Αλέξη Μινωτή και Γιάννη Τσαρούχη για μια νέα παραγωγή της Μήδειας του Κερουμπίνι στη νεότευκτη Όπερα του Ντάλας. Αυτή η παράσταση μεταφέρθηκε το 1959 στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και σ’ αυτή τη θριαμβευτική «πρεμιέρα» η Κάλλας γνώρισε τον Αριστοτέλη Ωνάση.

Οι εμφανίσεις της από το 1960 άρχισαν να αραιώνουν. Το καλοκαίρι του 1960 τραγούδησε Νόρμα στην Επίδαυρο και τον επόμενο χρόνο στον ίδιο χώρο Μήδεια. Η παράσταση αυτή μεταφέρθηκε και στη Σκάλα του Μιλάνου την περίοδο 1961-1962. Το 1962 τραγούδησε Όμπερον του Βέμπερ στο Λονδίνο και οι Τάιμς έγραψαν «Τώρα πια η φωνή της μπορεί να χαρακτηριστεί άσχημη και εκτός τόνου», όμως το κοινό συνέχισε να την αποθεώνει.

Το 1965 αποσύρθηκε οριστικά από τις λυρικές παραστάσεις, παρά την εξαιρετική Τόσκα που τραγούδησε στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης. Το κύκνειο άσμα της ήταν η Νόρμα, που ανέβηκε στο Παρίσι, στις 29 Μαΐου του 1965. Στην τρίτη πράξη της όπερας του Μπελίνι κατέρρευσε επί σκηνής και μεταφέρθηκε λιπόθυμη στο καμαρίνι της.

Στη συνέχεια προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα προσωπικά της. Ζητά διαζύγιο από τον σύζυγό της για να παντρευτεί τον Ωνάση, ο οποίος αρνείται να της το δώσει. Το 1966 απεκδύεται την αμερικανική υπηκοότητα και λαμβάνει την ελληνική. Με αυτή της την ενέργεια λύεται και τυπικά ο γάμος της με τον Μενεγκίνι. Πλέον, ελπίζει ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης θα της ζητήσει να παντρευτούν, κάτι που τελικά δεν συμβαίνει, καθώς τον Ιούλιο του 1968 ο Έλληνας μεγιστάνας παντρεύεται τη χήρα του Αμερικανού Προέδρου Κένεντι, Τζάκυ. Αυτή του η πράξη βυθίζει σε κατάθλιψη την κορυφαία υψίφωνο.

Καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να ξεπεράσει τα προσωπικά της προβλήματα, επανακάμπτοντας στην καλλιτεχνική δράση. Παίζει στην κινηματογραφική εκδοχή της Μήδειας του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Πιερ-Πάολο Παζολίνι (1969), ηχογραφεί δίσκους, διδάσκει όπερα στη μουσική σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και δίνει ρεσιτάλ με ένα παλιό της γνώριμο, τον ιταλό τενόρο Τζουζέπε Ντι Στέφανο, που κι αυτός αντιμετώπιζε φωνητικά προβλήματα. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στην πόλη Σαπόρο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974.

Έκτοτε, η Μαρία Κάλλας κλείστηκε στο διαμέρισμά της στο Παρίσι. Η μεγάλη ντίβα έφυγε από τη ζωή το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου 1977 από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 54 ετών.

Προέλευση φωτογραφίας: https://www.pemptousia.gr

Πηγή: http://artinews.gr

 

Ανδρέας Εμπειρίκος - Εις την Οδόν των Φιλελλήνων (απόσπασμα) ... "έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου"

Το Θέμα

Εις την Οδόν των Φιλελλήνων

 Στον Conrad Russel Rooks

Mια μέρα που κατέβαινα στην οδόν των Φιλελλήνων, μαλάκωνε η άσφαλτος κάτω απ' τα πόδια και από τα δένδρα της πλατείας ηκούοντο τζιτζίκια, μέσ' στην καρδιά των Aθηνών, μέσ' στην καρδιά του θέρους.
      Παρά την υψηλήν θερμοκρασίαν, η κίνησις ήτο ζωηρά. Aίφνης μία κηδεία πέρασε. Oπίσω της ακολουθούσαν πέντε-έξη αυτοκίνητα με μελανειμονούσας, και ενώ στα αυτιά μου έφθαναν ριπαί πνιγμένων θρήνων, για μια στιγμή η κίνησις διεκόπη. Tότε, μερικοί από μας (άγνωστοι μεταξύ μας μέσ' στο πλήθος) με άγχος κοιταχθήκαμε στα μάτια, ο ένας του άλλου προσπαθώντας την σκέψι να μαντεύση. Έπειτα, διαμιάς, ως μία επέλασις πυκνών κυμάτων, η κίνησις εξηκολούθησε.
      Ήτο Iούλιος. Eις την οδόν διήρχοντο τα λεωφορεία, κατάμεστα από ιδρωμένον κόσμο ― από άνδρας λογής-λογής, κούρους λιγνούς και άρρενας βαρείς, μυστακοφόρους, από οικοκυράς χονδράς, ή σκελετώδεις, και από πολλάς νεάνιδας και μαθητρίας, εις των οποίων τους σφικτούς γλουτούς και τα σφύζοντα στήθη, πολλοί εκ των συνωθουμένων, ως ήτο φυσικόν, επάσχιζαν (όλοι φλεγόμενοι, όλοι στητοί ως Hρακλείς ροπαλοφόροι) να κάμουν με στόματα ανοικτά και μάτια ονειροπόλα, τας συνήθεις εις παρομοίους χώρους επαφάς, τας τόσον βαρυσημάντους και τελετουργικάς, άπαντες προσποιούμενοι ότι τυχαίως, ως εκ του συνωστισμού, εγίνοντο επί των σφαιρικών θελγήτρων των δεκτικών μαθητριών και κορασίδων αυταί αι σκόπιμοι και εκστατικοί μέσα εις τα οχήματα επαφαί - ψαύσεις, συνθλίψεις και προστρίψεις.
      Nαι, ήτο Iούλιος· και όχι μόνον η οδός των Φιλελλήνων, μα και η Nτάπια του Mεσολογγιού και ο Mαραθών και οι Φαλλοί της Δήλου επάλλοντο σφύζοντες στο φως, όπως στου Mεξικού τας αυχμηράς εκτάσεις πάλλονται ευθυτενείς οι κάκτοι της ερήμου, στην μυστηριακή σιγή που περιβάλλει τας πυραμίδας των Aζτέκων.
      Tο θερμόμετρον ανήρχετο συνεχώς. Δεν ήτο θάλπος, αλλά ζέστη - η ζέστη που την γεννά το κάθετο λιοπύρι. Kαι όμως, παρά τον καύσωνα και την γοργήν αναπνοήν των πνευστιώντων, παρά την διέλευσιν της νεκρικής πομπής προ ολίγου, κανείς διαβάτης δεν ησθάνετο βαρύς, ούτε εγώ, παρ' όλον ότι εφλέγετο ο δρόμος. Kάτι σαν τέττιξ ζωηρός μέσ' στην ψυχή μου, με ηνάγκαζε να προχωρώ, με βήμα ελαφρόν υψίσυχνον. Tα πάντα ήσαν τριγύρω μου εναργή, απτά και δια της οράσεως ακόμη, και όμως, συγχρόνως, σχεδόν εξαϋλούντο μέσα στον καύσωνα τα πάντα - οι άνθρωποι και τα κτίσματα - τόσον πολύ, που και η λύπη ακόμη ενίων τεθλιμμένων, λες και εξητμίζετο σχεδόν ολοσχερώς, υπό το ίσον φως.
      Tότε εγώ, με ισχυρόν παλμόν καρδίας, σταμάτησα για μια στιγμή, ακίνητος μέσα στο πλήθος, ως άνθρωπος που δέχεται αποκάλυψιν ακαριαίαν, ή ως κάποιος που βλέπει να γίνεται μπροστά του ένα θαύμα και ανέκραξα κάθιδρως:
      "Θεέ ! O καύσων αυτός χρειάζεται για να υπάρξη τέτοιο φως ! Tο φως αυτό χρειάζεται, μια μέρα για να γίνη μια δόξα κοινή, μια δόξα πανανθρώπινη, η δόξα των Eλλήνων, που πρώτοι, θαρρώ, αυτοί, στον κόσμον εδώ κάτω, έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου".

(από την Oκτάνα, Ίκαρος 1980) 

Προέλευση φωτογραφίας: https://filologika.gr

Πηγή: http://www.snhell.gr (Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού)

Η Πυργιώτισα Ιωάννα Γεωργακοπούλου

Το Θέμα

Η Ιωάννα Γεωργακοπούλου (Πύργος, 1920 - 7 Αυγούστου 2007) ήταν Ελληνίδα τραγουδίστρια του ρεμπέτικου.

Γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας το 1920. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, η οικογένειά της μετακόμισε στην Αθήνα. Συμμετείχε στη χορωδία της ενορίας του Αγίου Παύλου, όπου την ανακάλυψε η τραγουδίστρια Αγγέλα Λυκιαρδοπούλου, μούσα του Αττίκ. Με τη βοήθεια του συνθέτη Γιάννη Βέλλα, ηχογράφησε το πρώτο της τραγούδι. Απο τα 18 της συνεργαζόταν με την Coloumbia, όπου συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον Βασίλη Τσιτσάνη. Σημαντική είναι και η συνεργασία της με τον Γιώργο Μητσάκη και τον Μανώλη Χιώτη. Η συνεργασία της με τον Τσιτσάνη, τελείωσε το 1949, λόγω της αντικατάστασής της στο πάλκο του από τη Μαρίκα Νίνου.

Έγραψε περισσότερα από 50 τραγούδια με σημαντικότερο το "Τρελέ τσιγγάνε".

Η Ιωάννα Γεωργακοπούλου πέθανε το 2007, στα 87 της χρόνια.

Προέλευση φωτογραφίας: https://greeksongstories.wordpress.com

Πηγή: https://el.wikipedia.org

Ο Miles Davis...

Το Θέμα

Πηγή: https://www.youtube.com

 

Πηγή: https://www.youtube.com

 

Πηγή: https://www.youtube.com

 

Πηγή φωτογραφίας: https://el.wikipedia.org

Ηλιοβασίλεμα Δεκαπενταύγουστος, Άγιος Ανδρέας

Το Θέμα

ΗΛΕΙΑ καιρός - Θοδωρής Κονδύλης

Ηλιοβασίλεμα Δεκαπενταύγουστος, Άγιος Ανδρέας
Χρόνια Πολλά!
φώτο: Νίκος Γκίτσης

Αντόνιο Λούτσιο Βιβάλντι: Στα θεμέλια της Μπαρόκ

Το Θέμα

Σαν σήμερα το 1741 φεύγει από τη ζωή ο Αντόνιο Λούτσιο Βιβάλντι, βενετσιάνος συνθέτης και βιολονίστας, ένας από τους στυλοβάτες της Δυτικής Μουσικής. Το μεγάλο του ενδιαφέρον για τη μουσική επισκίασε την άλλη του ιδιότητα, αυτή του ιερωμένου, για την οποία ο ίδιος δεν έδειξε ιδιαίτερο ζήλο να τιμήσει.

Ο Αντόνιο Λούτσιο Βιβάλντι γεννήθηκε στη Βενετία στις 4 Μαρτίου του 1678. Βαφτίστηκε την ίδια ημέρα με προτροπή της μαμής του, η οποία φοβήθηκε ότι θα πεθάνει, λόγω των προβλημάτων υγείας που παρουσίασε. Αργότερα διαγνώσθηκε ότι έπασχε από άσθμα, αρρώστια που θα τον ταλαιπωρούσε σε ολόκληρη τη ζωή του.

Την τέχνη του βιολιού τη διδάχθηκε από τον πατέρα του Τζιοβάνι Μπατίστα Βιβάλντι, επαγγελματία κουρέα, αλλά και αξιόλογο βιολιστή, μουσικό της Ορχήστρας του Αγίου Μάρκου. Ο πατέρας του ήταν και έντονα θρησκευόμενος άνθρωπος και προετοίμαζε τον νεαρό γιο του για εκκλησιαστική σταδιοδρομία.

Το 1703 ο Αντόνιο χειροτονήθηκε ιερέας και σύντομα απέκτησε το προσωνύμιο «Ο κόκκινος παπάς», εξαιτίας των ξανθών μαλλιών του. Τον ίδιο χρόνο διορίστηκε καθηγητής βιολιού και αρχιμουσικός στο ορφανοτροφείο θηλέων «Οσπεντάλε ντι Πιετά» της Βενετίας. Δεν πέρασε πολύς καιρός και βρήκε την ευκαιρία να απαλλαγεί από τα θρησκευτικά του καθήκοντα, χωρίς να αποσχηματισθεί. Έτσι, αφιερώθηκε αποκλειστικά στη μουσική.

Άρχισε να συνθέτει πυρετωδώς και να γίνεται γνωστός έξω από τα στενά όρια της Βενετίας. Από το 1718 ταξίδευε διαρκώς για να παρουσιάζει τα έργα του, έχοντας ως βάση του τη Μάντοβα. Λέγεται, μάλιστα, ότι σε κάποια περιοδεία του έπαιξε και ενώπιον του Πάπα. Την εποχή εκείνη γνώρισε δύο ετεροθαλείς αδελφές, την Παολίνα Τρεβιζάνα, η οποία έγινε γραμματέας του και την κοντράλτο Άννα Τζίρο ή Ζιρό, η οποία τραγούδησε τους πρωταγωνιστικούς ρόλους σε πολλές όπερές του. Ο Αντόνιο φιλοξενούσε τις κοπέλες στο σπίτι του και οι ψίθυροι έδιναν κι έπαιρναν ότι διατηρούσε ερωτικές σχέσεις και με τις δύο. Ο Βιβάλντι διασκέδαζε με τη φημολογία και απαντούσε ότι η σχέση μαζί τους ήταν αυστηρά φιλική και επαγγελματική.

Το 1725 παρουσίασε μια σειρά κοντσέρτων για έγχορδα και μπάσο κοντίνουο, με τον τίτλο «Il cimento dell' armonia e dell' inventione» («Η δοκιμή της αρμονίας με τη νεωτερική σύνθεση»). Τα τέσσερα πρώτα από αυτά αποτελούν τις «Τέσσερις Εποχές», το πιο γνωστό έργο του και ένα από τα δημοφιλέστερα έργα της μουσικής. Ο συνθέτης αποδίδει με νότες τις τέσσερις εποχές του χρόνου και θεωρείται ως πρώιμο δείγμα προγραμματικής μουσικής.

Το 1737 ο καρδινάλιος της Φεράρας ακυρώνει μια παράστασή του, επειδή αρνήθηκε να ιερουργήσει και εξαιτίας της συμβίωσή του με τις δύο αδελφές, που σκανδάλιζε τους πιστούς. Με την πάροδο του χρόνου, η δημοτικότητά του στη Βενετία άρχισε να υποχωρεί και ο Βιβάλντι, απογοητευμένος από τους συμπατριώτες του, ξενιτεύτηκε στη Βιέννη (28 Ιουνίου 1741). Ένα μήνα αργότερα, στις 28 Ιουλίου  1741, έφυγε από τη ζωή πάμπτωχος, έχοντας σπαταλήσει όλη του την περιουσία.

Ο Βιβάλντι με το προσωπικό ύφος γραφής έθεσε τα θεμέλια του ώριμου κοντσέρτου μπαρόκ και επηρέασε συνθέτες, όπως ο Μπαχ και ο Τέλεμαν. Πολυγραφότατος, συνέθεσε περί τα 850 έργα, αλλά λίγο μετά τον θάνατό του ξεχάστηκε. Από την αφάνεια τον ανέσυρε πολύ αργότερα ο Μέντελσον , όταν ερευνούσε το έργο του Μπαχ, ο οποίος θαύμαζε απεριόριστα τον Βιβάλντι. Ουσιαστικά, όμως, ο Βιβάλντι ανακαλύφθηκε τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα και σήμερα θεωρείται ως ένας από τους δημοφιλέστερους συνθέτες της μουσικής μπαρόκ.

Γνωρίστε καλύτερα τον Βιβάλντι μέσα από μουσικά βιβλία και δίσκους εδώ

Πηγή: https://tvxs.gr

 
 

Σαν σήμερα έφυγε από την ζωή, το 1967, ο Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης της τζαζ, Τζον Κολτρέιν

Το Θέμα

 

 

Σαν σήμερα έφυγε από την ζωή, το 1967, ο Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης της τζαζ, Τζον Κολτρέιν

 

Προέλευση φωτογραφίας: https://el.wikipedia.org

Πηγή: https://www.youtube.com

Η Ενάτη Συμφωνία του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν

Το Θέμα

 

 Πηγή: youtube

Προέλευση εικόνας: https://left.gr

Ο Άγιος Ανδρέας μας στο τέλος του Χειμώνα

Το Θέμα

 

 

Ο Άγιος Ανδρέας στο τέλος του Χειμώνα. Φωτογραφία που αναρτήθηκε από τον Νίκο Γκίτση στην Κλειστή Ομάδα του facebook  του Κορακοχωρίου).

Οι περίφημοι πέντε «Ελληνικοί χοροί» για έγχορδα του Ν. Σκαλκώτα

Το Θέμα

Οι περίφημοι πέντε «Ελληνικοί χοροί» για έγχορδα, το δημοφιλέστερο ίσως ελληνικό κλασικό έργο διεθνώς του σπουδαίου και πρωτοπόρου της σύγχρονης μουσικής, Νίκου Σκαλκώτα . Οι «Ελληνικοί Χοροί», ως προς τη μορφή και ως προς τη χρήση του δημοτικού υλικού, είναι έργο ριζικά πρωτότυπο. Είναι μια αυτόνομη, οραματική, εξερευνητική και μεγάλη δημιουργία, η οποία, σε αντίθεση με ομοειδή έργα άλλων συνθετών, δεν είναι ποτέ συμφωνική «ανάπλαση» δημοτικών πρωτοτύπων. Είτε με την ατονική-δωδεκαφθογγική, είτε με την τονική δημιουργία του, όπως οι «Ελληνικοί Χοροί», ο πολυσχιδής Σκαλκώτας αποτελεί σημαντική μορφή στον ευρωπαϊκό μοντερνισμό του 20ού αιώνα».

 

 

Πηγή: https://www.pemptousia.gr

Καιρός στον Πύργο